ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ MUHASEBE 1 www.corlumem.meb.k12.tr 1

DERSİN İÇERİĞİ GİRİŞ TİCARET HAYATINDA KULLANILAN TEMEL BELGELER Fatura İrsaliye ve İrsaliyeli Fatura Serbest Meslek Makbuzu Gider Makbuzu Müstahsil (Üretici) Makbuzu Bordrolar Diğer Belgeler TİCARİ SENETLER Kambiyo Senetleri Bono (Emre Yazılı Senet) Çek TİCARİ DEFTERLER BEYANNAMELER Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi Muhtasar Beyanname Katma Değer Vergisi Beyannamesi Geçici Vergi Beyannamesi BEYANNAME VERME VE ÖDEME SÜRELERİ ÜCRET HESAPLAMASI

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ GİRİŞ Dersin İçeriği Muhasebe nedir? Ticari faaliyetlerin defter ve belgelere parasal kaydını yapmak suretiyle işletmenin mali durumunu tespit ederek analizini sağlayan tekniğe “muhasebe” denir. 3 www.corlumem.meb.k12.tr 3

Muhasebe Nedir? Muhasebe İşletmelerin varlıklarında ve kaynaklarında meydana gelen değişiklikleri para ile ifade ederek kaydeden, sınıflandıran özetleyen analiz ve yorumunu yaparak bilgi kullanıcılarına sunan bir bilgi sistemidir. Muhasebe bilgi kullanıcıları: İşletme sahipleri, Yöneticiler, Bankalar ve kredi verenler, Çalışanlar, Satıcı firmalar,Devlet, Muhasebe Öğrencileri.

Muhasebe Tutma Zorunluluğunun Nedenleri Nelerdir? ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği Muhasebe Tutma Zorunluluğunun Nedenleri Nelerdir? Konu Başlığı İki nedenle muhasebe tutulur: 1.Ticarethanenin gelir, gider, alacak, borç vb. mali (parasal) işlerini düzenli şekilde takip edebilme ihtiyacı, 2.Devletin, vergi, sigorta vb. gereksinimler nedeniyle çeşitli yasalarla defter tutulmasını zorunlu hale getirmiş olması. 5 www.corlumem.meb.k12.tr 5

MUHASEBENİN TEMEL UNSURLARI 1.Kaydetme : Mali işlemleri belgelere dayanarak muhasebe sistemine göre muhasebe defterlerine kayıt yapılması aşamasıdır. Muhasebenin en önemli ve ilk fonksiyonudur. Muhasebe sisteminde iki tür kayıt yöntemi vardır. Tek taraflı kayıt ve çift taraflı kayıt. Çift taraflı kayıt sisteminde muhasebe kayıtları yevmiye defterine kayıt yapılır. 2.Sınıflandırma : Kaydedilen bilgiler belirli zaman aralıklarında derlenip niteliklerine göre gruplara ayrılır. Böylece farklı nitelikteki ve gruplardaki işlemleri birbirleri ile karıştırmadan farklı sınıflarda incelenebilir. 3.Özetleme : Sınıflandırılan işlemler dönem sonlarında toplanarak daha kolay sonuçlar çıkarabilmek ve yapılan kayıtların kontrolünü sağlamak için özetlenir. 4.Analiz ve Yorumlama: Muhasebe raporlarında yer alan bilgilerin anlamını ve olayları ile sonuçları arasındaki ilişkinin araştırılmasını ifade eder. Muhasebe raporlarının yorumlanması işletmenin geleceğine yönelik çalışmaların hedef noktasını oluşturur.  5.Raporlama: En son olarak raporlama fonksiyonunda kaydedilen, sınıflandırılan ve özetlenen işlemler mali tablolar aracılığı ile sonuç aşamasına gelir. Bu sonuç aşaması da raporlamadır. Raporlarda işletmelerin her türlü sonuçları ortaya çıkarılarak işletme hakkında bilgiler ve yorumlar yapılmaktadır. 

