BİR UZMANLIK SEÇENEĞİ OLARAK AİLE HEKİMLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Zekeriya Aktürk Aralık 2000
TANIMI Aile Hekimi, her yaştaki hastaya ve onların ailelerine, var olan bir yakınma ya da hastalığa bağlı olmaksızın sürekli ve etraflı bir sağlık bakımı sunan doktordur. Aile hekimliği uzmanlığı, diğer klinik uzmanlık dallarıyla pek çok ortak bilgi alanına sahip olmasına karşın, bu ortak bilgi alanlarını birbiriyle kaynaştırarak birinci basamak sağlık bakımı için kullanan yegane uzmanlık disiplinidir. Aile Hekimliği Uzmanı, bireyi (sadece hastayı değil) biopsikososyal bütünlüğü içinde ele alır; sadece iyileştirme değil aile dinamikleri, periyodik sağlık kontrolleri, hasta eğitimi, hastalığın erken tanı ve tedavisi, hastalıklardan korunma ve sağlığın sürdürülmesi, cinsel sağlık bakımı, aile içi şiddet, geriatri alanında sağlık bakımı, ölümcül hastanın bakımı, adolesan çağ sağlık bakımı gibi pek çok önemli konuda da yeterli donanıma sahiptir. Kısacası, sadece beşikten değil, konsepsiyondan mezara kadar, kişinin sağlık bakımının öncelikli sorumlusu Aile Hekimi'dir.
AİLE HEKİMİNİN ÖZELLİKLERİ Birinci basamak sağlık hizmetlerinde uzmandır. Ailenin bütün problemleriyle ilgilenir. Bireyleri sürekli takip eder. Sağlık dosyası tutar. Periyodik muayeneler yapar. Hastası kendisine her an ulaşabilir. Hastasının aynı zamanda danışmanı ve avukatıdır.
UZMANLIK SINAVI Üniversiteler Devlet hastaneleri Klinik puanla Dil puanıyla
UZMANLIK EĞİTİMİ Sağlık Bakanlığı mevzuatına göre 3 yıl. Dahiliye 9 ay Pediatri 9 ay Acil servis 6 ay Kadın doğum 8 ay Psikiyatri 4 ay Mevzuatın değiştirilmesi, eğitimin 10 ayının 1. Basamakta geçirilmesi planlanıyor
ÇALIŞMA ALANLARI Kamu Özel Üniversiteler Sağlık Merkezleri AÇSAP Acil koordinatörlüğü İdari görevler Özel Muayenehane Hastanelerde triage hekimi Sigorta şirketleriyle anlaşmalı Üniversiteler
İŞ DOYUMU Tecrübeli Saygınlık TUS stresi yok İlgi duyduğu alanlarda özelleşebilir
GELİR DÜZEYİ Kamuda Özelde Üniversite Uz. Dr. Maaşı: 300.000.000 civarında Özelde Hastaneler: 750.000.000-1.500.000.000 Muayenehane: 2.000.000.000 Üniversite Uzman: 350.000.000 Yrd. Doç: 800.000.000-1.000.000.000 Doç. Dr: 1.000.000.000-1.250.000.000
OLUMSUZLUKLAR Türkiye’de 1. Basamak uzmanlığı konusnda siyasi kavgalar var Halk ve hatta sağlık çevreleri tarafından yeterince bilinmiyor Bazı tıp fakülteleri dışında asistan eğitim müfredatı belirsiz Devlet hastanelerinde eğitim dahiliye şeflerine emanet Asistanlık hep çömez muamelesi ile geçer
OLUMLU YÖNLERİ Genel tababeti uygulamak İş tatmini İyi bir gelir düzeyi Kariyer imkanı Gelecek vadetmesi
DÜNYADA AİLE HEKİMLİĞİ Yıl Süre 1.bas Nüfus Kazanç Diğer Almanya 1976 Diğer dal uzmanlarına oranı %45-50; hastalar en az 3 ay bağlı kalmakta; 24 kürsü var ABD 3 yıl tüm hekimlerin % 40 ‘I İngiltere 1947 1 yıl 3000 Tüm tıp fakültelerinde aile hekimliği bölümleri vardır İsrail 4 yıl Kanada 2-3 yıl sevk ettikleri hastalarının tedavileri ile ilgilenirler; Tüm tıp fakültelerinde kürsü var. Norveç 1985 5 yıl 4 yılı da bir aile hekiminin yanında geçirilmektedir Portekiz 1982 1500 1987 yılından itibaren uzmanlık zorunlu hale getirilmiştir
AİLE HEKİMLİĞİNİN ÜLKEMİZDEKİ GELECEĞİ Birinci Basamakta Uzmanlık Genel Sağlık Sigortası Avrupa Birliği’ne Entegrasyon Dinamik bir kadro