BİLGİSAYAR PROGRAMLARIYLA İLGİLİ SÖZLEŞMELER 02 MAYIS 2009– İSTANBUL Av.Erdem TÜRKEKUL

Genel Olarak BİYESAM Yönetim Kurulu Çalışması (Sayın Musa KARATAY Başkanlığında) Yazılımların üretim aşamasından kullanım aşamasına kadar yapılan bir çok sözleşmeyle ilgili olarak; mümkünse tip sözleşmelerin mümkün değilse sözleşmelerde dikkat edilmesi gereken noktaların tespiti ile üyelere duyurulması…

BİYESAM TESPİTLER Yapılan Çalışmada; Kapalı Kaynak Kodlu / Açık Kaynak Kodlu ; Ücretli / Ücretsiz ; Paket Programlar / Sipariş Üzerine Üretilen Programlar gibi ayrımlar yapılmış ve Programların Teslim Şekline göre ; (Mekanik araçlarla CD- DVD gibi; Web üzerinden download edilerek; bilgisayar sistemine ya da cihaza gömülü olarak; uzaktan erişimle kullanım) gibi farklılıklar da taşıdığı tespit edilerek; Bu programlarla ilgili olarak; Lisans Sözleşmeleri; Bakım & Destek Sözleşmeleri; Şirket & Çalışan / Danışman Sözleşmeleri Ortak Üretim Sözleşmeleri gibi farklı Sözleşme tipleri olduğu belirlenmiş ve bu konularda çalışmalar başlatılmıştır.

Sözleşmeler Bu sunumda iki Sözleşme Tipine değinilecektir: 1.Lisans Sözleşmeleri 2.Bakım & Destek Sözleşmeleri (“Lisans Sözleşmeleri” ve “Bakım & Destek Sözleşmeleri” nin ayrı sözleşmeler olarak yapılması tavsiye edilmektedir)

Lisans Sözleşmeleri Taraflar 2.Tanımlar 3.Konusu Lisans / Devir Yazılımın Özellikleri (Genel özellikler; sürüm,kısıtlamalar vs) 5846 sayılı Kanun’da, iki tip tasarruf muamelesi öngörülmüştür. Bunların biri “devir”, diğeri uygulamada lisans denilen “ruhsat”tır. Ruhsat da “basit ruhsat” ve “tam ruhsat” olarak ikiye ayrılmaktadır. “Devir” ile bir mali hak üçüncü şahısa devredilmektedir. Ruhsatta ise sadece kullanma selahiyeti sözleşme konusu olmaktadır. Ruhsat, mali hak sahibinin başkalarına da aynı ruhsatı vermesine mani değilse “basit ruhsat”, yalnız bir kimseye mahsus ise “tam ruhsat” olarak adlandırılır. Kanun, aksi sözleşmede belirtilmemişse ruhsatın basit olarak kabul edileceğini belirtmektedir.

Lisans Sözleşmeleri Süre (Süreli / Süresiz) 5.Lisans Kapsamı (Kullanım koşulları, çoğaltılamayacağı, üçüncü şahıslara kullandırılamayacağı, kaynak koduna dönüştürülemeyeceği vs. gibi şartlar yazılır) 6.Yazılım Çalışma Ortamı ve Şekli (Yazılımın çalışması için gerekli teknik altyapıya ilişkin özellikler ve verilen lisansın kapsamına ilişkin özellikler ayrıntılı olarak yazılmalıdır.)

Lisans Sözleşmeleri Lisans Verenin Hak ve Yükümlülükleri (Kurulum; hata düzeltme; Lisans Alanın yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde yükümlülüklerin kalkması; Lisans Alana ait sistemdeki donanım, işletim sistemi ya da programların arızası, iletişim sistemlerindeki hatalar, elektrik kesintisi ya da voltaj düşüklüğü veya virüs bulaşması gibi çevresel faktörlerden veya kullanıcı hatasından kaynaklanacak aksaklık ve bilgi kayıplarından Lisans Verenin sorumlu olmayacağı vs.) 8.Fikri Haklar (Hak sahipliği konusundaki hükümler) 9.Mali Hükümler (Lisans bedeli sabit bir bedel olabileceği gibi kullanıma ya da süreye bağlı olarak da belirlenebilir)

Lisans Sözleşmeleri Sözleşmenin Feshi ve Sonuçları (Eğer lisans süreli ise veya süresiz hale dönüşmesi bazı şartlara bağlı ise ya da sözleşme içinde lisans dışında başka hususlar da düzenlenecek ise sözleşmenin feshi ile ilgili hükümler konulmalıdır.) 11.Diğer Hükümler (Özellikle, yazılıma ait kodların teslimi/saklanması sözkonusu ise bu kodlara hangi şartlarda ulaşılabileceği ve ne şekilde kullanılabileceği belirlenmelidir) (Gizlilik, Damga vergisi, Tebligat, Bölünebilirlik, Yetki vs. )