Ticaretin ve Tacirin Tanımı Ticaret, kar amacı ile mal ve hizmetlerin, para ile ifade edilebilen bütün değerlerin alım ve satım işlerinin tamamı olarak tanımlanabilir. Ticarette üç taraf bulunur. Bunlar üreticiler, tüketiciler ve aracılardır. Ticaret, ürünlerin üreticiden tüketiciye ulaşmasını sağlar. Ticaret, kar amacı gayesiyle yapılır. Tacir, ticari bir işi sürekli olarak yapan ve onu meslek edinen, bu faaliyeti bir düzen içerisinde meslek ve sanatının gereklerine göre yapan gerçek veya tüzel kişilerdir. Ticaret Kanunu Taciri ; “ticari bir işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kimseye tacir denir” şeklinde tanımlamıştır.

MUHASEBENİN İŞLETMEDEKİ YERİ İşletmelerin, amaçlarına erişebilmeleri hesap bakımından örgütlenmeleriyle mümkündür. İşletmelerdeki hesap organizasyonu işletmelerin kuruluş amaçlarına ve faaliyetlerine göre çeşitli olabilmektedirler. Muhasebe dört bölüme ayrılabilir. 1. Genel muhasebe 2. Maliyet muhasebesi 3. İşletme istatistikleri 4. İşletme bütçeleri

Muhasebenin Amaçları: Muhasebenin amaçlarını maddeler halinde şu şekilde sayabiliriz. 1. Kendileriyle iş ilişkisinde bulunan diğer tacirlerin durumlarını bilmek. 2. İşletmenin sahip olduğu değerleri tespit etmek kontrol etmek ve tedbirleri almak. 3. İşlem ve çalışmaların sonucunu tespit etmek. 4. Gerektiğinde ilgili belge ve kayıtları delil olarak mahkemeye göstermek.

Vergi Usul Kanunu Yönünden Muhasebenin Amaçları 1. Mükellefin vergi ile ilgili servet sermaye ve hesap durumunu tespit etmek. 2. Vergi ile ilgili faaliyet ve hesap neticelerini tespit etmek. 3. Vergi ile ilgili muameleleri belirlemek. 4. Mükellefin hesap kayıtlarının yardımıyla üçüncü şahısların vergi karşısındaki durumlarını kontrol etmek ve incelemek.  

MUHASEBENİN FAYDALARI 1. Muhasebe işletme sahiplerine ve üçüncü şahıslara işletme sonuçları hakkında bilgi verir. 2. Muhasebe gerçek maliyetlerin çıkarılmasında yardımcı olur. 3. Muhasebe işletme dışındaki kişilerle ilgili ticari faaliyetlerden doğan borç ve alacak ilişkilerini tespit eder. 4. Muhasebe istatistik bilgilerine göre işletmenin geleceğine ait çalışma programlarını düzenler. 5. Muhasebe işletmenin yöneticilerine mali ve iktisadi konular hakkındaki gelişmelerden zamanında bilgi sahibi olmalarını sağlar.

MUHASEBENİN FAYDALARI 6. Muhasebe ticari anlaşmazlıkların çözümüne yardımcı olur. 7. Muhasebe işletmenin verimli çalışıp çalışmadığını veya karlı mı, zararlı mı çalıştığını belirtir. 8. Muhasebe işletme sahiplerinin her ticari konuda bilgi sahibi olmasını sağlar. 9. Muhasebe vergilerin zamanında ve doğru olarak tespit edilmesine katkı sağlar

TİCARET HAYATINDA KULLANILAN TEMEL BELGELER ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği TİCARET HAYATINDA KULLANILAN TEMEL BELGELER Fatura İrsaliye ve İrsaliyeli Fatura Serbest Meslek Makbuzu Gider Makbuzu Müstahsil (Üretici) Makbuzu Bordrolar Diğer Belgeler 13 www.corlumem.meb.k12.tr 13

TİCARET HAYATINDA KULLANILAN TEMEL BELGELER ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği TİCARET HAYATINDA KULLANILAN TEMEL BELGELER Konu Başlığı Devlet, kişilerin kazançlarını, vergi ödeme güçlerini belirleyebilmek için vergi yasaları ile bazı belgelerin düzenlenmesini zorunlu tutmuştur. Bu belgeler, ticaret hayatında yapılan alış-veriş vs. para hareketlerini ispata yarayan yazılı belgelerdir. 14 www.corlumem.meb.k12.tr 14

