İŞ DEĞERLEME Raqif QASIMOV

ÜCRET BELİRLEME İşin önem derecesi + performans değerleme sonucu = işgörenin ücret düzeyi İş değerleme + performans değerleme = ücret

Tanım İşlerin önem derecesi yada zorluk derecesine göre sıralanması İşler arasındaki göreceli farkın belirlenmesi

İş değerleme Adil ve objektif ölçütlere dayandırıldığında ücretlendirmeye temel teşkil eder. İşlerin sayısı arttıkça daha etkili sonuçlar alınır.

İŞ ANALİZİ Bir işin niteliği, inceliği, gerekleri ve çalışma koşullarını çeşitli yöntemlerle araştıran sistemli analiz yöntemi

İŞ DEĞERLEME YÖNTEMLERİ Sayısal olmayanlar Sıralama Kart uygulaması – eşleştirme İkili karşılaştırma Sınıflandırma (derecelendirme) Sayısal Faktör karşılaştırma puanlama

İkili karşılaştırma matrisi işler 1 2 3 4 5 6 7 toplam sıra 1 kalıpçı - 2 tornacı 10 3 makinist 12 4 sekreter 5 temizlikçi 6 kapıcı 7 bekçi

Temel ve alt faktörler tablosu Temel faktörler Alt faktörler Ustalık (maharet) faktörleri Öğrenim veya temel bilgi Deneyim Beceri İnisiyatif ve çare buluculuk Sorumluluk faktörleri Makine-takım ve donanım Malzeme ve ürün Üretim Başkalarının iş güvenliği Çaba faktörleri Zihinsel çaba Bedensel çaba İş koşulları faktörleri İşin doğurabileceği tehlikeler Çalışma koşulları

ÜCRET SİSTEMLERİ Kıdeme dayalı ücret sistemi Performansa dayalı ücret sistemleri Beceriye dayalı ücret sistemi Ekip bazlı ücretleme sistemi Özendirici ücret sistemleri Akord sistem Kazanç paylaşımı Öneri-ödül modeli Riskli kazanç modeli Kar paylaşımı İkramiye ve bonus modeli Kotalı prim modeli

Kıdeme dayalı ücret sistemi Verimliliği, performansı ve kaliteyi dikkate almaz. Çalışanları tembelliğe iter.

Performansa dayalı ücret sistemleri Sendikaların aksine işverenler benimser. Çalışanların motivasyonunu arttırır. (%1-%35 arası verimlilik) Başarılı kişileri ödüllendirme fırsatı doğar. Önemli noktalar: Performansın doğru ölçülmesi Performans priminin yada tutarının belirlenmesi Çalışanların sistemi benimsemesi Kapsam ve zamanı

PD DEĞERLENDİRMESİ ÇALIŞANLAR AÇISINDAN İŞLETME AÇISINDAN Adaleti sağlar. Motive eder. Turnover ve devamsızlığı azaltır. İŞLETME AÇISINDAN Rekabet gücünü arttırır. Karlılık ve verimliliği arttırır. Modern yönetimle uyumludur. Ücret açısından işletmeye esneklik verir.

Sakıncaları Ekip çalışmasını baltalar. Yanlış değerleme yapılabilir. % 99 başarı varsa sistemin önemi kalmaz. Maliyetlidir. Başarılı olanlar az prim alıyorsa, motivasyonu olumsuz yönde etkiler.

Beceriye dayalı ücret sistemi Kişinin kazandığı yeni becerilere göre ücretinin artması. Genelde mavi yakalılara yöneliktir. Becerilerde kişinin ne kadar iyi olduğuna bakmaz. İşlerin yapılması için gerekli beceri bloklarının tespiti, kişinin bu becerilere sahip olup olmadığının değerlenmesi gerekir. Kişinin bulunduğu beceri bloğuna göre ücreti belirlenir.

TEŞEKKÜRLER