İşletmelerde Finansman- Önemli Unsurlar Dr. Aydın Öztunalı 14 Mayıs 2008 Hacettepe Üniversitesi Teknokent Ankara

Firma Amaçları Pazar Payı Karlılık Büyüme İstihdam Yaratma Sosyal Sorumluluk Hissedar Değeri Yaratmak

Firma Amaçları (dvm) Firmaların birincil amacı firma sahiplerinin payını maksimize etmek olmalıdır. Bunun haricindeki tüm amaçlar ikincil amaçlar olmalıdır. Yapılan tüm faaliyetler hissedar değerinin maksimize edilmesine yönelik olmalıdır. Hissedar değeri ancak maliyetinden yüksek getirisi olan işlemler sonucu mümkün olabilir. r > WACC

Finansın Temeli… Finans teorisinin en temel unsurlarından birisi Risk- Getiri arasındaki ilişkidir. Genel kabul görmüş teoride risk ve getiri arasında pozitif bir ilişki vardır. Faaliyet Riski – Finansal Risk Teknokent bünyesindeki işletmeler için her iki risk unsurunun da yüksek olduğu söylenebilir.

Nasıl bir dünyada yaşıyoruz ?

Firma Ömürleri / Firma Sürekliliği , Forbes ilk “100 büyük Amerikan Şirketi” listesini oluşturdu , yılında yayınlanan “Forbes 100” listesinde ilk listede yer alan firmalardan 61 tanesi kapanmış ve sadece 18 firma ilk 100 içerisinde kalmayı başarmıştır.

Firma Ömürleri / Firma Sürekliliği Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin Ticaret Sicili verilerine göre, 2007 yılının ilk 4 ayında açılan şirket sayısında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,31 azalma olurken, kapanan şirket sayısında ise yüzde 11,50 artış oldu. Açılan şirketlerin % 80’i ilk beş yıl içerisinde, kalanların % 80’i ise ikinci beş yıl içerisinde kapanmaktadır (4Ay)2007 (4Ay) Değişi m Açılan Şirket Sayısı ,31% Kapanan şirket Sayısı ,50%

Number of Synapses Yeni yürüyen bir bebeğin beyninde 1 quatrilyon sinir bağlantısı bulunmakta… Çocukluk çağından itibaren hergün 20 milyar bağlantı kaybolmakta… Sektörler ve şirketler de buna benzer bir yapı sergiliyor. Çok Dikkatli Olmak Lazım, Kaybolan Bağlantılardan Olmayalım !!!

Sektörel Oyuncu Sayısı

Biraz Bilanço Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Yabancı Kaynaklar - Kısa Vadeli - Uzun Vadeli Özkaynaklar

Net İşletme Sermayesi Net Duran Varlıklar Net Borç Özkaynaklar Bilanço ne diyor?

Bilançonun Finansman Tarafında Ne Yapmalıyız? WACC’ı minimum yapacak sermaye yapısı (optimal sermaye yapısı) Büyümenin finansmanı Öncelikle hibeler ve özkaynak kullanımı ama genellikle yetersiz… Geleneksel anlamda borç temini de yetersiz kalabilir… Borç-özkaynak karışımı enstrümanlar Ortaklık – girişim sermayeleri – özel sermaye fonları Bu fonların Türkiye’deki faaliyetleri

Genel Olarak Ne Yapmalıyız? Geleneksel Muhasebe Odaklı Yaklaşımlar (Net Kar, Karlılık Oranları, Özkaynak Karlılığı, vb) firmaların gerçek performanslarını ölçmekten uzaktır. Bunun esas nedeni; sermaye maliyetinin hesaba katılmaması ve muhasebe kayıt sistemlerindeki keyfiliktir (LIFO, FIFO, vb) r > WACC

Genel Olarak Ne Yapmalıyız? Değere Dayalı Yönetim (Value Based Management) Değer = Borçlar + Özkaynak

Değere Dayalı Yönetim Firma Değeri = Nakit Akımlarının Bugünkü Değeri + Artık Değer + Menkul Kıymetler

