Acil Sağlık Hizmetleri Şube Müdürlüğü EĞİTİM BİRİMİ

ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ MEVZUATLARI

ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ MEVZUATI 3

AMAÇ Acil Sağlık Hizmetleri ile ilgili mevzuatları hatırlatmak Önemli noktalarını vurgulamak Acil Sağlık Hizmetlerini bu mevzuatlar doğrultusunda yürütülmesini sağlamak

MEVZUAT Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği ( R.G. Tarihi:11.05.2000  R.G. Sayısı:24046 ) Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ( R.G. Tarihi:24.03.2004  R.G. Sayısı:25412 ) ( R.G. Tarihi:15.03.2007  R.G. Sayısı:26463 ) İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi ( Tarihi: 24.01.2005 Sayısı : 872 )  

MEVZUAT Ambulanslar ile Özel Ambulans Servisleri ve Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği ( R.G. Tarihi:08.07.2001  R.G. Sayısı:24456 ) Ambulanslar ve Acil Sağlık Araçları ile Ambulans Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ( R.G. Tarihi:04.12.2006  R.G. Sayısı:26720 ) Ambulans ve Acil Bakım Teknikerleri ile Acil Tıp Teknisyenlerinin Çalışma Usül ve Esaslarına Dair Tebliğ ( R.G. Tarihi:26.03.2009  R.G. Sayısı:27181 ) 6 6

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği ve Değişikliği-1 Amaç Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; acil sağlık hizmetlerinin yurt sathında eşit, ulaşılabilir, kaliteli, süratli ve verimli olarak yürütülmesini sağlamak maksadıyla, sağlık hizmeti sunan ve sağlık hizmeti ile ilgili olan bütün kurum ve kuruluşların uymakla mükellef oldukları esaslar ile bu kuruluşlar arasında koordinasyon temin edilmesine ve Bakanlık tarafından yürütülecek olan acil sağlık hizmetlerinin sevk ve idaresine dair usul ve esasları belirlemektir.

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği ve Değişikliği-2 Kapsam Madde 2- Bu Yönetmelik, Millî Savunma Bakanlığı hariç olmak üzere acil sağlık hizmeti sunan ve bu hizmetin sunulması ile ilgili olan bütün kamu kurum ve kuruluşlarını, özel hukuk tüzel kişilerini ve gerçek kişileri ve bunlar tarafından kurulan sağlık kurum ve kuruluşlarını ve bunların hizmetle ilgili olan bütün faaliyetlerini kapsar.

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği ve Değişikliği-3 Tanımlar Madde 4 Merkez: Acil çağrıların karşılandığı ve ambulansların sevk ve idare edildiği merkezi İstasyon: Acil çağrılara olay yerinde ve nakil sırasında sağlık hizmeti vermek üzere ambulans ve ekiplerin bulunduğu birimleri

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği ve Değişikliği-3 Tanımlar Madde 4 Acil Servis: Sağlık hizmeti sunan kamu kurum ve kuruluşları ile özel hukuk tüzel kişileri ve gerçek kişiler tarafından kurulmuş yataklı tedavi kuruluşları bünyesinde yer alan acil servisleri Acil Sağlık Hizmetleri: Acil hastalık ve yaralanma hallerinde, konusunda özel eğitim almış ekipler tarafından, tıbbi araç ve gereç desteği ile olay yerinde, nakil sırasında, sağlık kurum ve kuruluşlarında sunulan tüm sağlık hizmetlerini

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği ve Değişikliği-4 Tanımlar Madde 4 Acil Yardım: Acil sağlık hizmetleri konusunda özel eğitim görmüş ekipler tarafından, tıbbî araç ve gereç desteği ile olay yerinde ve hastaneye nakil sırasında verilen hizmetlerin bütününü İlk Yardım: Herhangi bir kaza yada yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar hayatın kurtarılması yada durumun daha kötüye gitmesini önleyebilmek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamaları

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği ve Değişikliği-4 Tanımlar Madde 4 Acil Tedavi: Hastaneler ile diğer sağlık kurum ve kuruluşlarında acil tıbbî tedaviye ihtiyacı olanlara sunulan hizmetlerin bütününü Olağandışı Durum: Aniden oluşan ve büyük zararlara yol açan doğal afetler ile teknolojik afetlerin ve büyük çapta gerçekleşen kitlesel kazaların bütününü

