AĞ CİHAZLARI AĞ KABLOLARI -AĞ KURULUMU

HEDEFLER Ağ kavramını ve işlevini açıklama Ağ cihazlarını ve görevlerini belirtmek Ağ kablolarını ve çeşitlerini öğrenme Ağ cihazları ve kabloları arasında bağlantı kurma Ağ kablosu hazırlama Ağ kurma (yerel ağ)

Ağ nedir?_____________________ Bir iletim ortamı aracılığıyla birbiriyle iletişim kurabilen bilgisayarlardan, yazıcılardan, yönlendiricilerden, anahtarlardan ve başka cihazlardan oluşan topluluk.

AĞIN İŞLEVİ_____________________ Veri transferi Oyunlar İletişim İnternet erişimi

1-Dağıtıcı (Hub)______________________ AĞ CİHAZLARI___________ Ağ cihazları bilgisayar veya benzeri sayısal sistemlerin birbirleriyle karşılıklı çalışmalarını, iletişim yapmalarını sağlayan ara cihazlardır. Bir ağ yapısı bu tür cihazların birbirine bağlanmasıyla oluşur. 1-Dağıtıcı (Hub)______________________ Dağıtıcı en yalın ağ cihazıdır. kendisine bağlı olan sistemlere paylaşılan bir yol sunar. Dağıtıcı‘ya bağlı sistemler aynı yolu kullandığı için , aktarım yapmak isteyen bir çok bilgisayar olsa da aynı anda tek bir iletim yapabilir; diğerleri yolun boş olmasını beklemelidir. Dağıtıcılar 8, 12, 16 ve 24 portlu olarak üretilirler.

2-Anahtar (Switch)________________________ Anahtar (Switch) ağ sistemlerinde, ağ içindeki aygıtların ortak kullanım veya paylaşım için birbirine bağlanmasını sağlayan ve diğer bilgisayarlardan gelen verileri filtreleyerek sadece ilgili bilgisayara gönderen cihazdır. Klasik hub’lardan farkı; gelen veriyi sadece istenilen aygıta gönderir, hub ise gelen veriyi tüm aygıtlara gönderir ve sadece ilgili aygıt veriyi alır. Günümüzde hub’ların yerine anahtar cihazları kullanılmaktadır.

3-Yönlendirici (router)_________________ Yönlendirici (router) temel olarak yönlendirme görevi yapar. LAN-LAN ya da LAN-WAN arasında bağlantı kurmak amacıyla kullanılır. Üzerinde LAN ve WAN bağlantıları için ayrı port bulunur. Bu portlara gerektiğinde LAN veya WAN portları eklenebilir. Yönlendiriciler sahip oldukları işletim sistemleri ile programlanabilir ve gerekli ayarlamalar yapıldığında uzak bir ağa erişmek için mevcut birden fazla yol arasından kullanabilecekleri en iyi seçimi yapabilir.

4-Erişim noktası (access point)_______________ Erişim noktası (access point) kablolu bir internet ağına kablosuz erişim sağlar. Erişim noktası, hub’a, anahtara veya kablolu yönlendiriciye takılır ve kablosuz iletişim sinyalleri gönderir. Bu, bilgisayarların ve aygıtların kablolu ağa kablosuz olarak bağlanmasını sağlar. Havaalanında, restoranda veya otelde genel kullanıma açık kablosuz ağ kullanarak internete kablosuz bağlandığınızda, genellikle bir erişim noktası aracılığıyla bağlanırsınız

5- Ağ Arabirim Kartı ( Network Interface Card NIC ) Bilgisayarların ve diğer cihazların bir ağa bağlanmasını sağlayan donanımlara ağ arabirim kartı (NIC- network interface kart) denir. Bilgisayarın özelliklerine göre anakartla bütünleştirilmiş hâlde olabilir ya da anakart üzerindeki herhangi bir çevresel yuvaya takılı olabilir. ISA, PCI, USB, PCMCI gibi bağlantı yuvalarını kullanan ağ arabirim kartları vardır. Bunlardan en sık kullanılanı PCI bağlantı noktasını kullanan kartlardır.

