1- KİRALAMA İŞLEMLERİ 1

KDV Kanununun 1/1 inci maddesinde, Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV nin konusuna girdiği hüküm altına alınmıştır. * iktisadi işletmelerin her türlü kiralama işlemleri KDV Kanununun 1/1 inci maddesine göre KDV ye tabi olacak. KDV Kanununun 1/3-f maddesinde de Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemlerinin KDV nin konusuna girdiği hükme bağlanmıştır. Ancak, aynı Kanunun 17/4-d maddesinde ise iktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri KDV den istisna tutulmuştur. -KDV Kanununun 17/4-p maddesinde Hazinece yapılan taşınmaz teslimi ve kiralamaları, irtifak hakkı tesisi, kullanma izni ve ön izin verilmesi KDV den müstesnadır. (Hazine: 5018 sayılı Kanun eki (I) sayılı liste)

Bu çerçevede, gelir vergisi açısından gayrimenkul sermaye iradı olarak tanımlansa dahi bir işletme veya müessesenin belirli bir bedel ve süre dahilinde başkasının kullanımına bırakılması şeklindeki işletme hakkının kiralanması olarak değerlendirileceğinden KDV Kanununun 1/3-f maddesine göre KDV ye tabi tutulacaktır. Örnek 1-Kamu Kurumuna ait arsanın kiraya verilmesi KDV Kanununun 17/4-d maddesine göre KDV'den müstesnadır. Ancak arsanın, bu kurumun iktisadi işletmesine dahil olması halinde, söz konusu kiralama işlemi Kanunun 1/1 inci maddesine göre KDV ye tabi olacaktır. Örnek 2-Belediye veya bir devlet üniversitesi tarafından bir yerin çay bahçesi olarak işletilmek üzere kiraya verilmesi durumunda işletme hakkının kiralanması söz konusu olacağından, çay bahçesinin, kiraya veren kurumun bir iktisadi işletmesine dahil olup olmadığına bakılmaksızın, bu kiralama işlemi Kanunun 1/3-f maddesi gereğince KDV ye tabi tutulacaktır. Kurumlar Vergisi açısından iktisadi işletme oluşturmadığı kabul edilmiş dernekler, vakıflar ve belediyelerin taşınmaz kiralamaları KDV den istisnadır. Ancak bu kurumların taşınmaz kiralamaları dışındaki kiralamalarında KDV mükellefi kiracıların sorumlu sıfatıyla KDV beyan etmeleri gerekir. Tapuya tescil edilmediği için taşınmaz olarak değerlendirilemeyecek İşletme hakkı GV Kanunun 70/5 maddesinde sayılan gayrimaddi hak niteliğindedir.

2- Trampa

Katma Değer Vergisi Kanununun 2 Katma Değer Vergisi Kanununun 2. maddesinin son bendi ile trampanın iki ayrı teslim olarak kabul edileceği hüküm altına alınmıştır. (Yani teslim edilen malın karşılığında başka bir mal alınması halinde, (malların mülkiyeti karşılıklı olarak el değiştirdiğinden) her iki taraf birer teslimde bulunmuş sayılmaktadır.) ****Trampanın KDV mükellefiyeti olmayanlar arasında gerçekleşmesinde ise, ticari, zirai, mesleki bir faaliyetle ilgisi olmadığından ve arızilik taşıdığından KDV olmayacaktır.

3- İki Tam Yıl Süreyle Sahip Olunan Taşınmazların Satışı (KDV Kanununun 17/4-r maddesi) (arsa, arazi, bina)

Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun; - (1/1) inci maddesinde Türkiye’de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesindeki teslim ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu, (1/3-g) maddesinde ise, genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, demek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticari, sınai, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetlerinin KDV ye tabi olduğu, - (17/4-r) maddesinde, kurumların aktifinde veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, en az iki tam yıl süreyle bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerin KDV'den müstesna olduğu, istisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan kurumların, bu amaçla aktiflerinde bulundurdukları taşınmaz ve iştirak hisselerinin teslimlerinin istisna kapsamı dışında olduğu, hüküm altına alınmıştır.

- Bu taşınmazların ticari organizasyon içerisinde veya ticari amaç güdülerek devamlılık arz edecek şekilde satılması halinde kurum bünyesinde iktisadi bir işletme oluşacağından, KDV Kanununun (17/4-r) maddesindeki istisna hükmü uygulanmayacaktır.

