Zirve Üniversitesi Eğitim Fakültesi EYTPE ABD EĞİTİM DENETİMİ DERS 2 Zirve Üniversitesi Eğitim Fakültesi EYTPE ABD 23.02.2013
Denetim ilk ne zaman ortaya çıkmış olabilir?
Eğitim sisteminde kesin olarak saptanamamıştır.
Eğitim Sisteminde Denetimin Tarihsel Gelişimi Her toplum sistemlerini kurduğunda, sistemler içinde denetime de yer verilmiştir.
İmparatorluk devrinde denetim 1838: rüşdiye mekteplerinin açılmasına esas teşkil eden mahalle mektepleri hakkında layihada, bu okullarda öğretimin aksaklıklarının giderilmesi amaçlanmıştır. Bu okullarda öğretmenlerin mesleki yeteneklerini belirlemeye yönelik görevlendirilen memurlar tarafından denetlenmeleri öngörülmüştür. 2. 1846-47: MU’İN Denetim, ilk kez öğretmene yardım olarak düşünülmüş ve müfettişe “yardım eden, rehber” anlamlarına gelen “muin” ünvanı verilmiştir. Mekatib-i Umumiye Nezaretine bağlı; *Mekatib-i Sıbyaniye Muinliği *Mekatib-i Rüşdiye Muinliği birimleri kurulmuştur.
? 3. 1862: İlk kez müfettiş kavramı dile gelmiştir. Sıbyan ve Rüşdiye okullarını denetlemek üzere görevlendirilen memurlara ilk kez “müfettiş” denilmiş, merkez ve taşra okullarını denetleme görevi verilmiştir. 4. 1869: Maarif-i Umumiye Nizamnamesi hazırlanmış, Maarif-i Umumiye Nezaretine bağlı olarak Vileyet Maarif Meclislerinin kurulması. Bu meclislerde “”Muhakkik ve Müfettişler”in görevlendirilmesi. Yetki açısından muhakkikler müfettişlerden önce gelmekteydi.
5. 1875: Hazırlanan bir nizamnameyle müfettişlerin öğretmenlere rehber ve yardımcı olmaları istenmiştir. Rüşdiyeler’de “teftiş defteri” bulundurulması gerektiği, bu deftere müfettişler tarafından öğretim ve yönetime yönelik gözlem ve önerilerin yazılacağı, defterin okul müdürlüğü tarafından saklanacağı ve istenildiğinde müfettişe verileceği nizamnamede yer almıştır. 6. 1911: Merkez hizmetleri, “idare ve teftiş” olmak üzere ikiye ayrılmıştır. (Maarif-i Umumiye Nezareti Merkez Teşkilatı Hakkındaki Nizamname) Müfettişlerin orta dereceli ve yüksek okullarda görev yapmış öğretmenler arasından Türk Dili, Arap Dili, Matematik, Tabiat, Felsefe, Tarih ve Coğrfya, Öğretim Bilgisi, Özel Eğitim alanlarından, ayrıca bir mimar ve tıp doktoru olması öngörülmüştür (Unat, 1964: 187: Akt. Taymaz, 2012: 20).
7. 1913: İlkokullarda teftişin ilköğretim müfettişleri tarafından yapılmasının öngörülmesi (Tedrisat-ı İbtidaiye Kanunu Muvakkatı). İlköğretim müfettişlerinin görevleri, “teftiş, tahkikat ve irşad” olarak belirlenmiştir. 8. 1914: Ortaöğretim ve Bakanlığa bağlı diğer kurumların teftişi (Maarif Müfettişlerinin Vazifelerine dair Talimatname).
Cumhuriyet Döneminde Denetim 1 mayıs 1920: Maarif vekaleti
1. 1923: İlk Tedrisat Müfettişlerinin Vazifelerine dair Talimatname (Maarif Müfettişleri Talimatnamesi) Teftiş Kurulu (teftiş heyeti müdürü ve on müfettiş) oluşturulmuş. 2. 3 Mart 1924: Tüm medrese ve okulların Maarif Vekaletine bağlanması (Tevhid-i Tedrisat). 1-20 mayıs 1925 : Maarif Umumi Müfettişleri toplantısı- Konya (Bakanlar Kurulu’nun onayı Maarif Müfettişleri Umumiyeleri’nin Hukuk Selahiyet ve Vazifelerine dair Talimat): Bu yönetmelikle “Müfettişi Umumiye ve muavinlerinin” atanması.
