TIP ÖĞRENCİLERİ PSİKODRAMA ÇALIŞMASINDAN NELER KAZANABİLİR? Ö. Sürel Karabilgin*, Ayşe Eryavuz** * EÜTF Tıp Eğitimi AD, Yrd. Doç. Dr. ** EÜTF Psikiyatri AD, Psikolog, Dr.

Yaratıcı bir klinisyen geleneksel olanı en iyi modifiye eden ve her durumda diğer ihtimalleri de aklından çıkarmayan bir kimliğe sahip olmalıdır. Bu yaratıcı kimlik ya da ruh benzer şekilde tıp öğrencilerinin eğitimlerine aktarılabilir, aktarılmalıdır. Handfield-Jones R ve ark. (1993). Creativity in Medical Education. Using Innotiative Technics in Medical Education. Medical Teacher

Psikodrama “kişilik, kişiler arası ilişki, çatışma ve duygu sorunlarının özel dramatik yöntemlerle keşfedildiği bir grup yöntemi” Eylem Spontanlık Yaratıcılık Psikodrama kaynağını insandaki üç temel özellikten alır: eylem ihtiyacının doyurulabilmesi eylemin yeterli ve uygun olmasına bağlıdır. insanın yaratıcılığı ve bu yaratıcılığın sergilenmesine olanak tanıyan spontanlığı sayesinde gerçekleştirilir. psikodrama sahnesinde insanlar spontan olmayı öğrenebilirler ve böylece yaratıcı eylemler sergileyebilirler.

Amaç Psikodrama çalışması ile tıp öğrencilerinde empati kurma becerisinin artması, kaygı düzeyinin azalması, stresle başa çıkma biçimlerinin gelişmesi amaçlanmıştır.

Gereç-Yöntem Araştırma dönemi: 2007-2009 Özel Çalışma Modülü: Eylem, Spontalık, Yaratıcılık Araştırma populasyonu: 49 kişi Psikodrama uygulama süresi: 35 saat

Kullanılan ölçekler Spielberger Durumluluk Süreklilik Kaygı Envanteri (STAI) Durumluluk kaygı ölçeği (STAİ-D) (20 madde) Sürekli kaygı ölçeği (STAİ-S) (20 madde) 1-4 arasında puanlama (1: Hiçbir zaman, 4: Her zaman), Toplam puan değeri 20-80 Üniversite öğrencilerinde durumluluk kaygı kesme puanı 40, süreklilik kesme puanı 37.

Empatik Beceri Ölçeği (EBÖ) 6. Kişi (Bir öğrenci) Son zamanlarda hiç ders çalışamıyorum. Sürekli kahvedeyim. Kağıt oynamak zevk veriyor, ama çıkarken, her seferinde derin bir pişmanlık duyuyorum. Böyle giderse okulu bitiremeyeceğim. Bitiremezsem halim ne olur? Ne iş yaparım? Sonra anama-babama, konuya komşuya ne derim?

1. Bu durumu ailen öğrenirse, herhalde çok üzülürler 2. Sınıfınızda senin durumunda olan başka arkadaşların da var mı? 3. Hayatta başarılı olmanın tek yolu okul bitirmek değildir. Okul bitirmemiş nice başarılı insan var 4. İçinde bulunduğun durum seni çok sıkıyor, kaygılanmana yol açıyor 5. Çalışmak istediğin halde çalışamıyorsun; kendi kendine söz geçiremiyor olman seni huzursuz ediyor 6. Bence rahatlamak için bir psikologa başvurmalısın 7. Konu komşunun ne düşüneceklerini kafana takma, kendini derslere ver 8. Bu problemin beni üzdü 9. Hem gelecekte iyi bir yaşantı elde edememekten hem de ana-babanı incitmekten korkuyorsun 10. Hiç derse mi çalışamıyorsun, yoksa bazı derslere mi? 11. Bence kendine fazla yükleniyorsun; telaşın ve sıkıntın bu yüzden 12. Çok çalıştığın halde dersleri başaramaman üzücü

Stresle Baş Etme Ölçeği (SBEÖ) 15 alt ölçek 60 madde 1-4 arasında puanlama 1: Hiçbir zaman yapmam 2: Arada sırada yaparım 3: Orta derecede yaparım 4: Sıklıkla yaparım

Veri değerlendirme: SPSS 18.00 İstatistiksel analiz: t-testi

Psikodrama Çalışması Başlangıcı Psikodrama Çalışması Sonu Bulgular ve tartışma Spielberger Durumluluk Süreklilik Kaygı Envanteri (STAI) puanları Psikodrama Çalışması Başlangıcı Psikodrama Çalışması Sonu Durumluluk kaygı puanları (STAİ-D) 41.0±5.0 44.1±4.9 Süreklilik kaygı puanları (STAİ-S) 42.9±5.0 43.3±4.4 Üniversite öğrencilerinde ; durumluluk kaygı kesme puanı 40, süreklilik kesme puanı 37.