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği ve Değişikliği-5 Tanımlar Madde 4 İl Ambulans Servisi: İldeki tüm ambulans hizmetlerini koordine eden, Bakanlık ve kendisine bağlı diğer ambulanslarla hizmeti sunan başhekimlik, merkez ve istasyonlardan oluşan kuruluşu ASKOM: İl genelinde acil sağlık hizmeti ile ilgili kurum ve kuruluşlar arasındaki koordinasyon ve işbirliğini sağlamak üzere kurulan İl Acil Sağlık Hizmetleri Koordinasyon Komisyonunu

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği ve Değişikliği-5 Tanımlar Madde 4 Triaj: Çok sayıda hasta ve yaralının bulunduğu durumlarda, bunlardan öncelikli tedavi ve nakil edilmesi gerekenlerin tespiti amacıyla, olay yerinde ve bunların ulaştırıldığı her sağlık kuruluşunda yapılan hızlı seçme ve kodlama işlemini Ekip: Hastaya veya yaralıya gerekli tıbbi müdahalede bulunmak, olay yerinde gerekli tedbirleri almak üzere görevlendirilen; acil sağlık hizmetleri konusunda eğitim almış sağlık personeli ile şoförü ifade eder.

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği ve Değişikliği-6 Madde 6 Olağandışı durumlarda, lüzumu halinde bütün kamu kurum ve kuruluşlarına, özel hukuk tüzel kişilerine ve gerçek kişilere ait ambulans ve ekiplerin sevk ve idaresi başhekimlik tarafından yapılır. Olağandışı durumlarda, başlangıçta olay yeri yönetimini merkez yapar, olay yerine ilk ulaşan ambulans ekibinin görevli hekimi olay yerindeki tüm sağlık ekiplerinin yönetimini olay yerine yönetici gelene kadar üstlenir ve triajın yapılmasını sağlar.

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği ve Değişikliği-7 Madde 10 Tipi İstasyon: 24 saat kesintisiz sadece ambulans hizmeti verilen, ihtiyaca göre birden fazla ekip ve ambulans bulundurulan, idari ve özlük hakları bakımından başhekimliğe bağlı ve kadrolu personeli olan, Tipi İstasyon: Hastane acil servisleri ve 24 saat hizmet veren birinci basamak sağlık kuruluşları ile entegre kesintisiz ambulans ve acil servis hizmeti verilen, kadrosu ve özlük hakları bakımından bünyesinde bulunduğu kuruma, ambulans hizmeti bakımından merkeze bağlı olan, Tipi İstasyon: İhtiyaca göre günün belirlenen saatlerinde sadece ambulans hizmeti verilen idari ve özlük hakları bakımından başhekimliğe bağlı ve kadrolu personeli olan, acil sağlık istasyonlarıdır.

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği ve Değişikliği-8 İstasyonun Görevleri Madde 12 a) Merkezin yaptığı yönlendirmelere göre vermesi gereken hizmeti, Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara uygun olarak yerine getirmek, b) İstasyona doğrudan yapılan çağrıları merkezin değerlendirmesine sunarak, verilecek talimata göre davranmak, c) Hizmet ile ilgili kayıtları tutmak, d) Hizmet için gerekli bütün araç, gereç ve taşıtları kullanıma hazır bulundurmak ve gerekli bakım, onarım ihtiyacını anında merkeze bildirmek, e) Merkezin verdiği diğer görevleri yerine getirmek.

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği ve Değişikliği-9 İstihdam Edilen Personelin Eğitim Durumu Madde 29 Acil sağlık hizmeti kapsamında istihdam edilen personelin, istihdam edildikleri alan ile ilgili eğitim veren kurumlardan mezun olması esastır. Görevleri ile ilgili eğitim programı bulunmayan personel, Bakanlıkça belirlenecek hizmet içi eğitim programını tamamladıktan sonra acil sağlık hizmetinin ilgili birimlerinde istihdam edilir. Acil sağlık hizmet birimlerinde görev yapan personelin, tedavi ve müdahale yöntemlerine ait bilgilerinin güncelleştirilebilmesini sağlamak amacıyla, Bakanlığın belirleyeceği bölge merkezleri ve hizmet içi eğitim kuruluşlarında belirlenecek sürelerde periyodik eğitime alınır .

