SPORCU SAĞLIĞI SPORUN FAYDALARI: Spor, doğru ve yeterli solunum sağlar. Bu sayede kan tarafından beyne ve tüm organlara yeterli oksijen taşınır. Spor, terleme vasıtasıyla vücuttaki toksinlerin atılmasana yardımcı olur.

Spor, el-ayakların orantılı, doğru kullanılmasını sağlar Spor, el-ayakların orantılı, doğru kullanılmasını sağlar. İnsana dik bir duruş temin ederek, hareketlerine esneklik ve zarafet kazandırır. Spor deriye ve saça kan pompalayarak sağlıklı ve genç görünmemize yardımcı olur. Güç geliştirme sporu, vücut için çok önemli olan Büyüme Hormonunun (GH) düzenli üretilmesine ve bu hormonun tetiklenmesiyle devreye giren pek çok hormonun da üretilerek vücudun sağlıklı işlemesine yardımcı olur.

Spor, kas ve kemik yapısının zaman içinde zayıflamasını engellemesi özelliği ve hormon üretime katkısıyla en etkin yaşlanmayı önleyici etkendir. Sporcular zor hastalanır, çabuk iyileşirler ve doğa şartlarına dayanıklıdırlar. Spor, stresi kovar, psikolojik rahatlama sağlar.sporcuların mutlu hissetmeleri yalnızca psikolojik değil aynı zamanda biyolojik etkiler sonucudur. Spor, dikkat ve konsantrasyon gelişimine katkıda bulunur.

Spor, yaktığı enerji ve kaslanma nedeniyle daha fazla besin tüketimini gerektirir. Bu nedenle sporcu ne eksik ne fazla yiyerek sağlıklı bir diyet geliştirebilir. Şişmansa zayıflatır, zayıfsa kilo aldırır.

SPOR SAKATLIKLARI VE TEDAVİ YOLLARI Sportif aktivitelere sırasında oluşan travmalar, genelde iskelet sisteminde, kemik, yumuşak doku ve iç organları içermektedir. Bunlar, direkt veya endirekt mekanizmalarda meydana gelmekte ve değişik sporlarda değişik şekillerde kendisini göstermektedir.

Bu arada özürlülerde “spor” önemli bir uygulama alanı bulmuş olup farklı travma şekilleriyle karşımıza çıkmaktadır. Her branşta olimpik yarışlar olduğu gibi, özürlüler olimpiyatlarıda spor travmatolojisindeki gelişmelere önemli katkılarda bulunmaktadır. Müsabakalar sırasında oluşan hırs birikimi travmanın enerjisiyle doğru orantıdadır. Bu sırada meydana gelen yaralanmalar genelde dikkatin kontrol dışı kalmasından oluşmaktadır.

Sporcuların eğitimlerinde otokontrol ve konsantrasyon prensiplerinin iyi bir şekilde anlatılmasının önemi çok büyüktür. Sporcu sağlığında, koruyucu hekimlik ve tedavi edici grup farklı düzeylerde, ancak birbirleriyle bağlantılı olarak görev yapmak zorundadır.

KONTAK SPORLARI YARALANMALARI YUMUŞAK DOKU YARALANMALARI

SPORTİF TRAVMAYA MARUZ KALAN BÖLGELER -Diz eklemi % 32,9 -Ayak bileği % 16,3 -Kalça ve kasık bölgesi % 6,0 -Omuz eklemi % 6,1 -Ayak % 4,7 -Uyluk bölgesi % 4,8 -vertebra % 4,85 -Dirsek eklemi % 3,9 -El bileği-el % 3,2 -Diğerleri % 10,4

YARALANMALARDA SOĞUK UYGULAMA Yaralanmaya bağlı olarak yaralanmış bölgede şişme ortaya çıkar. Ortaya çıkan bu şişliğin iyileşmeyi olumsuz etkilememesi nedeniyle, yaralanmanın erken evrelerinde hızla giderilmelidir. Önce deride bir soğukluk hissedilir, sonra ağrı azalır. Soğuma ilerledikçe yanma başlar ve sonunda o bölge uyuşur. Uyuşma hissedildiğinde soğuk uygulaması kesilmelidir.

Uyuşma hissinin, ağrının kesildiği andaki uyuşma hissiyle karıştırmamak gerekir. Çünkü uzun süreli uygulamalar donmalara ve sinir yaralanmalarına neden olabilir. Kemikli bölgelerde soğuk uygulaması kısa, yağ tabakasının kalın olduğu bölgelerde uygulama uzun olmalıdır. BUZ TORBASI

JELLİ PAKETLER:İçinde dondurulup, çözülebilen jel bulunur JELLİ PAKETLER:İçinde dondurulup, çözülebilen jel bulunur. Paketler donmalarına rağmen esnekliklerini korumaktadırlar ve böylece bedene kolay uyum sağlarlar. Jelli paketler doğrudan deriye uygulanmazlar ve bir havluya sarılırlar. Uygulama süresi 10 dakikayı geçmemelidir. KİMYASAL BUZ TORBALARI:özellikle saha koşullarında ve doğa koşullarında kullanışlıdır. Olumsuz olarak fazla soğutmazlar ama yinede iyi bir ilk yardım aracıdır. Uygulama süresi 30 dakikadır.

