SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ TEMEL ELEKTRİK- ELEKTRONİK TEMEL ELEKTRİK – ELEKTRONİK DERS NOTLARI
HAFTALIK DERS DAĞILIMLARI Hafta Temel türetilmiş birimler ve elektrik kuramları, İş ve Güç Kavramları. 2. Hafta Doğru akım, Alternatif akım ve temel kavramlar. 3. Hafta Dijital method kullanılarak bazı enerji boyutlarının ölçülmesi, Ölçmelerde hatalar, Çeşitli Laboratuar Aletleri (Avometre,vb.) 4. Hafta Atomlar, İletkenler, Yalıtkanlar ve Yarıiletkenler ,Elektrik Devresi Elemanları ve Çeşitleri Direncin Tanımı ve Ohm Kanunu. 5. Hafta Dirençler ve Kondansatörler Bobinler ve Transformatörler, Yarıiletken Devre Elemanları. Diyotlar. 6. Hafta Transistörler. Çeşitli Entegre Devreler, Röle ve Kontaktörler. TEMEL ELEKTRİK – ELEKTRONİK DERS NOTLARI
7. Hafta Seri ve Paralel Devreler. 8. Hafta Ara Sınav. 9. Hafta Seri – Paralel devreler. 10. Hafta Kirşof Akım Kanunu. 11. Hafta Kirşof Gerilim Kanunu. 12. Hafta Doğru Akım Ölçümleri. Aküler, Bataryalar. 13. Hafta Osilaskop Cihazının Tanıtımı ve Kullanımı. 14. Hafta Yıl sonu. TEMEL ELEKTRİK – ELEKTRONİK DERS NOTLARI
Temel Elektrik – Elektronik Yrd. Doç. Dr. Hüseyin DEMİREL KAYNAK KİTAP Kaynak Temel Elektrik – Elektronik Yazar Yrd. Doç. Dr. Hüseyin DEMİREL Birsen Yayınevi TEMEL ELEKTRİK – ELEKTRONİK DERS NOTLARI
Laboratuvar Çalışması için temin edilmesi gereken araç gereç listesi Takım çantası (en küçük boy) Havya (kalem havya) Lehim teli Lehim pastası Elektronikçiler için yan keski Elektronikçiler için karga burun Breadboard Avometre Zil teli TEMEL ELEKTRİK – ELEKTRONİK DERS NOTLARI
AKIM GERİLİM ve DİRENÇ ATOM: Bir maddenin özelliklerini taşıyan en küçük parçacıktır. Atom çekirdek ve çekirdek dönen elektronlardan oluşur. Atom çekirdeği içinde pozitif yüklü protonlar ve yüksüz nötronlar bulunurken yörüngede dönen elektronlar negatif yönlüdür. Dünyada bilinen 109 elementin her biri farklı atomlara sahiptir. Helyum Atomu TEMEL ELEKTRİK – ELEKTRONİK DERS NOTLARI
AKIM GERİLİM ve DİRENÇ Bir atomda elektron sayısı proton sayısına eşittir. Elektron eksi (-) yüke, proton artı (+) yüke sahiptir. Nötronlar ise yüksüzdür. Atomda valans elektronlar en dış yörüngede bulunan elektronlardır. Elektron alış verişi TEMEL ELEKTRİK – ELEKTRONİK DERS NOTLARI
AKIM GERİLİM ve DİRENÇ Atomların son yörüngesinde valans elektronlar bulunur. Maddelere dışarıdan herhangi bir etki yapıldığında, örneğin dışarıdan bir enerji uygulandığında, ısıtıldığında veya sürtünme yoluyla valans elektronlar yörüngelerinden çıkartılabilir. Valans elektronlar yörüngelerinden çıktıktan sonra bir başka atomun son yörüngesine bağlanır. Böylelikle elektron akımı dolayısıyla elektrik akımı oluşturulur. Atomların son yörüngesindeki elektron sayıları elementlerin özellikleri belirler. Elektrikten kullanılan maddeler de iletken madde, yalıtkan madde ve yarıiletken madde olarak isimlendirilir. TEMEL ELEKTRİK – ELEKTRONİK DERS NOTLARI
İLETKEN Atomların dış (valans) yörüngelerindeki elektron sayısı dörtten az (1-2-3) olan elementlere iletken denir. Bu elementler elektrik akımını iyi iletirler. Tüm metaller iletkendir. İnsan vücudu iyi bir iletkendir. İyonlara sahip sıvılar iyi bir iletkendir ve bunlara elektrolit adı verilir. Saf su yalıtkan, günlük hayatta kullandığımız içme suyu iletkendir. Toprak içerisinde su olduğu için iletkendir. Gazlar genelde yalıtkandır; fakat iyonlara ayrılmış gazlar iletkenlik kazanırlar. En iyi iletkenlere altın, gümüş, bakır, alüminyum gibi maddeleri örnek verebiliriz. TEMEL ELEKTRİK – ELEKTRONİK DERS NOTLARI
Bakır elementinin elektron dağılımı İLETKEN Bakır elementinin elektron dağılımı TEMEL ELEKTRİK – ELEKTRONİK DERS NOTLARI
YALITKAN Atomların dış yörüngelerindeki elektron sayısı 8 ve daha fazla olan tüm elementlere yalıtkan denir. Yalıtkan gereçler elektriği iletmez. Son yörüngelerindeki elektron sayısı 5, 6, 7 olan elementler ise bir noktaya kadar yalıtkandır. Yalıtkan cisimlerde serbest elektronlar yok denecek kadar azdır. Porselen, neon, cam, kauçuk, pamuk, yağ ve hava yalıtkan maddelere örnek olarak verilebilir. TEMEL ELEKTRİK – ELEKTRONİK DERS NOTLARI
Neon elementinin elektron dağılımı YALITKAN Neon elementinin elektron dağılımı TEMEL ELEKTRİK – ELEKTRONİK DERS NOTLARI
YARI İLETKEN Atomların dış yörüngelerindeki elektron sayısı 4 olan elementlere yarı iletken denir. Silisyum, germanyum gibi maddeler örnek verilebilir. Silisyum Atomu TEMEL ELEKTRİK – ELEKTRONİK DERS NOTLARI
TEMEL ELEKTRİK – ELEKTRONİK DERS NOTLARI