TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ’NDE (YBÜ) AKUT RESPİRATUAR DİSTRES SENDROMU (ARDS) İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER Muhammed Erkam Sencar Melda Türkoğlu Gülbin Aygencel Bıkmaz GAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI YOĞUN BAKIM BİLİM DALI ÇIKAR ÇATIŞMASI Araştırmacıların herhangi bir çıkar çatışması bulunmamaktadır GİRİŞ ve AMAÇ METOD BULGULAR SONUÇ
Yıllık insidans: 100,000’de 7-34 hasta (ABD-Avrupa) TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER GİRİŞ ve AMAÇ ARDS Yaygın akciğer hasarı, artmış alveolokapiller membran geçirgenliği ve alveollerde proteinden zengin sıvı birikimi ile karakterize akut akciğer yetmezliğidir Yıllık insidans: 100,000’de 7-34 hasta (ABD-Avrupa) YBÜ’ye başvuruların %7’sinde, mekanik ventilasyona bağlı hastaların %16’sında AAH saptanmakta, bu hastalarının yarısının ARDS’ye ilerlemektedir. Intensive Care Med 2004;30:50-60 N Engl J Med 2005: 353;1685-1693. Son yıllarda uygulanan yeni tedavi yöntemlerine rağmen yüksek mortaliteye sahip olması açısından YBÜ’leri için büyük önem taşımaktadır. N Engl J Med 2000:342,;1301-1308. Ülkemizde ARDS ile izlenen hastalara dair epidemiyolojik veri kısıtlıdır Bu çalışma ile ülkemize ait verileri sunmayı hedefledik ARDS ile izlenen hastaların genel özelliklerini ortaya koymak Bu hastalarda mortaliteyi belirleyen faktörleri tespit etmektir Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ’NDE (YBÜ) AKUT RESPİRATUAR DİSTRES SENDROMU (ARDS) İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER GİRİŞ ve AMAÇ METOD BULGULAR SONUÇ TARTIŞMA Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
GAZİ ÜNİVERSİTESİ İÇ HASTALIKLARI YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER GAZİ ÜNİVERSİTESİ İÇ HASTALIKLARI YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ 16 Nisan 2007-19 Ağustos 2010 İç Hastalıkları YBÜ’ye Yatan Hastalar ARDS ile İzlenen Hastalar 9 yataklı Dahili YBÜ Dahili, daha az cerrahi hastalar Yılda 350-400 hasta ARDS TANISI: Akut başlangıçlı solunum sıkıntısı Akciğer Grafisinde yaygın bilateral infiltrasyon PaO2/FiO2<200 PAKB < 18 mmHg veya klinik olarak kalp yetmezliğinin ekarte edilmesi The American-European Consensus Conference on ARDS. Bernard GR. AJRCCM 1994;149:818. Sayısal veriler medyan [çeyrekler arası aralık] Kategorik veriler % ile belirtilmiştir Ölen hastalar ile yaşayan hastalar karşılaştırılmıştır. Ki-kare ve Mann-Whithnay U testleri Mortalite için çok değişkenli analiz yapılmıştır. YATIŞ VERİLERİ ARDS VERİLERİ YBÜ YATIŞ ve SAĞKALIM VERİLERİ ÖLÜM TABURCULUK Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ’NDE (YBÜ) AKUT RESPİRATUAR DİSTRES SENDROMU (ARDS) İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER GİRİŞ ve AMAÇ METOD BULGULAR SONUÇ Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
İç Hastalıkları YBÜ’ye TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER 16 Nisan 2007-19 Ağustos 2010 İç Hastalıkları YBÜ’ye Yatan Hastalar ARDS ile İzlenen Hastalar 1125 Hasta 90 (%8) Hasta YAŞ: 46 [30-60] yaş CİNSİYET: %61 erkek APACHE II SKORU: 23 [17-28] GLASGOW KOMA SKORU (GKS): 15[11-15] Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
% 85 HASTANE İÇİ SERVİSLER TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER Nisan 2007-Ağustos 2010 90 Hasta %15 ACİL SERVİS YBÜ ÖNCESİ SERVİS % 85 HASTANE İÇİ SERVİSLER Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
ALTTA YATAN HASTALIKLAR TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER %62 İMMÜNSÜPRESYON %57 HEMATOLOJİK KANSER ALTTA YATAN HASTALIKLAR %11 %9 %9 %7 %7 KALP AKCİĞER ROMATOLOJİK BÖBREK SOLİD KANSER Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER %58 %21 ETYOLOJİ PO2/FiO2:: 113 [76-166] %17 %3 %1 PNÖMONİ SEPSİS VASKÜLİT AKUT PANKREATİD PNÖMONİ ve SEPSİS Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER En yüksek PEEP %41 Permisif hiperkapni %19 9 [5-10] %8 Prone-Yüzüstü Pozisyon Prone süresi 6 [3-19] saat Prone gün sayısı 4 [1-5] gün 87 (%97) %48 14 [10-20] %30 Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