Değere Dayalı Yönetim Nakit Akımlarının Bugünkü Değeri Net Akışı = Satışlar (bir önceki yıl) x (1 + satış büyüme oranı) Satışlar (Bu yıl) x Kar Marjı Firma Vergi Öncesi Kar (FVÖK) x ( 1 – vergi oranı) Vergi Sonrası Net Kar Δ İşletme Sermayesi Yatırımları Δ Sabit Sermaye Yatırımları = Net Akışı

Maliyet Odaklı Strateji ve Destekleyici Taktikler Amaçlanan DeğerTaktik Satış Büyüme Oranı1) Rekabetçi Fiyatlarla satış yapmak 2) Üretim ve dağıtımda ölçek ekonomisini yakalamak için pazar payı fırsatlarını takip etmek Faaliyet Kar Marjı 1) Her bir değer odaklı aktivite için uygun ölçek ekonomilerine ulaşmak 2) Öğrenme oranını geliştirmek için yeni mekanizmaları ortaya koymak (standardizasyon, ürün tasarım modifikasyonları, vb) 3) Maliyet düşürücü bağlantıları araştırmak (tedarikçiler ) 4) Maliyet düşürücü bağlantıları araştırmak ( Satış Kanalları) 5) Ürüne değer katmayan masraflardan kaçınmak İşletme Sermayesi Yatırımları1) Cari hesap alacaklarının minimize edilmesi 2) Alacakların vadesinin düşürülmesi için alacak hesaplarının yönetilmesi 3) Müşteri hizmetleri için gerekli düzeyi bozmadan stokları minimize etmek

Maliyet Odaklı Strateji ve Destekleyici Taktikler Amaçlanan DeğerTaktik Sabit Sermaye Yatırımları 1) Duran Varlıkların kullanımı arttıracak yeni politikalar yaratmak 2) Üretkenliği arttıran varlıklar temin etmek 3) Kullanılmayan Duran Varlıkları satmak 4) Az Maliyetli Varlıklar temin etmek ( Örn: satın alma yerine kiralama - leasing) Sermaye Maliyeti1) Uygun sermaye yapısının hedeflenmesi 2) Az maliyetli borç ve sermaye enstrümanlarının seçilmesi 3) Stratejiye uygun şekilde ticari riskleri düşürmek

Farklılaşma Odaklı Strateji ve Destekleyici Taktikler Amaçlanan DeğerTaktik Satış Büyüme Oranı1) Dış piyasa fiyatı yönetmek 2) Müşterilerin farklı olma adına ürüne daha fazla ödeyebilecekleri piyasa segmentlerinde büyümenin takip edilmesi Faaliyet Kar Marjı 1) Maliyet etkinliği yaratan araçların seçilmesi (Müşterilerin maliyetlerinin ve risklerinin azaltılması, performans artışı gibi) İşletme Sermayesi Yatırımları1) Cari hesap alacaklarının minimize edilmesi 2) Alacak hesapları politikalarının farklılaşma stratejilerine bağlanması 3) Hizmetlerin farklılaşma düzeyine uygun bir stok düzeyinin korunması 4) Alacaklar için tedarikçilerle en iyi sözleşme şartlarının yapılması

Farklılaşma Odaklı Strateji ve Destekleyici Taktikler Amaçlanan DeğerTaktik Sabit Sermaye Yatırımları 1) Farklılık yaratacak özelleşmiş varlıklara yatırım yapılması 2) En uygun kullanım için varlık satın alınması 3) Kullanılmayan Duran Varlıkları satmak 4) Az Maliyetli Varlıklar temin etmek ( Örn: satın alma yerine kiralama - leasing) Sermaye Maliyeti1) Uygun sermaye yapısının hedeflenmesi 2) Az maliyetli borç ve sermaye enstrümanlarının seçilmesi 3) Farklılaşmanın arttırılması ve genel ekonomik şartlara daha az bağımlı talebin yaratılması

Teşekkürler Yönetim Yatırım Danışmanlık Ltd. Şti Turan Güneş Bulvarı No:63 Kat:1 Yıldız Ankara Tel: Faks: E-posta: Midas Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Proje Danışmanlık A.Ş. Çetin Emeç Bulvarı 6. Cadde No:77/18 Öveçler Ankara Tel: Faks: E-posta: