Teşekkür Bu sunum Ankara Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü 4.Sınıf öğrencisi Stj. Diyetisyen Zuhal Bulut tarafından hazırlanıp- sunulmuştur. Sayın Stj. Diyetisyen Zuhal Bulut a bu sunumu sitemize yüklediği için teşekkür ederiz. www.gencdiyetisyen.com

Ankara Üniversitesi Zuhal BULUT ALZHEİMER’da BESLENME gencdiyetisyenler.com

Alois Alzheimer Alman psikiyatristi ve nöropatalogu(1864-1915) İlk kez “presenil dementia” vakasını yayınlamış ve daha sonra bu hastalık ünlü psikiyatrist Emil Kraepelin tarafından “Alzheimer hastalığı” olarak tanımlanmıştır. TÜRK GERİATRİ DERGİSİ Özel Sayı 3, 2010

En sık demans nedeni olup bütün demansların %50-80’inini oluşturur. TÜRK GERİATRİ DERGİSİ Özel Sayı 3, 2010

Hastalıkta beynin büyüklüğü ve ağırlığında azalma ,hipotalamus ve serabral kortekste sinir kaybı görülür. Baysal.A. (Baysal A.)

Alzheimer Hastalığı Beyni Nasıl Etkiler? Beynin temel taşı olan nöronu harap ederek etkiler. Kayıp bellek merkezi olan hipokampustan başlar, diğer loblara da yayılır.

Beyindeki anormal birikimler Nöritik plaklar

Yaşla gelen unutkanlık ALZHEİMER HASTALIĞI’nın habercisi olabilir !!!

Hastalık genelde yaşa bağlı olmakla birlikte erken yaşlarda da görülebilmektedir. Erken yaşta görülenin çok hızlı ilerlemesine karşın , ileri yaşlarda sinsi başlar ve , yavaş ve sürekli ilerler. Baysal A.

Alzheimer Hastalığı Evreleri (Erken Evre) Eşyaları uygunsuz yerlere koyma Yakın bellekte bozulma, Aynı soruları tekrar, tekrar sorma Kelime bulma güçlüğü, konuşurken konuyu unutma Bilinen işleri yapmakta güçlük(yemek yapma..) Nedensiz davranış ve duygu durum değişiklikleri Bir işi başlatamama, konsantre olamama Çevreye karşı ilgi azlığı Kişisel görünüş ve başkalarına karşı kayıtsızlık Bulunduğu yer ve zamanın farkında olmama Bilinen yollarda araba kullanırken kaybolma

Orta Evre Yakın tarihte yaşanan olayları daha fazla unutma. Zamanı ve yerleri karıştırma. Bildiği yerlerde kaybolma. Aile üyelerinin ve arkadaşlarının isimlerini unutma Yemekleri ya da çaydanlığı ateşte unutma ya da ocağı söndürmeyi unutma. Olmayan şeyleri duyma ya da görme, kuruntular Yazma ve okuma da dahil iletişim yetilerinde kayıp Toplum içinde uygunsuz davranışlar Özellikle geceleri artan huzursuzluk ve sıkıntı hissi Saldırganlık, öfke patlamaları,içe kapanma El becerisi gerektiren işlerde güçlük çekme Hesap ve planlamayı gerektiren işlerde güçlük İlaçları almayı sürekli unutma

İLERİ EVRE Belleğin ileri derecede azalması veya tam kaybı Konuşma ve söyleneni anlama güçlüğü Duyguların ifadesinde azalma veya tam kayıp İnsanları, hatta aynadaki kendi yüzünü tanıma güçlüğü İdrar ve dışkıyı tutamama Hiçbir kişisel bakım işlevini yerine getirememe Çiğneme ve yutmada güçlük Bazı sesleri ya da cümleleri sürekli tekrarlama. Arkadaşlarını ve akrabalarını tanımama.  Giyinme, yemek yeme, duş yapma, yıkanma ve tuvalete gitme konularında yardıma ya da gözetime ihtiyaç duyma. Sonunda tekerlekli iskemleye bağlı kalabilecek şekilde yürüme zorluğu.