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Ticari defterlere kaydedilecek tüm işlemlerin belgeye (fatura, fiş, bordro, müstahsil makbuzu vs.) dayanması gerekir. Belgesi olmadan ticari işlem yapılamaz. Belgesi olmayan işlem defterlere kaydedilemez. Ticari işlemlerin temel belgesi “fatura”dır. Diğer belgeler, “fatura” temel alınmak suretiyle yapılan işin niteliğine göre belirlenmiş olan belgelerdir. Dersin İçeriği Konu Başlığı 15 www.corlumem.meb.k12.tr 15

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ FATURA Dersin İçeriği Konu Başlığı Satılan mal veya yapılan iş karşılığında satılan malın veya yapılan işin, cinsini, miktarını, fiyatını, tutarını gösteren ve satıcı tarafından düzenlenerek alıcıya verilen ticari belgedir. Faturanın üzerinde bulunması gereken bilgiler: 1-) Satıcının adı soyadı, adresi, vergi (TC kimlik) numarası ve bağlı olduğu vergi dairesi. 16 www.corlumem.meb.k12.tr 16

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği 2-) Alıcının adı soyadı, adresi, vergi (TC kimlik) numarası ve varsa bağlı olduğu vergi dairesi. 3-) Maliye Bakanlığı’nın mührü (anlaşmalı matbaalara bastırıldığı için bu mühür faturada hazır olarak bulunur.) 4-) Faturanın seri ve sıra numarası ve tarihi. 5-) Satılan malın veya yapılan işin cinsi, miktarı, fiyatı ve tutarı. 6-) Düzenleyenin (satıcının) imzası. Konu Başlığı 17 www.corlumem.meb.k12.tr 17

Dersin İçeriği Konu Başlığı 18 18

Açık fatura-kapalı fatura ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Açık fatura-kapalı fatura Dersin İçeriği Konu Başlığı Yasalarımızda “açık fatura-kapalı fatura” diye bir düzenleme olmadığı halde, ticaret hayatının zaman içinde oluşan gelenekleri ile böyle bir kavram doğmuştur. Tüccarlar bedeli peşin almışlarsa, imzayı faturanın alt tarafına atmışlar ve buna “kapalı fatura” adını vermişlerdir. 19 www.corlumem.meb.k12.tr 19

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği Satılan malın bedeli peşin alınmamış ise (veresiye ise) faturada imzayı üst tarafa atmışlar ve buna da “açık fatura” demişlerdir. Bu uygulama zaman içinde yayılmış, kabul görmüştür. Günümüzde anlaşmazlık yaşanan alacakların kanıtlanmasında bu kavramın yeri ve önemi vardır. Konu Başlığı 20 www.corlumem.meb.k12.tr 20

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği Faturaların satışın yapıldığı tarihten itibaren en geç 10 gün içinde düzenlenmesi gerekir. En az iki nüsha düzenlenen faturanın bir nüshası satıcıda kalır, diğer nüshası alıcıya verilir. Satıcı, faturanın bir nüshasını alıcıya teslim ettiğini kanıtlamak zorundadır. Bunun için faturayı, ya imza karşılığında teslim edecek, yada noter kanalı ile gönderecektir. Faturayı alan alıcı, 8 gün içinde faturaya ve faturanın içeriğine itiraz edebilir. Aksi takdirde faturayı kabul etmiş sayılır. Konu Başlığı 21 www.corlumem.meb.k12.tr 21

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği Bu fatura bir “açık fatura” ise, kişi kendisine teslim edildiği kanıtlanan ve 8 gün içinde itiraz etmediği bu açık fatura nedeni ile borçlanmış kabul edilir ve buna dayanarak kendisine karşı icra takibi yapılabilir veya mahkemede alacak davası açılabilir. Bu durumda fatura borcunu ödediğini ispat etmek yükümlülüğü artık alıcıya geçer. Ödediğini ispat edemez ise fatura bedelini ödemek zorunda kalır. Konu Başlığı 22 22

