Özel Gereksinimli Öğrenciler İçin Eğitim Ortamının Düzenlenmesi

EĞİTİM ORTAMINI ETKİLEYEN ETMENLER PSİKOSOSYAL ETMENLER SÜREÇSEL ETMENLER FİZİKSEL ETMENLER BİREYSEL ETMENLER

SÜREÇSEL ETMENLER İyi Organizasyon ve Etkili Planlama. Sınıf Rutinleri Bireyselleştirilmiş Eğitim Programları

FİZİKSEL ETMENLER Bağımsız Yaşam Becerilerini Destekleyecek Fiziksel Ortam. Doğal Uyaranlar. Özel gereksinimli Öğrencinin İhtiyaçları.

Ortopedik Yetersizlikten Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Bina girişleri düzayak girişler olmalı veya rampa bulunmalıdır. Okul içinde ve dışında kullanılan yer döşemesi kaygan olmamalıdır. Okul zemini tekerlekli sandalyenin hareketini kısıtlayacak engeller bulundurmamalıdır.

Ortopedik Yetersizlikten Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Ortopedik yetersizliği olan öğrencilerin sınıfları giriş katında ve kapıya kolay ulaşabilecekleri bir yerde olmalıdır. Sınıf içinde tekerlekli sandalyenin rahatça manevra yapabileceği alan sağlanmalıdır. Sıralar arasında tekerlekli sandalyenin geçebileceği boşluklar olmalıdır.

Ortopedik Yetersizlikten Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Öğrencinin sırası tekerlekli sandalyesini yanaştırabileceği yükseklikte olmalıdır. Sınıf dolapları ve panoları öğrencinin ulaşabileceği yükseklikte olmalıdır. Okul ve sınıf kapılarının genişliği sandalyenin geçebileceği ölçüde olmalıdır.

Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Görme yetersizliği olan öğrencilere okul ve sınıf dolaştırılarak anlatılmalıdır. Sınıf içerisinde hareket alanında takılıp düşebileceği, çarpabileceği hareketi kısıtlayacak eşyalar bulunmamalıdır. Sınıftaki eşyaların sabit yeri olmalı ve sıklıkla yerleri değiştirilmemelidir.

Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Sınıf sıraları sabit olmalıdır. Sınıf içerisinde dolap kapakları, pencereler kapalı tutulmalıdır. Sınıf kapısı kapalı veya tam açık olmalıdır. Okul ya da sınıf içerisinde öğrencinin başını çarpabileceği nesneler olmamalıdır.

Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Okul bahçesinde ve çevresinde var olan ya da açılan çukurlara kapak konulmalıdır. Okumayı bilmeyen öğrenciler için, öğrencinin sırasına tanıdığı bir nesne yapıştırılabilir. Benzer nesne sembolleri sınıf kapısına da asılarak öğrencinin sınıfını bulması kolaylaştırılabilir.

Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Okuldaki her birimin kapısına Braille yazı ya da rakamlarla o birimi belirten işaretler konmalıdır. Görme yetersizliği olan öğrencinin ders materyallerini rahat kullanabileceği alan oluşturulmalıdır.

Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Az gören öğrenciler için sıra ile çalışacağı materyaller arasında yüksek renk zıtlığı sağlanmalıdır. Görme yetersizliğinden etkilenen öğrenciler dersi iyi dinleyeceği yere oturtulmalıdır. Görme yetersizliği olan öğrencilerin ders içinde ses kaydı yapmasına olanak tanınmalıdır.

Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Tahtaya yazı yazarken yazdıklarınızı seslendirmeniz görmeyen öğrenciler için yararlıdır. Az gören öğrenciler tahtayı en iyi görebileceği yere oturtulmalıdır. Yazı tahtası beyaz ise siyah kalem, yeşil ise beyaz/sarı kalem kullanmak görülmeyi kolaylaştırır.

Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Pencerelerden gelen ışık yeterli değilse sınıf lambaları da ders süresince açık tutulmalıdır. Sınıf aydınlatması yeterli değilse ek olarak masa lambası kullanılabilir. Az gören öğrenciler için okul merdivenlerinde her basamağa fosforlu bantlar yapıştırılabilir.

Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Okul merdivenleri loş ve karanlık ise güçlü spot ışıkları ile aydınlatılabilir. Okul merdivenlerine ve koridorlara duvar takibini kolaylaştıracak tırabzanlar yapılmalıdır. Okulun yangın çıkışı varsa görme yetersizliği olan öğrenciye buraya nasıl ulaşacağı önceden öğretilmelidir.

İşitme Yetersizliğinden Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Öğrencinin oturduğu yere göre öğretmen sınıf içinde dolaşmasını düzenlemelidir. Öğretmen, dudak okuyabilen öğrenciler için ders anlatırken arkasını dönmemelidir. Dudak okuyabilen öğrencilerin durumu sınıf arkadaşları ile paylaşılmalıdır.

İşitme Yetersizliğinden Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Dudak okuyan öğrenciler için hazır ders notları oluşturulabilir. Sınıftaki sıraların mümkünse “U” düzeni olması sağlanmalıdır. İşitme kaybı tek kulakta ise iyi duyan kulağın tarafında bulunarak dersin anlatılmasına dikkat edilmelidir.

İşitme Yetersizliğinden Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Kaynaştırma sınıflarında işitme yetersizliğinden etkilenmiş öğrencilerin FM telsiz tipi işitme cihazı kullanılması sağlanmalıdır.

İşitme Yetersizliğinden Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Sınıf pencereleri mümkün olduğunca ses geçirmeyen özellikte olmalıdır. Sınıflarda mümkün olduğunca ses yalıtımı yapılmalıdır. Sınıf sıra ve sandalyelerinin ayakları plastik gibi kaydığında ses çıkarmasını önleyecek şekilde kaplanmalıdır.

İşitme Yetersizliğinden Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Sınıftaki her eşyanın üzerine isimleri yazılarak yapıştırılmalıdır. İşitme yetersizliğinden etkilenmiş öğrencinin bazı etkinlikleri yakından dinlenmesine olanak tanınmalıdır. Sınıfta mümkün olduğunca birden fazla duyuya hitap eden materyaller bulundurulmalıdır.

İşitme Yetersizliğinden Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri İşitme yetersizliğinden etkilenen öğrencinin yanına ona yardımcı olacak özellikte bir arkadaşı oturtulmalıdır. Görsel ve sesli materyaller kullanılıyor ise görselin üzerinde kısa açıklamalar olmasına özen gösterilmelidir.

İşitme Yetersizliğinden Etkilenmiş Öğrencilere Yönelik Fiziksel Ortam Düzenlemeleri Teneffüs zilini haber veren ışıklı bir sistem sınıfta öğrencinin görebileceği bir yere yerleştirilmelidir. Acil durumları haber veren alarmların mümkünse aynı zamanda ışıklı olması sağlanmalıdır.

BİREYSEL ETMENLER Yetersizlikten etkilenen öğrenciyle çalışmaya gönüllü ve istekli olmak. Yetersizlikten etkilenen öğrencinin yetersizliği hakkında bilgi edinmeye çalışmak. Yeniliklere ve yeni bilgileri öğrenmeye açık olmak. İşbirliğine ve destek almaya açık olmak. İyi bir gözlemci olmak.

OKUL ve SINIFTA FİZİKSEL ORTAM DÜZENLEMELERİNE İLİŞKİN YASAL DAYANAKLAR Özel eğitim Hizmetleri yönetmeliğinin eğitim ortamlarına ilişkin 88. Maddesi; “Okul ve kurumlarda ortak kullanım alanları tekerlekli sandalye ile dolaşmayı sağlayacak şekilde düzenlenir, rampa – tutamak gibi ek tedbirler alınır. İşitme yetersizliği olan öğrencilerin eğitimlerini sürdürdükleri ortamlarda ses yalıtımı yapılır.”

OKUL ve SINIFTA FİZİKSEL ORTAM DÜZENLEMELERİNE İLİŞKİN YASAL DAYANAKLAR Özel eğitim Hizmetleri yönetmeliğinin denetime ilişkin 86. Maddesi ise okul yöneticilerinin denetlenmesinde okul ya da kurumda öğrencilerin yetersizlik türüne ve ihtiyaçlarına göre eğitim ortamı düzenlemelerinin yapılması ve koruyucu tedbirlerin alınması hususlarının dikkate alınacağını belirtilir.