TÜRKİYE’DE LOJİSTİK GELİŞMELER ve… ANKARA LOJİSTİK ÜSSÜ
Türkiye’nin Lojistik Üs Olması Lojistik altyapısı, uluslararası ticaret kanalıyla ekonomide uzmanlaşmayı ve verimliliği destekler ve şekillendirir. Türkiye, jeolojik konumu sayesinde, bir çıkış ve varış, aynı zamanda transit geçiş noktasıdır. Türkiye, Avrasya ülkelerine malların giriş ve çıkışında merkezi bir konumdadır. Ancak, gelişen global ekonomiye paralel olarak mal hareketlerinin artması , Lojistik Alt yapısındaki eksikliklerin yarattığı olumsuzluklar Ülke gündemini meşgul eden önemli bir konu haline gelmiştir. Bugün için Lojistik Alt yapısındaki eksikliklerin yarattığı sorunları başlıklar halinde irdelemek mümkündür.
POTANSİYEL BAKIMINDAN Dış ticaretin artmasına paralel olarak lojistik operasyonların hacmi de artmıştır. 1995 yılında ihracatımız 21.6 milyar $ , ithalatımız 35.7 milyar $, Dış Ticaret Hacmimiz 82.3 milyar $ olarak gerçekleşirken 2007 yılında ihracatımız 107.2 milyar $ , ithalatımız 170 milyar $, Dış Ticaret Hacmimiz ise 277.2 milyar $ olarak gerçekleşmiştir.Bir başka ifadeyle Dış Ticaret Hacmimiz 12 yılda 3.5 kat artmıştır. 2011 yılında ise ihracatımız 134,9 milyar $, ithaltaımız 240,8 milyar $, dış ticaret hacmimiz 375,7 milyar $ olarak gerçekleşmiştir.
Ekonomik reformlar ve son yıllarda uygulanan komşu ülkeler başta olmak üzere Orta Doğu,Asya, Afrika, Uzakdoğu ve Latin Amerika’ya yönelik bölgesel ticareti geliştirme stratejileri sayesinde dış ticaretin hacmi, yapısı ve yönelimi değişmiştir.Buna bağlı olarak lojistik sektöründe önemli artışlar ve değişimler meydana gelmektedir.
2012 yılında ise Türkiye 200’den fazla ülkeye ihracat gerçekleştirmiş ve ticaret hacmi 390 milyar $ yaklaşmış, ihracat ise rekor bir düzeye erişerek 152,6 milyar $ olarak gerçekleşmiştir. Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşunun yüzüncü yılı olan 2023 yılı için ana hedef ihracatı 500 milyar $ ‘a, toplam ticaret hacmini ise 1 trilyon $ ‘a çıkarmaktır. Dış Ticaret Hacmindeki artış paralelinde Lojistik ihtiyacınında önemli ölçüde artacağı bir gerçektir.
İKTİSADİ BAKIMDAN İktisadi yönden , Lojistik maliyetler içinde erişilebilirlik ve şehre - bölgeye giriş sınırlamalarıyla taşımacılığın daha uzun zamanda gerçekleşmesi nedeniyle taşımacılık maliyetleri yükselmektedir. Taşımacılıktaki sınırlamaların ortaya çıkardığı bir başka sonuç da stok seviyelerinin arttırılmasının getirdiği maliyetler olmaktadır.
LOJİSTİK SEKTÖRÜNDE KATMA DEĞER YARATMA Lojistik Hizmeti üretenlerin lojistik sorunlarının temelinde alt yapı eksikliği, hizmet kalitesinin düşmesi ve lojistik maliyetlerin yükselmesi gelmektedir. Araçların çeşitli Lojistik Hizmetleri alabilmesi veya lojistik hizmetini sunabilmesi için farklı lokasyonları dolaşması (depo, antrepo, araç bakım, gümrük v.b) maliyetleri arttırdığı gibi çeşitli olumsuzluklarıda beraberinde getirmektedir.