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-1 Amaç Madde 1. Bu Yönerge’ nin amacı il ambulans servisi başhekimliği, komuta kontrol merkezi ve acil sağlık istasyonlarının çalışma usül ve esasları, bu istasyonların çalıştırılması ile ilgili kurum ve kuruluşların görev ve sorumluluklarına ilişkin idari hususları belirlemektir. Kapsam Madde 2. Bu Yönerge, il sağlık müdürlükleri, il ambulans servisi başhekimlikleri, komuta kontrol merkezi ve acil sağlık istasyonları ile (B) tipi entegre acil sağlık istasyonu teşkil edilen devlet hastaneleri ve sağlık ocaklarını kapsar.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-2 Temel Esaslar Madde 4. c) (B) tipi entegre acil sağlık hizmeti verilecek hastane acil servisleri ve/veya sağlık ocaklarında 24 saat hizmet verilecektir. Entegre hizmet verilecek hastane acil servislerinde ve/veya sağlık ocaklarında il ambulans servisi komuta merkezi ile 24 saat telsiz ve telefon irtibatı sağlanacak; komuta merkezi tarafından bildirilen acil vakalara yönetmelik ve yönergede belirtildiği şekilde, tam donanımlı ambulans ve sağlık ekibi ile birlikte müdahale edilecektir.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-3 Temel Esaslar Madde 4. d) Entegre edilen 112 acil sağlık hizmetleri istasyonunda çalışan tüm personel il ambulans servisi komuta merkezinin yönlendirdiği vakalara hizmet vermekle yükümlü olduğu gibi entegre olduğu kurumun hizmetlerini de yürütmekle yükümlüdür. Aynı şekilde (B) tipi entegre ambulans hizmeti verilecek hastane acil servis personeli veya sağlık ocağı personeli kendi kurumlarındaki hizmeti sürdüreceği gibi aynı zamanda 112 acil sağlık hizmeti de verecektir ve nöbet listesine dahil edileceklerdir.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-4 Temel Esaslar Madde 4. g) Ambulansta bulunan cihaz ve ekipmanların doğru kullanımı ile sarf malzemelerinin idaresi ve gerektiğinde temininin sorumluluğu, (B) tipi entegre acil sağlık hizmeti verilecek hastane acil servisi başhekimi veya sağlık ocağı sorumlu hekiminde olup; gerekli durumlarda il ambulans servisi başhekimine bilgi verilecektir.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-5 Temel Esaslar Madde 4. h) (B)tipi entegre acil sağlık hizmetlerinde çalışan personelin ambulansta görevlendirilmesi ile ilgili bir sonraki ayın nöbet çizelgesi hazırlanarak, her ayın 25’ini geçmeyecek şekilde il ambulans servisi başhekimliğine bildirilecektir. k) Ambulans hizmeti verilmesi esnasında ulaşılan her vakada (Ek-1) de örneği bulunan Ambulans Kayıt Formu üç nüsha olarak düzenlenir. Düzenlenen bu form yapılan tıbbi işlemin bildirimi, bağlı olduğu döner sermaye saymanlığı ve trafik hizmetleri döner sermaye saymanlığı ücret tahakkukuna esas olan fiş olarak kullanılır.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-6 Temel Esaslar Madde 4. l) İl Ambulans Servisi başhekimliği, hizmetin aksamadan ve kesintisiz sürdürülebilmesi için yazılı olarak belgelemek şartıyla gün içerisinde merkez ve istasyonlar arasında personel, malzeme ve ambulans değişimi yapabilir. m) Aylık personel nöbet listeleri, günlük görev talimatları, aylık istatistikler, personel ve gerekli kurum ve kuruluşların adres ve telefonları, sorumlu oldukları bölgenin haritası ve özel bilgileri, merkez ve istasyonlarda görülür bir yerde asılı olarak bulundurulur.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-8 İstasyon Sorumlu Hekimi Madde 10. İstasyon sorumlu hekimi İl Ambulans Servisi Başhekimliğinin teklifi, Acil Sağlık Hizmetleri Şube Müdürü, İl Sağlık Müdür Yardımcısı ve İl Sağlık Müdürü’ nün uygun görüşü ile Valilik Makamından onay alınarak görevlendirilir. a) İstasyon personelinin 1. derecede disiplin ve sicil amiridir.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-9 İstasyon Sorumlu Hekimi Madde 10. b) Acil Sağlık Hizmetleri Şubesi ve İl Ambulans Servisi Başhekimliği ile istasyon arasındaki iletişimi sağlar. c) İstasyonda düzenlenen 112 İstasyon Aylık Çalışma Formu (Ek-2) ve tüm evrakları, istasyon personelinin yıllık izinlerini onaylar ve İl Ambulans Servisi Başhekimliği’ne iletir.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-9 İstasyon Sorumlu Hekimi Madde 10. d) İstasyon hekimlerinin nöbet listesini düzenler, istasyon sağlık personeli ve sürücülerinin sorumluları tarafından yapılan nöbet listelerini ve yıllık izinlerini onaylar. Nöbet listelerini bir önceki ayın en geç 25. gününe kadar İl Ambulans Servisi Başhekimliği’ne iletir. e) İstasyona ait tüm resmi belgeler ile araç- gereçlerin korunmasını sağlar veya sağlatır, istenildiğinde geri verilmesini sağlar.