6- MODEM_______________________________ Bilgisayarın telefon hatları ile bağlantısını sağlayarak bilgisayarın ağa bağlanmasını sağlayan cihazlardır. Bilgisayardan aldıkları digital verileri analog sinyallere dönüştürerek telefon hatlarına aktarılmasını sağlarlar. -> modemler dahili ve harici olarak 2 çeşittir. Dâhilî modemler, bilgisayara takılan diğer kartlar gibi kasa içinde bir yuvaya takılır. Harici modemler ise ayrı bir cihaz şeklindedir. Bu nedenle, bilgisayara seri çıkışların birinden ara kablo yardımı ile bağlanır.

7-Köprü (Bridge)__________________________ Köprüler aynı protokolü kullanan iki veya daha fazla bağımsız ağı birbirine bağlamak için kullanılan ağ cihazlarıdır. İki bağımsız ağ arasına konularak her iki tarafa da aktarılmak istenen verileri inceler. Eğer veri adresi ağdaki bir adres ile örtüşüyorsa verinin o ağa geçmesine izin verir; aksi durumlarda ise verinin ağa geçmesine izin vermez.

8-Tekrarlayıcı (Repeater)____________________ Çeşitli sebeplerle zayıflamış olan sinyali kuvvetlendirerek ağa geri gönderen aktif ağ cihazıdır. Tekrarlayıcıların (repeaters) sık kullanıldığı ortamlar kablolu ortamların aksine kablosuz ortamlardır. Çünkü kablolu ortamlarda her aktif cihaz (router, switch, hub vs.) birer tekrarlayıcı olarak çalışır. Kablosuz ortamlar ise daha çok sinyalin uzun mesafeli taşınması istenen [genelde geniş ağ (wide area network) ve genelde engelli (coğrafi şartlar, dağlar, bulutlar vs.)] ortamlardır.

AĞ KABLOLARI İletişimin oluşması için bir kaynak, hedef ve herhangi bir kanalın olması gerekir. Kanal veya ortam, bilginin üzerinden gönderileceği bir yol sağlar. Ağ iletişimi dünyasında ortam genellikle bir çeşit fiziksel kablodur. Bir ağda çeşitli cihazları birbirine bağlamak için çok sayıda farklı türde kablo vardır

1- Eşeksenli (Koaksiyel) Kablo________________ Eşeksenli kablo genellikle bakır veya alüminyumdan yapılır. Koaksiyel kablo elektromanyetik kirliliğin yoğun olduğu ortamlarda düşük güçte sinyalleri iletmek için geliştirilmiş bir kablodur. Ses ve video iletiminde kullanılır. Uydu iletişim sistemlerini oluşturan çeşitli bileşenlerin birbirine bağlanmasında da bu kablo kullanılır. bilgisayar ağlarında şimdiye kadar kullanım alanı bulmuş yalnızca iki tip koaksiyel kablo vardır: RG-8 ve RG-58

RG-8 RG-58 Konnektör Konnektör N serisi Vampir tapa AUI (DIX-DB15) BNC RG-8 veya genellikle söylendiği gibi Thicknet(kalın net) kablo ethernetin ilk kullandığı kablo tipidir. Günümüzde bu kabloyu kullanan bir ağ bulmak gerçekten zordur. RG-58 Günümüzde karşılaşabileceğiniz tek koaksiyel ağ kablosu RG-58'dir. Diğer isimleri Thinnet(ince net) ve Cheapernet(ucuz net)'dir Konnektör N serisi Vampir tapa AUI (DIX-DB15) Konnektör BNC BNC T BNC berrer bnc

2-Fiber optik kablo____________________ Fiber optik kablolar verileri ışık hızıyla ileten ileri teknoloji iletim ortamlarıdır. Fiber optik kablolar yüksek veri iletimi için uygun kablolardır. Fiber optik kablo üzerinden veri aktarımı; ince fiber cam lifi üzerinden ışık dalgası şeklinde gerçekleşir. Omurga ağlarda, büyük şirket ortamlarında ve büyük veri merkezlerinde fiber kullanılır. Bu kablo türü telefon şirketleri tarafından da yaygın olarak kullanılır.

