AHEF VE AİLE HEKİMLİĞİNDE HUKUKSAL ORTAK AKIL Dr. H. Şenol ATAKAN Aile Hekimi AHEF Yönetim Kurulu Sayman Üyesi AHEF Hukuk ve Mevzuat Komisyon Başkanı

Faaliyet Alanımız “Aile hekimlerinin her türlü hukuki sorunu Hukuk Komisyonunun faaliyet alanına girmekte olup; Bir çok yasal boşluk ve hukuki sorunla mücadele halindeyiz.”

Ekim 2011 öncesi nasıl bir tablo ile karşı karşıyaydık Ekim 2011 öncesi nasıl bir tablo ile karşı karşıyaydık? a-) Dağılmış bir hukuk komisyonu b-) İllerdeki bütün üye derneklerimiz kendi haline bırakılmış c-) Sahada dağınıklık ve iletişimsizlik d-) Etkin bir iletişim ağı kurulamamış e-) Hukuki işlemlerden sorumlu yönetim kurulu üyesi f-) Dağınık ve organize olamamış bir avukatlar topluluğu g-) Reddedilmiş davalar

Ekim 2011 sonrası; Kurumsallaşmada ilk adım; “Bağımsız Denetim Raporu” - Mali Tablo ortaya çıktı - Eksiklikler ve yapılan hatalar tespit edildi. - Bariz yapılan hatalar için telafi yolu tespit edildi. - Yapılması gerekenler tespit edildi. - AHEF Hukuk Mevzuat Komisyonu olarak iç hukukumuza yönelik düzenlemeler yapıldı. - Olağanüstü Genel kurul toplanarak gerekli düzenlemeler yapıldı.

Örgütlenme, Yetki ve Sorumluluk Dağılımı “Komisyonumuz, çok değerli ve Aile Hekimliği uygulamasına inanmış gönüllü bir ekipten oluşmuştur”

İç prosedür ve çalışma yönergelerini oluşturduk İç prosedür ve çalışma yönergelerini oluşturduk. - Araştırma Komisyonu Çalışma Yönergesi hazırlanmıştır. - Basın İletişim Komisyonu Çalışma Yönergesi hazırlanmıştır. - Bilişim Komisyonu Çalışma Yönergesi hazırlanmıştır. - Eğitim Komisyonu Çalışma Yönergesi hazırlanmıştır. - Hukuk ve Mevzuat Komisyonu Çalışma Yönergesi hazırlanmıştır. - Kalite Geliştirme Komisyonu Çalışma Yönergesi hazırlanmıştır. - Örgütlenme Komisyonu Çalışma Yönergesi hazırlanmıştır. - Uluslararası İlişkiler Komisyonu Çalışma Yönergesi hazırlanmıştır. - AHEF İç Disiplin Yönetmeliği hazırlanmıştır.

İlk defa bütün derneklerle birlikte organize hareket tarzı benimsendi İlk defa bütün derneklerle birlikte organize hareket tarzı benimsendi. - AHEF adına Adli Nöbet İtiraz dilekçesi hazırlanıp Sağlık Bakanlığı'na sunulmuştur. - AHEF adına Defin Nöbeti İtiraz dilekçesi hazırlanıp Sağlık Bakanlığı'na sunulmuştur. - AHEF adına Karekod İtiraz dilekçesi hazırlanıp Sağlık Bakanlığı'na sunulmuştur. - AHEF adına Kira Sözleşmesi İtiraz dilekçesi hazırlanıp Sağlık Bakanlığı'na sunulmuştur.

STRAAHEF 2012 “Temel Hedefimiz Hukuki Statümüzün tespit edilmesidir.”

Vaatler ve Sözler Dönemin Sağlık Bakanı ve Halk Sağlığı Kurumu Başkanından Mevzuat Hazırlama Sürecine katılımımız için sözler alındı.