ULAŞIMA ETKİLERİ Yolcu ulaşımı yanında şehrin ihtiyacı olan malların tedariki nedeniyle özellikle şehir içi ulaşımda ilave sorunlar yaşanmaktadır. Şehir içerisinde lojistik yük hareketlerinin bulunması, şehir içi trafik sorunlarının büyümesine yol açmaktadır. İş ve okul mesai başlangıç-bitiş saatlerinde yoğunlaşan trafik, yük hareketleriyle birlikte trafiği önemli sorun kaynağı haline dönüştürmektedir.
YAŞAM STANDARDI OLARAK Ekonomi yönünden sağlanan fayda beklentisi yanında lojistik yüklerin toplandığı veya dağıtımının yapıldığı lokal lojistik merkezler ile merkezlere yüklerin geldiği veya gittiği yük odaklarının şehir içinde gürültü, hava kirliliği, trafik yoğunluğu, kaza riski gibi etmenler ile bu merkezlerin çevresine sosyal yönden olumsuz etkileri şehir içi lojistikte sorun kaynağı haline gelebilmektedir. Bu nedenle gelişmekte olan ülkelerin çoğu bu sorunlarını çözememiş, bu alanlar çöküntü alanı olarak birçok çevrelerce istenmeyen fonksiyonlar olarak algılanmıştır.
Gelişmekte Olan Ülkelerde, Ekonomik ve sosyal değişimleriyle birlikte ulaşım büyük sorun olarak ortaya çıkmaya başlamış, yük trafiği gün geçtikçe artış sağlamıştır. Hareketlilik eğilimindeki artış, nüfusun ve ekonominin artış eğimliyle birlikte, bu ihtiyaçların karşılanabilmesi için ulaşım altyapılarında fiziki kapasite artırılması yönünde politikalar geliştirilmiştir.
Lojistik Hizmetlerinin şehir içinde , erişim süreleri ve maliyetlerinin artması yanında araçların çıkardığı emisyon gazları, gürültü de dahil olmak üzere, tüm canlıların yaşam kalitesi üzerinde önemli sorunlara yol açmıştır. Ayrıca trafikteki tıkanmalar nedeniyle enerji tüketimide artmaktadır. Yük trafiği yönünden değerlendirildiğinde, lojistik sorunların son yıllarda daha da büyüdüğü söylenebilir.
Büyüme Beklentileri ve Lojistik Dış ticaret ve lojistik arasındaki bağlantı dikkate alındığında lojistik sektörünün ve lojistik yatırımlarının büyüme eğilimlerinin tahmininde, dış ticarette ki beklentiler önemli bir kriter olarak alınmalıdır. Dış Ticaret Müsteşarlığı ve Devlet Planlama Teşkilatı önümüzdeki on yılda Türkiye'nin dış ticaretindeki büyüme eğiliminin devam edeceğini ve 2023 yılında dış ticaret hacminin 1 trilyon $ olması hedeflenmektedir.
Ticaret ve Lojistik birbirlerini doğrudan ve dolaylı olarak etkilemektedir. Dış ticarette hem mal miktarı açısından hem de değer olarak bakıldığında dış ticarete konu olan malların önemli bir kısmı denizyolu ile taşınmaktadır. Karayolu da özellikle AB ve Orta Doğu ülkeleri ile yapılan dış ticarette önemli bir rol oynayarak dış ticarete konu malların taşınmasında denizyolundan sonra büyük paya sahiptir.
Lojistik, yurt içinde ürün ve malların dağıtımı, tedarik zincirinde yerini alışı, kullanıcısına ulaştınlmasının yanı sıra özellikle dış ticarete konu malların ülkeye geliş ve ülkeden ayrılış süreçleri , lojistik kavramını ön plana çıkarmaktadır ve gelişimini tetiklemektedir.