İRSALİYE VE İRSALİYELİ FATURA ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ İRSALİYE VE İRSALİYELİ FATURA Dersin İçeriği Konu Başlığı Satışı yapılmış ancak henüz faturası düzenlenmemiş mallar bir yerden başka bir yere sevk edilecekse (gönderilecekse) düzenlenen belgeye “irsaliye” denir. Eğer sevk edilecek malların faturası da kesilmiş ise bu kez düzenlenecek olan belgeye “irsaliyeli fatura” denir. İrsaliyenin amacı; ülke içindeki mal sevk ve hareketlerinin kontrol edilmesi suretiyle fatura düzeninin kurulmasının sağlanmasıdır. 23 www.corlumem.meb.k12.tr 23

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği İrsaliye tüm yönleri ile faturaya benzer. Ancak fiyat ve tutar belirtilmez. İrsaliye en az üç nüsha düzenlenir. Bir nüshası alıcıya, bir nüshası malı taşıyana verilir. Son nüsha da satıcıda kalır. Konu Başlığı 24 www.corlumem.meb.k12.tr 24

Dersin İçeriği Konu Başlığı

SERBEST MESLEK MAKBUZU ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ SERBEST MESLEK MAKBUZU Dersin İçeriği Konu Başlığı Kazancı sermayesinden ziyade mesleki eğitim, deneyim, bilgi ve becerisine dayanan ve bir işverene bağlı olmaksızın serbest çalışan avukat, mühendis, mimar, muhasebeci, doktor gibi kişilerin mesleği serbest meslektir. 26 www.corlumem.meb.k12.tr 26

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği Bu kişiler, serbest meslek faaliyetleri nedeniyle elde ettikleri kazançlar için fatura yerine geçmek üzere makbuz keserler. Buna serbest meslek makbuzu denir. Konu Başlığı 27 www.corlumem.meb.k12.tr 27

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ GİDER MAKBUZU Dersin İçeriği Konu Başlığı Deftere tabi vergi yükümlülerinin, kazançları basit usulde vergilendirilen ya da vergiden muaf olanlara yaptıkları hizmetler veya aldıkları mallar için düzenleyip verdikleri ticari belgedir. (Diğer belgeler malı satan veya hizmeti yapan tarafından düzenlenirken, burada durum tersine çevrilmiştir.) 28 www.corlumem.meb.k12.tr 28

MÜSTAHSİL (ÜRETİCİ) MAKBUZU ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği MÜSTAHSİL (ÜRETİCİ) MAKBUZU Konu Başlığı Gerçek usulde vergiye tabi olmayan (deftere tabi olmayan) ve tarım ve hayvancılıkla uğraşan üreticilerin sattıkları ürünler nedeniyle elde ettikleri gelirlerin belgelenmesi ve vergilendirilebilmesi amacıyla malı satın alanlarca düzenlenip müstahsile verilen ticari belgedir. 29 www.corlumem.meb.k12.tr 29

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği Örneğin; mandıraya süt veren, kabzımala meyve sebze satan üreticilere, bu ürünleri satın alanlarca serbest meslek makbuzu düzenlenerek verilir. Konu Başlığı 30 www.corlumem.meb.k12.tr 30

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ BORDROLAR Dersin İçeriği Konu Başlığı İşçilere ödenen ücretlerin ve bu ücretlerle ilgili ayrıntıların gösterildiği belgelerdir. Ücret işçiye elden ödenmişse bordroya imzasının alınması gerekir. Ayrıca işveren veya temsilcisi tarafından da imzalanır. 31 www.corlumem.meb.k12.tr 31

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği DİĞER BELGELER Konu Başlığı Ticaret hayatında ayrıca, adisyon, giriş ve yolcu bileti gibi çeşitli başka belgeler de kullanılır. 32 www.corlumem.meb.k12.tr 32

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği TİCARİ SENETLER Kambiyo Senetleri Bono (Emre Yazılı Senet) Çek 33 www.corlumem.meb.k12.tr 33

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği TİCARİ SENETLER Konu Başlığı “Senet”, bir alacak hakkının varlığını kanıtlamaya yarayan ve borçlu tarafından imzalanıp alacaklıya verilen yazılı belgedir. “Ticari senetler” ise, ticaret hayatının gereklerine ve ticari yasalara göre hazırlanmış ve bu yasaların gerektirdiği belli unsurları taşıyan senetlerdir. 34 www.corlumem.meb.k12.tr 34

