Clostridium perfringens’i kontrol yöntemleri “genel bir bakış”

Nekrotik enterit altlık Civciv yoğunluğu Gumboro CAV rezistans vitamin/ mineral adenoviruslar IB koksidiyoz Tane yem buğday Bağışıklığın zayıflaması Bağırsak enfeksiyonları enzim Nekrotik enterit Yem balıkunu Antimikrobiyal aktivite Fiziksel faktörler besin maddesi yoğunluğu altlık Sindirimi artırıcılar kimyasal kontaminasyon? iyonofor

Clostridium perfringens’i kontrol yöntemleri Tedavi seçenekleri Antimikrobiyaller İçme suyu içerisinde Amoksisilin Linkomisin+Spektinomisin Tylan

Clostridia perfringens için MIC değerleri Avilamycin MAXUS 0.5 Avoparcin AVOTAN 0.5 Bacitracin 0.2 Bambermycin FLAVOMYCIN Dirençli Diclazuril CLINACOX Dirençli Lasalocid AVATEC 1.5 Maduramycin CYGRO * Monensin ELANCOBAN 2.0 Narasin MONTEBAN 0.1 Nicarbazine Dirençli Robenidine CYCOSTAT Dirençli Salinomycin SACOX 0.1 Virginiamycin ESKALIN 0.25 * (Maduramisin verileri yok)

Clostridium perfringens’i kontrol yöntemleri Mevcut kontrol yöntemleri Antimikrobiyaller Büyütme faktörleri İyonofor antikoksidiyaller Penisilinli premiksler İçme suyu içinde uygulamalar Amoksisilin Linkomisin+Spektinomisin Tylan

Nekrotik enterit vitamin/ mineral Tane yem buğday enzim Yem balıkunu besin maddesi yoğunluğu kontaminasyon?

Nekrotik Enterit ve Yemle İlişkisi Karbonhidrat Kaynağı hububat çeşidi ve kalitesi enzimler tane büyüklüğü Ferket, 1996

Nekrotik Enterit ve Yemle İlişkisi Protein kaynağı balıkunu biyojenic aminler, histamin, tiramin sindirimi zor protein (tüyunu) yeterince pişmemiş protein (soyaunu) Diğer faktörler mikotoksinler tricothecene aflatoxin - immünosupresyon çok yüksek bakır/çinko oranları okside olmuş yağ Yemin konsantrasyonu Ferket, 1996

Nekrotik Enterit ve Yemle İlişkisi Protein kaynağı Balıkunu Biyojenik aminler bağırsak tahribatı Düşük kaliteli protein Az ya da çok pişmiş protein Clostridial türlerinin gelişimini hızlandırır

Nekrotik Enterit ve Yemle İlişkisi Yeme ilgili diğer faktörler mikotoksinler tricothecene bağırsak tahribatı Aflatoksin immunosupresyon okside olmuş yağ

Nekrotik Enterit ve Yemle İlişkisi Yemin kalitesi ve bağırsağın doluluğu yemleme ve ışıklandırma programları Tane buğday içeren yemlerle besleme

Nekrotik enterit direnç adenoviruslar IB koksidiyoz Bağırsak hastalıkları Nekrotik enterit

Sindirim sisteminin sağlığı Bağırsak tahribatı klostridyumun gelişimini artırır Koksidiyoz Sindirim sistemi virüsleri

Nekrotik Enterit ve Koksidiyoz % Mortalite (42 günlük) Shane et al, 1985 15 15

Sindirim sisteminin sağlığı Sindirim sisteminin sağlıklı olması NE kontrolü için oldukça önemlidir Koksidiyoz kontrolü Etkili antikoksidiyaller Etkin aşılama programları Sindirim sistemi virüslerini önler

Klostridiya tehditinin azaltılması Bağırsak klostridiyum seviyesi Klostridiyumların yerleşmesini önleme Yemin kalitesi Diğer ürünler

Diğer ürünler Probiyotikler Spesifik bakteri kültürleri ( Lactobacillus ) yararlı mikroflora oluşumunu sağlar patojenlerin çoğalmasını önler ( bacteriyosin ) bağışıklık sistemini güçlendirir bağırsak duvarı tahribatını azaltır Yeme sürekli olarak katılırlar

Diğer ürünler Competitive exclusion Geniş spektrumlu nonpatojen mikroflora kültürü genç hayvanlarda yararlı mikrofloranın oluşumuna yardımcı olur bağırsak duvarında kolonize olur patojen bakterilerin bağırsağa yerleşmesini önler

Diğer ürünler Nükleotidler Nükleotid, metabolit ve maya karışımı probiyotik etki Laktobasillerin gelişimini hızlandırır Yeme sürekli olarak katılırlar

Diğer ürünler Oligosakkaritler Mannoz Oligosakkaritleri patojen bakterilerin tutunduğu reseptörleri işgal eder bağışıklık sistemin güçlendirir makrofaj aktivitesini artırır Fruktoz Oligosakkaritleri Laktobasil ve Bifidobakterilerin gelişimini hızlandırır patojen GR (-) bakterilerin gelişimini durdurur

Organik Asitler Propiyonik/Formik asitler Yemin mikrobiyal bileşimini kontrol altına alır antimikrobiyal sindirim sistemi pH’ı üzerine etkili enzimatik aktiviteyi hızlandırır sindirim sistemi mikroflorasına zarar vermez patojenlerin bağırsak duvarına tutunmasını önler

