KRİTİK (ELEŞTİREL) DÜŞÜNMENİN ÖNÜNDEKİ ENGELLER-2 DİLİ YANLIŞ KULLANMAKTAN KAYNAKLANAN ENGELLER Bu Sunum, çevirisi KAD ( Kritik – Analitik Düşünme) Platformu Tercüme Birimi tarafından yapılıp Türkçeye kazandırılan “Kritik Düşünme Üzerine Pratik Bir Kılavuz” adlı eserden KAD Komisyonumuzca derlenmiştir. Eser Kritik (Eleştirel) Düşünmeye özet niteliğinde giriş sağlama özelliğinde olup, yazarı Greg R. Haskinstir. Slayt gösterisinde örnek kısmından sn sonra kritik düşünme kısmı kendiliğinden gelmektedir. İsteğe göre bu süreyi beklemeden aşağı yön oku ile kritik düşünme yazısının gelmesi sağlanabilir.

DİLİ YANLIŞ KULLANMAKTAN KAYNAKLANAN ENGELLER

ÖRNEK:1 ELASTİKİ İFADELER ENGELİ “ TAM BİR YALAN UZMANIDIR.” YALAN SÖYLEMEDE Mİ UZMANDIR YOKSA SÖYLENEN YALANI ANLAMADA MI? KRİTİK DÜŞÜNME BİR CÜMLE SİZE BELİRSİZ GELİYORSA BUNDAN BİR HÜKÜM ÇIKARTMAKTAN KAÇININ. ÖNCE NETLEŞTİRMEYE ÇALIŞIN.

ÖRNEK:2 İKNA EDİCİ İFADELER ENGELİ “ HERKESİN BİLDİĞİ GİBİ” “TECRÜBELER ŞUNU GÖSTERİYOR Kİ ” DİYE BAŞLAYAN İFADELER KRİTİK DÜŞÜNME BU TARZ İFADELERİ DİKKATE ALMAYIN VE VERİLERİN GERÇEKLİĞİNİ, DOĞRULUĞUNU SORGULAYIN.

ÖRNEK:3 OLUMSUZU OLUMLU GÖSTERECEK ŞEKİLDE ÖRTÜLÜ KONUŞMAK/EDEBİ KELAM ENGELİ TOPLU KATLİAM POLİTİKASINI “ ETNİK TEMİZLİK ” MASUM İNSANLARIN KASITSIZCA ÖLDÜRÜLMESİNİ “ YAN HASAR” SAVAŞ ZAYİATI, KAZA K URŞUNU VB OLARAK ADLANDıRMAK KRİTİK DÜŞÜNME BU TÜR İFADELERİN ARKASINDAKİ OLAYI DİKKATLE DEĞERLENDİRİN.

ÖRNEK:4 BÜROKRATİK DİL ENGELİ SÖZLEŞMELER... KRİTİK DÜŞÜNME UZUN CÜMLELER VE KAFA KARIŞTIRICI KELİMELER ARASINDAN ASIL ANLATILMAK İSTENENİ BULUN.

ÖRNEK:5 BELİRSİZLİK ENGELİ BORÇ ALAN BİR KİŞİNİN “ EN YAKIN ZAMANDA ÖDEYECEĞİM ” DEMESİ GİBİ KRİTİK DÜŞÜNME BELİRSİZ İFADELERE DAYANILARAK YAPILAN ÇIKARIMLARIN HATALI OLABİLECEĞİNİ UNUTMAYIN.

ÖRNEK:6 YANLIŞ İMALAR ENGELİ YAĞ ORANI %2 OLARAK SATILAN SÜTTEKİ YÜZDE DEĞERİ SÜTÜN AĞIRLIĞINA GÖRE VERİLİR, HALBUKİ ALINAN KALORİNİN %31’İ YAĞDIR. KRİTİK DÜŞÜNME SADECE BİLGİLERE DEĞİL BU BİLGİLERİN İÇERİĞİNE VE NEYLE İLGİLİ OLDUĞUNA DİKKAT EDİN.

ÖRNEK:7 HÜKÜM VERİCİ İFADELER ENGELİ “ BAŞBAKAN SÖZLEŞMEYİ İMZALAMANIN HAKLI GURURUNU YAŞIYORDU. ” KRİTİK DÜŞÜNME FİKİR İLE BİLGİYİ AYIRT EDİN.

ÖRNEK:8 LAFI DOLANDIRMAK VE KAÇAMAK CEVAPLAR VERMEK ENGELİ ÖZELLİKLE ERGENLİK DÖNEMİNDE ÇOCUKLAR DOĞRUNUN HEPSİNİ SÖYLEMEYEREK KAÇAMAK CEVAPLAR VERİRLER: KAÇTA YATTIN? 1’İ GEÇİYORDU. KRİTİK DÜŞÜNME KAÇAMAK CEVAPLARIN FARKINDA OLUN.

ÖRNEK:9 TEKNİK TERİMLER KULLANARAK MUHATABI YANILTMAK ENGELİ ANTİ-KALSİYUM, SELF-CLEAN, ANTİ-DRİP ÜTÜ. HER TÜRLÜ KUMAŞA UYGUN TERMOSTATİK ISI KONTROLÜ ( KİREÇ TUTMAMA,KENDİ KENDİNE TEMİZLENME VE DAMLATMAMA ÖZELLİĞİNE SAHİP ÜTÜ,SICAKLIK AYAR DÜĞMESİ VAR ) KRİTİK DÜŞÜNME BU TARZ İFADELERİN ALBENİSİNE KANMAYIN, ARKASINDAKİ GERÇEK İÇERİĞİ ANLAMAYA ÇALIŞIN.

ÖRNEK:10 ANLAMSIZ KARŞILAŞTIRMALAR ENGELİ BİR PİLİN %30 DAHA UZUN ÖMÜRLÜ OLDUĞUNU SÖYLEYEN BİR REKLAM HANGİ PİLE KIYASLA BU VERİYE ULAŞILDIĞINI BELİRTMİYORSA… KRİTİK DÜŞÜNME NELERİN KARŞILAŞTIRILDIĞI TAM OLARAK BELİRTİLMİYORSA GÜVENMEKTE ACELE ETMEYİN.

ÖRNEK:11 DUYGUSAL İÇERİK ENGELİ BİR ÜRÜNE İSİM VERİLİRKEN OLUMLU ÇAĞRIŞIMLAR YAPACAK İSİMLER VERİLİR.YUMUŞATICIYA “ YUMOŞ ” GİBİ. SAVAŞTA: NEGATİF BİR ANLATIM OLAN “ MUHALİF GÜÇLERİN ÖLDÜRÜLMESİ ” KULLANILMASI YERİNE DAHA AZ NEGATİF OLAN “ ETKİSİZ HALE GETİRİLMESİ ” NİN KULLANILMASI. KRİTİK DÜŞÜNME KULLANILAN DİLDE DUYGULARI YÖNLENDİREN İFADELERİ BELİRLEYİN.