YAZILIM

YAZILIM NEDİR? Bilgisayarlar üretildikleri anda içlerinde herhangi bir bilgi barındırmadıkları için bir işlevleri yoktur. Bilgisayarlara belirli yazılımlar yüklenerek işlem yapabilecek hâle getirilirler. Kısaca yazılım bilgisayara ne yapması gerektiğini söyleyen kod parçalarıdır. Bilgisayar yazılımları farklı özelliklere sahip olup her yazılımın kendine ait özel bir işlevi vardır. Bu yazılımlar yaptıkları işlere göre gruplandırılırlar.

a. İşletim Sistemi Yazılımları: İşletim sistemi, bilgisayar sistemimizde bulunan çevre elemanları ile yazılımlarınızın haberleşmesini sağlayan yapılardır. İşletim sistemi de bir çeşit yazılımdır. Bilgisayarın açılışı esnasında hafızaya yüklenen ve yüklendikten sonra diğer yazılımların çalışması için temel olan yazılımdır. Bu yazılım daha düşük seviyeli erişimlerle donanımın kontrolünü, kaynakların kullanımını ve paylaşımını sağlar.

b. Uygulama Yazılımları: Kullanıcıların belli başlı bazı işlemleri yapmalarına imkan veren yazılımlardır.Uygulama yazılımlarının geliştirilmesi için programlama dilleri ve diğer bazı uygulama, geliştirme yazılımları kullanılır. Uygulama yazılımları belli bir amaca yönelik olarak hazırlandığı için farklı bir iş için kullanılamaz.

c. Programlama Dilleri: Genel amaçlı veya özel amaçlı olsun tüm uygulama ve sistem yazılımları programlama dilleriyle yazılır. Bir programlama dili, insanların bilgisayara çeşitli işlemler yaptırmasına imkân veren her türlü sembol, karakter ve kurallar topluluğudur. Programlama dilleri insanlarla bilgisayarlar arasında tercümanlık görevi yapar.

Düşük seviyeli diller: Bilgisayarların ilk dönemlerindeki programlama dilleri, kullanımı çok zor olan makine dili ve Assembly dilleriydi. Makine dili geliştirilen ilk programlama dilidir ve ilk kuşağı temsil eder.Makine dilinde yazılan tüm komutlar 0 ve 1’ lerden oluşmaktadır. Bütün talimatlar en detaylı şekilde tanımlanır ve iki tabanlı sayı sistemi kullanılarak kodlama yapılır.

Yüksek seviyeli diller: Üçüncü kuşak da denilen yüksek seviyeli programlama dillerinin öğrenilmesi daha kolaydır. Program yazılması daha az zaman alır ve daha iyi sonuçlar sağlayan programlama dilleridir. Yüksek seviyeli dillerden birinde yazılan bir kaynak, program makine diline çevrilmek zorundadır. Dönüştürme işini gerçekleştiren programa derleyici denir.

Sistem Geliştirme Yöntemler Araştırma ve analiz etme süreçleri Programlama ve Test Etme Süreçleri

BİLGİSAYAR AĞLARI

Ağ nedir? Bir ortamda bulunan bilgisayarların birbirleriyle iletişimini sağlamak, dosya paylaşımlarını aktif hâle getirmek ve kaynaklarını ortak kullanıma açmak için oluşturulan sisteme ağ denir.

Yerel Alan Ağı (LAN) Bilgisayar sistemlerinin belli bir alan içerisinde, devlete veya özel bir kuruma ait resmî iletişim hatları kullanılmadan kurum veya şahısların kendi imkânları ile tesis ettiği kablo veya elektromanyetik dalgalar yardımıyla birbirlerine bağlanması şeklinde oluşturulan ağ yapılarıdır. Hattı kurum ya da şahıs kendi imkânları dâhilinde tesis eder ve bilgisayarın tanımlama numarasını aynı yönlendiriciden sağlar.

Yerel ağlar yapılandırılırken kullanılan belli başlı topolojiler vardır.Bunlar; Yol (bus), Halka (ring), Yıldız (star) topolojileridir.

Doğrusal yerleşim (bus topoloji): Bus topolojisi tüm bilgisayarların aynı kabloya bağlı oldukları sistemdir .Kablonun her iki ucuna sonlandırıcı adı verilen 50 ohm’luk dirençler takılır.

Yıldız yerleşim (star topoloji): Her bilgisayar diğer bilgisayardan bağımsız olarak bir kablo sayesinde hub’a ulaşır. Böylece bir bilgisayarın ağ sisteminde meydana gelen sorun diğer bilgisayarların çalışmasını engellemez.

