REHBERLİK HİZMETLERİNİN ÖRGÜTLENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ Rehberlik hizmetleri planlı, programlı ve sistemli faaliyetlerdir. Bu nedenle hizmetlerin hiyerarşik bir şekilde örgütlenmesi, görev ve sorumlulukların belirlenmesi gerekir. Örgütlenme Milli Eğitim Bakanlığı düzeyinde başlayarak, il düzeyine ve okul düzeyine yayılır. Okuldaki yönetici, sınıf öğretmeni ve uzmanların görev ve sorumlulukları yönetmeliklerle belirlenmiştir.
1. Bakanlık Düzeyinde (Merkezi düzeyde) Rehberlik Hizmetleri Örgütlenmesi MEB Talim Terbiye kurulu Rehberlik ve Araştırma Merkezleri Şubesi Okul Öncesi ve İlköğretim Rehberlik İşleri Orta Öğretim ve Yaygın Eğitim Rehberlik Şubesi Özel Sınıflar ve Kaynaştırma Şubesi Ölçme Araçları Şubesi Dış İlişkiler ve Proje Şubesi Öğrenci İşleri Şubesi
2. İl / İlçe Düzeyinde Rehberlik Hizmetlerinin Örgütlenmesi Milli Eğitim Müdürü Milli Eğitim Müd. Yard. / Şube Müdürü Rehberlik ve Psikolojik Danışma Rehberlik ve Araştırma Okul Müdürlükleri İl Danışma Komisyonu Merkezi (RAM) İl / İlçe Milli Eğitim Müdür Yardımcısı veya Şube Müdürlerinin Görevleri: ● İl Milli Eğitim müdür yardımcısı veya şube müdürü, ildeki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin organizasyonu ve yönetiminden sorumludur.
● Bakanlık ile Kurumlar arasındaki haberleşmeyi sağlar, gelen yazıları ilgili kurumlara ulaştırır. ● İl ve ilçelerde rehberlik hizmetlerini yürüten kurumların bütçe işlerini yürütür. ● Personel ihtiyacını belirler, yerel olanaklarla giderilemeyen ihtiyaçları bakanlığa bildirir. ● Rehberlik servislerinde görev alan bireylerin atamalarında komisyon üyeliği yapar ve atamalara ilişkin Rehberlik Araştırma Müdürlüklerini bilgilendirir. ● Rehberlik hizmetlerini yürüten kurum ve servislerin yer, donatı, araç-gereç gibi ihtiyaçlarını karşılar. ● İl danışma komisyonunda alınan kararların zamanında bakanlığa iletilmesini sağlar. ● İl danışma komisyonunda alınan kararların uygulanmasına ilişkin gerekli çalışmaları yapar. ● Rehberlik çerçeve programlarının uygulanması için gerekli çalışmaları yapar ve ihtiyaçları giderir. ● Eğitim bölgesinde bulunan eğitim-öğretim kurumlarının yöneltme konusundaki eşgüdümünü ve organizasyonunu sağlar.
● Rehberlik programlarını değerlendirerek bakanlığa gönderir ● Rehberlik programlarını değerlendirerek bakanlığa gönderir. ● Kurumlar arası işbirliğini sağlamak ● Diğer kurumlar ve üniversitelerle işbirliği yapmak ve onlardan faydalanmak
İL DANIŞMA KOMİSYONU İldeki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin planlanması ve kurumlar arası eşgüdümün sağlanması amacıyla il danışma komisyonu kurulur. Öğretim yılı başında ve sonunda olmak üzere yılda iki kez yapılan toplantı ile çalışmaların planlanması ve değerlendirilmesi işlevlerini yerine getirir. (Eylül ve Haziran aylarında toplanır) Milli eğitim müdürü veya şube müdürü başkanlığında toplanır. Komisyonda bulunanlar (Madde – 21) a) İldeki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinden sorumlu şube müdürü b) İlçelerdeki şube müdürleri c) RAM müdürleri d) RAM’ın rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri bölüm başkanları e) İlköğretim ve ortaöğretim kurumlarından seçilen birer okul müdürü (Büyük şehirlerde her ilçeden birer okul müdürü) f) Değişik türden okullarda çalışan en az üç psikolojik danışman
Görevi; a) Eylül ayında yapılacak toplantıda, il ve ilçelerde yapılması düşünülen rehberlik ve psikolojik danışma çalışmalarına ilişkin gerekli ihtiyaçları belirler, çalışmalarla ilgili önerileri değerlendirir ve bunların sağlanması yönünde kararlar alır. b) Haziran ayında yapılacak toplantıda il ve ilçelerde yapılan rehberlik ve psikolojik danışma çalışmalarının sonuçlarını değerlendirir. Sonraki öğretim yılı için önerilerde bulunur. Toplantıda alınan kararlar, toplantının yapıldığı ay içerisinde ildeki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri bölümünce bakanlığa ulaştırır. Not: Evde eğitim hizmetleri yönergesi – 6 ay rapor alan özel eğitim öğrencilerini arama tarama çalışması.