Fiber optik kablo çeşitleri_______________ Tek kipli : Tek kipli fiber optik kablolar, ışığın fiber üzerinde yalnızca tek bir yolu takip edebileceği biçimde oluşturulmuştur. Tek kipli fiber optik kablolar için ışık kaynağı genellikle bir LED lazeridir ve bu normal LED'lere göre çok daha yüksek fiyatlı ve daha yoğundur. LED lazerinin yoğunluğu sayesinde daha yüksek veri hızları ve daha uzun aralıklar elde edilebilir. Tek kipli fiberler, yaklaşık 3000 metre boyunca veri iletebilir. Tek kipli

Çok Kipli: Fiber optik çeşitleri içinde çok kipli kablo daha uygun fiyatlıdır ve daha yaygın olarak kullanılır. Işık darbeleri üreten ışık kaynağı genellikle bir LED'dir (Işık Yayan Diyot). Aynı anda kablo üzerinden iletilen ve her biri veri taşıyan birden çok ışık hüzmesi bulunduğundan, buna çok kipli denir. Çok kipli Çok kipli çekirdekte her ışık hüzmesi ayrı bir yolu takip eder. Çok kipli fiber optik kablolar genellikle 2000 metreye kadar olan bağlar için uygundur.

3-Çift Bükümlü (twisted pair) kablo______ Birbirine bükülmüş ve koruyucu bir kaplama içine yerleştirilmiş bir veya daha fazla sayıda yalıtılmış bakır tel çiftinden oluşan kablo çeşididir. Modern Ethernet teknolojisi, cihazları birbirine bağlamak için genellikle çift bükümlü (TP) olarak bilinen bir tür bakır kablo kullanır. Ethernet çoğu yerel ağın temelini oluşturduğundan, en çok karşılaşılan ağ kablosu türü TP'dir. Diğer kablo türlerine göre çok ucuz olması da bir avantajdır. Üretimindeki prensip kabloların ikişer ikişer birbirine sarılarak üretilmiş olmasıdır.

2 çeşit çift bükümlü kablo vardır Korumalı çift bükümlü kablo (STP) Korumasız çift bükümlü kablo (UTP) STP UTP

Korumalı çift bükümlü kablo (STP)______ Bu tip kabloda dolanmış tel çiftleri koaksiyel kabloda olduğu gibi metal bir zırh ile kaplıdır. En dıştaki metal zırhın elektromanyetik alanlardan geçerken kablo içindeki sinyalin bozulmasına engel olur. Ancak STP ilk dönemde pahalı olmasıyla yaygınlaşamamıştır. STP kullanılırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, dıştaki metal zırhın düzgün bir şekilde topraklanmasıdır. Aksi hâlde zırh elektromanyetik dalgaları toplayan bir anten vazifesi görür. Ayrıca zırhın kablonun hiçbir noktasında zedelenmemiş olması da çok önemlidir.

Korumasız çift bükümlü kablo (UTP)_______ Günümüzde en çok kullanılan kablo çeşididir. Telefon kablolarına benzemektedir. Bükümlü yapısı sayesinde elektrik sinyallerinin birbirleri üzerindeki etkilerini nötrleştirir. UTP kablolar dış görünümleri bakımından birbirlerine çok benzer. Ancak her UTP kablonun üzerinde hangi kategoride oldukları belirtilir. CAT (category) kategori anlamına gelmektedir. Kablonun kategorisi, o kablonun göstermiş olduğu performansa göre belirlenmiştir.

