Atatürk İlkeleri Atatürk İlkelerinin amacı Atatürkçü Düşünce sistemi, Türk İnkılâbının önderi Atatürk tarafından konulmuş ilkeler bütünüdür. Atatürk İlkeleri; aklın ve bilimin öncülüğünde, çağın gereklerine göre Türk milletinin mutluluğunu, huzurunu, refahını, esenliğini sağlamak ve Türk kültürünü milli bir anlayışla çağdaş uygarlık düzeyine çıkarmak amacıyla konulmuş ilkelerdir. Atatürk İlkeleri, yeni Türk Devleti’ni bir sisteme dayandırmak ve bu yeni sistemi en güzel şekilde işletmek amacıyla konulmuştur.

Atatürk İlkeleri 1919 yılında Milliyetçilik ilkesi ile doğmuş, gelişmiş diğer ilkelerin yerleşmesiyle birlikte 1931 yılında İnkılâpçılık İlkesinin yerleşmesi ile tarihi gelişimini tamamlayarak bütünleşmiştir.

Temel İlkeler Cumhuriyetçilik Milliyetçilik Halkçılık Devletçilik Lâiklik İnkılâpçılık

Bütünleyici İlkeler Millî egemenlik, Milli bağımsızlık, Millî birlik ve beraberlik, Yurtta sulh, cihanda sulh. Çağdaşlaşma, Bilimsellik ve akılcılık, İnsan ve insanlık sevgisi.

Atatürk İlkelerinin Ortak Özellikleri Türk toplumunun ihtiyacından doğmuştur. Biri birine bağlı, birbiri ile tutarlı ve uyumlu öğelerdir. Türk milletinin özellikleri, onun bugünkü ve yarınki ihtiyaçları göz önüne alınarak çağdaş yaşamın gereklerine uygun olarak belirlenmiştir. Türk inkılâbı ile uygulamaya yansıtılmıştır. Atatürk İlkeleri akla ve bilme dayalı olarak oluşturulmuştur.

Atatürkçülük, Türkiye’nin gerçeklerinden doğmuş bir düşünce sistemidir. Türk milletinin iradesiyle oluşmuş, tarihî bir gelişmenin ürünüdür. Atatürkçülük, her şeyden önce millete haklarını tanıma ve tanıtmadır; millet egemenliğinin ifadesidir. Atatürkçülük bir kurtuluştur, milletçe bağımsızlığa kavuşmadır. Atatürkçülük, çağdaş uygarlık seviyesine ulaşmadır, batılılaşmadır; bir diğer anlamda da modernleşmedir; hür düşünceyi temsil eder, hürriyet ve demokrasi anlayışıdır. Atatürkçülük, modern bir toplum hayatı yaşama demektir; laik bir düzen kurma, müspet bilim zihniyetiyle devleti yönetmedir. Bu iki anlamıyla Atatürkçülük, Türk toplumuna uygun sosyal ve siyasal kurumları kurma ve modern toplum olma demektir.

CUMHURİYETÇİLİK İLKESİ Atatürkçülüğün temel ilkelerinin başına, Türk Devleti’nin değişmez yönetim biçimi olarak kabul edilen Cumhuriyet yönetiminden dolayı Cumhuriyetçilik konulmuştur. Cumhuriyetçilik, binlerce yıllık tarihe sahip Türk milletine ilk defa Atatürk tarafından kazandırılmış ve yerleştirilmiştir. Cumhuriyette esas alınan ilk kural seçimdir. Devlet başkanı belli bir süre için seçilerek iş başına gelir. Bazı devletlerde ise egemenlik hakkı bazen bir ailenin bazen de bir gücün elindedir. Buna “Oligarşi” diyoruz. Egemenliğin bazen de seçkin bir gücün elinde bulunmasına ise “Aristokrasi” diyoruz. Egemenliğin doğuştan ölene kadar belli kimse elinde tutulmasına ise “Monarşi” diyoruz.

Cumhuriyetçilik İlkesi ile ilgili İnkılâplar Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılması Saltanatın kaldırılması Cumhuriyet ilân edilmesi 1921 ve 1924 Anayasalarının hazırlanması Çok partili hayata geçiş denemeleri Halifeliğin kaldırılması Kadınlara siyasi haklar tanınması

MİLLİYETÇİLİK İLKESİ Bir millete dayanarak ve o milletin değerlerini göz önüne alarak bir devlet kurup yaşatmayı, bu devleti başka devletlerin arasında kendine özgü karakteri ile belirginleştirmeyi ve milli çıkarlarını öncelikle korumayı amaçlayan ideolojiyle milliyetçilik diyoruz. Milliyetçiliğin temel öğesi millettir. Millet ortak bağları olan büyük insan topluluğudur. En ideal millet tanımı Irk, din, dil, kültür ve ideal birliği olan topluluktur. Halkın kendi kendisini yönetmesi, kendi kaderini elinde tutması millet dediğimiz topluluğu güçlendirmekte, milli birlik ve beraberliği sağlayarak pekiştirmektedir. Milleti oluşturan milliyet bağı maddi olmaktan çok manevi bağlarla güçlenmektedir.