STAİ puanlarının başlangıçta yüksek bulunması, tıp öğrencilerinin puanlarının genel populasyondan daha yüksek olması ile uyumludur. Psikodrama sonrası artan puanlar, spontanlık ile ilgili çalışmaların STAI durumluluk puanlarına yansıdığı şeklinde değerlendirilebilir. Bu durum öğrencilerin kendileri ile ilgili farkındalık düzeylerinin arttığını düşündürmüştür.

Psikodrama Çalışması Başlangıcı Psikodrama Çalışması Sonu Bulgular ve tartışma Psikodrama Çalışması Başlangıcı Psikodrama Çalışması Sonu Empatik beceri ölçeği puanları (EBÖ) 147.4±23.9 156.8±23.3 EBÖ puanlarındaki artış, öğrencilerin en çok empati geliştirme ile ilgili becerilerinin arttığına ilişkin görüşleri ile uyumlu bulunmuştur.

Stresle Baş Etme Ölçeği (SBÖ) puanları Psikodrama Çalışması Başlangıcı Psikodrama Çalışması Sonu Sosyal destek arama 10.6±3.1 11.3±2.4 Aktif başa çıkma 11.4±2.8 11.7±2.2 Yadsıma 5.1±2.1 5.3±1.8 Dine yönelme 8.9±4.1 9.2±4.1 Uygun zamanı bekleme 9.4±2.2 9.7±1.8 Mizahi yaklaşım 8.3±3.3 8.7±3.2 Duygusal destek arama 9.3 ±3.2 9.8± 2.5 Alkol-ilaç kullanımı 5.2 ±2.6 5.4± 2.3 Davranışsal olarak ilgiyi kesme 5.6±1.9 5.7±1.7 Planlama 12.3±3.1 12.7±2.3

Stresle Baş Etme Ölçeği (SBÖ) puanları Psikodrama Çalışması Başlangıcı Psikodrama Çalışması Sonu Zihinsel olarak ilgiyi kesme 9.0±2.6 8.9±1.9 Duygulara odaklanma ve duyguları ortaya koyma 10.4±3.1 10.2±2.5 Kabullenme 10.5±3.1 10.3±2.6 Diğer aktiviteleri bırakarak sorun üzerine odaklanma 9.8±2.6 9.7±1.9

Stresle Baş Etme Ölçeği (SBÖ) puanları Psikodrama Çalışması Başlangıcı Psikodrama Çalışması Sonu Olumlu tarzda yeniden yorumlama 11.6±3.0 12.5±2.0 p: 0.003 Psikodrama uygulamasında yapılan “spontanlık testi” etkinliğinde stres yaratan olayları olumlu açıdan görme yeteneklerindeki gelişimin gözlenmesi ile uyumlu bulunmuştur.

Çalışmanın başlangıcında en sık kullanılan stresle başa çıkma yöntemleri olumlu tarzda yeniden yorumlama, aktif başa çıkma ve planlama iken çalışmanın sonunda bu yöntemlere sosyal destek arama eklenmiştir. Bu sonuç grup çalışmasının etkinliğinin, grup üyesi olmanın öğrencilere olumlu katkısının bir göstergesi olabilir.

Sonuç Öğrencilerin, gelecekte gerçek hayatta karşılaşabilecekleri olaylar karşısında duruma özel davranış sergileyebilme yeteneği/esnekliğinin geliştiği, gerçek hayatta giremeyecekleri rolleri canlandırarak empati kurma yeteneklerinin geliştiği, ortak sorunlarını görerek bu konularda yalnız olmadıklarının farkına vardıkları,

Sonuç olumsuz duyguların kişi tarafından nasıl yansıtıldığını ve kontrol altına almada kendi kaynaklarının farkına varmanın önemini gördükleri, etik kuralların önemini ve birbirlerine birey olarak saygı göstermeyi öğrendikleri, grup olmanın öneminin farkına vardıkları saptanmıştır.

Sonuç Öğrencilerin empati becerilerinin gelişmesi, stresli durumlarda aktif başa çıkma yöntemlerini kullanma eğilimlerinde artış olması ve kendi donanımları ile ilgili farkındalık düzeylerinin artması için tıp eğitiminde psikodrama çalışmaları etkili bir yöntem olarak kullanılabilir.