T.C. NİĞDE VALİLİĞİ «MİSYON ,VİZYON VE TEMEL DEĞERLER» 2015-2019 STRATEJİK PLAN EĞİTİM SEMİNERİ «MİSYON ,VİZYON VE TEMEL DEĞERLER» Çelikhan Otel, NİĞDE Aralık, 2013 Prof. Dr. Selen DOĞAN Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Hasan Hüseyin TÜRKMEN Niğde Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Öğretim Üyesi
Vizyon ve Misyonun Tanımını Yaşlı Bir Kaptanın Hikayesi ile Yapmak İstedim… Yaşlı bir denizci tayfasını toplayarak denize açılmış. Ne zaman diğer gemiciler “Nereye gidiyoruz kaptan?” diye sorarlarsa, navigasyon ustası deneyimli gemici “Siz sadece söyleneni yapın, gerisini bana bırakın” diye yanıtlarmış. Bir gece çıkan bir fırtınada, kaptan başını çarparak bayılmış. Fırtına dindiğinde gemiyi nereye yönlendireceğine karar veremeyen diğer gemiciler arasında tartışma çıkmış ve bazıları filikaya binerek gemiyi ve kaptanı terketmiş. KAPTAN İKİ HATA YAPMIŞ: Biri fırtınada güvertede dolaşmak (!!!!), Diğeri ise ekibiyle beklentilerini, yolculuğun hedefini paylaşmamak.
«Hedefi Olmayan Gemiye Hiçbir Rüzgar Yardım Edemez.» Montaigne Misyon, vizyon ve değerlerin doğru şekilde ifade edilmesi stratejik planın başarısı üzerinde belirleyici bir rol oynayacaktır.
Misyon Bildirimi Misyon ifadesi, kurumun ya da uygulanan programların neyi, kimin için yaptığını ifade eder. Bu anlamda misyon ifadesi, kurumsal kimliğin ortaya konulmasının yanı sıra kurumun varlık sebebini belirtir. Misyon, bir kurumun «NEDEN VARIZ?» sorusunun cevabıdır. Misyon, organizasyonun nerede durduğunu gösterir, rakiplerinden farklılaştırır, doğru yolda olup olmadığını kontrolüne imkan tanır, çalışanları motive eder.
MİSYON: Kuruluşun Varoluş Gerekçesi * Misyon, kuruluşun ne yaptığını, nasıl yaptığını ve kimin için yaptığını açıkça ifade eder. * Misyon bildirimi, kuruluşun sunduğu tüm hizmet ve faaliyetleri kapsayan bir şemsiye kavramdır. * Misyon bildirimi, kuruluşun üst yönetimi tarafından planlama ekibi ile birlikte diğer birimlerin görüşleri de dikkate alınarak geliştirilir.
(Faaliyetlerdeki Yaklaşımlar MİSYON NE? (Kuruluştan Beklenen Hizmetler) NEDEN? (Kuruluşun Varoluş Nedeni) NASIL? (Faaliyetlerdeki Yaklaşımlar ve Yönelimler) KİME? (Hizmet Verilenler)
Misyon Bildiriminde Aşağıdaki Hususlara Dikkat Edilmelidir: * Özlü, açık ve çarpıcı şekilde ifade edilir. * Hizmetin yerine getirilme sürecini değil, amacını tanımlar. * Yasal düzenlemelerle kuruluşa verilmiş olan görev ve yetkiler çerçevesinde belirlenir. * Kuruluşun hizmet sunduğu kişi ve kuruluşlar belirtilir. * Kuruluşun sunduğu hizmet ve/veya ürünler tanımlanır.
Misyon İfadesi Neden Önemlidir? * Hizmet alanlarımızı gösterir. * Ne yapmamız gerektiğini belirler. * Kurumun değişmez karakterini tanımlar.
* NE yapmamız gerekiyor/bekleniyor? * Bunları KİM için yapıyoruz? MİSYON ANALİZİ Misyon İçin Cevaplanması Gereken Sorular Şunlardır: * NE yapmamız gerekiyor/bekleniyor? * Bunları KİM için yapıyoruz? * Hangi yöntem, yaklaşım ve değerler ile NASIL üretiyoruz? * Nasıl çalışıyoruz? * Bunları NEDEN yapıyoruz? Neden varız? NE+NEDEN+NASIL+KİME= MİSYON
MİSYON ANALİZİ: MİLLİ EĞİTİM ÖRNEĞİ * NE? (Kuruluştan Beklenen Hizmetler Ne?) Eğitim politikaları oluşturmak ve program geliştirmek, etkili performans denetimi yapmak, insan kaynakları oluşturmak ve geliştirmek. * NEDEN? (Milli Eğitim Neden Var?) Fikri hür, vicdanı hür ve irfanı hür nesiller yetiştirmek için. * NASIL? (Kuruluş Kendinden Bekleneni Nasıl Yapacak?) Her türlü kaynağı etkili ve verimli kullanarak. * KİME? (Bunu Kime, Kimin İçin Yapacak?) Millî eğitim sistemi ve paydaşlarına yönelik.
