ISI VE SICAKLIK

KAZANIMLAR Isının, sıcaklığı yüksek maddeden sıcaklığı düşük olan maddeye aktarılan enerji olduğunu belirtir. Aynı maddenin kütlesi büyük bir örneğini belirli bir sıcaklığa kadar ısıtmak için kütlesi daha küçük olana göre daha çok ısı gerektiğini keşfeder. Sıvı termometrelerin nasıl yapıldığını keşfeder

Sıcaklık: Bir maddeyi oluşturan taneciklerden birinin ortalama hareket(kinetik) enerjisini ifade eden bir değerdir. Sıcaklık, enerji değildir. Termometre ile ölçülür.

Bir cismin ne kadar sıcak olduğunun ölçüsüdür Bir cismin ne kadar sıcak olduğunun ölçüsüdür. Derideki duyu alıcılarının yardımıyla bir cismin sıcaklığı konusunda kabaca da olsa bir izlenim denebilir. Ama sıcaklığın tam olarak bilinmesinin gerektiği işlerde ya da derinin dayanabileceğinden daha sıcak ve daha soğuk cisimlerin ölçümünde termometre kullanılır. Sanayi fırınlarındaki gibi çok yüksek sıcaklıkların ölçümünde ise pirometrelerden yaralanılır.

ISI Sıcaklıkları farklı iki madde arasında alınıp verilen enerjinin adıdır. Bu durumda sıcaklıkları eşit iki madde arasında ısı aktarımı gerçekleşmez. İki maddeden birinin sıcaklığının diğerinden farklı olması halinde, sıcaklığı yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olan maddeye enerji aktarılır. Maddenin, katı, sıvı veya gaz halinde olması ısının tanımını değiştirmez. Bir başka şekilde bir maddeyi oluşturan taneciklerin toplam hareket enerjisine ısı denir.

Isı, bir enerji olduğu için birimi joule (j)’dur. Bir başka ısı birimi ise kalori (cal)’dir. (1 kalori = 4,18 joule dür.) Isının iletim deneyi

Bu durumda sıcaklıkları eşit iki madde arasında ısı aktarımı gerçekleşmez. Bu iki maddeden birinin sıcaklığının diğerinden farklı olması hâlinde, sıcaklığı yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olan maddeye enerji aktarılır ve aktarılan bu enerjiye ısı adı verilir.

Etkinlik Civalı Termometre yapımı Malzemeler İnce cam boru Bek alevi İşaretleme için asetat kalemi Civa yada ispirto Buz ve Su

Sıvılı (Civalı veya ispirtolu) termometre nasıl yapılır ve nasıl derecelenir? Yapılışı: - Alt kısmı balonlu ve balonsuz 30 cm kadar ince boru alınır. - Civalı için daha ince kanallı, ispirtolu termometre için biraz daha geniş kanallı daha uygundur. - İki ucu açıksa bir ucu ispirto ocağı alevinde kapatılır. - Boru içine 10 – 15 cm yüksekliğinde civa veya ispirto konur. - Termometre buza daldırılır. 10 dakika kadar bekletilir. - Civa veya ispirtonun geldiği düzeye 0° işaretlenir.

- 100° için : deniz seviyesinde iseniz kaynar suyun buharı üzerinde termometrenin haznesini 10 dakika kadar tutunuz. - Sıvının geldiği yere 100 rakamını işaretleyiniz. - 0 ile 100 arasını 100 eşit parçaya bölünüz. - Her iki bölme 1°C sıcaklığı gösterir. - Termometrenizin derecelenmeside tamamdır. - Aynı bölmeleri 0’ın altında ve 100’ün üstünde de devam ettirebiliriz.Çünkü civa ve ispirto eşit sıcaklık değişmelerinde eşit miktarda yükselir ve alçalır

Termometre Çeşitleri Sıvılı Termometre Sıvılı termometrelerde genleşmeleri büyüyen ve sıcaklıkla orantılı olan sıvılar kullanılır. İnce cam boru içindeki sıvı; cıva ise cıvalı termometre, alkol ise alkollü termometre adını alır.

Dijital Termometre Digital termometreler genellikle vücut sıcaklığını ölçer. Ancak dijital olduğu için uzun süreli okuma yapabilirler; yine de termometreler arasında en hızlı ölçüm yapabilen çeşittir.

Alkollü termometre Alkollü termometre günlük hayatta havanın kaç derece olduğuna bakmak için kulanılır

Değerlendirme 1-Isının birimleri hangi seçenekte dogru olarak verilmiştir? Watt-Joule C0-Joule Kalori-Joule

Watt-Joule yanlış secenektir. Watt bir elektrik birimi olarak kullanır Watt-Joule yanlış secenektir. Watt bir elektrik birimi olarak kullanır. Joule ise bir ısı birimidir .Yani joule doğru fakat watt yanlış .

Aynı şekilde yine joule birimi dogrudur Aynı şekilde yine joule birimi dogrudur. Fakat C0 bir ısı birimi degildir. Termometrede yapılan ölçümlerin sayılsal degeridir ve Celcius dur.

2-Sıcaklık bir maddeyi oluşturan taneciklerden birinin ortalama ………… 2-Sıcaklık bir maddeyi oluşturan taneciklerden birinin ortalama …………. Enerjisini ifade eden bi değerdir. Yukarıdaki boşluğa uygun olan kelime aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? Potansiyel Kinetik Joule Kalori

Potansiyel bir enerji birimidir. Fakat hareket enerjisi değildir Potansiyel bir enerji birimidir. Fakat hareket enerjisi değildir. Bizim konumuzda maddelerin hangi özelliği sıcaklığı tanımlıyordu?

Joule ve kalori birer ısı birimidir ve yanlış cevapdır Joule ve kalori birer ısı birimidir ve yanlış cevapdır . Sıcaklığın tanımında gecen kelime Kinetik enerjidir bir cismin sıcaklığının sebebi cisimi olusturan taneciklerden birinin ortalama kinetik enerjisidir

Sıcaklık: Bir maddeyi oluşturan taneciklerden birinin ortalama hareket(kinetik) enerjisini ifade eden bir değerdir. Sıcaklık, enerji değildir. Termometre ile ölçülür.

Hazırlayanlar Mustafa Uysal Yunus Emre Coşkun Sefa Yılmaz