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ KAMBİYO SENETLERİ Dersin İçeriği Konu Başlığı Ticari senetlerin bir alt türü olan ve ticaret hayatında çok yaygın ve önemli bir yere sahip olan kambiyo senetleri üç tanedir. Bunlar; Bono, Çek, Poliçe’dir. Ülkemizde bono ve çek çok yaygın bir kullanıma sahiptir. Uygulamada “senet” denildiğinde genellikle “bono” kastedilmiş olur. 35 www.corlumem.meb.k12.tr 35

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği Kambiyo; dolaşım, değişim, ciro yolu ile devredilebilme, elden ele gezme anlamına gelir. Ciro; bir ticari senedi elinde bulunduran kişinin arka yüzünü imzalayarak senedi ve senedin temsil ettiği alacak hakkını bir başka kişiye devretmesi anlamına gelir. Cironun iki türü vardır. Senedin kime ciro edildiği yazılarak ciro işlemi yapılmış ise buna “tam ciro” denir. (Örnek: Ali Gül’e ciro ettim. İmza: Veli Gül.) Konu Başlığı 36 www.corlumem.meb.k12.tr 36

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği Kime ciro edildiği belirtilmeden imzalanıp ciro edilmişse buna “beyaz ciro” denir. (Örnek: Ciro ettim. İmza: Veli Gül - veya sadece imza atılarak yapılan ciro.) Konu Başlığı 37 www.corlumem.meb.k12.tr 37

BONO (EMRE YAZILI SENET) ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ BONO (EMRE YAZILI SENET) Dersin İçeriği Konu Başlığı Belli miktardaki bir paranın kayıtsız şartsız ödenmesi vaadini içeren kambiyo senedi türüdür. Bir senedin “bono” sayılabilmesi için taşıması gereken 5 (beş) zorunlu unsur vardır. Bunlar; 1-) “Bono” veya “emre yazılı (muharrer) senet” sözü. 38 www.corlumem.meb.k12.tr 38

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği 2-) Bir miktar “para”nın “kayıtsız şartsız ödenmesi vaadi”. 3-) Kime veya kimin emrine ödenecekse (lehtar) onun adı ve soyadı. 4-) Düzenleme (tanzim) tarihi. 5-) Düzenleyenin imzası. Konu Başlığı 39 www.corlumem.meb.k12.tr 39

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği Protesto: Bono ya da poliçe’nin ödenmesi için noter aracılığı ile borçlu (ya da borçlulara) yazılı uyarı (ihtar) gönderilmesidir. Senedin vadesinden itibaren 2 iş günü içinde yapılabilir. Ciro edilmemiş senetler için protestoya gerek yoktur (ciro edenlere karşı hak talep edebilmek için protesto gerekir.) Konu Başlığı 40 www.corlumem.meb.k12.tr 40

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği Düzenleyen (keşideci) tarafından, bankaya (muhataba) hitaben yazılan ve kendisine gelen kişiye (hamil-lehdar) belli bir miktar paranın ödenmesini emreden kambiyo senedidir. Ülkemizde çekler bankalar tarafından bastırılıp verilir. Bankada çek ile işleyen ticari mevduat hesabı bulunan kişiler aldıkları boş çek defterlerine çek yazarak kendi hesaplarındaki paranın çeki bankaya ibraz eden (sunan) kişiye ödenmesini emrederler. Konu Başlığı 41 www.corlumem.meb.k12.tr www.corlumem.meb.k12.tr 41

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği Ülkemizde çekler bir ödeme ya da “kredi” aracı olarak kullanılır. Bono’nun aksine çeklerde “düzenleyen, muhatap ve lehtar” (çek veren, çek alan ve banka) olmak üzere 3 taraf vardır. Konu Başlığı 42 www.corlumem.meb.k12.tr 42

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Çeklerde bonolardan farklı olarak “vade” olmaz. Çekte sadece bir tek tarih vardır. O da “düzenleme” (keşide) tarihidir. Ancak uygulamada “ileri tarihli çek” verilebilmektedir. Gerçekte çekin düzenlendiği tarihten daha ileri bir tarih yazılarak, çek bedelinin yazılan bu tarihte ödenmesi vaat edilmekte ve bu şekilde çekler bir kredi aracı olarak kullanılmaktadır. Dersin İçeriği Konu Başlığı 43 www.corlumem.meb.k12.tr 43