NEDEN+NASIL+KİME+NE= MİSYON İFADESİ MİLLİ EĞİTİM ÖRNEĞİ «Fikri hür, vicdanı hür ve irfanı hür nesiller yetiştirmek için her türlü kaynağı etkili ve verimli kullanarak, milli eğitim sistemi ve paydaşlarına yönelik eğitim politikaları oluşturmak ve program geliştirmek, etkili performans denetimi yapmak, insan kaynakları oluşturmak ve geliştirmektir.» NEDEN+NASIL+KİME+NE= MİSYON İFADESİ
MİSYON ANALİZİ: SOSYAL HİZMETLER BİRİMİ ÖRNEĞİ “Yasal düzenlemelerle uyumlu olarak, bireylere ve ailelere temel insani ihtiyaçlarını karşılama ve kendine yeterli olma konusunda yardımcı olmaktır.”
MİSYON ANALİZİ: GOOGLE ÖRNEĞİ Google'ın misyonu, tüm dünyadan bilgileri düzenlemek ve bunları herkes için erişilebilir kılarak kullanışlı hale getirmektir.
NİĞDE ÜNİVERSİTESİ MİSYONU “Niğde Üniversitesi, bilim, sanat, spor alanlarında araştıran, sorgulayan, katılımcı, dinamik, kültürel değerlerine sahip çıkan, evrensel düşünebilen bireyler yetiştirmeyi; bilim ve teknolojinin gelişmesini sağlayarak insanlığa hizmet etmeyi; ülkenin ve bölgenin kalkınmasına katkıda bulunmayı kendisine görev edinmiştir.”
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI 2010-2014 STRATEJİK PLANI MİSYON «Yüksek karakterli ve nitelikli insanlar yetiştirmek ve bunun için politikalar geliştirmek, eğitim ve öğretim programları hazırlamak, ilgili standartları ve öğretmen yeterliklerini belirlemek, eğitimle ilgili AR-GE çalışmaları yapmak, eğitim ortamını hazırlamak, eğitim öğretim yapmak, mesleki eğitim-istihdam bütünlüğünün sağlanmasına katkıda bulunmak, rehberlik, denetim ve değerlendirme sistemleri oluşturmaktır.»
SAĞLIK BAKANLIĞI 2013-2017 STRATEJİK PLANI MİSYON «İnsan merkezli yaklaşımla birey ve toplum sağlığını en üst düzeyde korumak, sağlık sorunlarına zamanında, uygun ve etkili çözümleri sunmak.»
VİZYON: Arzu Edilen Gelecek Bir hayalim var benim… Gün gelecek, dört büyük çocuğum, derilerinin rengine göre değil, karakterlerinin yapısına göre değerlendirilecekleri bir ülkede yaşayacaklar… Martin Luther KING
«Kurumun görünüşünü, ayırt ediciliğini, düşüncelerini Vizyon Gelecekte istenen Bugün bulunulan «Kurumun görünüşünü, ayırt ediciliğini, düşüncelerini temsil eder. Vizyon, örgüt üyelerinin duygularına ve düşüncelerine bir sesleniştir.»
Yan Yana Çalışan İki Duvar Ustasına Sormuşlar: «NE YAPIYORSUN?» Birinci duvar ustası «Duvar Örüyorum…» diye cevaplamış. İkinci duvar ustası ise «5 Katlı Apartman Yapıyorum…» diyerek cevap vermiş. Bu örnekte ikinci duvar ustasının vizyon sahibi olduğunu söyleyebiliriz.
Kurumsal Vizyon İfadesi; Kurumun ideal geleceğini sembolize eder. İddialı ve aynı zamanda ulaşılabilir bir ifadedir. Şu soruların cevabıdır: * Uzun vadede neleri yapmak isteriz? * Gelecekte nerede olmak isteriz?