Diğer ürünler Bitki ekstreleri Bitki ekstreleri Yucca Sanguinaria amonyak oluşumunu azaltır antiprotozoal activite bağırsak duvarı tahribatını azaltır patojenlerin gelişimini baskılar Bitki ekstreleri Sanguinaria karaciğer ve sindirim fonksiyonlarını artırır sindirimi artırır sindirim sisteminin mikrobiyal dengesini korur

Diğer ürünler Balık yağları Esensiyal yağlar antimikrobiyal ? sindirim sistemi fonksiyonlarını artırır yararlı mikroflora oluşumunu sağlar

Yeni ürünler Çok çeşitli ürünler pazarlanmaya başlamıştır Ruhsatlandırılmaları gerekli değildir Çok fazla yarar sunarlar Bağımsız gözle değerlendirilmemişlerdir Dikkatli bir şekilde değerlendirilmelidirler

Clostridium perfringens’i kontrol yöntemleri Sonuç Rasyon, sindirim sistemi florası ve enterit gelişimi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir NE’in oluşumunun önlenmesinde sindirim sisteminin sağlığı oldukça önemlidir Hijyen koşulları iyi olmalıdır Klinik belirtilerin önlenebilmesi için hemen tedaviye başlanmalıdır Yeni ürünler dikkatli bir şekilde değerlendirilmelidir

Nekrotik Enterit Bir Sorun mudur? Mortalite artışı Enterit sorunları Kötü FCR Kötü altlık Büyüme geriliği Maliyet artışı

Nekrotik Enterit Etkeni Clostridium perfringens -bağırsağın normal mikroorganizmalarından Bağırsak duvarını tahrip edip enterite yol açar; diğer organlara yayılır Otopside bağırsak ve diğer organları kaplayan nekrotik nodüller

Nekrotik Enterit’i oluşturan koşullar Kötü management Kirli suluk Bozuk suluk Kalitesiz altlık Kontamine yem Diğer hastalıklar -koksidiyoz

Nekrotik Enterit Nasıl Kontrol Edilebilir? İyi management Nekrotik enterite etkili yem katkıları

Hangi Yem Katkıları CP’i Kontrol Edebilir? Bazı büyütme faktörleri Bazı antikoksidiyaller Bazı ürünler diğerlerinden daha iyidir Hangilerinin iyi olduğu bilinmelidir

Hangi Yem Katkılarının Etkili Olduğu Nasıl Bilinebilir? CP’e karşı MIC değerleri Yemdeki katkının dozu

Bazı Yem Katkılarının MIC Değerleri Avilamisin MAXUS 0.5 Avoparsin AVOTAN 0.5 Basitrasin 0.2 Bamberimisin FLAVOMYCIN Dirençli Diklazuril CLINACOX Dirençli Lasalosid AVATEC 1.5 Maduramisin CYGRO * Monensin ELANCOBAN 2.0 Narasin MONTEBAN 0.1 Nikarbazin Dirençli Robenidin CYCOSTAT Dirençli Salinomisin SAYCOX 0.1 Virjinyamisin ESKALIN 0.25 * veri yok

Bu Yem Katkılarının Broyler Yemindeki Dozları ppm Avilamisin MAXUS 5-10 Avoparsin AVOTAN 7.5-15 Basitrasin 5-50 Bamberimisin FLAVOMYCIN 1-20 Diklazuril CLINACOX 1 Lasalosid AVATEC 75-125 Maduramisin CYGRO 5 Monensin ELANCOBAN 100-120 Narasin MONTEBAN 70 Nikarbazin 125 Robenidin CYCOSTAT 33 Salinomisin SAYCOX 60 Virjinyamisin ESKALIN 5-20

Yem Katkılarının Sıralanması Kontrol Seviyesi Büyütme Faktörü Antikoksidiyal Etkisiz FLAVOMYCIN CLINACOX CYCOSTAT Nikarbazin Etkili AVOTAN 10 CYGRO ESKALIN 10 MAXUS 10 Basitrasin 20 Daha Etkili Basitrasin 50 ELANCOBAN ESKALIN 20 AVATEC SACOX MONTEBAN

Sonuç Bazı yem katkıları CP’i kontrol edebilirken, bazıları etkisizdir MAXUS, AVOTAN, ESKALIN ve Basitrasin kısmen etkilidir ELANCOBAN ve MONTEBAN gibi iyonoforlar yüksek dozda daha etkilidir Kimyasal antikoksidiyaller NE vakalarında artışa neden olabilir Yüksek dozda iyonofor ve BF kombinasyonu daha iyi sonuç verir - ELANCOBAN+MAXUS, MONTEBAN+MAXUS, gibi

İyonoforlar NE’i Kontrol Eder mi? Elwinger ve ark., MONTEBAN, Broyler, İsveç, 1992 Kesim öncesi yemde MONTEBAN “NE insidansi ve mortalite, kesim öncesi yemleme süresinin uzamasıyla artmaktadır” Kesim öncesi süre Mortalite (%) NE insidansı 3 2.9 0 5 6.0 0 10 5.8 1.6 15 8.0 3.7

Öneriler - Mükemmel gelişme performansı - Koksidiyoz kontrolü Management iyi olmalıdır Antikoksidiyal ve BF seçerken, NE’e de etkili olanları tercih edin Yüksek dozlu iyonoforlardan ELANCOBAN ve MONTEBAN ile MAXUS gibi BF mükemmel kontrol sağlar - Mükemmel gelişme performansı - Koksidiyoz kontrolü - NE kontrolü