YENİDOĞAN İŞİTME TARAMASI RİSKLİ BEBEKLERİN TARANMASI EĞİTİMİ RİSKLİ BEBEKLERİN TARANMASI BÖLÜM 5 Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Dersin İçeriği Risk faktörünün tanımını Yenidoğanlarda işitmeyi etkileyebilecek risk faktörlerini Risk faktörü olan bebeklerin taranmasında taramayı yapan kişinin rolünü Risk faktörü olan bebeklerin taranmasında önemli noktaları öğrenir Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Risk Faktörü Nedir? Bazı durumlar, çocuklarda işitme kaybı meydana gelmesi açısından risk faktörü taşımaktadır. Bu risk faktörleri doğumda (konjenital) olabilir veya erken çocukluk döneminde ya da çocukluk döneminde (geç başlangıçlı veya progresif işitme kaybı) ortaya çıkabilir. Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Yenidoğan işitme taramasını geçmiş olsa bile bazı tıbbi durumlarla doğan, tedavi gören, fiziksel malformasyonları/anomalileri olan veya geç dönemde işitme kaybı/progresif işitme kaybı olma olasılığı olan bebekler olabilir. Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde yatan bebeklerde işitme kaybı için risk faktörü olabileceği gibi sağlıklı yenidoğan olup herhangi bir tıbbi müdahale gerektirmemiş bebeklerde de risk işitme kaybı riski olabilir (ailede işitme kaybı öyküsü gibi). Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Ailelerin, çocuklarında işitme kaybı için risk faktörü olabileceğinin farkında olmaları ve 3. Basamak tarafından periyodik takipleri ile ilgili yönlendirmenin yapılması gereklidir. Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Risk Faktörleri Nelerdir? Ailede kalıcı çocukluk çağı işitme kaybı öyküsünün olması nedeniyle ailenin çocuğunda işitme kaybı olabileceği yönünde kaygı duymasıdır. Taramayı yapan kişi olarak, ebeveynlerde veya kardeşlerde işitme kaybını olduğunu öğrendiğinizde bu durumu mutlaka not etmeniz önemlidir. Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Anne-Baba akrabalığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Sifilis, en sık karşılaşılan durumdur. Risk Faktörleri-devam Anne hamilelik sırasında aşağıdaki durumlardan birini geçirmişse bebekte işitme kaybı olabilir Toksoplazma Rubella CMV-Sitomegalovirüs Herpes Sifilis, en sık karşılaşılan durumdur. Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Prematüre (<37 hafta) Düşük doğum ağırlığı (<1500gr) Risk Faktörleri-devam Eğer çocuk/bebek; Prematüre (<37 hafta) Düşük doğum ağırlığı (<1500gr) 5 günden daha fazla YDYBÜ’de kaldıysa 10 gün veya daha fazla solunum desteği almışsa 7 gün veya daha fazla ototoksik ilaç kullandıysa; -Örn: gentamisin, tobramisin, loop diüretikler(furosemid, lasix) Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Extracorpeal membran oxigenation (ECMO) Risk Faktörleri-devam Hiperbillirubinemi Bakteriyal Menenjit Extracorpeal membran oxigenation (ECMO) Bir makine yardımıyla kanın vücut dışında oksijendirilmesi Progressif işitme kaybı ile birliktelik gösteren sendromik hastalıklar (Usher gibi) Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Risk Faktörleri-devam Aşağıdaki vücut bölümlerini de içeren kranyofasyal anomaliler Kulak kepçesi Kulak kanalı Ear tag (kulakta et beni) Ear pit (kulak kepçesi önünde delik) Temporal kemik anomalileri Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Yarık damak/dudak en çok bilinen kranyofasyal anomalidir Kulak kanalı anomalileri, kanalda hiç açıklık olmaması, çok dar olması veya sadece kısmi açıklığı kapsamaktadır. Dış kulak veya pinna anomalisi olan kulaklar taramadan geçirilmeden doğrudan 3.Basamağa yönlendirilmelidir Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Ear tag, kulak kepçesi önünde yer alan et benleri. Ear tag olan bebeklerin işitmesi normal olabilir veya göremediğimiz iç kulakta bir problem olduğuna işaret edebilir Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Ear pit, kulağın etrafında veya önünde küçük bir delik vardır Ear pit, kulağın etrafında veya önünde küçük bir delik vardır. Dış kulak ve kulak kanalı normal göründüğü sürece tarama yapılabilir. Temporal kemik anomalileri doğumda belirgin olmayabilir. Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
YYBÜ, Risk Bebekleri tarama sırasında özen ister (temizlik, sessizlik, çabukluk). Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Taramayı yapan kişinin rolü YYBÜ’de yatan ve risk faktörü taşıyan bebeklere yaklaşımın bilinmesi Tarama Kayıt İletişim Raporlama Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Risk faktörü olan bebeklerin, ister YYBÜ’de kalmış olsun isterse sağlıklı yenidoğan olsun, takibi farklıdır. Bebek, hastanede yapılan taramadan geçmiş bile olsa 3 Basamak tarafından takip edilmesi gerekmektedir. Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Ayrıca, bu bilgi aile ile de paylaşılmalıdır. Taramayı yapan kişi olarak sizin sorumluluğunuz kayıtları protokole göre uygun şekilde yapmaktır Ayrıca, bu bilgi aile ile de paylaşılmalıdır. Tarama protokolü ABR taramasını içermektedir. Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Test Bölüm 5 1.Bazı durumlar çocuğun daha geç dönemde veya progresif işitme kaybına sahip olmasına neden olabilir. A)Doğru B)Yanlış Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Test Bölüm 5 2)Risk faktörleri, doğumda veya sonradan olabilir A)Doğru B)Yanlış Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Test Bölüm 5 3) Doğumda işitme kaybı için olan risk faktörleri: A)Ototoksik ilaç kullanımı B)Ventilasyon desteği C)Hiperbilirubinemi D)Ailede işitme kaybı hikayesi C)Hepsi Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Test Bölüm 5 4)Aşağıdaki durumlara sahip olan bebeklere tarama yapılmamalıdır A)Ear tag B)Ear pit C)Dış kulak kanalının kısmen olması D)Kulak kanalının olmaması E)Hepsi Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Test Bölüm 5 5)Risk faktörleri olan bebeklere taramayı yapan kişi için aşağıdakiler hangisi önemlidir? A)İlgili protokolün izlenmesi B)Takip süreci ile ilgili olarak aile ile etkin bir şekilde iletişim kurabilme C)Odyologun takip süreci ile ilgili olarak randevu düzeninin sağlanması D)Hepsi Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü