OLAY: Doğa güçlerin etkisiyle veya insan davranışları sonucu ortaya çıkan,oluşan durum,ilgiyi çeken ve çekebilecek nitelikte olan her türlü iş ve hadiseye denir. Olay suç kavramıyla açıklandığın da,konusu suç teşkil eden fiil ve hareketlerin ortaya çıkmasıdır.

OLAYIN ÖZELLİKLERİ 1. Dinamiktir. 2. Hareketlidir. 3 OLAYIN ÖZELLİKLERİ 1.Dinamiktir. 2.Hareketlidir. 3.Oluşan bir durum vardır. 4.Olağan dışı bir durum söz konusudur. 5.Komplike ve karmaşık bir yapısı vardır. 6.Dikkat çekicidir. 7.Hayatın akışını etkileyen ve değiştiren bir durumdur. 8.Kanunlarda suç olarak belirtilen fiil ve hareketlerdir

SUÇUN UNSURLARI 1.Kanuni Unsur: Meydana gelen fiil ve hareketlerin kanuni metin içerisinde yer almasıdır. 2.Maddi Unsur: Kanunda suç sayılan fiil ve hareketlerin yapılmış olmasıdır. 3.Manevi Unsur: Kast unsuru da denmektedir,failin bilerek ve isteyerek söz konusu fiili işlemiş olmasıdır. 4.Hukuka aykırılık Unsuru: Söz konusu suç fiilinin aynı zamanda hukuka aykırılık teşkil etmesidir.

OLAY YERİ Olayın işleniş tarzının, mağdur ve suç failinin ilişkisinin saptanabildiği dinamik bölgeye denir.

OLAY YERİNİN İNCELEMESİNİN AMAÇI : Suçun aydınlatılması amacı ile, suç faili - mağdur - olay yeri (Mekan) arasındaki ilişkiyi kuracak maddi suç delilleri bulmaktır.

LOCARD TEOREMİ: “Her temas bir iz bırakır” Fransız kriminalistik uzmanı Prof.E.LOCARD ‘ın geliştirdiği “Değişim prensibi” ne göre “Bir ortamı terk eden bir kişinin orada bulunduğuna dair iz bırakmaması, ya da o ortamdan bir şeyler alıp götürmemesi hemen hemen imkansızdır” “Olay Yeri İncelemesi ile elde edeceğimiz en önemli şey maddi suç delilleridir.Bu tür deliller şüphelinin lehine veya aleyhine dilsiz birer tanıktır.Tanıklık yapan insanların varlığı bile onları yok edemez.”

BULGU VE DELİL KAVRAMI BULGU:Olay Yeri incelemesi sırasında olay yeri-fail-mağdur ilişkisini ortaya koymak amacıyla suç mahallinde elde edilen her türlü materyale denir.Delil niteliği taşıyabilecek her türlü iz,eser,emare ve belirtilerdir.Bulgu işlenmemiş delil demektir.Ham delildir. Her delil bir bulgudur ama her bulgu bir delil değildir. DELİL: Meydana gelen bir suçun aydınlatılması ve suç sanıklarının tespitine yarayan her türlü ispat vasıtalarına denir. Delillerin Özellikleri 1. Mantıklı ve gerçekçi olmalı (Elle tutulur, gözle görülür somut nesnelerden oluşmalı, hayal ürünü olmamalıdır). 2. Olayı temsil edici olmalı (Olayla ilişkili olmalı, olay içinde yer almalı, suçun unsurlarından biri olmalıdır.). 3. Kanuna aykırı olmamalı (Hukuki ve bilimsel yollarla elde edilmelidir.).

KAYNAĞINA GÖRE DELİL ÇEŞİTLERİ 1 KAYNAĞINA GÖRE DELİL ÇEŞİTLERİ 1.Beyan Deliller: Tanık, mağdur, müşteki, şüpheli beyan ve ifadeleridir. 2.Belge ve Vesika Deliller: Her türlü yazılı ve görsel türden ispat vasıtalarıdır. Çek, senetler,ekspertiz raporları,fotoğraf,teyp ve video kasetleri ve cd’lerdir. 3.Belirtiler ve İzler(Maddi Deliller): Olay yerlerinden elde edilen her türlü iz,eser ve emarelerdir.(Parmak izi,kan,kıl,sigara izmariti,tabanca ve kovan gibi)

MADDİ DELİL TÜRLERİ Olay yerinde elde edilecek maddi suç delillerini Dört ana başlık altında sınıflandırmak mümkündür. 1) Biyolojik Deliller 2) Kimyasal Deliller 3) Fiziksel Deliller 4) İzler

BİYOLOJİK DELİLLER Olay yerlerinde, canlıların vücutlarından düşen, akan, kopan ya da dökülen her türlü biyolojik maddedir. Olay yerlerinde kontaminasyondan en çok etkilenen delilerdir. Biyolojik delillerden olay yerlerinde en çok karşılaşılanları sıralayacak olursak bunlar: • Kan • Kıl • Tükürük(Genellikle sigara izmaritlerine, kürdanlara bulaşmış olarak bulunur) • Burun akıntısı (Mendil veya giysiler üzerinde bulunabilir) • Ter • Meni (Tecavüze uğrayan kişinin ve giysilerinin üzerinde, peçete,prezervatif üzerinde olabilir) • Doku parçası (Boğuşma nedeniyle mağdur veya maktulün tırnaklarında faile ait, şüphelilerin tırnaklarında mağdur/maktule ait doku veya kan bulunabilir) • Tırnaklar • Dışkı, idrar • Kepek ve deri döküntüleri.

