Zihin Beden Tıbbı Uzm.Dr.Sedat Yıldız Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Eğirdir/Isparta www.drsedatyildiz.com
Zihin Beden Tedavisi nedir? Zihin Beden Tıbbı (Mind-body medicine) düşüncelerin ve duyguların gücü kullanılarak sağlığın olumlu yönde etkilenmesini amaçlar.
Ne kadar eski? Geleneksel Çin Tıbbı (Traditional Chinese Medicine – TCM), Avurveda Tıbbı gibi birçok eski sağlık sistemi zihin ile beden arasındaki ilişkiye vurgu yapar. Bir çok dönemde araştırmacılar stresin genel sağlığı olumsuz yönde etkilediğini, meditasyon gibi yöntemlerin ise genel sağlığı iyileştirdiğini gözlemlemişlerdir.
Temel düşünce nedir? Zihin Beden Tedavisi tekniklerinde temel olan zihni odaklanmaya teşvik etmek ve odaklanma (konsantrasyon) konusunda zihni eğiterek sağlığı geliştirmektir.
En yaygın kullanılan Zihin Beden Tedavisi teknikleri nelerdir? Biyo Geri Bildirim (Biofeedback) Kognitif Davranışsal Terapi (Cognitive behavioral therapy) Gevşeme Teknikleri
Biyofeedback tedavisi hastalara normal şartlarda istem dışı çalışan bazı vücut fonksiyonlarını belirli sınırlar içinde kontrol edebilme imkanı verir. Bu süreç kan basıncı ve kalp tepe atımı gibi objektif yöntemlerle izlenebilir. Genellikle ağrı tedavisinde kullanılır.
Kognitif Davranışsal Terapi Bu tedavi yöntemi zararlı düşünceleri farketmeyi ve değiştirmeyi sağlar. Seanslar halinde çözüm önerileri, egzersiler ve ev ödevleri ile eğitimli uzmanlar tarafından uygulanır.
Gevşeme Teknikleri Vücut farkındalığı yoluyla eğitim Kas relaksasyonu (kasların ayaktan başa kadar sırayla kasılarak gevşetilmesi) Meditasyon Hipnoz Spiritüel tedaviler
Zihin Beden Tedavisi nasıl çalışır? Fiziksel veya duygusal olarak stres halindeyken başta immün (bağışıklık) sistem olmak üzere bütün vücut sistemleri olumsuz yönde etkilenir ve vücudun bozulan dengesi ile hastalıkları iyileştirme kapasitesi azalır. Tedavinin amacı stres nedeniyle salgılanan hormonları azaltarak vücudun hastalıklarla mücadelesini kolaylaştımaktır.
Zihin Beden Tedavisinin uygulandığı durumlar nelerdir? Kanser Kemoterapinin yan etkileri (bulantı, kusma, ağrı) Yüksek tansiyon Astım Kalp hastalıkları Yeme bozuklukları Uyku bozuklukları Kan şekeri kontrolü Sindirim sitemi sorunları (ülser, irritabl barsak sendromu) Yaygın ağrı (Fibromiyalji) Menapoz semptomları Depresyon veya anksiyete
Sonsöz Zihin Beden tedavisinin hastalıkların tedavisinde tek başına kullanılması için kanıtlar yetersizdir. Zihin Beden tedavileri standart tıbbi bakıma ek olarak uygulanabilecek güvenli yöntemlerdir. Hastalar bu tedavileri aldıkları uzmanların konu ile ilgili yeterliliklerini araştırmalıdırlar.
Kaynaklar University of Maryland Medical Center ( http://www.umm.edu/ ) Beden İle Zihni Dengelemek, Osho (Bhagwan Shree Rajneesh), Butik Yayınları, 2006.