AB UYUM SÜRECİNDE TÜRKİYE KIRMIZI ET SEKTÖRÜ ÖMER ŞENGÜLER İstanbul, 27 Haziran 2007

1-Malların Serbest Dolaşımı 18- İstatistik 2- İşçilerin Serbest Dolaşımı19- Sosyal Politika ve İstihdam 3- İş Kurma Hakkı ve Hizmet Sunumu Serbestisi20- İşletmeler ve Sanayi Politikası 4- Sermayenin Serbest Dolaşımı21- Trans-Avrupa Ağları 5- Kamu Alımları22- Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu 6- Şirketler Hukuku23- Yargı ve Temel Haklar 7- Fikri Mülkiyet Hukuku24- Adalet, Özgürlük ve Güvenlik 8- Rekabet Politikası25- Bilim ve Araştırma 9- Mali Hizmetler26- Eğitim ve Kültür 10- Bilgi Toplumu ve Medya27- Çevre 11- Tarım ve Kırsal Kalkınma28- Tüketicinin ve Sağlığın Korunması 12- Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı29- Gümrük Birliği 13- Balıkçılık30- Dış İlişkiler 14- Taşımacılık Politikası31- Dış, Güvenlik ve Savunma Politikası 15- Enerji32- Mali Kontrol 16- Vergilendirme33- Mali ve Bütçesel Hükümler 17- Ekonomik ve Parasal Politika Kaynak: AVRUPA BİRLİĞİ GENEL SEKRETERLİĞİ, AB Müktesebatına Uyum Programı çerçevesinde “Tarım ve Kırsal Kalkınma” ve “Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı” konularının yer aldığı görülmektedir.

AB’ye uyum sürecinde, bir çok alanda sektörümüzün ve ülkemizin AB mevzuatına uyum sağlaması için daha fazla çaba gösterilmesi gerektiğinin bilincindeyiz. AB’deki mevcut Genel Yükümlülükler ve Sektöre İlişkin Yükümlülükler Türkiye’nin adaptasyon sürecinde etkili olacaktır.

AB mevzuatında yasak olan noktalar belirtilirken, Türk mevzuatında izin verilen hususların belirtilmesi, AB ve Türkiye mevzuatlarının en önemli yapısal farkıdır. Bu durum Türkiye’de yeni ürünlerin geliştirilmesi noktasında engel teşkil etmektedir. AB mevzuat yapısı ile Türk mevzuat yapısı bazı farklılıklar göstermektedir;

AB’ye uyum sürecinde bugün sektörümüzün önündeki en büyük engel maliyet unsurlarının yüksekliği ve haksız rekabettir. Türkiye’de, sektördeki kayıtdışılık sorunu nedeniyle AB ile entegrasyonda büyük sıkıntılar yaşanmaktadır. Devletin, denetleyemeyeni yasaklama politikası nedeniyle kayıtlı sektör haksız rekabet koşullarına maruz kalmaktadır.

Örneğin, ülkemizde beyin satışı yasaklanmasına rağmen merdiven altı işletmeler tarafından piyasaya beyin temin edilmektedir. Ayrıca donuk ürünlerde kırmızı et ile hindi etinin karıştırılmasına izin verilmiş ancak tavuk etine izin verilmemiştir. Bu ihtiyacı da denetlenemeyen merdiven altı karşılamaktadır.

Hayvan hastalıkları ile mücadele konusunda yaşanan sorunlar nedeniyle, Türkiye et sektörü dış ticarette büyük engellerle karşılaşmaktadır. Devletin, denetim mekanizmasının yetersizliği konusundaki sıkıntıları gidermesi, ortak piyasa düzeni oluşturması ve uygulamaya koyması entegrasyon süreci sorunları açısından önemli bir adım olacaktır.

AB’ye adaptasyonun, Türkiye’ye bir takım ek maliyetler de getireceği aşikardır. Örneğin, şu anda ülkemizde yasal zorunluluğu olmayan ve alt yapısı bulunmayan BSE analizi, AB uyum süreci sonrasında sektöre ek bir maliyet getirecektir.