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-10 İstasyon Sorumlu Hekimi Madde 10. e) İstasyona ait tüm resmi belgeler ile araç- gereçlerin korunmasını sağlar veya sağlatır, istenildiğinde geri verilmesini sağlar. f) İstasyonun her türlü kayıtlarının tutulmasını, evrakların dosyalanmasını ve saklanmasını sağlar.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-10 İstasyon Sorumlu Hekimi Madde 10. g) Demirbaş eşyaların kayıt altına alınmasını, korunmasını sağlar. Ambar kayıtlarının tutulmasını, ayniyatların zamanında yapılmasını sağlar. h) Yazışmaların kurallara uygun olmasından ve her türlü yazışmadan sorumludur Üst makamca istasyonuna verilen görevleri veya emirleri tüm personele duyurmakla yükümlüdür. Verilen görevi tevdi edeceği personeli bizzat arar ve görevlendirir. İstasyon personeli arasında telefon zinciri oluşturur.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-11 İstasyon Sorumlu Hekimi Madde 10. i) İstasyonda tanımlanmış görevlerin sorumlularını seçer, bu listeyi onay için İl Ambulans Servisi Başhekimine gönderir. j)Afet ve olağan dışı durumlarda, istasyonun doldurması gereken formların ( Ek- 4)nöbetçi ekip tarafından eksiksiz hazırlanması ve Başhekimliğe iletilmesini sağlar.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-11 İstasyon Sorumlu Hekimi Madde 10. k) İstasyonda nöbet esnasında olan olayların yazılacağı bir istasyon nöbet defteri oluşturulmasını sağlar. l) İstasyonun sorunlarının çözülmesi için İl Ambulans Servisi Başhekimliği ile iletişim kurar. m) İstasyonda ihtiyaç duyulan malzemeleri tespit edip talep formu ile İl Ambulans Servisi Başhekimliğinden talep eder.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-12 İstasyon Sorumlu Hekimi Madde 10. n) Sunulan hizmetin kalitesinin yükseltilmesi ile ilgili çalışmalar yapar, önerilerini Acil Sağlık Hizmetleri Şubesine iletilmek üzere İl Ambulans Servisi Başhekimliğine iletir. o) (B) tipi istasyonlarda istasyon sorumlu hekimi, aynı zamanda entegre sağlık kuruluşunun acil servis sorumluluğunu da üstlenir.Teklifi entegre sağlık kuruluşunun Başhekimi veya sorumlusu tarafından yapılır.Entegre sağlık kuruluşundaki acil servis ve 112 ambulans hizmetlerinin uyum içerisinde ve tüm personelin koordinasyonu ve katılımı ile sürdürülmesinden sorumludur.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-13 İstasyon Sorumlu Sağlık Personelinin Görevleri Madde 11. İstasyon sorumlu sağlık personeli istasyon sorumlu hekiminin teklifi, il ambulans servisi başhekimliğinin onayı ile görevlendirilir. Görevlendirilen bu personel; a) İstasyon Sağlık Personelinin nöbet listelerini ve yıllık izinlerini düzenler ve İstasyon Sorumlu Hekimine onaya sunar. b) İstasyon Sorumlu Sağlık Personeli, istasyon sağlık personelleri arasında iletişimi düzenler.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-14 İstasyon Sorumlu Sağlık Personelinin Görevleri Madde 11. c) İstasyon sağlık personelinin yıllık izinlerini, Acil Sağlık Hizmetleri Şubesi ve İl Ambulans Servisi Başhekimliği tarafından yapılan görevlendirmeleri düzenleyip İstasyon Sorumlu Hekimi’nin onayına sunar. d) İstasyona teslim edilen demirbaş ve sarf malzemelerinin kayıtlarını tutar, ayniyat teslim işlemlerini yürütür.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-15 İstasyon Sorumlu Sağlık Personelinin Görevleri Madde 11. e) Ambulansın ve tıbbi malzemenin sterilizasyonu için gerekli malzeme temini sağlar. f) İstasyon sağlık personelinin görevlerini denetler, hizmet içi eğitimlerine katılımını sağlar. g) Yaptığı ve yapacağı çalışmalardan İstasyon Sorumlu Hekimi’ne bilgi verir, onayını alır. h) İstasyon sorumlu hekiminin verdiği diğer görevleri yapar.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-16 İstasyon Sorumlu Sağlık Personelinin Görevleri Madde 11. i) (B) tipi istasyonlarda istasyon sorumlu sağlık personeli, aynı zamanda entegre sağlık kuruluşunda görev yapan sağlık personelinin de sorumluluğunu üstlenir.Teklifi entegre sağlık kuruluşunun Başhekimi veya sorumlusu tarafından yapılır.Entegre sağlık kuruluşundaki acil servis ve 112 ambulans hizmetlerinin uyum içerisinde ve tüm sağlık personelin koordinasyonu ve katılımı ile sürdürülmesinden sorumludur