KİMYASAL DELİLLER • Patlayıcı maddeler(Dinamit,C4 gibi plastik pat KİMYASAL DELİLLER • Patlayıcı maddeler(Dinamit,C4 gibi plastik pat.) • Boyalar • Yanıcı, yakıcı ve parlayıcı maddeler • Atış artıkları • Narkotik maddeler (uyuşturucular) • İlaçlar • Diğer kimyevi maddeler • Zehirli gazlar vs.

FİZİKSEL DELİLLER -Metaller -Ateşli ve ateşsiz silahlar,mermi,kovan,kartuş ve çekirdekler. -Cam veya cam kırıkları -Kumaş lifleri -Belgeler,el yazıları,makine yazıları,imzalı kağıt,senet,çek vb. -Her türlü yazılı doküman -Her türlü teyp ve video kasetleri,CD,DVD gibi kayıt malzemeleri -Paralar -Toprak ve bitki yapı malzemeleri -Giyecekler,yatak malzemeleri,ayak giysileri -Olayla bağlantılı ve yukarıdaki deliller dışında kalan tüm fiziki yapıya sahip deliller.

İZLER: Bir insan veya cisim tarafından bir başka cisim ya da yüzey üzerinde, zorlama temas ya da baskı ile oluşturduğu karakteristik şekillerdir. Olay yerlerinde en çabuk bozulabilecek hassas delillerdendir. Belli başlı iz türleri: • Parmak izleri • Ayak izleri (çıplak ayak , çoraplı ya da ayakkabılı) • Avuç izleri • Kulak izleri (ev sahiplerinin evde olup olmadığını kontrol eden dış kapıyı dinlerken bıraktığı kulak izi) • Diş izi (saldırganın bir besin maddesini ya da mağduru ısırmasıyla olaşan diş izleri) • Alet izleri (tornavida, levye vb.) • Tırnak izleri • Araç tekerlek izleri

İZ DELİLLERİNİN EN ÖNEMLİSİ. PARMAK İZLERİDİR İZ DELİLLERİNİN EN ÖNEMLİSİ PARMAK İZLERİDİR Parmak izi: Parmağın birinci boğumdan uç kısmına doğru uzanan bölgedeki papillerin üzerindeki sıvının dokunulan cisimler üzerinde bırakmış olduğu genellikle çıplak gözle görülemeyen izlere denir. Parmak izinin tüm dünyada kabul gören özelikleri şunlardır. 1.Değişmez ve değiştirilmez. 2.Benzemez ve benzetilemez. 3.Tasnif edilebilir.(Formül yapılarak sınıflandırılır, karşılaştırılabilir ve arşivlenebilir özelliğe sahiptir.)

E) OLAY YERİNDE SORUMLULUKLARI BULUNAN GÖREVLİLER C.Savcısı İlk Ekip Olay Yeri İnceleme Ekibi Soruşturma Ekibi Diğer Uzmanlar Adli Tıp Hekimi Acil Müdahale Ekibi (Sağlık, İtfaiye, Hızır Acil vb.)

1.İLK EKİP İlk ekip,işlenen bir suçtan haberdar olunmasından sonra olaya ilk müdahale eden ekiptir.Kolluk açısından değerlendirildiğin de ilk ekip;asayiş,çevik kuvvet, karakol, terör,organize ve kaçakçılık ve trafik ekipleri olabileceği gibi olayın meydana geldiği yerde görev yapan özel güvenlik personeli de olabilir. İlk ekibin temel görevleri;Olaya usulüne göre müdahale etmek,olay yerinde gerekli ilk önlemleri almak,olay yeri ve maddi suç delillerini korumak,kontrol altında tutmak ve daha sonra gelen ekiplere olay hakkında bilgi vermektir.

OLAY YERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER 1 OLAY YERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER 1.Hava Koşuları(Yağmur,rüzgar,kar ve güneş gibi hava olayları) 2.Mağdur ve Mağdur yakınları. 3.Şüpheli ve İşbirlikçiler. 4.Basın Mensupları 5.Meraklı Kalabalık ve ilgisiz kişiler. 6.Fırsatçılar(Yankesiciler ve kapkaççılar) 7.Görevli olmayan personel. 8.Uzman hataları.

ŞÜPELİ PAKET VE PATLAMA OLAYLARIN ŞÜPELİ PAKET VE PATLAMA OLAYLARIN DA YAPILMASI GEREKENLER 1•Şüpheli paketin bulunduğu yer süratle boşaltılmalıdır. 2• Boşaltma sırasında insanlar, şüpheli paketin yanından geçirilmemelidir. 3• şüpheli paket yola yakın ise, (1-50 m) yol yaya ve araç trafiğine kapatılmalıdır. 4• Olayı görenler tespit edilip bomba uzmanının sorgulama yapmasına kadar hazır bekletilmelidir. 5• Çevre, kordon altına alınmalı, bomba uzmanı dışında hiçbir görevlinin kordon içine girmesine izin verilmemeli, uzmanın rahat çalışması sağlanmalı. 6• Özellikle basın mensuplarının fotoğraf çekerken kullandıkları flaş ışıkları, uzmanın gözünü etkilemekte, geçici körlük yaratmaktadır. Diğer yönden bazı bombaların düzenekle ilintili olarak flaş ile patlayabileceği gerçeğinden hareketle, bu konuda çok hassas davranılmalıdır. 7• Olay yerinde şüpheli paketin yakınında kesinlikle telsiz, cep tele fonu vb. haberleşme gereçleri kullanılmamalıdır.