Bağıl Değerlendirme Sistemi

Değerlendirme Sistemleri Mutlak Değerlendirme sistemi Öğrencinin başarısını bireysel olarak ele alan ve genellikle 0-100 arasındaki bir puan değerlendiren yöntemdir. Bağıl Değerlendirme Sistemi Öğrencinin başarısını sınıfın genel durumuna bağlı olarak ve genellikle AA – FF aralığında harflerle değerlendiren yöntemdir.

Genellikle öğretim elemanı ölçme ve değerlendirme işlemlerini birlikte yaptığından bu kavramlar karıştırılmakta ve/veya birbirinin yerine kullanılmaktadır. Oysa ölçme nesnelerin, olayların veya insanların niteliklerine, belirli bir kuralın yönetiminde sayıların atanması işidir.(Sınav yapılarak öğrencilerin bilgilerinin 0-100 puan aralığında puanlandırılması gibi)

Değerlendirme ise verilerin bir ölçütle karşılaştırılması ve bir karara varılması işidir. (60 ve daha yüksek puan alan öğrencilerin başarılı, 60 puandan az puan alan öğrencilerin başarısız kabul edilmesi gibi)

Bağıl Değerlendirme Sistemi bir ölçme sistemi değildir Bağıl Değerlendirme Sistemi bir ölçme sistemi değildir. Bir değerlendirme sistemidir. Bağıl Değerlendirme ile bir öğrencinin başarı notu belirlenirken, aynı sınıftaki diğer öğrencilerle karşılaştırmalı olarak hesaplamalar yapılmakta ve mutlak bir not yerine sınıfın ortalamasına ve standart sapmasına bağlı bir not verilmesi sağlanmaktadır.

Örnek Olay Bir öğrenci Matematik dersinden 64, Türk Dili dersinden 81 almış ise; Matematik dersinden CC, Türk Dili dersinden de BA notlarını alır. (Yönetmelik 26. Maddede gösterilen tablo uyarınca) Mutlak değerlendirmeye göre bir karşılaştırma yapıldığında bu öğrenci Türk Dili dersinden daha başarılıdır.

Mutlak Değerlendirme Sistemine Eleştiriler Aynı dersin farklı hocaları tarafından aynı sınav farklı puanlandırılabilmektedir. Aynı sınıfın aynı sınavını aynı hoca farklı zamanlarda farklı değerlendirebilmektedir. Aynı dersin farklı sınıflarda farklı hocalar tarafından farklı öğretimi yapılabilmekte ve sonuçları da farklı olabilmektedir. Hoca, öğrenci ve çevrenin etkileri farklı durumlar için farklı sonuçların ortaya çıkmasına sebep olabilmektedir.

BDS’nin Olumlu Yönleri Öğrenciler arası kıyaslama işlemini daha kapsamlı yapar. Öğrenciden, öğretim elemanından, programdan ve eğitim - öğretim ortamından kaynaklanan çeşitli faktörlerin etkilerini değerlendirmeye yansıtır. Dünyada önemli sınav sistemlerince (GRE, CEEB, ACT, SAT vs.) de tercih edilen uluslararası bir değerlendirme standardıdır.

BDS’nin Olumlu Yönleri DD ve DC notlarının olması, başarılı öğrencilerin başarısız oldukları birkaç dersten geçebilmelerine olanak sağlar. Böylece başarılı öğrenciler ödüllendirilmiş olur. Sistem, öğretim elemanlarını ölçme yöntemlerini iyileştirmeye teşvik eder, bu da daha adil not dağılımı anlamına gelmektedir. Sistem, öğretim elemanlarının ders içerikleri ve sunum yöntemlerini geliştirme çabası içine girmesini sağlar. Bu ise, gerek içerik ve gerekse ilgi çekicilik açısından ders kalitesinin artmasını sonucunu doğurur.

BDS Sınavların Özellikleri BDS tüm sorunları çözmemektedir. BDS, her ne kadar mutlak değerlendirmeye göre daha iyi değerlendirme yapsa da bazı sorunlar taşımaktadır. Çok zor sınavlar ile çok kolay sınavlar BDS sistemi ile çelişmektedir. Uzun yanıtlı az sayıda soru yerine kısa yanıtlı çok sayıda soru ölçmenin amacına ulaşmasında yardımcı olmaktadır. Sınav sorularının 1/3’ü Zor 1/3’ü Orta 1/3’ü Kolay Olarak hazırlanması durumunda hem ölçme başarılı olmakta hem de BDS daha iyi değerlendirmeler yapabilmektedir.

BDS Hesaplama Kuralları Yılsonu sınav (final/büt.) notu alt sınırı 35’tir. Ham başarı notu (%40 V + %60 F) alt sınırı 35’tir. BDS katılma alt sınırı 20’dir. Devamsızlar Yılsonu sınavına girmeyenler BDKAS altında HBN olanlar Sınıf mevcudu 10 kişiden fazla ise hesaplanır. BDS hesaplamalarında dikkate alınmazlar

BDS Hesaplama Kuralları Geçerli Ham Başarı Notlarının aritmetik ortalaması alınır. Formülü : 𝑋 = 1 𝑁 Tanımı : Sınıftaki geçerli notların toplamının not sayısına bölümü sonucunda ortaya çıkan değer.