UTP kablo çeşitleri_________________________ Cat1: Kullanım alanı telefon iletişimi ve zil teli gibi zayıf akım sistemleridir Cat2: 4 Mbit/s hızında işlev görecek ağ sistemlerinde kullanılır. Cat3: 16 MHz’lik bir frekans geçişi sağlayabilir. Saniye de 10 Mbit’lik bir veri gönderebilir. Günümüzde Cat 1’in yerini almıştır Cat4: 20 MHz’lik bir frekans geçişine elverişlidir. Saniyede 16 Mbit’lik veri taşır. Cat5: Günümüzde en çok kullanılan UTP kablo türüdür. 100 MHz’lik bir frekans geçişine elverişlidir. Saniyede 100 Mbit’lik veri taşır. Cat 5

Cat5e: Cat 5’e göre daha dayanıklı ve uzun ömürlüdür Cat5e: Cat 5’e göre daha dayanıklı ve uzun ömürlüdür.110 m ‘ye kadar kullanılabilir. Cat6: 250 MHz’lik bir frekans geçişine elverişlidir. Günümüzde cat5 ve cat5e’nin yerini almaktadır. Saniyede 1 gb’lik bir veri taşıma özelliğine sahiptir. Cat6a: 500 MHz’lik bir veri geçişine elverişlidir. 1 gb ve daha üstü veri iletiminde tercih edilir. Kablo kesiti cat 5 ve cat 6’ya göre daha kalındır. Cat7: Aslında STP (shielded twisted pair)olarak üretilen bu kablo teknolojik gelişme ve ihtiyaçlara göre UTP olarak da üretilmeye başlanmıştır. Ancak kullanım alanları çok düşüktür. Konektörler çift bükümlü kablolarda RJ serisi konektörler kullanılr. UTP ve STP de RJ 45 konnektörü kullanılır

Ağ kablosu hazırlama Büklümlü çift kablo, en yaygın olarak ağ kurulumlarında kullanılır. TIA/EIA (Telekomünikasyon Endüstrisi Birliği/Elektronik Endüstrisi İşbirliği) kuruluşu, T568A ve T568B adı verilen iki farklı düzeni veya kablolama şemasını tanımlar. T568A ve T568B kablolama şemaları kullanılarak iki tür kablo oluşturulabilir: düz kablo ve çapraz kablo. Bu iki kablo türü veri yüklemelerinde yer alır.

Düz kablo: (straight – through)_________________________ Düz kablo en yaygın kablo türüdür. Bu kablo, bir teli kablonun her iki ucunda aynı pinlere eşler. Diğer bir deyişle, kablonun bir ucunda T568A varsa, diğer ucunda da T568A olur. Kablonun bir ucunda T568B varsa, diğer ucunda da T568B olur. Düz kablo, farklı tür cihazlar arasında kullanılır Yalnızca yönlendirici – bilgisayar arasında çapraz kablo kullanılır

Çapraz kablo (crossover) Çapraz kablo aynı tür cihazlar arasında kullanılır Bilgisayar – bilgisayar Anahtar - anahtar Dağıtıcı - dağıtıcı anahtar - dağıtıcı bilgisayar – yönlendirici

Kablo hazırlamada gerekli malzemeler UTP veya STP kablo kablo sıkma pensesi Kablo sıyracı Rj 45 konnektör Rj 45 UTP Kablo sıkma pensesi ve sıyraç

1- Kabloların uçlarını soyma işlemi ->->->-> 3-kabloyu RJ45 e yerlşetiriyoruz 2- Çiftleri ayırmak ve uçları kesmek gerekir

4- son olarak kabloyu, kablo sıkma pensesine yerleştirip sıkıyoruz VE kablomuz hazır

Ağ Kurulumu Yerel ağ (Local Arena Network) Ağ (network) iki veya daha fazla bilgisayarın birbirleriyle iletişim hâlinde olmasıdır. Eğer bu bilgisayarlar aynı yerel alan içinde bulunurlarsa bu ağ, LAN (local area network) olarak adlandırılır. Bilgisayarlarda bulunması gereken donanım ve yazılımlar ->Ağ kurulumunu destekleyen bir işletim sistemi ( Windows 7 vb.) ->Eğer ağ sunucu bilgisayar ile kurulacak ise bir sunucu bilgisayar ve ağ işletim sistemi gereklidir (Windows Server 2003 vb.) . ->Bilgisayarların ağa bağlanabilmeleri için her bilgisayarda bir ağ arabirim kartı bulunmalıdır.