AB entegrasyonu ile, Türkiye et sektörünün kendini ortak pazara hazırlaması, tüketim miktarını AB seviyelerinde ön görmesi ve AB standartlarındaki üretimini arttırması gerekmektedir.

AB Sığır Eti Üretim, Tüketim ve Ticareti AB üretim, tüketim, ticaret ve müdahale stokları (milyon ton c.w.e.) UECBV Üretim, Tüketim Ticaret, Stoklar Üretim İhracat İthalat Son stoklar AB-15 AB-25 AB-12 Tüketim AB-27

Et tüketimindeki büyüme nüfus artışı, yaşam standartlarının yükseltilmesi ve kentleşme olmak üzere üç temel etkene bağlıdır: Russia India

AB Kişi Başına Düşen Et Tüketimi Sığır EtiDomuz EtiKanatlı EtiKoyun ve Keçi EtiToplam AB-12 AB-15 AB-25AB-27 AB Kişi Başına Düşen Tüketim (kg/baş, cwe)

SIĞIR ETİ ÜRETİMİ (bin ton) SIĞIR ETİ TÜKETİMİ (kişi/kg) AB (25) ,717,5 ABD ,444 TÜRKİYE ,4 16

ORTA VADEDEKİ SIKINTILAR ULUSLAR ARASI MÜZAKERELER / DTÖ / DOHA GELİŞİM GÜNDEMİ SIĞIR ETİNE ETKİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ İthalatlar (ton) İhracatlar (ton) Üretim (ton) Fiyatlar (AB ortalama, €/100kg ) 1,300,00093,0006,900,000 t231, %- 50 % %- 14 % Source: EU Commission - DG AGRI

Çok Büyük bir yurt içi sığır eti pazarı Kaynak: DPT Türkiye Sığır Eti Sanayi Türkiye’de sığır etine olan talep küresel tüketimin %1’i kadardır Uluslararası sığır eti ticaretinin eksikliği, canlı hayvan ithalatları ile kompanse edilecektir Türk Sığır Eti Projeksiyonu TüketimÜretimNet Ticaret 1000 ton

Sonuç ve Değerlendirme

AB mevzuatı baz alınarak, Türk mevzuatının uyumlaştırma süreci hızlandırılmalıdır. AB - TKB - SEKTÖR

Türkiye et sektörü, AB’nin mevcut düzeyini ve projeksiyonlarını göz önünde bulundurarak, AB pazarına gerek rekabet düzeyi ve gerekse üretim ve tüketim miktarları bakımından, gerekli girişim ve gelişim politikalarını belirlemelidir. TKB - STÖ

Türkiye’nin AB’ye uyum sürecinde üretimini AB standartlarında arttırması gerekmektedir. UCUZ YEM BİTKİSİ, DOĞRU IRK

İzlenebilirlik mümkün olmalıdır BAŞ VE ÜZERİ ÇİFTLİKLER

Kurban bayramı kesimleri ve hayvan pazarları kontrol altına alınmalıdır. KONTROLLÜ HAYVAN HAREKETLERİ

Rekabet edebilirlik açısından hijyen kriterlerini yükseltmeli, OPD ve müdahale kurumları oluşturmalıdır. AB YE AKREDİTE LABORATUARLAR

AB’ye adaptasyon sırasında yalnız Türkiye değil, AB de bu durumdan etkilenecektir.

Zira Türkiye’nin belli sektörlerdeki gücü dikkate alındığında, AB dengelerini değiştirecek nitelikte nüfus ve toprak büyüklüğüne sahip olduğu unutulmamalıdır. Türkiye’nin, AB üretim ve tüketim dengelerini değiştireceği bir gerçektir

Bu değişim olumlu yönde olacaktır ve AB, Güney Amerika ülkelerinden ithalat yerine kendi üyesi Türkiye’den kaliteli ve uygun fiyata et tedariğini yapacaktır.

TÜRKİYE BUNA HAZIRDIR

Teşekkür ederim…