Tıbbi Değerlendirme Öykü Fizik ve nörolojik muayene Zihinsel durum muayenesi Nöropsikolojik testler Beyin görüntülemeleri Marmara Üniversitesi Tıp Fak. Hastanesi Nöroloji Ana Bilim Dalı

Tedavi Kesin tedavisi yoktur. Bununla beraber son yıllarda daha etkin ilaçlar geliştirilmiştir. Bunlarla hastanın semptomlarını iyileştirmek, hastalığın progresyonunu bir nebze yavaşlatmak, hastanın günlük yaşamdaki aktivitelerini düzeltmek mümkündür TÜRK GERİATRİ DERGİSİ Özel Sayı 3, 2010

Alzheimer hastalığının epidemiyolojisi Yaşlı popülasyonun arttığı toplumlarda demans önemli bir sağlık sorunudur. Alzheimer hastalığın prevalansı 65 yaş üzerinde %6-10, 85 yaş üzerinde %30-47 dir. Prevalans 60 yaşından sonra her beş senede bir- iki katına çıkar. TÜRK GERİATRİ DERGİSİ Özel Sayı 3, 2010

Alzheimer hastalığı yaşlı ölümlerinin başta gelen nedenlerindendir. Yaşam süresinin uzaması ile toplumda alzheimerli hasta sayısı gittikçe artma eğilimi göstermektedir. Türkiyede 200 bin civarında alzheimerli olduğu, tanının yeterince yapılmadığı, coğu belirtinin yaşlılığa bağlandığı için gerçek sayının bunun üzerinde olabileceği bidirilmiştir. Baysal A.

Batı Avrupa ve Birleşik Amerika'da yapılan çalışmalarda demansların %50-70'inin Alzheimer hastalığı olmasına karşılık, Japonya ve Rusya'da multi infarkt demansların daha fazla olduğu bildirilmiştir . Geriatri 1 (2): 63-67, 1998 Turkish Journal of Geriatrics

apolipoprotein E (ApoE) ∈4 allelinin varlığıdır. Risk faktörleri Kesin olarak kabul edilen risk faktörleri Yaş Aile hikayesi apolipoprotein E (ApoE) ∈4 allelinin varlığıdır. Alzheimer dahil bütün demansların en önemli risk faktörü yaştır. TÜRK GERİATRİ DERGİSİ Özel Sayı 3, 2010 . Geriatri 1 (2): 63-67, 1998 Turkish Journal of Geriatrics

Diğer risk faktörleri Birinci derecede yakınlarında Alzheimer hastalığı olanlarda demans gelişme riski ortalama dört kat fazladır. TÜRK GERİATRİ DERGİSİ Özel Sayı 3, 2010

Kadın cinsiyeti(2 ye karşı 1) Düşük eğitim seviyesi Fazla bilişsel aktivite gerektirmeyen işlerde çalışma, Down Sendromu, Bilinç kaybına neden olan kafa travması, Myokard infarktüsü öyküsü, Atherosklerotik karotid hastalığı, hipertansiyon, Atrial fibrilasyon, İnsüline bağımlı diyabet hastalığıdır Geriatri 1 (2): 63-67, 1998 Turkish Journal of Geriatrics

Son yıllarda kolesterol taşınmasında görevli bir protein olan Apolipoprotein E Є4 allelinin normallerde %16 pozitif iken Alzheimer’lilerde bu oranın %35-50 dolaylarında pozitif olduğu saptanmıştır. Dolayısıyla bu alleli taşıyanların bir kısmının hastalığa yatkın olduğu söylenebilir. TÜRK GERİATRİ DERGİSİ Özel Sayı 3, 2010

Koruyucu faktörler AH’ nın oluşma riskini azalttığı düşünülen koruyucu faktörler ise ApoE e2 alleline sahip olma, non-steroid antiinfl amatuvar ilaçlar kullanımı, ve yüksek eğitimdir. Son zamanlarda hafif ve orta miktarda alkol alımının koruyucu olabildiği hakkında bir çok yayın vardır. TÜRK GERİATRİ DERGİSİ Özel Sayı 3, 2010