REHBERLİK ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ – RAM Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin merkezinde yer alır. Eğitim – öğretim kurumlarındaki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin iyi bir şekilde yürütülmesi için gerekli çalışmaları yapar. İl Düzeyinde Ram Müdürlüğü Yapısı (Birimleri) Merkez müdürlüğü b) Merkez müdür yardımcılığı c) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri bölüm başkanlığı d) Özel eğitim hizmetleri bölüm başkanlığı RAM müdürlüğü, ilde rehberlik hizmetlerinden sorumlu il milli eğitim müdür yardımcılığına karşı sorumludur.
Merkez müdürünün görevleri ● Merkez müdür yardımcıları arasında işbölümü yapar. ● Merkezin bölümlerine, mesleki formasyonu uygun olan birini bölüm başkanı olarak görevlendirir. ● Bölümlerin çalışmalarını izler, hazırladıkları program, rapor ve projelerini inceleyerek onaylar, sonuçlarını değerlendirir. ● Merkezden hizmet alan bireylerin kayıtlarını tutar. Gizliliğini sağlar. ● Bölümler arası çalışmaları koordine eder. ● Kendi çalışma raporunu ve okulların rehberlik ve psikolojik danışma raporlarını Eylül ayı sonuna kadar il veya ilçenin rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri bölümüne gönderir. ● Personelin adaylığının kaldırılmasına ilişkin işlemleri yürütür. Merkez elemanlarının yetiştirilmelerini sağlar. ● Yöneltme ile ilgili hizmetlerin düzenlenmesi için gerekli çalışmaların planlanmasını, uygulanmasını ve değerlendirilmesini sağlar. ● Merkezin personel, bütçe, ayniyat, özlük ve demirbaş işleri ile gereken araç gerecin sağlanması için uygun çalışmaları yapar.
● İl danışma komisyonunun yıla en az iki kez yapılan toplantılarına katılır. ● Özel eğitim gerektiren öğrencileri tespit etmek ve uygun hizmetleri vermek. ● Rehberlik ile ilgili çalışma yapan diğer kurumlarla eşgüdümü sağlamak. ● Merkezin görevlerine ilişkin konularda kurs, seminer ve hizmet içi eğitimlerin düzenlenmesinde önerilerde bulunur ve çalışmaları izler. Bunların gerçekleştirilmesini sağlar.
Okul Müdürlüğü Okullar rehberli hizmetlerinin uygulanma sahasıdır. Okul Müdürü Okul müdür yardımcısı Rehberlik ve Psik. Dan. Koordinatör Psikolojik Dan. Sınıf Reh. Öğrt. Diğer Öğrt. Hizmetleri yürütme kom. Danışman
Okul müdürünün görevleri ● Rehberlik hizmetlerinin sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için gerekli fiziksel şartları ve uygun çalışma ortamını hazırlar, kullanılacak araç gereci sağlar. ● Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonunu kurar, başkanlık eder. ● Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili yıllık program ve yürütme planının hazırlanmasını sağlar ve uygulanmasını izler. ● Okulun psikolojik danışman ihtiyacını, öğrenci sayısına göre (artışı dikkate alarak) belirler ve milli eğitimin gerekli bölümlerine iletir. ● Okulda birden fazla psikolojik danışman varsa bunlardan birini koordinatör olarak görevlendirir. ● Psikolojik danışmanlar arasında işbölümü yapar. Bu işbölümünü öğrenci sayısı, sınıflar, mesleki formasyon veya özel becerilere göre yapar. ● Rehberlik ve psikolojik danışma servisiyle işbölümü yaparak okuldaki öğretmenleri her sınıfa bir sınıf öğretmeni olmak üzere görevlendirir. Mümkünse aynı öğretmen öğrencilerin mezuniyetine kadar bu görevi üstlenmelidir. ● Psikolojik danışman, sınıf rehber öğretmeni, öğrenciler ve veliler arasında eşgüdümü sağlamak için gerekli özeni gösterir.
Psikolojik danışmanın görevleri ● Okulda rehberlik hizmetlerine ilişkin komisyonlara ve toplantılara katılır, gerekli bilgileri verir. ● Orta öğretim kurumlarında ödül ve disiplin yönetmeliğinin ilgili maddesinde belirtilen görevleri yapar. ● Ders yılı sonunda yapılan çalışmaları değerlendirir ve rapor hazırlar. Rehber öğretmenlerin çalışmalarını engelleyen faktörler ● Çalışılan örgüt yapısı ● Yöneticilerin tavrı ● Gelir düzeyi ● Ortamın uygunsuzluğu ● Kendisine duyulan güven eksikliği
● Hizmet verdiği kesimin düşük farkındalık düzeyi ● Atandığı kadrodan farklı bir mesleğe sahip olmak ● Psikolojik yardım almaya ilişkin olumsuz tutumlar ● Hedef kitlenin hasta olarak etiketlenmekten korkması ● Danışmanın eğitim yetersizliği ● Mesleği yeterli tanımaması