SAĞLIKTA SON DURUM Türkiye Genelinden Adana’ya Bakış Prof. Dr. Figen DORAN

Günümüzde Sağlık Koruyucu Hekimlik Ön Planda Sağlık Bir “Hak” Bir Kurum Dünyada Eşit Standartlar

Neler Değişti ? Genel Sağlık Sigortası Yasası Sigortalı Memur/İşçinin Özel Sağlık Kurumlarından Hizmet Alması Sigorta Hastanelerinin Devri Aile Hekimliği Sistemi 4924 Sayılı Yasa- Sağlık Çalışanlarının Sözleşmeli Personel Durumuna Geçirilmesi

Sağlıkta Hızlı Gelişme Bilgi ve Becerileri Yeterli Ekip Çalışması İyi Ekip Koordinasyonu İyi Yönetim-Planlama

Hekim İnsan Gücünün Arttırılması Mart 2008 103.177 100.000 kişi başına 146.14 Avrupa Bölgesi için 338.12 AB ülkeler için 317.75

Yeni Kurulanlarla Birlikte; Tıp Fakültesi Sayısı : 66 49 Tıp Fakültesi öğrenci alıyor 1.1 milyon kişiye 1 Tıp Fakültesi İngiltere’de 2.5 milyon kişiye 1 Tıp Fakültesi Kanada’da 1.9 milyon kişiye 1 Tıp Fakültesi Japonya’da 1.5 milyon kişiye 1 Tıp Fakültesi Amerika’da 2.16 milyon kişiye 1 Tıp Fakültesi

Hekim sayısı Avrupa’ya göre düşük. OECD raporlarına göre son 15 yılda en hızlı artışı yakalayan ülkeler içinde.

Fakültede Eğitim Veren Öğretim Üyesi İle Eğitim Alan Öğrenci Oranları 1 öğretim üyesi başına düşen öğrenci: Türkiye 3.6 Afrika 5.4 Amerika 2.5 Avrupa 3.31 Güneydoğu Asya 2.4

Sorun= Hekim Dağılımı Dağılım bozukluğu : ABD, Kanada gibi gelişmiş ülkelerde de var. Brezilya’da – 1969: 30 Tıp Fakültesi 1988: 78 Tıp Fakültesi 2004: 112 Tıp Fakültesi ancak sağlık sorunları sürüyor. Hindistan – 258 Tıp okulu 27.676 Mezun 1/3 Doktor - Yurtdışında

Alt Yapı Eksiklikleri Eğitici kadro zayıflıkları Hekim kalitesinde azalma endişesi Adana – Çukurova Tıp %43 kontenjan artırımı K.Maraş ile birlikte 206 öğrenci

Sağlık Planlamasında Ele Alınan Veriler Gebelik sayısı (1.780.000) Düşük ile sonlanan gebelik sayısı (500.000) Ölü doğum sayısı (23.000) Canlı doğum sayısı (1.350.000) 1 yaşına gelmeden ölen bebek sayısı (39.000)

Anne Ölüm Hızı 2000 – 1.000.000 canlı doğumda 24 (1974’de 2008) Kırsal yöre / kent farklılığı

Sağlık İnsan Gücü Planlaması İhtiyaca yönelik planlama (istek-ihtiyaç-nüfus-hedef) İzleme-değerlendirme-denetleme

Sağlık Eğitimi Mezuniyet öncesi ve sonrası sağlık kurumları akreditasyonu Eğitimde standardizasyon Her basamakta sürekli eğitim Sektörler arası işbirliği

Bölgelerarası Dengesizlik ve İstihdam Sorunları Yeni Atama ve Nakil Yönetmeliği (Bölgeler-Hizmet Grupları-Hizmet Puanı) Açıktan Ebe/Hemşire Atanması 2006 yılında 3000 2007 yılında 2473 Sözleşmeli Kadro Tahsisi Döner Sermaye Uygulanmasının Genişletilmesi Performans Uygulaması (Negatif ve pozitif çıktılar) Performans Yönetimi ve Kalite Ölçütleri Geliştirme Dairesi

2002 yılı ile kıyaslandığında hemşire-ebe durumunun en iyi ve en kötü durumda olduğu bölgelerarası fark 7.9 kattan 4.5 kata inmiştir. Pratisyen hekimlerde bu oran 2.6 kat, uzman hekimlerde 4.8 kattır.