Vizyon bildirimi için cevaplanması gereken sorular şunlardır: * Kuruluşun ideal geleceği nedir? * Kuruluş; vatandaşlar, diğer kuruluşlar ve siyasi otorite tarafından nasıl algılanmak istiyor? * Kuruluşun bir vizyon ifadesi var mı? Varsa, yenilenmesi gerekiyor mu?
GÜÇLÜ BİR VİZYON * İdealisttir; Yürekten gelmesi, hissedilmesi gerekir. * Özgündür; Aidiyeti belirtir. * Ayırt edicidir; Diğer kurumlardan farklı olmalıdır. * Çekicidir; Kurum içinden olan/olmayan herkesin ilgisini çeker.
* Kısa ve akılda kalıcıdır. * İlham vericidir. GÜÇLÜ BİR VİZYON * Kısa ve akılda kalıcıdır. * İlham vericidir. * Gelecekteki başarıları ve ideal olanı tanımlar.
9.Kalkınma Planında Türkiye Vizyonu «İstikrar içinde büyüyen, gelirini daha adil paylaşan, küresel ölçekte rekabet gücüne sahip, bilgi toplumuna dönüşen ve AB’ye üyelik için uyum sürecini tamamlamış bir TÜRKİYE.»
NİĞDE ÜNİVERSİTESİ VİZYONU “Bilim ve teknoloji alanlarında rekabet gücüne sahip bir üniversite olmak.”
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI 2010-2014 STRATEJİK PLANI VİZYON «Ülkemizin eğitimde model ve lider bir ülke olmasına katkıda bulunan,Türkiye’de eğitim görmeyi herkes için ayrıcalığa dönüştüren ve mutlu bireyler yetiştiren bir eğitim sistemi.»
SAĞLIK BAKANLIĞI 2013-2017 STRATEJİK PLANI VİZYON
Vizyonun Paylaşılmasının Önemi Vizyonun paylaşılması (iletilmesi), üst düzey yöneticinin, en üst düzeyden en alt düzeydeki çalışana kadar vizyonu yayması sorumluluğudur. Bu işletmede birlik hissi oluşturarak, herkesin o vizyonu gerçekleştirmeye katkıda bulunmasını sağlamaktadır.
Vizyonun Paylaşılmasının Önemi Burada önemli olan husus, liderin bu vizyona uygun hareket etmesidir. Üst düzey yönetici belirlenen vizyonu gerçeğe dönüştürmede her bir çalışanın rolünü ve gelecek fikrinin her bir çalışanla nasıl ilgili olduğunu ve önemini de anlatmalıdır. Bu yüzden de vizyon belirleme sürecine çalışanların katılımını sağlamak önem arz etmektedir.
TEMEL DEĞERLER (İLKELER) «Değerlerimiz Geleceğimizdir…» Kuruluşun, kurumsal ilkeleri ve davranış kuralları ile yönetim biçimini ifade eder.
DEĞERLER ÜÇ TEMEL ALANA İLİŞKİN OLABİLİR Kişiler: Kuruluş çalışanlarına ve paydaşlarla ilişkilere yönelik değerler. Süreçler: Kuruluşun yönetim, karar alma ve hizmet üretimi sürecine ilişkin değerler. Performans: Kuruluşun ürettiği hizmet ve/veya ürünlerin kalitesine yönelik beklentiler.
TEMEL DEĞERLER Kurumun, kurumsal ilkeleri ve davranış kuralları ile yönetim biçimini ifade eder. Bir kuruluşun temel değerlerini ortaya koymak stratejik planlama için önemlidir; çünkü kuruluşun vizyon, misyon ve kurumsal kimliğinin gerisinde temel değerler ve inançlar bulunur. Temel değerler, kuruluşun kararlarına, seçimlerine ve stratejilerinin belirlenmesine rehberlik eder. Hayata geçirilen değerler, kuruluş kimliğinin değişiminde ve çalışanların motive edilmesinde güçlü araçlardır.
Temel Değerler İçin Cevaplanması Gereken Sorular Şunlardır: * Kuruluşun çalışma felsefesi nedir? * Kuruluşun çalışmalarına temel teşkil eden ilkeler, standartlar ve idealler nelerdir? * Kuruluşun personeli tarafından benimsenen değerler ve inançlar nelerdir?
