Lojistik ve Tedarik Zinciri Yönetiminde Üst Düzey Yönetim Programı (TMPLSM) Üretim ve Operasyon Yönetimi 1: Operasyonun Stratejik Önemi

OPERASYON Ürün ve Hizmet Yaratma, Üretme ve Teslim Etme Aktiviteleri Zinciri Operasyonlar süreçlerden oluşur 3

POM Nedir? FİRMA Girdiler: Ham Maddeler İş Gücü Üretim Sermaye Süreçleri FİRMA Girdiler: Ham Maddeler İş Gücü Sermaye Teknoloji Enerji …… Çıktılar: Mallar Hizmetler POM = üretim süreçlerinin tasarım ve yönetimi

Yaptığımız her şeyin arkasında Bir “süreç” vardır İç Süreçler için Dış Müşteriler için Operasyonel Süreçler İdari Süreçler Bazen bu süreçlere biraz dikkat etmek büyük kazançlar ortaya çıkarır

? Süreç müsteri için deger artırmak üzerine mi tasarlanmıstır? Iyi bir baslangıç sorusu: Süreç müsteri için deger artırmak üzerine mi tasarlanmıstır? Müşteri için değer ? Süreç tasarlama ve yönetme Pek çok olay için cevap “Tam Olarak Degil!” 6

Daha fazla soru? … Maliyet Kalite Hizmet Esneklik Müşterilerinizi rakibiniz yerine sizden almaya iten nedir? Maliyet Kalite Hizmet Esneklik

Operasyon İçin Tipik Performans Ölçekleri Maliyet (Etkinlik) Birim başı maliyet, İş gücü üretkenliği, Kapasite kullanımı, … Kalite Spepisifikasyonlara uygumnluk, reddedilmeler, yeniden işlemeler, … Hizmet (Bağımlılık) Teslimatın Güvenilirliği, Erişilebilirlik, Öngörülebilirilik, …. Esneklik Teslim hızı, özelleştirme yetkinliği, Min. Sipariş miktarları, … Tabi ki Güvenliğin yanı sıra diğer çevresel ölçekler ve iyi bakım ölçümleri

Müşteri süreçten ne ister? Maliyet Kalite Hizmet Esneklik “kabul görebilecek olanlar” ile “sipariş kazananlar” arasındaki farklı tanımla

Basit görünür ama kolay değildir! Her zaman kontrol et, tekrar kontrol et ve “uydur” Müşteri için değer “siparis kazananlar” ve “kabul görecek olanlar” belirtilmis mi? (güncelleniyor mu? Maliyet Kalite Zaman Esneklik “siparis kazananlar” ı artırmaya mı yoksa kabul görecek olanlar için kabul edilebilirlik seviyelerini karsılamaya mı odaklanılmalıdır? Süreç Tasarım ve Yönetimi Basit görünür ama kolay değildir!

Operasyonel Süreçler Farklı Market Segmentlerine Göre Mi Ayarlanmıştır? İş Yapılan Market Segmentleri ? Operasyonel Süreçler

Yönetimsel Kararlar Bu süreçlerin ardındaki Operasyonel Süreçler Üretim kapasitelerinibulun Sistemi şekillendir ve geliştir Kaynakları planla ve yerleştir 12

Kapasiteleri Bulun Ne? Tesisler, ekipman, insanlar Mülkiyet? Dikey entegrasyon Ne kadar? En yoğun zaman için ve normal yükleme için?... Ne zaman? Öncü Talep? Sonraki talep?... Nerede? Merkezi ya da merkezi olmayan?...

Şekillendir ve Geliştir Oryantasyon? İş Atölyesi, küme, akış Atölyesi İş Organizasyonu? Fonksiyonel, hücresel,… Aşağı ve yukarı doğru bağlantılar? R&D ile uyum? Kilit Performans Göstergeleri?

Planla & Yerleştir Maliyet etkinliği, kalite, esneklik ve güvenilirlik için… Akışlar, Stoklar, ve sıralar? Siparişler ve Kapasite kullanımı? Sürekli Gelisim?

