LASTİKLER

LASTİK Lastik kauçuk, kord bezi ve çelik teller ile çeşitli kimyasal maddelerin birleşiminden oluşan ve aracın yer ile temasını sağlayan tek ve en önemli parçadır. Tekerlek, insanlığın bildiği en eski mekanik araç olarak değerlendirilmektedir.

Bir Lastikten Beklenenler Lastik, esas olarak aracın yol ile temasını sağlayan bir hava yastığıdır. Lastiğin ana fonksiyonları şöyledir: - Yük taşıma kapasitesi - Esneme kabiliyeti - Güç aktarımı - Direksiyon hakimiyeti - Yola tutunma kabiliyeti

Bu özellikler lastiğin tüm ömrü boyunca sabit kalmalıdır Bu özellikler lastiğin tüm ömrü boyunca sabit kalmalıdır. Aynı zamanda lastiğin uzun ömürlü ve emniyetli olması da gerekir. Saydığımız bu ana kriterlerden başka, lastikten gelişen araç teknolojisine uyum sağlaması ve diğer bazı hususlar beklenir. - Yakıt tasarrufu - Sessiz çalışma - Yüksek süratlere dayanma ve konfor

LASTİĞİN YAPISI

SIRT: Lastiğin yer ile temas eden bölgesi. OMUZ: Sırt ile yanağın birleştiği ve kalın kauçuktan yapılmış bölgesi. YANAK: Lastiğin topuk ve omuz bölgesi arasında kalan, lastiğe esneklik sağlayan ve üzerinde markalama ve tanıtıcı bilgiler bulunan bölgesidir. TOPUK: Lastiğin janta temas eden ve sıkıca bağlanmasını sağlayan bölgesidir.

EKSİZ NAYLON ŞERİT:Düzgün sürüş ve mukavemet sağlar. KUŞAKLAR: Lastik sırt deseninin altında uzanan dar katmanlara kuşak adı verilir. Çelik ve bez olmak üzere ikiye ayrılan kuşaklar karkas yapıyı sıkıştırır. ASTAR: Lastiğin iç yüzeyindeki ince bir kauçuk katmanı olan astar hava sızdırmazlığını sağlar. Lastiğin içine sıkıştırılmış basınçlı havanın dışarı kaçmasını önler.

Lastik Üretiminde Kullanılan Hammaddeler

LASTİK ÇEŞİTLERİ -Kış lastikleri -Yüksek performans lastikleri -Konvansiyonel ve Radyal Lastik -Kış lastikleri -Yüksek performans lastikleri

BİNEK LASTİĞİN DİLİ 175 / 70 R 13 82T Impetus-2 TL          1       2  3  4  5 6       7        8

BALONLUK : (KESİT GENİŞLİĞİ), mm Normal basınçla şişirilmiş ve 24 saat bekletilmiş bir lastiğin, şekil ve yazılar hariç olmak üzere, yanakları arasındaki dıştan dışa uzaklığıdır. SERİ : Kesit yüksekliğinin, kesit genişliğine oranının % olarak ifade edilmesidir. RADIAL YAPI JANT ÇAPI (inç cinsinden) YÜK ENDEKSİ HIZ SEMBOLÜ TİCARİ DESEN ADI TL (İç lastiksiz)

Lastik Üzerindeki Desenler Ne İfade Eder

LASTİK VERİMİNİ ETKİLEYEN UNSURLAR Lastik Şişirme Basıncı Araç Kullanım Hızı Periyodik Kontroller Rotasyon Periyodu Aşırı Yükleme Diş Derinliği Rot Ayarı Balans Ayarı Fren Ayarı Araç Kullanım Şartlarına Uygun Lastik Seçimi Lastik Eşlemeleri Yol ve İklim Şartları Lastik Performansı ve Ömürleri

Yol ve İklim Şartlarının Lastik Üzerindeki Etkisi

Tavsiyeler Bozuk satıhlarda yüksek hız yapmayın Uzun yola çıkarken ve araç yüklüyken hava basıncını 2 PSI arttırın Stepne lastiğinizin basıncını da düzenli olarak kontrol edin Kışın diş derinliğinin 3 mm'den az olması çekişi olumsuz etkiler Aracınızı uzun süre kullanmayacaksanız, aracınızı takoza alın.

Lastiğinizi parlatmak için petrol ürünleri içeren deterjan veya cilalar kullanmayın. Lastiğinizi kaldırım kenarlarına ve sivri yüzeylere çarpmaktan kaçının Diş derinliği 1.6 mm ye düşen lastikleri mutlaka değiştirin Karlı ve buzlu yollarda lastiğinizin hava basıncını kesinlikle düşürmeyin Kullanmadığınız lastikleri şişirilmiş olarak depolamayın

Supap kapaklarını kapalı tutun. Su ve fırça kullanılarak yapılacak temizlik lastikteki kimyasalların koruyucu bir film tabakası oluşturmasına yardımcı olur. Yurdun dört bir yanına dağılmış lastik bayilerine lastiklerinizle ilgili tüm konularda danışabilirsiniz. Aynı aks üzerindeki lastiklerdeki farklı hava basınçları, aracın düşük hava basınçlı Lastik tarafına doğru çekmesine neden olur

TEKERLEK-YOL ETKİLEŞİMİ Genel olarak, tekerlek-yol etkileşiminde şu dört konum söz konusu olabilir: 1. Rijit tekerlek-rijit zemin(demiryolu) 2. Rijit tekerlek-esnek zemin(çelik tekerlekli traktör) 3. Esnek tekerlek-rijit zemin(sert yolda pnömatik tekerlek) 4. Esnek tekerlek-esnek zemin(yumuşak zeminde pnömatik zemin) Yukarıdaki durumlardan, karayolu taşıtlarının hareket analizi için en uygun olanı 3. durumdur.