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği Çeklerin keşide tarihinden itibaren “10 gün” içinde bankaya sunulması gerekir. (Ödeme yeri ile keşide yeri aynı yer ise 10 gün, farklı yerlerse 30 gün) Bu süre geçtikten sonra çek hükmünü yitirir. Çekin bankaya sunulduğu tarihte karşılığı yoksa, banka görevlilerince arka yüzüne “karşılıksızlık şerhi” denilen ve çekin karşılığının bulunmadığını bildiren yazı yazılır. Konu Başlığı 44 www.corlumem.meb.k12.tr 44

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği Bu yazı yazdırılmamış ise kambiyo hukuku kurallarına dayalı icra takibi yapılamaz ve ayrıca karşılıksız çek suçu nedeniyle sanığın cezalandırılması için Savcılığa şikayet süresi geçmiş olur. Savcılığa şikayet üzerine karşılıksız çeki imzalayan sanık hakkında “kamu davası” açılır. Gerek icra takibi açmak gerekse Savcılığa şikayet için karşılıksızlık şerhinin yazıldığı tarihten itibaren “6 ay” içinde müracaat edilmelidir. Konu Başlığı 45 www.corlumem.meb.k12.tr 45

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ TİCARİ DEFTERLER Dersin İçeriği Türk Ticaret Kanunu, Vergi Kanunları ve ilgili diğer kanunlar uyarınca, ticaretle uğraşanlar bazı ticari defterleri tutmak zorundadırlar. Defter tutma zorunluluğu yönünden ticaretle uğraşanlar iki ana grupta toplanmıştır. Bunlar; Birinci sınıf tacirler, İkinci sınıf tacirler. 46 www.corlumem.meb.k12.tr 46

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği Birinci Sınıf tacirler; Envanter ve Bilanço Defteri, Yevmiye (günlük) Defteri, Defter-i Kebir (Büyük Defter), İkinci Sınıf tacirler ise; İşletme Hesabı Defteri, Günlük Perakende Satış ve Hasılat Defteri tutarlar. Konu Başlığı 47 www.corlumem.meb.k12.tr 47

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Ticari defterler, tutulacakları yıldan önceki ayda notere onaylatılır. Noter defterin tüm sayfalarını numaralandırır ve mühürler. Ticari defterlerin yasalarda temel kuralları belirtilmiş olan kendine özgü ve muhasebe tekniğine uygun bir tutuluş şekli vardır. Yapılan yanlışlar da yine muhasebe tekniği kurallarına uygun olarak düzeltilir. Silinti kazıntı yapılmaz, sayfa koparılmaz, ilave edilemez. Mürekkepli kalem ya da yazı makinesi veya bilgisayar yazıcısı ile tutulabilir. Dersin İçeriği Konu Başlığı 48 www.corlumem.meb.k12.tr 48

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Ticari defterler, ait oldukları yılı izleyen yıldan itibaren Vergi Usul Kanunu’na göre 5 yıl, Türk Ticaret ve Sosyal Güvenlik Kanunlarına göre ise 10 yıl süre ile saklanmak zorundadır. Dersin İçeriği Konu Başlığı 49 www.corlumem.meb.k12.tr 49

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Dersin İçeriği BEYANNAMELER Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi Muhtasar Beyanname Katma Değer Vergisi Beyannamesi Geçici Vergi Beyannamesi 50 www.corlumem.meb.k12.tr 50

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ BEYANNAMELER Dersin İçeriği Konu Başlığı Beyan, bildirmek anlamına gelir. Vergi ile ilgili konuların önceden vergi dairesince düzenlenmiş formlara (beyannamelere) yazılarak belli zamanlarda vergi dairesine yazılı olarak bildirilmesi gerekir. Günümüzde bu bildirim, elektronik ortamda da yapılabilmektedir. En yaygın kullanımı olan beyanname türleri ve verilme zamanları aşağıdaki gibidir. 51 www.corlumem.meb.k12.tr 51

Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi Dersin İçeriği Konu Başlığı Bir takvim yılına ait kazançlar bir sonraki yılın Mart ayının 25. günü akşamına kadar beyan edilir. Verginin ilk taksidi Mart, ikinci taksidi Temmuz ayında ödenir. 52 www.corlumem.meb.k12.tr 52

ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Muhtasar Beyanname Dersin İçeriği Konu Başlığı Bir aya ait vergilerin beyannamesi bir sonraki ayın 23. günü akşamına kadar verilir. Vergiler 26. günü akşamına kadar ödenir. 53 53

Katma Değer Vergisi Beyannamesi ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Katma Değer Vergisi Beyannamesi Dersin İçeriği Konu Başlığı Bir aya ait vergilerin beyannamesi, bir sonraki ayın 24. günü akşamına kadar verilir. Vergiler 26. günü akşamına kadar ödenir. 54 www.corlumem.meb.k12.tr 54

Geçici Vergi Beyannamesi ÇORLU MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Geçici Vergi Beyannamesi Dersin İçeriği Konu Başlığı Geçici Vergi beyannamesi üç ayda bir verilir. Mayıs, Ağustos, Kasım ve Şubat aylarının 14. günü akşamına kadar verilir. Vergiler aynı ayların 17. günü akşamına kadar ödenir. 55 www.corlumem.meb.k12.tr 55

04 NİSAN 2007 TARİHİNDEN İTİBAREN BEYANNAME VERME VE ÖDEME SÜRELERİ Dersin İçeriği Beyannamenin Adı Beyan Verme Süresi 1. Taksit Ödeme Süresi 2. Taksit Ödeme Süresi Açıklama GELİR VERGİSİ BEYANNAME-Sİ (Basit Usul Beyanı İçin) Şubat Ayının Başından 25. Günü Akşamına Kadar Şubat Ayı Sonuna Kadar Haziran Ayı Sonuna Kadar 5615 S.K. 10.Madde GELİR VERGİSİ BEYANNAME-Sİ (Gerçek Usul Beyanı İçin) Mart Ayının Başından 25. Günü Akşamına Kadar Mart Ayı Sonuna Kadar Temmuz Ayı Sonuna Kadar 5615 S.K. 10. Madde

KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAME-Sİ Beyannamenin Adı Beyan Verme Süresi 1. Taksit Ödeme Süresi 2. Taksit Ödeme Süresi Açıklama KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAME-Sİ Nisan Ayının Başından 25. Günü Akşamına Kadar Nisan Ayı Sonuna Kadar (Tamamı) 4842 Sayılı Kanunla 01/01/2004'den itibaren. 5520 S.K. 14.Madde GEÇİCİ VERGİ BEYANNAMESİ (01-03 Dönemi) 14 Mayıs Akşamına Kadar 17 Mayıs Akşamına Kadar   5615 S.K. 10.Madde (04-06 Dönemi) 14 Ağustosa Kadar 17 Ağustos Akşamına Kadar (07-09 Dönemi) 14 Kasıma Kadar 17 Kasım Akşamına Dersin İçeriği Konu Başlığı

GEÇİCİ VERGİ BEYANNAMESİ (10-12 Dönemi 14 Şubata Kadar Beyannamenin Adı Beyan Verme Süresi 1. Taksit Ödeme Süresi 2. Taksit Ödeme Süresi Açıklama GEÇİCİ VERGİ BEYANNAMESİ (10-12 Dönemi 14 Şubata Kadar 17 Şubat Akşamına Kadar   5615 S.K. 10.Madde MUHTASAR BEYANNAME (Aylık Olanlar) Ertesi Ayın 23. Günü Akşamına Kadar Beyanname Verecekleri Ayın 26’sı Akşamına Kadar (3 Aylık Olanlar, 01-03 Dönemi) 23 Nisan Akşamına Kadar 26 Nisan Akşamına Kadar (3 Aylık Olanlar, 04-06 Dönemi) 23 Temmuz Akşamına Kadar 26 Temmuz Akşamına Kadar Dersin İçeriği Konu Başlığı