Hukuk ve Mevzuat Komisyonu Olarak Aile Hekimliğine Yönelik Tespit Ettiğimiz Sorunlar ve Kazanımlarımız 1. Aile Hekimlerinin Hukuki Statüsü 2. Aile Hekimliği Hizmet Sözleşmesi Taslak Çalışması 3. Kadroların Aile Hekimliği Birimlerine alınması 4. Gelir Vergisi Stopajı 5. Kira sözleşmelerine ilişkin toplu itiraz 6. Kalite Kontrol Alt Komisyonunun teşkili 7. Nöbetler Konusu 8. Damga vergisi ve KDV Tevkifatı 9. ŞİDDET 10. Form istenmesi 11. İş yükü analizi eksikliği 12. Örgütlenme eksikliği ve kurumsal kültür

Hukuk ve Mevzuat Komisyonu Olarak Aile Hekimliğine Yönelik Tespit Ettiğimiz Sorunlar ve Kazanımlarımız 13. Laboratuar damga vergisi 14. Maaş promosyonları 15. Aşı-net ve veri güvenliği 16. ASM ve AHB Denetim Formları 17. Yeni Anayasa Taslak Çalışmaları 18. Gebe-Bebek ve 15-49 yaş grubu nüfus izlemi 19. Kaymakamlık ve SGB tarafından Aile Hekimlerine soruşturma açılması 20. Atamalar 21. İller arası farklı uygulamalar 22. Uygulama ve Ücret Yönetmeliğindeki sorunlar

Hukuk ve Mevzuat Komisyonu Olarak Aile Hekimliğine Yönelik Tespit Ettiğimiz Sorunlar ve Kazanımlarımız 23. Evde Sağlık Hizmetleri 24. Entegre Sağlık Hizmeti sunulan kuruluşlar 25. Aydınlatılmış onam 26. Aşı Uygulamaları 27. Adli Nöbetler ve defin ruhsatı nöbetleri 28. İzin durumları 29. Aile hekimlerinin kadro değişikliği 30. AHUZEM 31. Tıbbi Atıklar 32. Sağlık Raporları 33. Aile hekimlerinin mevzuat konusuna ilgisizliği ve bilgi eksikliği 34. ORTAK HAREKET EDEMEME

Hedeflerimiz “En büyük hedefimiz iyi Aile Hekimliği uygulamasıdır; bizden sonrakilere bırakacağımız en güzel miras da bu olacaktır’’

Aile Hekimliğinde Güncel Sorunlar Şiddet İşe Giriş Raporları Çalışma Saatleri Planı AHUZEM Tıbbi Atıklar Adli Hekimlik ve Defin Nöbetleri Performans İtirazları

Şiddet Nasıl bir yol izlemeliyiz.? Sağlık Bakanlığı Personeline Karşı İşlenen Suçlar Nedeniyle Yapılacak Hukuki Yardımın Usul ve  Esasları Hakkındaki Yönetmelik gereğince;  Personele karşı  işlenen  suçlarda; personelin çalıştığı kurum amiri tarafından veya mağdur personel tarafından Savcılığa  suç duyurusunda bulunulması, Sağlık Bakanlığı’nın  kamu ve özel tüm sağlık kurum ve kuruluşlarında gerçekleşen şiddet olaylarını izlemek üzere, Alo 113 hattının aranarak bilgi verilmesinin ardından, www.beyazkod.saglik.gov.tr internet adresinden bildirim formu-2’nin doldurulması gerekmektedir.    Hukuki yardım talep formu doldurulması ve bu talebin gecikmeksizin hukuki yardım yapmakla görevli ve yetkili birime ( Halk Sağlığı Müdürlüğü, Avukatlık Hizmetleri Bürosuna)  intikal ettirmelidir.

Kanayan Yara SABİM SABİM şikayet hattı gibi kullanılmakta ve telefonla şikayetler neticesinde soruşturma açılıp mobbing yapılmaktadır.Halbuki şikayetler ancak 4483 sayılı yasa gereğince usulüne uygun yapılması gerekir. Bakanlık tarafından hizmet kalitesini arttırmak adına kurulan SABİM'in bir şikayet ve cezalandırma mercii olarak kullanılması hukuksuzdur.

Caydırıcılık şiddetten korunmada en etkili araç olarak karşımıza çıkmaktadır. Caydırıcılık kısa vadede Sağlık Şiddet Yasasının çıkartılması, uzun vadede hizmetin tanımlanması ve halkın eğitimi ile mümkün görünmektedir.