İMERSİYON:yaralı ayak, dirsek yada elin buz parçalarıyla dolu kovaya sokulmasıdır. Uygulama süresi 10-20 dakikadır. BUZ MASAJI:uygulama süresi 7-10 dakikadır. Uygulamalar sırasında beden sesi dinlenir. Derinin zedelenmesine izin verilmemelidir. Buzu herkes uygulayamaz. Özellikle yüzeysel damar hastalığı olanlar (Reynaud Fenomeni) yada diabeti olan bireylerde dikkatli olmak gerekebilir.

SPORDA DAYANIKLILIK ANTRENMANI Sporda dayanıklılık uzun süre devam eden yüklenmelerde yorgunluğa karşı dayanma yeteneğini ve bünyenin akabinde süratle kendini yenilemesini tanımlamaktadır. -hangi kasların kullanıldığına (lokal-genel) -Enerji sağlama olanaklarına(aerob-anaerob) -Kasların çalışma şekline (dinamik-statik)

Aerob-Enerji, solunum yoluyla alınan oksijen sayesinde sağlanmaktadır. Anaerob-Enerji, oksijensiz olarak sağlanmak durumundadır. Statik-Statik çalışma şekli esasen kasların ağırlık kaldırma çalışması olup, izometrik kasılma söz konusudur. Dinamik-Dinamik dayanıklılık kas uzunluğunda meydana gelen değişikliği kapsaya kas çalışmasının yanı sıra çalıştırılan kasların ritmik olarak kasılması ve gevşemesini de tanımlamaktadır.

SPOR VE SAĞLIKLI YAŞAM Spora başlamadan önce insanın risk faktörlerini tanıması gerekir. Bu faktörlerin ciddiyetine gere spora hemen başlanıp başlanmayacağına doktor karar verebilir.

RİSK FAKTÖRLERİ -Hipertansiyon -Şişmanlık -hiperlipidemi -Yaşlılık -Sigara -EKG anomallikleri -Kalıtımsal özellikler -Geçirdiğiniz hastalıklar -Sedanter hayat -Stresli meslek -Şeker hastalığı

Elde edilen sağlık kontrolü değerlerine göre; egzersizin türü, şiddeti, süresi ve haftada kaç gün spor yapılacağını belirler. MOTOR VE ANTROPOMETRİK TESTLER -Kas kuvveti -esneklik -akciğer kapasitesi -aerobik kapasitesi -anaerobik kapasitesi -vücuk yağ oranı -iskelet ve kas simetriği tespit edilip çalışmalara bu yönde ağırlık verilir.

Ne tür egzersizler yapılmalı Kesinlikle aerobik egzersizler haftada 2-3 gün yapılabilir. Akciğerlerin verimliliği ile kasların kuvvet ve dayanıklılığı artacak İşe yaramaz yağlar enerji olarak kullanılacak Kalp kası güçlenecek, damarların yerçekimine karşı direnci artacak. Yaşa bağlı olarak kemiklerdeki deforme yavaşlayacak

Stres yüksek tansiyon problemlerine de orta şiddette yararı dokunacaktır. Aerobik egzersizler esnasında vücudun ısısı yükselecek, kalp atımı ve soluk alma sıklaşacaktır. Sağlık risklerine göre en etkili egzersiz türü aerobik çalışmalardır.

AEROBİK EGZERSİZLER Hızlı yürüme ve hafif tempolu koşu Sıçrama ve ip atlama

SPOR VE KANSER Bedensel etkinliğin bir çok hastalığın (özellikle kalp damar hastalığının) önleminde yararlı bir araç olabileceği düşüncesi yaygındır. Son yıllarda özellikle spor ve bağışıklık sistemi konusunda yapılmış olan çalışmalarla kanser hastalığının gelişiminde bedensel etkinliğin önleyici olabileceği ileri sürülmüştür.

Bu varsayımı düzenli bedensel etkinlik ile kolorektal,meme ve üreme organlarıyla ilişkili kanserlerin görülme sıklığının azlığına işaret eden epidemiyolojik çalışmalar desteklemektedir. Düzenli bedensel etkinlikler kanser hastalarının işlevsel kapasitelerini artırmakta, hastalığın ve tedavinin kısıtlayıcı etkilerini ortadan kaldırmaktadır. Spor, meme kanseri gelişiminden sorumlu tutulan estradiol gibi hormonların düzeyini etkileyebilmektedir.

FİZİK KONDİSYONU OLUŞTURAN BELLİ BAŞLI UNSURLAR 1-Yapısal vücut tipi fiziksel görünüş 2-Kalp dolaşım ve solunum kondisyonu 3-Motor kondisyon a-kassal kuvvet direnci b-kas direnci c-güç d-fleksibilite ve ajilite e-denge f-beceri ve koordinasyon

KAS Kas, çok sayıda kas hücrelerinden oluşan bir hareket organıdır. Kas hücreleri, myofibril denilen, kasılabilir protein yapılarla karakterizedir. Her kas dokusuna, fonksiyonu; kas hücrelerinin etkileşimini ve liflerinin kasılmasını bulundukları ortama ileten bağ dokusu eşlik eder.

Biçimsel ve yapısal olarak iki tip kas vardır. 1-Düz Kas:Sinir donanımını otonom sinir sisteminden sağlar. Kan damarları, bağırsak, ve idrar kesesidir. 2-Çizgili Kas:Sinir donanımı merkezi sinir sisteminden alır. İki çeşittir. A-İskelet kası -Beyaz(açık renk),Kalın ve hızlı kasılan lif (FT-Fast Twich veya tip 2) -Kırmızı, ince ve yavaş kasılan lif ( ST-Show Twich veya tip 1) B-kalp kası