BDS Hesaplama Kuralları Geçerli Ham Başarı Notlarının standart sapması hesaplanır. Formülü : Tanımı : Veri değerlerinin aritmetik ortalamadan farklarının karelerinin toplamının veri sayısına bölümünün kare köküdür.

BDS Hesaplama Kuralları Geçerli her not için z skoru (her bir notun ortalamadan kaç standart sapma uzaklıkta olduğu) hesaplanır. Z Skoru= Öğ𝑟𝑒𝑛𝑐𝑖𝑛𝑖𝑛 𝑁𝑜𝑡𝑢 −𝐴𝑟𝑖𝑡𝑚𝑒𝑡𝑖𝑘 𝑂𝑟𝑡𝑎𝑙𝑎𝑚𝑎 𝑆𝑡𝑎𝑛𝑑𝑎𝑟𝑡 𝑆𝑎𝑝𝑚𝑎

Z Skoru yaklaşık -3 ile +3 aralığındadır Z Skoru yaklaşık -3 ile +3 aralığındadır. Negatif sonuçları pozitif yapmak için T Skorları hesaplanır. T Skoru=(z Skoru) x 10 + 60 T Skorları yaklaşık +30 ile +90 aralığında olur. Sınıfın ortalaması ve öğrenci için hesaplanan T Skoru kullanılarak her bir öğrenci için Harf Not karşılıkları aşağıdaki tablo tabloya göre hesaplanır.

Örneğin; sınıf ham başarı notları aritmetik ortalaması 63 olan ve standart sapması 22 olarak hesaplanan bir sınıfta öğrencinin notu 60 ise T Skoru 58.64 olacaktır. Sınıfın düzeyi 63 ortalama için Çok İyi olduğundan Bu satırdaki T Skor aralıkları kullanılacaktır. 58.64 T Skoru harf notu ise CB olarak hesaplanacaktır.

Bağıl Not ile Mutlak Not Karşılaştırması Bir öğrencinin Matematik ve Türk Dili için aldığı notlar ve sınıf ile ilgili bilgiler aşağıda yer almaktadır. Matematik Notu : 64 Sınıf Ortalaması : 59 Standart Sapma : 16 Türk Dili Notu : 81 Sınıf Ortalaması : 76 Standart Sapma : 20 Matematik T Skoru 63.125 BB Türk Dili T Skoru 62.5 BB Bu öğrenci Matematik dersinde, Türk Dili dersinden daha başarılıdır.

Sınıf mevcudu 10 kişiden az ise Öğrencinin aldığı not aşağıdaki tabloda gösterilen puan aralıkları doğrultusunda verilir (Yönetmelik 26. Madde).

Sorular Soru: Bütünleme Sınavına Kimler Girecek? Yanıt: Yönetmeliğin 25. Maddesinde sayılan koşulları sağlayan öğrenciler Bütünleme sınavında girecektir. Bağıl Değerlendirme sonucu DD ve DC notu alan öğrenciler Yönetmeliğin 22/ç maddesi uyarınca Bütünleme sınavına giremeyecektir. Soru: Bütünleme sınavı sonuçları nasıl değerlendirilecek? Yanıt: Final sınavı sonucunda hesaplanan sınıf düzeyi için geçerli aralık , ortalama ve standart sapma değerleri Bütünleme sınavı için de geçerli kabul edilerek Bütünleme sınav puanları T Skorlara ve Harf notlara dönüştürülecektir. Soru: Sınıfın tamamı 35’ten küçük notlar almışsa sonuç ne olur? Yanıt: Notların dağılımı standart normal dağılıma uygun değilse Yönetmeliğin 26. Maddesindeki tablo kullanılır. Bu tabloda 35 ve altındaki notlar başarısız notlar olarak belirlenmiştir.

Sorular Soru: Şartlı Başarılı ne demektir? Yanıt: Öğrencilerin harf notu DD veya DC olan dersleri şartlı başardığı kabul edilmektedir. Mezun durumunda olup Genel Not Ortalaması CC ve üzerinde (2.00 ve üstü) olması durumunda bu dersleri başarmış kabul edilirler. Aksi halde bu dersleri Danışmanlarının da uygun görüşüyle bu dersleri yeniden alıp not yükseltmeleri gerekir. Ön lisans öğrencilerinin ikinci yarıyılın sonundan itibaren, bir üst yarıyıldan ders alabilmeleri için GNO’sını en az 1,50'ye; lisans öğrencilerinin ise dördüncü yarıyıl sonundan itibaren bir üst yarıyıldan ders alabilmeleri için GNO’sını 1,80’e yükseltmiş olmaları gerekir. Bu koşulu sağlayamayan öğrenciler başarısız sayılırlar ve üst yarıyıllardan ders alamazlar; öncelikle alt yarıyıllardan başarısız oldukları veya devamsızlıktan kaldıkları veya hiç almadıkları derslere kaydolduktan sonra GNO’larını yükseltmek için DD veya DC notu aldıkları dersleri tekrar alabilirler.