Halka yerleşim (ring topoloji): Sistemde veri aktarımını sağlayan bir sinyal sürekli olarak sırayla tüm sistemleri dolaşmaktadır. Token adı verilen bu sinyal tek tek halka şeklindeki tüm sistemlere uğradığı için ring/halka terimi kullanılmaktadır.

Geniş Alan Ağı (WAN) Şehirler veya ülkeler arası ağlardır. Değişik tipte LAN’lar birleşerek WAN’ları oluştururlar. Bu LAN’ların birleşmesi için birtakım özel aletler kullanılmaktadır. Bunlar: Link antenleri, Uydu bağlantıları, Tekrarlayıcılar , Geçitlerdir.

Ağ Adaptör Kartları: Ethernet kartı, bilgisayarın bir bilgisayar ağına bağlanabilmesi için bilgisayara takılan bir karttır.Yerel bir ağdaki kişisel bilgisayarlar ve iş istasyonları ethernet ya da token ring gibi yerel veri transfer teknolojileri için dizayn edilmiş bir ağ arabirimi içerir.

Switch: Network sistemlerinde, LAN içerisindeki aygıtların ortak kullanım için birbirine bağlanmasını sağlayan ve LAN içerisindeki cihazlardan gelen veri paketlerini filtreleyerek sadece ilgili porta gönderen cihazdır.

Hub: Bir ağ sisteminde bilgisayarların birbirleriyle iletişimini ve dosya transferini sağlayan donanım birimidir. Modem: Modemler bilgisayardaki verileri yani digital sinyali, analog sinyale çevirerek kablo üzerinden iletilmesini sağlayan cihazlardır.

Repeater: Repeaterlar elektronik sinyalleri güçlendiren aygıtlardır Repeater: Repeaterlar elektronik sinyalleri güçlendiren aygıtlardır.Repeater bir sinyali aldığında onu orijinal gücüne ve durumuna getirir. Repeaterlar fiziksel olarak çalışan aygıtlardır. Sinyaller belli bir mesafe yol kat ettiğinde zayıflarlar. Anlaşılmaz hâle gelen bu sinyaller daha uzak yerlere gönderilmek üzere repeaterdan geçirilirler.

Router: Farklı ağlardaki cihazların birbirleriyle haberleşmelerini router temin eder.Router yönlendirme yaparken gelen paketin hedef IP adresine bakar. Eğer gidilmek istenen network routera direkt bağlı bir network ise paket o ara yüze yönlendirilir.

Kablo Net ve DSL (Sayısal Abone Hattı) Dijital abone hattı anlamına gelen DSL, mevcut olan telefon hattının daha etkili olarak kullanılması için sayısal kodlama tekniği ile kişiye geniş bant imkânı sağlamaktadır. Yani telefon hattında kullanılan bakır telefon kabloları üzerinden yüksek hızda ve kesinti yaşanmadan İnternet bağlantısı sunulmasını sağlar.

Arama motoru www Ftp E-posta İnternet

İnternet, teknik olarak birçok bilgisayarın veya bilgisayar sistemlerinin birbirine bağlı olduğu, dünya çapında yaygın olan ve sürekli büyüyen bir iletişim ağıdır. Bu iletişim ağında bilgisayarlar birbirlerine fiziksel olarak (kablolar, uydu bağlantıları, telsiz bağlantı vb) bağlıdır. Arama motoru, dünyadaki hemen hemen tüm web sitelerinin listelendiği, kategorilere ayrılmış,aradığımız bilgilere en kısa yoldan ve hızlı bir şekilde ulaşmamızı sağlayan web siteleridir.

World Wide Web (WWW): İnternet üzerinde yazı, grafik, resim, ses ve hareketli görüntülerden oluşan dokümanları uzaktaki bilgisayarlara iletir. Bu hizmetin görülebilmesi için geri planda çalışan birçok yazılım vardır. Her web sitesinin İnternet üzerindeki yerini belirleyen bir adresi vardır. Web dokümanları internete bağlı her bilgisayardan yayımlanabilir ve görülebilir.

Elektronik Posta: Bilgisayar ağlarında kullanıcıların birbirleriyle yazılı olarak haberleşmesini sağlayan bir yoldur. Bilgisayar ağlarının oluşturulma nedenlerinden biri, kişilerin bir yerden diğerine (hızlı ve güvenli bir şekilde) elektronik ortamda mektup gönderme ve haberleşme isteğidir. E-posta, bu amaçla kullanılan servislere verilen genel addır.

Hazırlayan Seray GERÇEKER