Peritonit ve intraabdominal enfeksiyonlar Doç. Dr. Pars Tunçyürek
Periton Pariyetal – visseral periton ! KC, dalak, mide, safra kesesi, overler, uterus ve ince barsakları tamamen. Pankreas, mesane, kolonu kısmen sarar Peritonla kuşlatılmamış bölgeler farklı hastalık tablolarına neden olabilir
Peritoneal boşluklar Küçük ve büyük omentum boşlukları Birleştikleri nokta – foramen epiploikum Omentum karın içi enfeksiyonların sınırlanmasında önemlidir. Boşlukların içindeki sıvılar vasküler ve lenfatik ağlar aracılığı ile emilir. Kayganlığı sağlayan sıvı miktarı 50 ml steril ve makrofaj içerikli (enfeksiyonda nötrofil içerikli)
Peritonit... Periton zarının yangısal reaksiyonu (bakteriyel, şimik...) Peritonda kalınlaşma şiddetli sıvı kaybı Hipovolemi ve (etkene bağlı) sepsis oluşabilir Diafragm altı lenfatik emilim için en hassas bölge. Periton reaksiyonunda görev alan hücreler makrofajlar, mezotelyal hc, nötrofiller, entotel, trombositler
Skorlama sistemleri Manheim Peritonit indexi (MPI) Peritonitis Index Altona (PIA) Acute Physiology and Chronic Health Evaluation (APACHE II) Avantajı İlk başvuru anında prognozu öngörme (MPI) ve izlem (APACHE II) Retrospektif değerlendirme
İntraabdominal enfeksiyonlar Primer... Sekonder... Tersiyer peritonit Karın içi abse
Primer peritonitler Spontan peritonitler Primer odaktan kan yolu ile yayılım “Pnömokok” çocuklarda sık (azalıyor) Erişkinde assit varlığında görülebilir (E.coli...) Ponksiyon ile Gram (+) etkenler enfeksiyon nedeni olabilir (tanısal incelemeler steril şartlarda yapılmalıdır) Kolon bakterilerinin translokasyonu (mukozal savunma faktörlerinin zayıflaması...iskemi, beslenme yetersizliği, SIRS..) Tanı bakterinin üretilmesi veya gösterilmesi. Tedavi drenaj (laparotomi) Genellikle Sekonder peritonitin ekarte edilemez...
Periton içi protezler CAPD kataterleri Kontaminasyon (s.aureus) Hastane şartında risk 10 kat artar. Diğer etkenler görülebilir (psödomonas). Drenaj – medikal tedavi Katater değiştirilmesi Peritoneal şantlar Granülomatöz peritonitler Tbc (yaygın yapışıklıklar) Mide rezeksiyonu geçirenlerde ve AC tbc ile birlikteliği sıktır. Aspiratta protein yüksek, glukoz düşüktür.
Sekonder peritonitler Perforasyonlar DÜP Kolon perforasyonları (Tm, divertikül) A.apandisit Postoperatif peritonitler Anastomoz kaçağı Kontaminasyon Posttravmatik sekonder peritonitler Penetran yaralanmalar
Sekonder peritonitler Ameliyat öncesi ve sonrası destek Antibiyotik Cerrahi
Karın içi apseler Enfeksiyon omentum veya karın içi organlar tarafından sınırlanır Etiyoloji ve etken önemlidir Yerleşim yerlerine göre isimlendirilirler
Transvers kolon ve mezokolon Sağ subfrenik Sol subfrenik Karaciğer Karaciğer Falsiform ligaman Suprakolik Sol subhepatik ant ve post (bursa omentalis Sağ subhepatik ant. Ve post Transvers kolon ve mezokolon Barsak ansları arası Sağ parakolik Sol parakolik İnfrakolik Sağ alt kadran Sol alt kadran Pelvis
Tanı Klinik bulgular USG BT Kontrastlı grafiler Sintigrafi
Tedavi Apse=drenaj Perkutan veya cerrahi Uygun antibiyotik seçimi
Olgu 1: 33 yaşındaki kadın hastaya 4 yıldır kronik böbrek yetmezliği nedeni ile evde periton diyalizi yapılıyor. Yaklaşık 36 saat önce başlayan karın ağrısı yakınması var.
Olgu 2: 78 y. Erkek hasta: Dört gün önce başlayan karında şişlik, ağrı yakınmaları var. Son 12 saattir iki kez kötü kokulu kusma olmuş. Karında distansiyon (+)
Olgu 3: 22 y. Kadın hasta: Son aylarda artan iştahsızlık yakınması var. Son 3 ayda ağırlığının %10’undan fazlasını kaybetmiş. Aralıklı karın ağrıları olduğunu ve 12 saatten beri yakınmaların arttığını söylüyor. Fizik bakıda karında hassasiyet, perküsyonda “dama tahtası” şeklinde matite var.
Olgu 4: 80 y. Erkek hasta: Rektosigmidoskopi sırasında başlayan karın ağrısı (+). Distansiyon (+). Bilinç bulanıklığı ve hipotansiyon (+)