Arz ve talepte her zaman değişkenlik vardır Ve bu operasyon yönetimindeki önemli problemlerden biridir

Bir Sistem olarak İş OPERATIONS ACT FIN MKT OB Operasyon & Lojistik

BAĞLANTILAR Maliyetler Programlar Esneklik Yüksek Kalite Fiyat Rol: Mal ve Hizmet Üretimi Rol: Talebi araştırmak ve dağıtım zincirini kurmak Organizasyonun Üst Yönetimi Operasyon Pazarlama BAĞLANTILAR Maliyetler Programlar Esneklik Yüksek Kalite Fiyat Teslim Sözü Model Sayısı Tekrar Satışlar

Üreticinin Bakış Açısı Operasyon DÖNÜŞÜM SÜREÇLERİ GİRDİLER Mallar &Hzmt ÇIKTILAR Malze. İş gücü $$$

Müşterinin Bakış Açısı Sipariş Girişi TALEP Lojistik BAĞLANTI SÜREÇLERİ Teslim& Hizmet ARZ

Maliyet Hizmet Kalitesi Esnekliği Sipariş Girişi Malze İş Gücü $$$ ÜRETKENLİK Malze İş Gücü $$$ Operasyon & Lojistik Mallar & Hzmt Teslim& Hizmt Maliyet Kalitesi Hizmet Esnekliği HİZMET SEVİYESİ

Maliyet Yüksek kalitede ürün Maliyet Standart ürün Kalite /Performans Kalite

Wilson Spor Ürünleri Yılda 96 milyon golf topu!! * 2% den 18% e çıkan Pazar payı * Fabrika çapında % 21 oranında üretkenlik Maliyet: Toplam envanter % 67 oranında düşürüldü (6.5‘tan 85’e çıkan envanter geri dönüşleri) * Esneklik: 1 düzineden 85.000 düzineye çıkan siparişler * Hizmet: % 99.9 zamanında teslim, Normal teslim süresi = 10 gün * Kalite: % 67 oranında azaltılan hurda (kalite maliyetinde 9.5 milyon$) * Sürekli Gelişim, Kuruma bağlılık, TQM, JIT, “En Düşük Toplam Maliyet” ile üretim

İş Portföyü Muhtemel Kazanç ? Kazanç havuzu ? PAZAR ÇEKİCİLİĞİ DÜŞÜK YÜKSEK BAK / KORU YATIRIM YAP / BÜYÜT GÜÇLÜ ZAY I F Kazanç havuzu ? Muhtemel Kazanç ? REKABETÇİ POZİSYON HARVEST/ DIVEST GELİŞTİR YA DA GERİ ÇEK

Pazarlama / Finansal Çerçeve KAPASİTE YATIRIM PAZAR POTANSİYELİ PAZAR BÜYÜKLÜĞÜ PAZAR SATIŞLAR R.O.I. PENETRASYONU PAZAR PAYI KAZANÇLAR iŞ/ ÜRETİM PORTFÖYÜ FİYAT KAR M/P I/G MARJI H/D D/W MALİYET

Büyüme Fırsat Matriksi ESKİ YENİ PAZARLAR Ü R N L E Y İ S K Çeşitlendirme Pazar Gelişimi Ürün Geliştirme Performans

Operasyon Stratejisinin Elemanları 1. İş Gücü 2. Süreç Teknolojisi 3. Kapasite 4. Üretim Planlama Ve Kontrol 5. Tedarik Zinciri 6. Yeni Ürün & Süreç Geliştirme 7. Tesisler 8. Organizasyon 9. Performans Ölçümleri

Ürün / Süreç Spektrumu

Amaç: İş Atölyesinden to Akış Atölyesine İş Atölyesi Küme akışı Şunlar arasındaki farklılıkları anlamak: İş Atölyesi Küme akışı Hat akışı Akış Atölyesi

Örnek: Araba Yıkama GİRİŞ ÇIKIŞ Otomatik Yıkama 2.5 dak / araba İç Temizlik 3 dak / araba Sıra 1 Sıra 2 Let us look at an example. You go to the car wash, what does the process look like? There are two stages in the process: automatic wash and interior cleaning. The first stage is capital intensive: it is performed by a relatively expensive machine. The second stage is labor intensive as it is performed by an employee. The cycle time for the automatic wash is the time spent to wash each car. It is 2.5 min for each car. Therefore it can wash 1 divided by 2.5 cars per minute, that is 0.4 cars per minute or 24 cars per hour. This is the capacity of this machine. Capacity provides a measure of the potential rate of production. The cycle time for the interior cleaning is 3 minutes, therefore the interior cleaning capacity is 20 cars per hour. Even though the automatic wash can clean 24 cars per hour, the capacity of the total process is 20 cars, due to the capacity at the interior cleaning section. In this process, interior cleaning is the limiting resource, or the bottleneck resource. WE have mentioned about variability in the last session. First of all the customers arrival time are random, that is, there is demand variability. Second, the processing times are variable, especially at the interior cleaning section. As a result, from time to time, we see a queue build –up in front of the processes. At other times, the washer and the cleaner may stay idle.