**Bu istisna uygulamasında iki tam yılın hesabında ilk iktisap tarihi önem arz etmektedir. Örnek 1: Bir Belediye yirmi beş yıl önce iktisap ettiği bir arsayı açık artırma yoluyla satışa çıkarmıştır. Belediyenin bu satış işlemi KDV Kanununun 17/4-r maddesi kapsamında KDV'den müstesnadır. Örnek 2 : İl Özel İdaresi, 1975 yılında inşa ettirdiği ve o tarihten bu yana da bölümler halinde kiraya verdiği bir işhanının sinema, düğün ve konferans salonları ile büro olarak kullanılan yirmi ayrı bölümünü ihale yoluyla satışa çıkarmıştır. İl Özel İdaresi adına kayıtlı bulunan muhtelif sayıda taşınmazın devamlılık arz edecek şekilde satışı ticari faaliyet sayılacağından, bu faaliyetler nedeniyle adı geçen il özel idaresine bağlı iktisadi işletme oluşacaktır. Bu iktisadi işletme tarafından ticareti yapılan taşınmazların satışı, müzayede yoluyla yapılsa dahi Kanunun 17/4-r maddesindeki istisna hükmü kapsamında değerlendirilmeyecek ve genel hükümler çerçevesinde KDV'ye tabi olacaktır.

4 İhraç Kaydıyla Teslimler (KDV Kanunu 11/1-c)

İhraç Kaydıyla Teslim (Tecil-Terkin) Uygulamada tecil-terkin sistemi olarak da adlandırılan ve KDV Kanununun 11/1-c maddesindeki düzenlemeyle; İmalatçıların ihraç edilmek üzere ihracatçılara yaptıkları teslimler üzerinden hesaplanan KDV’nin ihracatçılar tarafından ödenmemesi, ödenmeyen bu verginin imalatçılar tarafından beyan edilmesi öngörülmüştür. İmalatçıların beyan ettiği verginin ise duruma göre;”tecil”i veya iadesi söz konusudur. İhracatçılar ise imalatçılardan aldıkları malları 3 ay içinde ihraç etmek zorundadırlar.

İhraç Kaydıyla Teslim Şartları Alıcı “ihracatçı” olmalıdır. Satıcı “imalatçı” niteliğine sahip olmalıdır Satın alınan mal “nihai mal” olmalıdır. İhraç kaydıyla satışlar için düzenlenen faturalarda KDV gösterilecek ancak üzerine şerh düşülerek KDV tahsil edilmeyecektir. Satın alınan mallar fatura tarihini izleyen ay başından itibaren 3 ay içinde yurt dışına çıkarılmalıdır.

Tecil-Terkin Sisteminin Kapsamı İmalatçıların ihracatçılara yaptıkları teslimler İmalatçı olmayanların DTSŞ ile SDTŞ’ne yaptıkları teslimler Katılım bankalarının ihracatçılara yaptıkları teslimler DİİB kapsamında imalatçıların ihracatçılara hammadde ve yardımcı madde teslimi Bavul ticareti yoluyla ihracat yapanlara imalatçıların yaptıkları teslimler

Tecil-Terkin Sistemi (KDV Kanunu 11/1-c) GÜMRÜK Mal Teslimi Yurt Dışı Mal İMALATÇI İHRACATÇI KDV Tecil-terkin KDV İstisna

İhraç Kaydıyla Teslim Faturası Müşteri Adı, Unvanı XX/XX/20XY MALIN CİNSİ MAL KDV TOPLAM BEDELİ 10,000 1,000 11,000 Fatura içeriği mala ilişkin KDV Tutarı KDV Kanununun 11/1-c maddesine göre tahsil edilmemiştir.

Hammadde Yarı Mamul Teslimi Dahilde İşleme Rejiminde Tecil-Terkin Sistemi Hammadde Yarı Mamul Teslimi GÜMRÜK Mamul madde Yurt Dışı İMALATÇI DİİB veya GKİB Alıcı KDV Tecil-Terkin KDV İstisna

DİİB Tecil-Terkin Uygulamasının Şartları Alıcı DİİB sahibi imalatçı-ihracatçı olmalıdır. Satıcı “imalatçı” niteliğine sahip olmalıdır. Satın alınan mal “hammadde veya yarı mamul madde” olmalıdır. Bu satışlar için düzenlenen faturalarda KDV gösterilecek ancak üzerine şerh düşülerek KDV tahsil edilmeyecektir. Satın alınan mallar DİİB’nde yazılı sürede yurt dışına çıkarılmalıdır.

İhraç Kaydıyla Teslim Alınan Malların İhraç Edilememesi Kesinleşmişse İhracat Gerçekleşecekse Mücbir sebep nedeniyle ise tecil faizi % 2 Diğer nedenlerden dolayı ise gecikme zammı % 2,5 15 gün içinde ek süre talebi

Teşekkürler ofidan@gelirler.gov.tr