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-17 İstasyon Nöbetçi Hekiminin Görevleri Madde 13. 112 ambulans istasyonunun usulüne uygun planlama ve onay ile yayımlanmış nöbet cetveline göre görevlendirilmiş hekimdir. a) Nöbet ekibinin amiridir.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-18 İstasyon Nöbetçi Sağlık Personelinin Görevleri Madde 14. 112 ambulans istasyonunun usulüne uygun planlama ve onay ile yayımlanmış nöbet cetveline göre görevlendirilmiş sağlık personelidir. a) Nöbeti devir alırken programlı bir görevlendirme olup olmadığını öğrenir.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-18 İstasyon Nöbetçi Sağlık Personelinin Görevleri Madde 14. b) Nöbeti devir alırken bir önceki nöbetçi sağlık personelinden herhangi bir sorun veya malzeme eksikliği olup olmadığını öğrenir, var ise nöbetçi hekim ile görüşerek sorunu çözer. c) Nöbet devir tesliminde ve görev esnasında uyulması gereken kurallar bölümünde nöbetçi sağlık personeli için belirtilen esasları yerine getirir. d) Aletlerin şarj durumunu kontrol eder, şarjı eksik olanların şarjını tamamlar.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-19 İstasyon Nöbetçi Sağlık Personelinin Görevleri Madde 14. e) Oksijen tüpünün doluluğunu kontrol eder, eğer boş ise doldurulması için nöbetçi hekime bilgi verir. f) Hasta müdahale çantasının tıbbi malzeme eksikliklerini giderir. Eğer eksiklikleri gideremiyorsa nöbetçi hekime bilgi verir. g) Tıbbi aletlerin bakımı ve sterilizasyonunu yapar. h) Ambulansın hasta kabininin temizlik ve sterilizasyonunu yapar. Gerekirse temizlik işinde nöbetçi sürücünün desteğini alır.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-20 İstasyon Nöbetçi Sağlık Personelinin Görevleri Madde 14. i) Nöbetçi sağlık personeli sürücülük görevini de yapıyorsa nöbetçi sürücünün görevlerinden de sorumludur. j) Nöbetçi hekimin bilgisi olmadan hiçbir şekilde istasyondan ayrılamaz.