YBÜ yatış süresi : 8 [4-14] gün Hastane yatış süresi: 22 [12-38] gün TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER %70 %65 %45 YBÜ yatış süresi : 8 [4-14] gün Hastane yatış süresi: 22 [12-38] gün %18 ENFEKSİYON SEPTİK ŞOK YBÜ MORTALİTESİ HASTANE MORTALİTESİ Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER Özellikler Yaşayan Hastalar n=31 Ölen Hastalar n=59 p Yaş 47 [30-62] 46 [30-60] 0.961 Erkek cinsiyet % 51 % 66 1.180 APACHE II skoru 19 [14-25] 24 [18-31] 0.021 Glasgov koma skoru 15 [13-15] 15 [10-15] 0.457 Acil servisden yatış % 26 % 10 0.050 Altta yatan hastalıklar Hematolojik kanser %15 0.103 Böbrek hastalığı %13 0.695 Solid kanser %7 %10 0.556 Kardiyak hastalık Pulmoner hastalık %5 0.407 İmmünsüpresyon % 42 % 73 0.004 GENEL ÖZELLİKLER Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER Özellikler Yaşayan Hastalar n=31 Ölen Hastalar n=59 p Yaş 47 [30-62] 46 [30-60] 0.961 Erkek cinsiyet % 51 % 66 1.180 APACHE II skoru 19 [14-25] 24 [18-31] 0.021 Glasgov koma skoru 15 [13-15] 15 [10-15] 0.457 Acil servisden yatış % 26 % 10 0.050 Altta yatan hastalıklar Hematolojik kanser %15 0.103 Böbrek hastalığı %13 0.695 Solid kanser %7 %10 0.556 Kardiyak hastalık Pulmoner hastalık %5 0.407 İmmünsüpresyon % 42 % 73 0.004 GENEL ÖZELLİKLER Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER Özellikler Yaşayan Hastalar n=31 Ölen Hastalar n=59 p PO2/FiO2 123 [70-167] 112 [79-158] 0.776 Etyoloji Pnömoni %74 % 49 0.022 Sepsis %13 % 25 0.165 Pnömoni ve sepsis %7 %22 0.059 Mekanik Ventilasyon NİMV %48 %3 0.000 İMV %23 %34 0.266 NİMV ve İMV %29 %58 0.010 En yüksek PEEP-NİMV 6 [4-10] 10 [8-10] 0.101 En yüksek PEEP-İMV 13 [6-18] 16 [12-20] 0.176 Permisif hiperkapni %16 %53 0.007 Steroid tedavisi % 77 % 71 0.495 ARDS VERİLERİ Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER Özellikler Yaşayan Hastalar n=31 Ölen Hastalar n=59 p PO2/FiO2 123 [70-167] 112 [79-158] 0.776 Etyoloji Pnömoni %74 % 49 0.022 Sepsis %13 % 25 0.165 Pnömoni ve sepsis %7 %22 0.059 Mekanik Ventilasyon NİMV %48 %3 0.000 İMV %23 %34 0.266 NİMV ve İMV %29 %58 0.010 En yüksek PEEP-NİMV 6 [4-10] 10 [8-10] 0.101 En yüksek PEEP-İMV 13 [6-18] 16 [12-20] 0.176 Permisif hiperkapni %16 %53 0.007 Steroid tedavisi % 77 % 71 0.495 ARDS VERİLERİ Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER Özellikler Yaşayan Hastalar n=31 Ölen Hastalar n=59 p Renal replasman tedavisi %19 % 48 0.009 Kan transfüzyonu % 58 0.968 Nozokomiyal infeksiyon %21 0.988 Septik şok %12 %62 0.000 YOĞUN BAKIM İZLEMİ Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER Özellikler Yaşayan Hastalar n=31 Ölen Hastalar n=59 p Renal replasman tedavisi %19 % 48 0.009 Kan transfüzyonu % 58 0.968 Nozokomiyal infeksiyon %21 0.988 Septik şok %12 %62 0.000 YOĞUN BAKIM İZLEMİ Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
Acil servisden başvuru NİMV Pnömoni TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER APACHE II skoru İmmünsupresyon NİMV ve İMV Permisif hiperkapni Renal replasman ihtiyacı Septik şok Acil servisden başvuru NİMV Pnömoni Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
MORTALİTEYİ BELİRLEYEN BAĞIMSIZ FAKTÖRLER TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER MORTALİTEYİ BELİRLEYEN BAĞIMSIZ FAKTÖRLER Özellikler OR [CI] p Sadece NİMV uygulaması 0.050 [0.007-0.365] 0.003 Acil servisden yatış 0.113 [0.015-0.858] 0.035 YB’da septik şok 9.221 [1.638-51.891] 0.012 İmmünsupresyon 4.602 [1.049-29.195] 0.043 Sencar, ES, Türkoğlu M, Aygencel G, GÜTF İç Hast YBÜ, ANKARA
TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ’NDE (YBÜ) AKUT RESPİRATUAR DİSTRES SENDROMU (ARDS) İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER GİRİŞ ve AMAÇ METOD BULGULAR SONUÇ
TÜRKİYE’DE BİR İÇ HASTALIKLARI YBÜ’DE ARDS İLE İZLENEN HASTALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE BU HASTALARDA MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER YBÜ’müze yatan hastaların %8’inde ARDS mevcuttu Bu hastaların YBÜ mortalitesi %65 idi. İmmünsüpresyon ve YBÜ’de gelişen septik şok mortaliteyi arttıran bağımsız faktörlerdi. Başarılı NİMV ve acil servisten başvuru mortaliteyi bağımsız olarak azaltmaktaydı