3. 1926: Maarif müfettişlerinin hak,yetki ve görevlerine ilişkin yönetmelik (789 sayılı Maarif Teşkilatı Kanunu). 4. 1933: Teftiş kurulunun oluşturulması ve görevleri (2287 sayılı Maarif Vekaleti Merkez Teşkilat ve Vazifeleri Hakkında Kanun, madde 10).
Madde 10: Teftiş heyeti müfettiş sıfatı ve selahiyetini haiz bir reis ve lüzumu kadar müfettişten teşekkül eder. Reisin vazifesi, teftiş ve tahkikat işlerine ait talimat ve emirleri izhar, müfettişlerin çalışma tarzlarını tayin, teftiş faaliyetlerini takip, tefti raporlarını tetkik ve tahlil etmek, neticeleri vekalet makamına bildirmektir.
5. 1938: İlköğretim müfettişleri bütçe içine alınmış ve müfettişler arasındaki öğrenim süresi bakımından görülen menşe farklılığını kaldırmak üzere ilköğretim müfettişliğine atanacak olanların Gazi Terbiye Enstitüsü veya yabancı ülkelerdeki benzer okullardan mezun olma şartı getirilmiştir (İlk Tedrisat Müfettişlerinin Muvazene-i Umumiye İçine Alınmasına dair Kanun).
6. 1949: Bakanlık müfettişleri bölgelere dağıtılmış ve kısa bir süre sonra uygulamadan vazgeçilmiştir. Bakanlık müfettişleri Ankara, İzmir ve İstanbul’da toplanmıştır. 7. 1954: Bakanlık ve yabancı ülkelerdeki öğrenci müfettişlerinin atanmasına ilişkin hükümler (6389 sayılı kanun
8. 1967: MEB Teftiş Kurulu Yönetmeliği 9. 1970: Teftiş Kurulu Başkanı’nın Milli Eğitim Şurası’nın tabii üyesi olması sağlanmış (1261 sayılı kanun). 10. 1973: Müfettişlerin bir kısmı soruşturma işlerine ayrılmış ve bu görevin sırayla yapılması esas kabul edilmiştir. 11. 1980: MEB Teftiş Kurulu Koordinatörlüğü Hizmeti İç Yönetmeliği (İstanbul-İzmir: baş müfettiş)
12. 1981: Yüksekokul ve akademilerin denetimi Teftiş Kurulu Başkanlığı yerine Yükseköğretim Denetleme Kuruluna devredilmiş.(2547 sayılı kanun). 13.1987: Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından Genel Hükümler ve Okul Denetimleriyle İlgili Rapor Yazımında Uyulması Gereken Esaslar ve Dershanede Görevli Öğretmen Denetim Raporlarının Düzenlenmesiyle ilgili Muhtıra hazırlanmıştır.
14. 1992: Teftiş Kurulu Tüzüğü (3797 sayılı MEB Teşkilat ve görevleri hakkında kanun). 15. Bakanlık müfettişlerinin teftişleri esnasında nelere dikkat etmeleri gerektiğini belirli esaslara bağlamak üzere Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından bazı kitaplar hazırlanmış ve müfettişlere dağıtılmıştır.
Yabancı Ülkelerde Denetmenler İmparatorluk devri: 1833 yılında Paris-Viyana-Londra: Harp ve mühendis okullarında üstün başarılı olan öğrencilerin okula ve orduya hizmet etmelerini sağlamak amacıyla.
1856 yılında Avrupa’nın çeşitli ülkelerine öğretmen yetiştirme amaçlı öğrenci gönderilmiştir. 1892 yılında Paris’te üniversite öğrencilerinin yaptıkları bir gösteriye, Osmanlı rejimine karşı olanların da katılması sonucu; oradaki öğrenciler geri çağrılmış, II. Meşrutiyet’in ilanına kadar yurt dışına öğrenci gönderilmemiştir.
Sırada hangi konu var?
Ertesi haftaya