Türkiye’de Demografik Dağılım 1977 yılında şehirde yaşayan nüfus %24.2 2006 yılında şehirde yaşayan nüfus %67.8 (İstanbul) 2010 yılı için tahmin edilen nüfus 76.505.000 2020 yılı için tahmin edilen nüfus 84.301.000 2006 yılında nüfus artış hızı binde 14.1 2008 yılında nüfus artış hızı binde 12.4

Kaba Doğum Hızı 2003 yılında binde 19.7 2006 yılında binde 18.7 Toplum Doğurganlık Hızı: Kadın Başına 2.1 Sıtma – yüz binde 1.01 (2006) Tüberküloz – yüz binde 34.4 Kanser (en yüksek Ege Bölgesi) yüz binde 105.2

Adana’da Durum (1) Bebek Ölüm Hızı : Binde 22.1 Anne Ölüm Hızı : Yüz binde 25 Hastanede Yapılan Doğum Oranı: %87 Sağlık Ocaklarından Hastaneye Sevk Oranı : %1.08 Birinci Basamakta Çalışan Hekim Sayısı: 4885 Ambulans Sayısı : 60

Adana’da Durum (2) Kızamık Vaka Sayısı : 0 Kızamık Aşılama Oranı : %90 Sıtma Vaka Sayısı: 8 Sağlık Bakanlığı Hastanelerinde Çalışan Uzman Hekim Sayısı: 597 Sağlık Bakanlığı Hastanelerinde Yoğun Bakım Yatak Sayısı : 118

Ç.Ü.Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi Ç.Ü.Tıp Fakültesinde Ayakta, Polikliniklerde ve Yatarak Tedavi Gören Hasta Sayısı: 414.806 Yatak Sayısı: 1121

Sağlık Personeli Başına Düşen Nüfus (Adana) Pratisyen Hekim : 2239 Uzman Hekim : 3364 Hemşire-Ebe : 692

Sağlık Personeli Başına Düşen Nüfus (Adana) Adana’da Toplam Uzman : 597 Adana’da Toplam Pratisyen : 897 Ç.Ü.Tıp Fakültesinde Eğitim Gören Uzmanlık Öğrencisi Dr. : 304 Ç.Ü.Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi : 279

Sağlıkta Dönüşüm Projesi İnsan Merkezlilik Sürdürülebilirlik Sürekli Kalite Gelişimi Katılımcılık Uzlaşmacılık Gönüllülük Güçler Ayrılığı Desantralizasyon Hizmette Rekabet

Tıp Fakültesi Bakışıyla Adana sağlık sektöründe çok iyi bir konumdadır. Tıp eğitiminin niteliksel özellikleri göz ardı edilerek niceliksel yanını öne çıkarmak hekimlik mesleğinin kalitesini tehdit eder. Tıp eğitiminde, sağlık hizmetinde derhal uluslararası platformda kabul edilebilecek standardizasyonlar uygulanmalıdır.

Tıp Fakültesi Bakışıyla Tıp Fakültemizde öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı idealdir. Türkiye tıp eğitimi göstergeleriyle Dünya sıralamalarında önde gelen bir ülkedir. Ç.Ü. Dünyanın en iyi 500 üniversitesi arasındadır. Ç.Ü. Tıp Fakültesinin Dünya sıralamasındaki yeri 314’dür.

Tıp Fakültesi Bakışıyla Türkiye’de hekimler ve diğer sağlık çalışanları coğrafi ve demografik dağılımda eşitsizlikler yaşamaktadır. Alt yapısı olmayan tıp fakülteleri açılmamalıdır. Türk hekiminin Dünyaya açılımı sağlanmalıdır.