(3 Aylık Olanlar, 04-06 Dönemi) 23 Temmuz Akşamına Kadar Beyannamenin Adı Beyan Verme Süresi 1. Taksit Ödeme Süresi 2. Taksit Ödeme Süresi Açıklama MUHTASAR BEYANNAME (3 Aylık Olanlar, 04-06 Dönemi) 23 Temmuz Akşamına Kadar 26 Temmuz Akşamına Kadar    5615 S.K. 10.Madde (3 Aylık Olanlar,07-09 Dönemi) 23 Ekim 26 Ekim Akşamına Kadar 5615 S.K. 10.Madde   (3 Aylık Olanlar, 10-12 Dönemi) 23 Ocak 26 Ocak Akşamına Kadar K.D.V. BEYANNAMESİ (Aylık Olanlar) Takip Eden Ayın 24.Günü Akşamına Kadar Beyanname Verecekleri Ayın 26’sı Akşamına Kadar 5615 S.K. 10.Madde Dersin İçeriği Konu Başlığı

VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ BEYANNAMESİ Beyannamenin Adı Beyan Verme Süresi 1. Taksit Ödeme Süresi 2. Taksit Ödeme Süresi Açıklama BANKA VE SİGORTA MUAMELE VERGİSİ BEYANNAMESİ Ertesi Ayın 15. Günü Akşamına Kadar   DAMGA VERGİSİ BEYANNAMESİ Ertesi Ayın 23’üncü Günü Akşamına Kadar Ertesi Ayın 26’ıncı Günü Akşamına Kadar 5615 S.K. 10.Madde  (Vuk 371 Genel Tebliği)  VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ BEYANNAMESİ Ölüm Türkiye’de, mükellefleri de Türkiye’de ise, 4 ay; Ölüm Türkiye’de mükellefleri yurtdışında ise, 6 ay; Ölüm yurt dışında mükellefleri Türkiye’de ise, 6 ay; Ölüm yabancı bir ülkede mükellefleri ölümün olduğu ülkede ise, 4 ay, Başka bir yabancı ülkede ise 8 ay içinde verilir. Diğer intikallerde bir ay içinde verilir. Çekiliş ve yarışmalarda ve futbol müsabakalarına ait müşterek bahislerde takip eden ayın 20’inci günü akşamına kadar verilir. Mayıs ve kasım aylarında her yıl iki taksit de olmak üzere üç yıl da ödenir. Dersin İçeriği Konu Başlığı

ÜCRET HESAPLAMASI Dersin İçeriği Aylık brüt ücreti 1.000-TL olan bir işçinin ücret hesaplamasını yapınız. (İşyeri tehlike derecesi 2’dir.)  A-) BRÜT ÜCRET…………………………………….: 1.000-tl 1-) Sigorta İşçi Primi Kesintisi……………………...: 140-tl (Brüt Ücret’in % 14’ü dür.) 2-) İşsizlik Sigortası İşçi Payı…………………….…: 10-tl (Brüt Ücretin % 1’i dir.) B-) GELİR VERGİSİ MATRAHI……………………..: 850-tl (Brüt ücret – İşçi sigorta kesintileri) 3-) Gelir Vergisi (850 x 0,15)……………………….: 127,50-tl (GV Matrahı’nın % 15’i dir.) 4-) Damga Vergisi (1.000 x 0,006)………………….: 6-tl (Brüt ücretin % 06’sı dır.)

C-) KESİNTİLER TOPLAMI…………….....: 283,50-tl Dersin İçeriği C-) KESİNTİLER TOPLAMI…………….....: 283,50-tl (140+10+127,50+6 =283,50-tl) D-) NET ÜCRET (Brüt ücret-kesintiler)……: 716,50-tl (1.000 – 283,50 = 716,50-tl) E-) ÜCRETE YAPILAN İŞVEREN KATKILARI: 5-) Sigorta İşveren Payı (1.000 x 0.20)… ..: 200-tl (Brüt Ücretin % 20’si) 6-) İşsizlik Sigortası İşveren Payı…….......: 20-tl (Brüt Ücretin % 2’si) (1.000x0,02) F-) İŞÇİNİN İŞVERENE MALİYETİ……...: 1.220-tl (Brüt Ücret + işveren katkıları) (1.000+220) Konu Başlığı