Süreç Spektrumu İş Karmaşık Benzer gruplar ekipmanlar birlikte Atö İşler farklı hatlarda akar Küme Akışı Bağlantısız Hat akışı Benzer gruplar ekipmanlar birlikte Kümeler belli bir standardizasyon sağlar. Hat Akışı Montaj Hattı akışı Ekipmanlar parçaların montaj sırasına göre yerleştirilir. İşçi ya da makine bazlı akış. Akış Atö Sürekli akış Ekipmanlar süreç sırasına göre yerleştirilir. Pahalı ekipmanlar kullanılır fakat kullanım Oranları yüksektir.

Süreç Tipleri Hacim İş Atö Küme Akışı Ürün Çeşitliliği Hat Akışı Akış Yüksek İş Atö Küme Akışı Ürün Çeşitliliği Hat Akışı Akış Atö Düşük Düşük Hacim Yüksek

Job Shop vs Flow Shop İş Atölyesi: Üretim sistemi özelleştirilmiş ürün ve hizmetlerin düşük hacimlerde üretilmesi üzerine tasarlanmıştır. Akış Atölyesi: Üretim sistemleri standartlaşmış ürünlerin yüksek hacimlerde üretilmesi yönünde tasarlanmıştır.

Job Shops Flow Shops Ürünler Çeşitli Standart Ekipman Genel kullanım Özel Materyal akışları Karışık Lineer Planlama & Programlama Karmaşık Basit Kapasite Kullanımı Dalgalı Yüksek Stoklar WIP Kayıtsız Hesaplama İş maliyeti Süreç maliyeti Bilgi akışı Yapılandırılmış Basit Direk iş gücü Vasıflı Az vasıflı Yönetimsel odak Denetim Planlama Rekabetçi Meydan Okuma Esneklik, cevap Fiyat, tedarik

Üretim Süreç Tipleri İş Atölyesi Akış Atölyesi Proje Kümeleme Süreci Montaj Hattı Sürekli Akış İş Atölyesi Akış Atölyesi Artan Hacim Artan Çeşit

Ürün Spektrumu Bir cins ürün çeşidi Uydular Çok farklı ürünler Yüksek Bir cins ürün çeşidi Uydular Çok farklı ürünler için kümeler Kıyafet Ürün Çeşitliliği Bir tema üzerine çeşitlilik Oto Hafif lambalar Standart ürün Düşük Düşük Yüksek Hacim

Ürün Yaşam Döngüsü Başlangıç Büyüme Olgunlaşma Düşüş talep zaman

Ürün X Süreç X X Ürün yaşam Döngüsü Yüksek Özelleştirilmiş Düşük Hacim Yüksek Standardizasyon Yüksek hacim İş Atölyesi X Süreç X Akış Atölyesi X Ürün yaşam Döngüsü Giriş Büyüme Olgunlaşma

Ürün Süreç Matriksi Rekabetçi Modlar Uydular Kıyafet Özel Tasarım marjı Kalite, Hizmet marjı Std, Tasarımlar erişilebilirlik Dikey, Ölçek ekonomileri maliyet Araştırma ve iş takibi, İş zemin kontrolü Uydular STD geliştirme, Süreç glştrm. Envanter Yntm. Kıyafet İdari Sorumluluklar Hat dengeleme, Süreç geliştirme Personel yntm. Oto Light bulbs Sermaye artırımı Etkin sürüş Materyal yntm.

Matriks içi gerilim İş Atölyesi Akış Atölyesi Ürün Çeşitlilği Hacim Yüksek İş Atölyesi Esneklik Ürün Çeşitlilği Maliyet yeterliliği Akış Atölyesi Düşük Düşük Yüksek Hacim

Notlar Her firma bir süreçler bütünüdür. Operasyonel Performans ölçekleri: Maliyet, esneklik, kalite ve hizmet Süreci tasarlarken , yeterlilik ve esneklik arasında bir değiş tokuşa maruz kalabilirsiniz. Süreçleri rekabet öncelikleriyle eşleştirmek gerekir