İl Ambulans Servisi Çalışma Yönergesi-21 Nöbet Devir-Teslim Esnasında Yapılacaklar Madde 16. Nöbet Esnasında Uyulacak Kurallar Madde 17. Görev Verildiğinde Yapılacaklar Madde18.

Ambulanslar ile Özel Ambulans Servisleri ve Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği-1 Amaç Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı; ambulans hizmetleri ve özel ambulans servislerinin, kuruluş, işleyiş ve denetlenmesine ilişkin usul ve esaslar ile ambulansların tıbbi ve teknik özelliklerini düzenlemektir.

Ambulanslar ile Özel Ambulans Servisleri ve Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği-2 Kapsam Madde 2 - Bu Yönetmelik; Milli Savunma Bakanlığı hariç bütün kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek kişiler, özel hukuk tüzel kişileri, iktisadilik esaslarına ve özel hukuk hükümlerine göre çalışan kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen ambulans hizmetlerini, ambulansların teknik ve tıbbi özellikleri ile özel ambulans servislerinin kuruluş, işleyiş, personel, araç-gereç, ücret, denetim, devir ve uygunluk belgelerinin geri alınmasına dair usul ve esasları kapsar.

Ambulanslar ile Özel Ambulans Servisleri ve Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği-3 Ambulans Madde 5 - Yönetmelik ile düzenlenen ambulans hizmetlerinde kullanılacak araçlar, kara, hava ve deniz ambulansları olarak; kara ambulansları ise ayrıca acil yardım ambulansı ve hasta nakil ambulansı olarak sınıflandırılır.

Ambulanslar ile Özel Ambulans Servisleri ve Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği-4 Acil yardım ambulansları; her türlü acil durumlarda, olay yerinde ve ambulans içerisinde hasta ve yaralılara gereken tüm acil tıbbi müdahaleyi yapabilecek ekibe ve EK-1, 2 ve 4 te yer alan teknik ve tıbbi donanımlara sahip 24 saat hizmet veren kara araçlarıdır. Hasta nakil ambulansları; acil tıbbi müdahale gerektirmeyen ve durumu stabil olan hasta veya yaralıların nakli amacıyla kullanılan ve EK-1, 3 ve 4 te belirtilen teknik ve tıbbi donanımlara sahip kara araçlarıdır.

Ambulanslar ile Özel Ambulans Servisleri ve Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği-4 Hava ve deniz ambulansları; EK-5 de belirtilen tıbbi donanımlara sahip olan, teknik özellik bakımından ulusal deniz ve havacılık yetkili makamlarınca onaylı ve uluslar arası standartlara uygun 24 saat hizmet veren araçlardır.

Ambulanslar ile Özel Ambulans Servisleri ve Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği-5 Ambulans Personeli Madde 6 Kara ambulanslarından, Acil Yardım Ambulansları; en az biri hekim olmak üzere iki sağlık personeli ile şoförden, Hasta Nakil Ambulansları ise en az bir sağlık personeli ile şoförden oluşur. Hava ve deniz ambulansları; en az bir hekim ile hava/deniz ambulansını kullanma ehliyetine sahip personelden oluşur.

Ambulanslar ile Özel Ambulans Servisleri ve Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği-6 Ambulans Üzerinde Yer Alacak Yazı ve İşaretler Madde 7 - Kara ambulansları beyaz renkte olacak, bunlardan Acil yardım ambulanslarında şerit, kırmızı renkte ve maksimum 200 mm genişliğinde, hasta nakil ambulanslarında ise şerit, lacivert renkte ve maksimum 200 mm genişliğinde olacaktır. Ambulans üzerinde yer alacak yazı, işaret ve logo özellikleri EK-15’de belirtilmiş olup, yazı ve rakam karakterleri maksimum 300 mm büyüklüğünde olacaktır. Hilal karakteri, "AMBULANS", "HASTA NAKİL AMBULANSI" ve "ACİL YARDIM AMBULANSI" kelimeleri, kırmızı renkte olacaktır. Kara, hava ve deniz ambulanslarında amblemler ve işaretler için kullanılacak madde fosforlu özellikte olacaktır.