İşe Giriş Raporları 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenli Kanunu 30.06.2012 tarih ve 28339 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanunun 15 inci Sağlık Gözetimi maddesinde; “(1) İşveren; …. b) Aşağıdaki hallerde çalışanların sağlık muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır: 1) İşe girişlerinde, (3) Bu Kanun kapsamında alınması gereken sağlık raporları, işyeri sağlık ve güvenlik biriminde veya hizmet alınan ortak sağlık ve güvenlik biriminde görevli olan işyeri hekiminden alınır. Raporlara itirazlar Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen hakem hastanelere yapılır, verilen kararlar kesindir. ………….” Hükmü bulunmaktadır. Bu madde hükmüne göre; işveren çalışanların işe giriş için gerekli sağlık raporlarını işyeri sağlık ve güvenlik biriminden veya hizmet alınan ortak sağlık ve güvenlik biriminde görevli olan İŞYERİ HEKİMİ’nden alınması gerekmektedir

İşe Giriş Raporları Ayrıca; 27.11.2010 tarih ve 27768 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren İşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik 15 inci İşyeri Hekimlerinin Görevleri maddesi b (2) maddesinde “…….2) İşçilerin işe giriş ve periyodik sağlık muayenelerini iş sağlığı ve güvenliği mevzuatında belirtilen aralıklarla ve Ek-7’de verilen örneğe uygun olarak düzenlemek ve işyerinde muhafaza etmek,…..” hükmü bulunmaktadır. Bu madde hükmüne göre; işçilerin işe giriş ve periyodik sağlık muayenelerinde İŞYERİ HEKİMİ yetkili, görevli ve sorumludur. Yukarıda açıklanmaya çalışılan hükümler ışığında; 31.12.2012 tarihinden itibaren aile hekimleri İŞE GİRİŞ RAPORLARINI veremeyeceklerdir. Bu yetki, görev ve sorumluluk işyeri hekimlerine aittir.

Çalışma Saatleri Planı Aile Hekimliği Kanunu 5. MADDE : Aile hekimliği hizmetleri ücretsizdir; acil haller hariç, haftada kırk saatten az olmamak kaydı ile Bakanlıkça belirlenen kıstaslar çerçevesinde (değ:6354 sayılı Kanun*) ilgili aile hekiminin talebi ve o yerin sağlık idaresince onaylanan çalışma saatleri içinde yerine getirilir. AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ Çalışma saatleri MADDE 10 – (1) Aile hekimleri ve aile sağlığı elemanları tam gün esasına göre çalışırlar. (2) Mesai saatleri ve günleri, çalışma yerinin şartları da dikkate alınmak suretiyle çalıştığı bölgedeki kişilerin ihtiyaçlarına uygun olarak aile hekimi tarafından teklif edilir ve müdürlükçe uygun görülmesi halinde onaylanır. Yapılacak ev ziyaretleri ve gezici/yerinde sağlık hizmetleri çalışma süresine dâhil edilir. Çalışılan günler ve saatler aile sağlığı merkezinin dış levhasının yakınında ve görülecek bir yerine asılarak kişilerin bilgilenmesi sağlanır. “Çalışma saatleri içerisinde poliklinik gün ve saatleri ayrıca belirtilir” ifadesi yeni yönetmelikle yürürlükten kaldırılmıştır.”

Örnek Çalışma Saatleri Planı

AHUZEM Aile Hekimliği Kanunu Tanımlar MADDE 2. — Aile hekimi; kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini yaş, cinsiyet ve hastalık ayrımı yapmaksızın her kişiye kapsamlı ve devamlı olarak belli bir mekânda vermekle yükümlü, gerektiği ölçüde gezici sağlık hizmeti veren ve tam gün esasına göre çalışan aile hekimliği uzmanı veya Sağlık Bakanlığının öngördüğü eğitimleri alan uzman tabip veya tabiptir. AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ Eğitim MADDE 21 – (1) Aile hekimlerine iki aşama halinde eğitim verilir ve bu eğitimlerin içeriği Kurum tarafından belirlenir. Birinci aşama eğitim programının süresi en çok on gündür. Üniversitelerde bir ay süre ile aile hekimliği stajı yapmış olarak mezun olan hekimler birinci aşama eğitimden muaf tutulur. İkinci aşama eğitimi ise uzaktan eğitim tarzında yapılacak şekilde planlanarak birinci aşama eğitiminin bitiminden sonra başlar ve süresi en az on iki aydır. Bu eğitimlerde Kurumun belirlediği kriterlere göre başarılı olmak esastır. “Aile Hekimliği kanununa göre başarılı olmak gibi bir kıstas olmamasına rağmen yönetmelikte bu kıstasın kurum tarafından belirleneceğinin söylenmesine rağmen , hiçbir kıstasın belirlenmeden eğitimlerin başlaması düşündürücüdür.”