Bakım & Destek Sözleşmeleri - 1 Bakım ve destek konusunda dikkat edilecek hükümler : 1.Süre Lisans sözleşmesi süresiz olabilirse de bakım ve destek hizmetleri mutlaka belirli bir süreye yönelik olacaktır. Ayrıca uzama konusunda da hüküm konulmalıdır. 2.Bakım ve Destek konusunda verilecek hizmetin içeriğine yönelik hükümler 2.1.Yazılımın uygulamaya alınması için gerekiyorsa; Süreç / Proje yönetimi, kod altyapı, uyarlama, veri aktarımı vs… Bu süreçlerin nasıl işleyeceği varsa zamanlamaları…

Bakım & Destek Sözleşmeleri Yeni versiyonlar. (Uygulamada, Sözleşme süresince yapılıyorsa yeni versiyonların ücretsiz verileceği genel olarakkabul edilmektedir. Ancak, burada işleyecek sistem de tanımlanmalıdır. Ne şekilde bildirimde bulunulacaktır? Karşı yanın iznine tabi midir? Eski versiyon devam ederse bunla ilgili yükümlülüklerde azalma olacak mıdır? Yüklemeyi kim yapacaktır? vs…) 2.3.Eğitim… (Kaç kişiye, ne kadar süreyle vs… Ayrıca sözleşme süresince gelen ek eğitim taleplerin ne şekilde ücretlendirileceği de belirlenmelidir) 2.4.Kuruma özel uygulamalar (Kuruma özel uygulamalarda hak sahibinin Yazılım firması olacağı sözleşmede belirtilmelidir) 2.5.Sözleşmede hizmetler sıralanırken, hangilerinin talep üzerine verileceği açıkça belirlenmelidir.

Bakım & Destek Sözleşmeleri Hizmetin uygulanmasına yönelik hükümler Çalışma süreleri (Hangi zamanlar içinde hizmet verileceği) Taleplerin ne şekilde ulaşacağı (Telefon, internet vs.) Ne şekilde hizmet verileceği (Telefon, internet, yerinde vs.) Müdahale / Çözüm süresi (Minimum ilk müdahale zamanı vs.) Bakım ve destek taleplerinin kim tarafından yapılacağı da sözleşmede belirlenebilir. (Örneğin, hizmet verilen şirketteki tüm kullanıcılara bu hak tanınabilir ya da sadece yetkili bir kişiye tanınabilir… Ya da her hizmet için farklı usuller belirlenebilir)

Bakım & Destek Sözleşmeleri Hizmetin ücretlendirilmesine yönelik hükümler Sabit ücret & Adam/saat vs. ücret (sözleşme içinde kabul edilen tüm hizmetlerin ücretlendirilmesi ayrı ayrı yapılmalıdır) (iki esas aynı sözleşmede uygulanabilir; bir kısım hizmetler sabit bedel içindedir. Bir kısım hizmetler ise yapılan hizmete bağlı olarak ücretlendirilir. Yapılan hizmete ilişkin ücretlendirmede, belirli bir süreyle sınırlı olanlar ücretlendirilmeyebilir ya da verilen hizmetin yoğunluğuna göre dereceli bir ücretlendirme sistemi uygulanabilir) Hesaplanacak bu ücretin faturalandırılması ve ödeme şekli belirlenmelidir. / Ödeme geciktirildiğinde verilen hizmetin durdurulacağına dair hüküm konulmalıdır. / Gecikme halinde uygulanacak faiz vs. belirlenebilir.

Bakım & Destek Sözleşmeleri Sözleşmenin Feshi ve Sonuçları Sözleşmenin feshine ve sonuçlarına dair ayrıntılı düzenlemeye gidilmelidir. Özellikle Bakım & Destek Sözleşmesi Lisans hükümleri taşımaktaysa ya da Lisans Sözleşmesine bağlı ise iki sözleşmenin birbirine etkisi düşünülerek karışıklığa yol açmayacak bir hüküm konulmalıdır. Akde aykırılıkta, belirli bir süre verilerek akdin feshi önerilmekle beraber; yazılım sözleşmelerinde birçok belirsizlik olabileceği de gözönüne alınarak, esnek düzenlemeye gidilmesi; farklı taahhütler için farklı fesih şekilleri düzenlenmesi önerilmektedir. Fesih halinde doğmuş ve doğacak (sözleşme süresince belirlenen sabit ücretler var ise) alacakların ödenmesiyle ilgili hüküm konulmalıdır. Ayrıca fesih halinde, Lisans Alan’ın ne şekilde bakım&destek alabileceği, kodları kullanım vs. önceden düşünülmelidir.

Teşekkürler...