Ülkemizin lojistik üs olma özelliğiyle bizzat küresel lojistik sektöründen daha çok pay alabilmesi ticaretin kolaylaştınlmasına bağlıdır. Bunun için ülkemiz lojistik alt yapıların güçlendirilmesi, ulaşım ağlarının ulusal - uluslararası entegrasyonu, teknoloji ve nitelikli istihdam yönünden yeniden yapılandırılması gereklidir.
Yakın gelecekte potansiyel büyüme alanı olarak görülen Kafkasya ve Orta Asya pazarları için İpek Yolu açılımı önem kazanmaktadır. Tarihi İpek Yolu güzergahındaki ülkeler arasındaki ticaret hacimlerinin artması bir ölçüde lojistik planlama ve yatırımlarına bağlı olduğu değerlendirilmektedir.
Lojistik yatırımlar, yüksek maliyetli ve geri ödemesi uzun olduğundan genellikle bireysel çözümler üretilmekte; bireysel olmadığında bile ölçek ekonomisinden yoksun olmaktadır. Bu bağlamda, Ülkemizde Kamu-Özel Sektör İşbirliği modelinin ülkemizin ihtiyaç duyduğu büyük ölçekli lojistik yatırımları için bir yatırım modeli olarak öne çıktığı düşünülmektedir.
Avrupa uygulamalarında önemli lojistik yatırımlarının "bölgesel" niteliği de dikkate alındığında, yine Kamu-Özel Sektör İşbirliği modeli çerçevesinde, kamuyu temsilen belediyelerin ve il özel idarelerinin de projelerin içersinde yatırımcı ortak veya en azından proje paydaşı olarak yer almalarının teşvik edilmesinin gerekli olduğu değerlendirilmektedir.
SONUÇ OLARAK; Lojistik yapılanmasının toplumsal yönü, çevrede yaşayanların yük hareketlerinden daha az etkilenmesi, ağır vasıta trafiği, kirlilik, yol yıpranması, gürültü kirliliği, tıkanıklık ve kaza gibi etkenlerden kaynaklanan olumsuzlukların en aza indirilmesidir. Diğer yandan, planlı lojistik bölgelerinin gelişmesi, günlük yaşamla iç içe olmuş fonksiyonların belirli bölgelere toplanması, sosyal yaşama olumlu etki edecektir.
Lojistiğin planlı bir şekilde geliştirilmesi, lojistik merkez olma hedefine yönelik önemli bir adımın başlangıcıdır. Düzenli, çağdaş ve standart hizmet sağlanması; bir yandan lojistik sektörü açısından diğer taraftan da yaşam standartı yönünden Ülkemizi Lojistik Üs haline getirecektir.
“Ankara Lojistik Üssü” Ankara’da kuruldu…. Bu planlamaya uygun olarak yapılanmanın en önemli örneği Kamu-Özel Sektör işbirliği ile Türkiye’nin İlk Uluslararası Lojistik Üssü olan “Ankara Lojistik Üssü” Ankara’da kuruldu….
Projemiz , bu anlamda , Ülkemizin dış ve iç ticaretinde lojistik ihtiyacının karşılanacağı önemli bir kamusal proje olarak hayata geçirilmiştir. Bu tip projeler ve özel sektörün imkanlarını kullandığı yatırımlar, Ülkemizin Lojistik planlamasında alt yapı ve mevzuat düzenlemelerinde önemli referanslar olarak sisteme, Ülke ihtiyaçlarına hizmet edecek ve müspet netice alınmasında önemli rol oynayacak fayda ve katma değer yaratacak eserler olacaktır.
VE…
ANKARA LOJİSTİK ÜSSÜ YERLEŞİM PLANI
ÜLKEMİZE HİZMET VERMESİNDEN GURUR DUYACAĞIMIZ ESERİN SEKTÖRÜMÜZE VE TÜRKİYE’MİZE HAYIRLI OLMASINI DİLİYORUZ.
TEŞEKKÜR EDERİZ.