Ağ ortamında bulunması gereken donanımlar -> Ağ kablosu -> Ağ cihazları ( anahtar, yönlendirici vb.) Ağ yapısına uygun kablo seçimleri yapılmalıdır. Kablo seçiminden sonra belirlenen yere kablo döşeme standartlarına uygun olarak ağ kablolarının çekilmesi ve tüm kabloların ağ cihazları ile oluşturulan merkezde toplanması gerekmektedir. İşletim sisteminde ağ ayarları Günümüzde en yaygın yerel alan ağları ‘Ethernet’ ağlarıdır. Yerel alan ağlarının ayarları kullanılan işletim sitemine göre farklılıklar gösterebilmektedir. Bu modülde günümüzde en çok kullanılan işletim sisteminde bir bilgisayarın ağa bağlanması için gerekli olan ayarlamalar yapılacaktır.

Öncelikle bilgisayarda ‘Denetim Masası – Ağ ve Paylaşım Merkezi’ açılır. Açılan pencerede sol kısımda bulunan ‘Bağdaştırıcı ayarlarını değiştirin’ bağlantısı tıklanarak ‘Ağ’ bağlantılarımızın bulunduğu ekran açılır. Ağ bağlantıları Ağ bağlantıları açıldıktan sonra yapılandırmak istediğimiz ağ bağlantısı sağ tıklanır ve ‘Özellikler’ komutu verilir.

Ağ bağlantısı özellikleri menüsünde ‘Ağ iletişimi’ sekmesi altında kullanılan ağ arabirim kartı yer alır.

Bu bölümde Ağ bağlantımızı yapılandırabiliriz Bu bölümde Ağ bağlantımızı yapılandırabiliriz. ‘Yükle’ butonu ile ağ bağlantımıza çeşitli ögeler ekleyebiliriz. ‘Kaldır’ butonu ile de eklediğimiz ögeyi kaldırabiliriz. Bu ekranda TCP/IP iletişim kuralının özelliklerine de erişebilirsiniz. Bunun için TCP/IPv4 (internet protokolü sürüm 4) seçilip ‘Özellikler’ butonuna tıklamanız gerekmektedir.

TCP/IPv4 özellikleri Bu ekranda IP adresi, alt ağ maskesi, varsayılan ağ geçidi ve DNS ayarları yapılabilmektedir. Ayrıca ‘Gelişmiş’ butonu ile gelişmiş ağ ayarlarını yapılandırmanız da mümkündür.

İşletim sisteminde ağ kurulumu Ağ ayarlamalarını yaptıktan sonra işletim sisteminizde ağ kurulumunu yapmamız gerekmektedir. Böylece diğer kullanıcıların bulunduğu ağa erişme imkânınız olacaktır. Bunun için öncelikle bilgisayarda ‘Denetim Masası – Ağ ve Paylaşım Merkezi ‘açılır. Ağ paylaşım merkezi

Bu ekranda bulunan ‘Yeni bağlantı veya ağ kurun’ bağlantısı ile kablosuz, kablolu, çevirmeli veya özel sanal ağlar (VPN) kurulabilir.

‘Bir ağa bağlanın’ bağlantısı ile hâli hazırda kurulmuş olan bir ağa bağlanabilirsiniz. ‘Ev grubu ve paylaşım seçeneklerini seçin’ bağlantısı ile ağdaki diğer bilgisayarlarda bulunan dosya ve yazıcılara erişim ayarlarını veya paylaşım ayarlarını yapabilirsiniz.

KAYNAKÇA : Cisco networking academy Megep HAZIRLAYANLAR: MUSTAFA KURT ABDÜLKADİR GEÇER