Milliyetçilik İlkesi ile ilgili İnkılâplar Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılması Halifeliğin kaldırılması Yeni Türk harflerinin kabulü Türk Dil Kurumu’nun kurulması Türk Tarih Kurumu’nun kurulması

HALKÇILIK İLKESİ Bir milleti oluşturan çeşitli mesleklerin ve toplulukların içinde yer alan bütün insanlara halk denir. Türk İnkılâbında Cumhuriyetçilik ve Milliyetçilik ilkesinden zorunlu olarak halkçılık ilkesi doğmuştur. Halkçılık demokrasi ile eş anlamlıdır. Atatürk’e göre halk ile millet arasında bir birlik bir eş değerlik vardır. İkisi de tek anlama gelmektedir. Ancak, millet, halk dediğimiz insan topluluğunun belli amaçlara ve hedeflere yönelmesiyle, bilinçlenmesiyle ortaya çıkar. Halkçılık eşitliği kabul eder ve çalışmaya önem verir. Halkçılık iç barışı ister ve sınıf kavgasını kabul etmez.

Halkçılık İlkesi ile İnkılâplar Cumhuriyet ilân edilmesi Aşar vergisinin kaldırılması Kılık kıyafet kanununun kabul edilmesi Soyadı kanununun kabul edilmesi

DEVLETÇİLİK İLKESİ Devletin temel varlık sebebi insanları arasında düzeni kurmak, sürdürmek ve geliştirmektir. Devlet, bir ülke üzerinde yaşayan insan topluluğunun, aralarındaki düzeni kurmak ve bu düzeni sürdürmek için oluşturduğu üstün buyurma gücüdür. Bu üstün buyurma gücüne biz egemenlik diyoruz. Devletin kurulması için egemenlik gücünün toplumun kendi içinden çıkması gerekir. Atatürk’ün devletçilik anlayışı yumuşak, vatandaşını kucaklayan, ona yol gösteren ve koruyan bir yapıya sahiptir. Her türlü üretim vasıtalarını eline alıp üretim ve tüketim organizasyonlarını bizzat kendisi yapan devletçilik sistemine Atatürk karşıdır. Atatürkçülükte fertlerin özel girişim ve çabalarının korunması esastır. Atatürk devletçiliği planlamayı mecbur kılmıştır.

LAİKLİK İLKESİ Kelime anlamıyla lâiklik din ile devlet işlerinin birbirinden ayrı düşünülmesidir. Dinin devlet işlerine devletinde din işlerine karışmamasıdır. Türkiye Cumhuriyeti’nin lâiklik anlayışında felsefi inanç din ve mezhep ayrımı gözetilmez. Herkes dini inanç, kanaat ve vicdan hürriyetine sahiptir. Kamu düzenine genel ahlaklara ter düşmeyen ibadetler serbestçe yapılır. Atatürk’ün lâiklik anlayışında İslam dinine büyük saygı vardır. Diğer din ve mezheplere de saygısızlık şiddetle reddedilmiştir. Atatürk’e göre din bir vicdan meselesidir. Dine duyulan saygı inanan kişinin haklarına duyulan saygının bir sonucudur. Atatürk gericiliğe taassuba, din ve devlet işlerinin birbirine karıştırılmasına karşıdır.

Laiklik İlkesi İle İnkılâplar Halifeliğin kaldırılması Tevhid-i Tedrisat Kanunu Medreselerin kapatılması Maarif Teşkilatı hakkında kanun Türk Medeni Kanunu Şeriye ve Efkaf vekaletinin kaldırılması Tekke ve Zaviyelerin kaldırılması 1928 ve 1937 Anayasalarının değiştirilmesi

İNKILAPÇILIK İLKESİ İnkılâp, bir toplumda kısa bir süre içinde köklü değişiklikler, yenilikler yapan olaylara yol açan hareketlere denir. İnkılâp toplumdaki yenileşme ihtiyacının bir sonucu olarak yapılır. Atatürk’ün inkılâpçılık görüşü milli mücadelede kazanılan zaferin hemen ardından çeşitli alanlarda ortaya konulmuştur. Atatürk inkılâpçılığı milliyetçi bir yapıya sahiptir. Çağdaş bir hedefi seçmiştir.

Antalya İl Milli Eğitim Müdürlüğü

İLGİNİZE TEŞEKKÜRLER...