AH riskini azaltabileceği öngörülmektedir. Günümüzde, vasküler risk faktörlerinin orta yaşlarda belirlenmesi ve tedavisinin AH riskini azaltabileceği öngörülmektedir. TÜRK GERİATRİ DERGİSİ Özel Sayı 3, 2010

ALZHEİMER DE BESLENME

AH'li hastaların çoğunda beslenme sorunları vardır. Bu sorunlar çiğneme, yutma sorunları ve iştah kaybı gibi birçok faktörden kaynaklanabilir.  Turkiye Klinikleri J Neurol-Special Topics 2012;5(3):79-83

Diyetle yağ, kolesterol, antioksidan ve polifenol eksikliği yanı sıra, diyetle karbonhidrat alımının özellikle de früktoz alımının fazla olmasının, Alzheimer hastalığının gelişmesine neden olabileceği düşünülmektedir. Alzheimer Hastalığı ve Beslenme Beslenme ve Diyet Dergisi 2012:40(2):163-169

BESLENME TEDAVİSİ Meyve Sebze Araştırma sonuçları antioksidantların (vitamin E,C,malatonin ,flavonoidler ,karatenoidler ) Hastalığın patogenezinde rol alan toksik moleküllerin etkilerini azaltarak , tedavide yardımcı olduklarını işaret etmektedir. Baysal A. Meyve Sebze

Antioksidant , özellikle C vitamini düzeyinin düşüklüğü ile bilişsel yetersizlik arasında doğrusal ilinti belirlenmiştir. Alzheimerli hastaların diyetinde antioksidantlardan zengin yeşil yapraklı sebzeler ,turunçgiller Domates ,karnabahar,çilek , havuç gibi sebzelerin miktarları artırlmalı ; bunların ,temizlik kurallarına uygun olarak hazırlanmalarına ve antioksidant değerlerinin kaybını önleyecek şekilde pişirilmesine özen gösterilmelidir. Baysal A.

İştahın azalması ve yemek yemeyi unutma gibi nedenlerle hastada ağırlık kaybı olur ve enfeksiyon direnci azalır. ileri durumlarda hasta kendi kendine yemek yemede zorlanır. hastanın diyetinde besin değeri yoğun hacmi az yiyeceklere yer verilmelidir. Bir yumurta ,bir bardak süt,bir kaşık şeker ve dövülmüş cevizle hazırlanan sütlü tatlılar . Aralarda Taze hazırlanmış havuç-portakal suyu . Besin almakta zorlanan hastalara enteral ürünlerin verilmesi yararlı olur. Baysal A.

Vitamin E lipid peroksidasyonunun önlenmesinde başta gelen antioksidanttır. Klinik çalışmalarda orta derecede ilerlemiş belirtileri olan hastalara 2000 IU veridiğinde plesoba alanlara göre hastalık belirtilerinin yavaşladığı bulunmuş,bu dozda vitamin alımının olumsuz etkisi bulunmamıştır. Baysal A.

Hastalığın ilerlemesinde inflamatuvar tepkimelerin rolü düşünülerek diyette inflamasyonu artıran çoklu doymamış n-6 grubu yağ asitlerinden zengin bitkisel sıvı yağların azaltılması ,anti inflamatuvar etkiye sahip n-3yağ asitlerinden zengin yağların kullanılması önerilmiştir. Balık ağır metallerin birikmesi nedeniyle önerilmemektedir. Max EPA gibi saf hazır balık yağı prepatları da ek olarak kullanılabilir. Baysal A.

Bir çok ülkede olduğu gibi, ülkemizde de Alzheimer Vakfı bulunmaktadır. • Bu vakfın amacı, toplumda Alzheimer hastalığının daha iyi tanınmasını sağlamak, hasta yakınlarını bilgilendirmek ve sorunlarını paylaşarak çözüm aramaktır.

gencdiyetisyenler.com