AMBULANS ACİL BAKIM TEKNİKERLERİ İLE ACİL TIP TEKNİSYENLERİNİN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA DAİR TEBLİĞ (26 MART 2009)

Görev, Yetki ve Sorumluluklar (AABT) İV girişim yapmak Hastaneye kadar, kabul edilen acil ilaç ve sıvıları kullanmak Oksijen uygulamak Endotrakeal entübasyon uygulamak CPR ve defibrilasyon uygulamak Travmada hasta stabilizasyonu ve nakli Uygun taşıma tekniklerini bilmek ve uygulamak Monitörizasyon ve defibrilasyon uygulamak Kırık, çıkık ve burkulmalarda stabilizasyonu sağlamak Yara kapatma ve basit kanama kontrolü yapmak Acil doğum durumunda doğum eylemine yardım etmek

Görev, Yetki ve Sorumluluklar (ATT) İV girişim yapmak Oksijen uygulamak Endotrakeal entübasyon uygulamak Travmada hasta stabilizasyonu ve nakli Uygun taşıma tekniklerini bilmek ve uygulamak Monitörizasyon ve defibrilasyon uygulamak Kırık, çıkık ve burkulmalarda stabilizasyonu sağlamak Yara kapatma ve basit kanama kontrolü yapmak TYD protokolleri uygulamak, uygulama esnasında yarı/tam otomatik defibrilatör kullanmak

Tıbbi danışma kuralları ve sorumluluklar (Madde 5) AABT/ATT, hastaya müdahele ederken, akış şemasına göre danışman hekim onayı gerektiğinde, danışman hekim (veya merkez tarfından yönlendirilen uzman hekim)den onay almak zorundadır. Danışman hekim onaylar, uzmana yönlendirir veya onaylamaz. Onaylamazsa yapılacak işlemi bildirmek zorundadır. AABT/ATT danışman hekime ulaşamıyorsa/onay alamıyorsa; onay istenen bir müdahelede bulunamaz. Bu durumda TYD veya İLY uygulaması sonrası stabilizasyon sağlanarak nakil gerçekleş- tirilmelidir. Gerekiyorsa oksijen ve sıvı uygulanmasına başlanabilir; CPR ve defibrilasyon uygulamaları haricinde, akış şemalarındaki danışman hekim onayı istenen ilaçlar kullanılmaz.

Acil ilaç kullanımı ve hekim desteği (Madde 6) 1. Tıbbi danışman onayı istenen ilaçlar, onay dahilinde ve AABT tarafından şu durumlarda uygulanabilir: 2. Hastanın hayati tehlikesinin yanında; a)Ulaşım süresinin uzun olması b)Bölgesel/çevresel zorunluluklar c)Ambulanstan kaynaklanan sorunlar d)çok sayıda hasta/yaralı bulunan büyük kaza/afetler 3. CPR ve defibrilasyon uygulanmasında, AABT gerekli görürse (sorumluluk AABT de olmak üzere) gecikmeden ve onay almadan müdahele/tedaviye başlar. 4. CPR ve defibrilasyon dışında; hasta/yaralının değerlendirilmesi, gerekiyorsa TYD ve İLY uygulanması, stabilize edilerek uygun ve yakın sağlık kuruluşuna nakli sağlanır.

Acil ilaç kullanımı ve hekim desteği (Madde 6) 5. AABT, gerekiyorsa olay yerine hekimli ambulans gönderilmesini danışman hekim ve merkezden ister. Danışman hekim onayıyla, olay yerine hekimli ambulans (gerekiyorsa hava/denizden) gönderilir. Hekim gelene kadar AABT akış şemalarına uygun şekilde ve gerekli acil tıbbi uygulamaları danışman hekim onayı alarak yapmaya devam eder.

AABT ve ATTlerin mezuniyet sonrası eğitim programları Eğitim Programları (Madde 7) Temel Eğitim (40 saat) Erişkin İleri Yaşam Desteği (20 saat) Travma İleri Yaşam Desteği (32 saat) Çocuklarda İleri Yaşam Desteği (28 saat) Ambulans Kullanımı ve Bakımı Eğitimi (32 saat) Zorunlu Eğitim Programları (Madde 8) AABT lerin eğitim programlarının tamamına katılımları, ATT lerin ise Temel Eğitim ile Ambulans Kullanımı ve Bakımı Eğitimine katılımları zorunludur.

TEŞEKKÜRLER