Tıbbi Atıklar Atık bertarafında mali yükümlülük Madde 23- Tıbbi atık üreticileri, ürettikleri atıkların toplanması, taşınması ve bertarafı için gereken harcamaları, bertaraf eden kurum ve kuruluşa ödemekle yükümlüdürler. Bu Yönetmelikteki teknik kriterlere uygun olmak şartıyla, toplama, taşıma ve bertaraf harcamalarına esas olacak tıbbi atık bertaraf ücreti, her yıl tıbbi atık üreticileri ve bertaraf edecek kurum ve kuruluşların görüşleri de alınarak il mahalli çevre kurulu tarafından tespit ve ilan edilerek Bakanlığa bildirilir. Ücretin ödenmemesi tıbbi atıkların ber tarafı için bir engel oluşturmaz. Tıbbi atık bertaraf ücretinin ödenmemesi durumunda, bu bedel 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tıbbi atık üreticilerinden tahsil edilir. Kg. başına uygulanmalı (Örnek davalar) İnternetten veri girilmesi konusunda bir ibare yoktur.

Adli Tabiplik ve Defin Nöbetleri Adli Tıp kurumunun olduğu yerlerde sağlık teşkilatının görevi değil, Adli Tıp kurumu olmayan yerlerde Hastane var ise onların görevi Defin Ruhsatı için; Kanuna göre;Belediye ve Belediye hekimi olan yerlerde öncelikle Belediye hekimin görevi Belediye hekimi yoksa Belediyeler bununla ilğili hizmet alımı yapmalıdır. Çıkan yönetmelikte Belediye hekimi yoksa mesai saatleri içinde TSM mesai saatleri dışında Kamu Hastaneleri Birliği dışındaki diğer kamu kuruluşlarındaki Aile Hekimlerinin de dahil edileceği ortaklaşa nöbet. AHEF olarak; Hıfzısıhha kanunu Büyüklehir Belediyesi kanununa göre Belediyelerin görevi, Çıkarılan genelge ve Aile Hekimliği uygulama yönetmeliği bu açıdan en üst norm olan kanuna aykırılığından dolayı Aile hekimlerinin görevi değildir. AİLE HEKİMLERİNİN DEFİN NÖBETLERİ KANUNA AYKIRIDIR.

Performans İtirazları Hukuki açıdan olaya baktığımızda bazı noktalar önem taşımaktadır. 1. Performans itirazları dilekçe ile yapılmalı, evrak birimine girişi yapılarak gelen evrak numarası alınmalıdır. Bu konuda belge alınması en doğrusudur. 2. İtiraz dilekçesinin kabul edilmeyerek kesinti yapıldığı resmi yazı ile bildirildi ise yazının tebliğinden itibaren 60 gün içinde yargıya (İdari Mahkeme) gidilebilir. 3. İtiraz dilekçesinin kabul edilmeyerek resmi yazı ile tebligat yapılmadan performans kesinti yapılması durumunda; dilekçe ile performans kesintisinin gerekçeleri resmi yazı ile bildirilmesi istenmelidir. Bu dilekçenin de evrak birimine girişi yapılarak gelen evrak numarası alınmalıdır. Bu konuda belge alınması en doğrusudur. İdare bu yazıya 60 gün içinde cevap vermez ise bu sürenin bitiminden itibaren 60 gün içinde yargıya (İdari Mahkeme) gidilebilir. Cevap verilmesi durumunda cevabın tebliğinden itibaren 60 gün içinde yargıya (İdari Mahkeme) gidilebilir.   (Verinin iletilmemesi nedeni ile yapılan kesinti, göç olduğunun tespitinin komşu muhtar veya yakınları aracılığı ile tutulan tutanakla belirlenmesinin kabul edilmeyerek yapılan kesintiler haksız kesintiler. Burada önemli olan olayın belgelendirilmesi, kayıt tutanak altına alınması.)

“Bizi Hiç Bir Engel Yıldıramaz; Ancak herkesin katılımı ve desteği; daha önemlisi motive etmesi çok önemli” Teşekkür Ederim…