Lastik-Yol Teması Sürtünme Katsayısı YUVARLANMA DİRENCİ Yuvarlanma Direncine Etki Eden Faktörler Lastiğin Yapısının Yuvarlanma Direncine Etkisi Lastiğin Çalışma Şartlarının Yuvarlanma Direncine Etkisi KAYMA AÇISI VE YANAL KUVVET Lastik Modeli

F1 TURKEY LASTIKLER Formula 1'de bir çok lastik tipi vardır ama yüzeysel olarak saymak gerekirse bunlar: - Süper soft: Çok kısa zamanda hızlı tur atmak için en ideal lastiktir,ömrü çok azdır. - Soft: Yarışlarda genellikle kullanılan lastik tipidir. Sıralama turları için de idealdir..İlk 3-7 turda muazzam performans verir. - Medium: Medium lastikler ortalama lastiklerdir.Ömürleri 17 tur kadardır.

- Hard: Bunlar genelde lastiklere çok zarar veren otomobillerde kullanılır. (Ör:FW25) Düzlükte softlardan daha iyi performans verirler, ama virajlarda soft'un yanına bile yanaşamazlar. Monza gibi çok hızlı olmak istenen pistlerde kullanılırlar ama pist şartlarına göre herhangi bir pistte de kullanılabilirler. Performansını soft lastiğe göre daha geç verir ama ömrü uzundur. - Hardest: Tek pit-stop lastiğidir,performansını çok geç verir. - Intermediate: Yağmurun ilk yağdığı anlarda takılırlar, maksimum hız düşer, aquaplanning'i önlediğinden tutunma artar, şeklinden dolayı otomobilin ürettiği downforce’u azaltırlar. - Wet-Mud: Yağmur lastikleridir performans beklemek anlamsızdır, tamamen tutunmayı arttırırlar.

F1 pistlerinde 2 lastik üreticisi vardır - Bridgestone - Michelin

Bridgestone lastiğinin genel özellikleri: Bridgestone Ferrari, Jordan ve Minardi’ye lastik sağlayan bir firmadır ancak konsantrasyonunun tamamını Ferrari’ye adapte etmiştir. Bridgestone’un üretim felsefesi 2003'ün sonunda değişti. 2003'de bol kamberli çok dar; aerodinamik yapıya uygun, yuvarlak omuzlu lastikler üretiyorlardı. Ancak Michelin'in 2003 için geliştirdiği teknik (OPC sanırım) onları etkilemiş olacak ki 2003'teki yenilgiyi bir daha almamak için yeni üretim metoduna geçtiler. Bu metot daha çok Michelin'e benziyor.Ama Michelin'den daha fazla verim alabiliyorlar. Neden mi?

Avantajları: 1) Lastikler artık daha geniş, 2003 hamurları geliştirildi. 2) Bridgestone Michelin'in tersine daha fazla camber kullanabiliyor. 3) Bridgestone'un 2004 lastikleri kerb ve şikanlarda yuvarlak omuzları sayesinde daha iyi verim sağlıyor. 4) Yağmur lastikleri şekil ve hamur itibariyle Michelin'den çok çok daha iyi durumda. Dezavantajları: 1) Bridgestone Michelin'e oranla daha geç ısınıyor. 2) Michelin'in soft setleri hamur itibariyle Bridgestone'dan daha iyi. 3) Bridgestone sadece 1 iddialı takımdan veri alırken,Michelin 4 iddialı takımdan lastik alıyor.

Michelin lastiklerinin genel özellikleri: Michelin ise Bridgestone'un tam tersi bir teknoloji. Michelin lastiklerinde çok az kamber ve çok geniş taban tercih ediyor. Bu, onların virajlarda tam tutunmaya erişmelerini sağlıyor. Ama kerblerde sivri omuzlar sayesinde büyük bir dezavantaj yaşıyorlar. Ancak son zamanlarda pistlerdeki şikan bordürlerinin yüksekliği azaldığı için bu dezavantaj pek de ortaya çıkmıyor.

Avantajları: 1) Michelin daha erken ısınıyor Avantajları: 1) Michelin daha erken ısınıyor. 2) Kalkış esnasında hamurlar çok iyi performans veriyor ve soft setleri bridgestone'u çuvallatacak nitelikte. 3) Sıcak havalarda lastik performansı artıyor. 4) Bridgestone'un aksine 4 iddialı takımdan veri alıyorlar ve kendilerini çok çabuk geliştirebiliyorlar. Dezavantajları: 1) Sikan ve kerblerden optimum performansı almak zor. 2) Yağmur ve Intermediate lastik hamurları iyi değil.

TEŞEKKÜR EDERİZ…