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI 2010-2014 STRATEJİK PLANI TEMEL DEĞERLER Türk millî eğitiminin genel amaç ve temel ilkeleri rehberliğinde; * Türk milletini mutlu kılma ve onu çağdaş uygarlık düzeyinin üzerine çıkarma azim ve kararlılığında çalışmak, * Cumhuriyete ve demokratik değerlere bağlılık, * İnsan haklarına saygılı olmak, * Toplumsal sorumluluk bilincinde olmak, * Katılımcı, hoşgörülü, yapıcı olmak, * Kendisiyle ve çevresiyle barışık olmak, * Ulusal ve evrensel değerleri benimsemek ve bunları davranış hâline getirmek, * Dünyadaki değişim ve gelişimi iyi algılayıp doğru yorumlayabilmek, * Yetkinlik, üretkenlik ve girişimcilik ruhuna sahip olmak, * Hayat boyu öğrenmeyi yaşam tarzı haline getirmek, * Özgür düşünceli ve yüksek iletişim becerileriyle donanımlı olmak, * AR-GE ve teknolojiyi etkin kullanmak, * Çevreyi ve doğayı korumak.
SAĞLIK BAKANLIĞI 2013-2017 STRATEJİK PLANI TEMEL DEĞERLER * Evrensellik * Sağlıkta inovasyon * Kalite ve verimlilik * Kanıta dayalılık * Sürdürülebilirlik * Hesap verebilirlik * İş ahlakı * Saygınlık * Dayanışma * Katılımcılık * Hakkaniyet * Şeffaflık
NİĞDE ÜNİVERSİTESİ TEMEL DEĞERLERİ * Sevgi ve Saygı * İnsan Merkezli * Akılcılık ve Bilimsellik * Etkili İletişim ve İşbirliği İçinde Olmak * Adalet ve Tutarlılık * Şeffaflık ve Hesap Verebilirlik * Yaratıcılık ve Yenilikçilik * Çözüm Odaklılık * Çevreye Duyarlılık * Değişime Açıklık
MİSYONU TEMEL DEĞERLERİ BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞININ 2013-2017 STRATEJİK PLAN VİZYONU «Girişimciliğe, yenilikçiliğe, bilimsel gelişmeye ve yüksek katma değerli teknoloji üretimine dayalı, bilgi tabanlı ve rekabetçi ekonomik yapısıyla dünyanın en gelişmiş on ülkesi arasında yer alan bir Türkiye’nin oluşumunda öncü olmaktır.» MİSYONU * Bilim, sanayi ve teknoloji alanında politika, strateji, plan ve programlar geliştirmek ve uygulanmasını sağlamak, * Bilgi toplumuna dönüşüm sürecinde, bilimsel bilgiye dayalı düşüncenin özendirilmesini sağlamak, * Yüksek teknolojiye dayalı, verimli, çevreye duyarlı, dışa bağımlılığı azaltan, yüksek katma değerli, güvenli ve sürdürülebilir bir üretim yapısının oluşmasını sağlamak, * Üniversite-sanayi işbirliğini geliştirmek, başta KOBİ’ler olmak üzere girişimciliğe, yenilikçiliğe ve Ar-Ge çalışmalarına verilen desteklerle, ülke sanayisinin teknolojik altyapısını güçlendirmek ve rekabet gücünü artırmak, * Haksız rekabeti önlemeye ve kullanıcıları korumaya yönelik olarak güvenli ürün arzını ve dolaşımını sağlamaktır. TEMEL DEĞERLERİ * Katılımcılık, * En az bürokrasi ile kaliteli, etkili ve hızlı hizmet, * Toplumsal sorumluluk, * Öncülük ve rehberlik, * Sürdürülebilirlik, * Verimlilik, * Sürekli gelişim, * Çevreye duyarlılık, * Girişimci, vatandaş ve çalışan odaklılık, * Sistem ve sonuç odaklılık, * Şeffaflık, * Hesap verebilirliktir.
MİCROSOFT’UN VİZYONU «İnsanları her zaman, her yerde ve her cihazda benzersiz yazılımlarla güçlendirmek.» DEĞERLERİ * Doğruluk ve dürüstlük * Müşteriler, ortaklar ve teknoloji konusunda isteklilik. * Başkalarına açık ve saygılı olmak ve başkalarını daha iyi hale getirmek için kendini adamak. * Zorlu hedefleri gerçekleştirme ve geleceği görme isteği. * Özeleştiriden kaçmamak, sorgulayıcı olmak ve kişisel mükemmellikten ve kişisel gelişimden taviz vermemek. * Taahhütler, sonuçlar ve müşterilere, hissedarlara, ortaklara ve çalışanlara sunulan kalite konularında hesap verebilmek. MİCROSOFT’UN MİSYONU «Dünyanın her yerinde insanların ve işletmelerin kendi potansiyellerini fark etmelerini sağlamak.»