UN Global Compact (BM Küresel İlkeler Sözleşmesi)
UN Global Compact Nedir? UN Global Compact kendisini isteğe bağlı kurumsal sürdürülebilirlik alanında dünyanın en kapsamlı girişimi olarak tanımlamaktadır. İlkelerin temelleri 1999’da Davos’ta düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu sırasında, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan’ın konuşması sırasında iş dünyası liderlerine küreselleşmeye insani bir boyut kazandırmada BM’ye yardımcı olmaları doğrultusunda yapmış olduğu çağrıya dayanmaktadır.
UN Global Compact Nedir? İnsan Hakları, Çalışma Standartları, Çevre ve Yolsuzluk konularında 10 ilke mevcuttur. Dünyanın farklı bölgelerinde yer alan 145 ülkede faaliyet gösteren 8.000 şirket ve 12.000’den fazla katılımcı vardır.
UN Global Compact’ın 10 İlkesi İnsan Hakları Etki alanı içerisinde bulunan ve uluslararası düzeyde kabul edilmiş olan insan haklarının korunmasına destek olmak ve saygı göstermek İnsan hakları konusunda herhangi bir ihlale iştirak edilmemesini sağlamak. Çalışma Standartları Çalışanların sendikalaşma ve toplu müzakere özgürlüğünün desteklenmesi, Zorla ve zorunlu işçi çalıştırmaya ilişkin her türlü uygulamaya son verilmesinin teşvik edilmesi, Çocuk işçi çalıştırılmasına ilişkin her türlü uygulamanın etkili şekilde ortadan kaldırılması, İşe alım ve işe yerleştirmede ayrımcılığa son verilmesi. Çevre Çevre sorunlarına karşı ihtiyati yaklaşımların desteklenmesi, Çevresel sorumluluğu arttıracak her türlü faaliyete ve oluşuma destek verilmesi, Çevre dostu teknolojilerin gelişmesinin ve yaygınlaşmasının desteklenmesi. Yolsuzlukla Mücadele İş dünyasının, rüşvet ve haraç dahil her türlü yolsuzlukla mücadele etmesi.
UN Global Compact Ne Değildir? UN Global Compact yasal bir belge ya da iş ahlakıyla ilgili bir metin değildir. UN Global Compact, şirketlerin faaliyetlerinin dışarıdan izlenmesi veya mali denetime tabi tutulmasıyla ilgili kural koyan bir belge de değildir. UN Global Compact’ın asıl amacı, on ilkenin yaygınlaştırılması konusunda bilgi edinme ve tecrübe paylaşımında bulunma olanağı sağlamaktır.
UN Global Compact’ı İmzalayan Şirketler Neyi Taahhüt Eder? On ilkeyi iş stratejilerinin ve günlük faaliyetlerinin bir parçası haline getirmek; On ilkenin uygulanmasında ve BM kalkınma hedeflerinin desteklenmesinde kaydedilen ilerlemeye ilişkin bir İlerleme Bildirisi (COP) yayınlamak ve paydaşlara (yatırımcılar, tüketiciler, sivil toplum kuruluşları, hükümetler, vs.) yönelik bir kamuoyu açıklaması yapmak; UN Global Compact faaliyetlerini destekleyici aktiviteler yürütmek. İmzacı şirketlerden UN Global Compact Ofisi’nin yanı sıra bölgesel ve yerel ağ oluşturma faaliyetlerine finansman desteğinde bulunmaları da beklenmektedir.
UN Global Compact Üyelerinin taahhütlerini yerine getirmemeleri halinde ne olur? Üyelerden biri ilerleme bildirisini belirlenen tarihe kadar iletmediği takdirde, ismi UN Global Compact internet sitesinde "Bildirimde Bulunmayan Üyeler" listesinde yayınlanır. İlerleme Bildirimi’nin bir yıl daha iletilmemesi halinde, şirket üyelikten çıkarılır. UN Global Compact, ilerleme bildirisi yapmadıkları için üyelikten çıkarılan şirketlerin isimlerini yayınlama hakkını saklı tutar. Bu nedenle, Bildiri’yi imzalamadan önce, şirketlerin üstlenecekleri uzun vadeli taahhütlerin bilincinde olmaları gerekmektedir.
UN Global Compact İş Dünyası için Neden Önemlidir? UN Global Compact, sağduyulu bir çalışma şekline rehberlik eden pek çok faydalı araç ve çerçeveden biridir. Şirketlerin UN Global Compact’ı benimsemesine yönelik olarak Paydaşlar arasındaki beklenti giderek artmaktadır. 2011 yılında, AB Komisyonu KSS konusunda bir Tebliğ yayınlayarak 2014 yılına kadar Avrupa merkezli büyük şirketleri, KSS’ye ilişkin yaklaşım geliştirme süreçlerinde UN Global Compact’ı dikkate almaya davet etmiştir. UN Global Compact, çok sayıdaki çalışma grubu ile bölgesel ve yerel ağları sayesinde, eş konumdaki şirketlerin bilgi alışverişinde bulunmasına yönelik geniş bir yapı tesis etmiştir.
Global Compact Türkiye Yerel Ağı * 30 Nisan2014 itibariyle
Global Compact Türkiye 2013 – 2016 Yönetim Kurulu Yönetim Kurulu üyeleri 20 Mart 2013 tarihinde gerçekleştirilen Genel Kurul’da oy çoğunluğuyla seçilmiş, sektörlerinde sürdürülebilirlik alanında üstlendikleri öncü rol ile tanınan firmalardan oluşmaktadır. 2012 yılından itibaren Türkiye Yerel Ağı da TÜSİAD ve TİSK ortaklığında oluşturulan Bağımsız Sekretaryası ile resmi statüde yer alan bir Yerel Ağ olmuştur. 2014 Yılında YK’nın gerçekleştireceği Pilot faaliyetler: Akran Değerlendirmesi Geri Bildirimi Tedarik Zincirinden imzacı kazandırmak *TİSK ve TÜSİAD Sekretarya’yı Üstlenmektedirler
İletişim sekreterya@globalcompactturkiye.org Dr. Yılmaz Argüden UN Global Compact Yönetim Kurulu Üyesi Ulusal Ağlar (LNAG) Danışma Kurulu Başkanı Global Compact Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Melda Cele Ulusal Ağ İletişim Kişisi Global Compact Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi TÜSİAD Genel Sekreter Yardımcısı Ferhat İlter TİSK Genel Sekreter Yardımcısı Deniz Öztürk Global Compact Türkiye Yönetim Kurulu Danışmanı Derin Şenerdem Global Compact Türkiye İstanbul Ofisi Koordinatörü Sevgi Ceyda Şairoğlu Ankara Ofisi Koordinatörü sekreterya@globalcompactturkiye.org