TÜRKİYE’DE RES PROJELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Yüksel MALKOÇ TÜRKİYE’DE RES PROJELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Policy workshop: Integrating wind power in Turkey 9 Şubat 2010, Ankara

EİE HİDROELEKTRİK SANAYİDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÇALIŞMALARI RÜZGAR GÜNEŞ JEOTERMAL BİYOENERJİ HİDROJEN DİĞER SANAYİDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÇALIŞMALARI BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÇALIŞMALARI ENERJİ VERİMLİLİĞİ MEVZUATI

Bu Kapsamda Ülkemizin su kaynaklarını ve diğer enerji kaynaklarını etüt ederek elektrik enerjisi üretimine elverişli olanları saptamak, Hidrolojik etütler ve jeoteknik araştırmalar yapmak, Baraj ve HES tesislerinin mühendislik hizmetlerini yürütmek, Yenilenebilir enerji kaynakları (güneş, rüzgar, jeotermal vb.) ile ilgili araştırma, etüt ve demonstrasyon çalışmaları yapmak, Sanayi, konut ve ulaşım sektörlerinde enerji tasarrufuna yönelik etütler, bilinçlendirme ve eğitim çalışmaları yapmak, Enerji kaynaklarının rasyonel kullanımı ile ilgili çalışmaları yürütmek, Hidroelektrik santralların inşaat, işletme denetimi ve danışmanlık hizmetleri ile kamulaştırma işlemlerini yürütmek, Görev ve uzmanlık alanı kapsamındaki etüt ve araştırma işlerini kurum ve kuruluşlara ücreti karşılığında yapmaktır. YİD Rüzgar Santrallerinin Denetimlerini Yapmak

RES Projelerinin Değerlendirilmesi Konusunda Yasal Dayanaklar Kanunlar 3154 sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun 2819 sayılı Elektrik İşleri Etüt İdaresi Teşkiline Dair Kanun 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu Yönetmelikler Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği Rüzgar Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularının Teknik Değerlendirilmesi Hakkında Yönetmelik Elektrik Tesisleri Proje Yönetmeliği

RES Başvurularının Değerlendirilmesi Tüzel Kişi Başvurusu EPDK TEİAŞ TEDAŞ EİE RÜZGÂR ENERJİSİNE DAYALI LİSANS BAŞVURULARININ TEKNİK DEĞERLENDİRİLMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK

RES Başvurularının Teknik Değerlendirmesi Amaç ve Kapsamı Yönetmeliğin amacı; elektrik enerjisi üretiminde rüzgar enerjisinin etkin ve verimli kullanımını sağlamak amacıyla kaynak alanlarının belirlenmesi ve kullanımı ile, Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından lisans başvuruları hakkında verilecek teknik görüşün oluşturulmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir. Yönetmeliğin kapsamı; rüzgar enerjisi kaynak alanlarının belirlenmesini ve bu alanlara yapılacak başvuruları, lisans başvurularının teknik değerlendirmesini, proje kontrolünü, inşaat dönemi denetimini ve destek hizmetlerini içerir.

Kapsanan Proje Aşamaları TEKNİK DEĞERLENDİRME Yeni Geliştirilecek Projeler Proje Kontrol, Denetim ve Destek İşletmede veya Geçici Kabul Protokolü İmzalamış Lisans Almış Uygun Bulma Kararı Alınmış Bağlantı Görüşü Oluşmuş İnceleme ve Değerlendirmeye Alınmış

Lisans Başvurusu Yapılmamış Rüzgar Kaynak Alanlarının Belirlenmesi EİE; Rüzgar enerjisine dayalı lisans başvurusunda bulunulmamış, lisans başvurusu, reddedilmiş, lisansı iptal edilmiş, RES kurmaya elverişli kaynak alanları üzerinde en az bir yıl süreyle rüzgar ölçümü yaparak proje geliştirir ve yatırımcılara sunar. Yatırımcıya Sunulan Projede; alanın topoğrafik özellikleri, rüzgar özellikleri, türbin koordinatları, çevre, mülkiyet, kullanım ve ulaşım durumunu, alanın yakın çevresi ile ilgili bilgileri verir. Kaynak alanlarının kullanımını ve verimliliğini olumsuz yönde etkileyici imar planları düzenlenmemesi için girişimlerde bulunur. Aynı şekilde tüzel kişilerde proje geliştirebilir.  Bu projeler EİE tarafından bu yönetmeliğe göre değerlendirilir.    

Başvuruların Teknik Değerlendirilmesi İnceleme ve değerlendirme aşamasındaki başvurularda türbin koordinatları lisanslı, uygun bulma kararı alınmış veya uygun bağlantı görüşü oluşmuş bir santral sahası içinde bulunuyorsa başvuru değerlendirmeye alınmaz. İstenen belgelerde eksiklikler varsa inceleme ve değerlendirme aşamasındaki başvuru iade edilir. İnceleme ve değerlendirme aşamasındaki başvurunun Santral Sahası Güç Yoğunluğu 0,6 MW/km2 den küçük ise teknik değerlendirme yapılmaz. Diğer aşamalardaki projelerin santral sahaları ayrışma yöntemine göre ayrıştırılır.

Başvuruların Teknik Değerlendirilmesi Aynı trafo merkezine bağlanması planlanan başvurular aşağıdaki formüller ile sıralanır.         OGYi = GYj / n        n: Başvurunun santral sahasındaki türbin koordinatı sayısı.        GYj: Her bir türbin koordinatının güç yoğunluğu (W/m2)        OGYi: Başvurunun santral sahasındaki ortalama güç yoğunluğu (W/m2) BSPi = 0,8 x Gi + 0,2 x SSGYi        Gi: Aynı trafo merkezi için sıralamaya alınan başvurular arasından en yüksek ortalama güç yoğunluğuna (OGY) göre normalize edilmiş güç yoğunluğu puanı (Her bir başvuruya ait ortalama güç yoğunluğunun en yüksek ortalama güç yoğunluğuna bölünmesi ile elde edilen değer).        SSGYi: Aynı trafo merkezi için sıralamaya alınan başvurular arasından en yüksek santral sahası güç yoğunluğuna göre normalize edilmiş santral sahası güç yoğunluğu puanı (Herbir başvuruya ait ortalama santral sahası güç yoğunluğunun en yüksek santral sahası güç yoğunluğuna bölünmesi ile elde edilen değer). En yüksek santral sahası güç yoğunluğu 1,0 MW/km2 den fazla olması durumunda 1,0 MW/km2 olarak kabul edilir.        BSPi: Başvurunun sıralama puanı.

Kapasite Artışı, Tadilat, Modernizasyon Lisans kapsamındaki tesislerin, santral sahası içerisindeki türbin koordinatı değişikliğine, komşu sahalardaki türbin koordinatlarının etkilenmediği yönünde EİE'den uygunluk belgesi alınır. Lisans kapsamındaki tesislerden, geçici kabul protokolü imzalanmış olanlar için, santral sahası içerisindeki kapasite artışı, modernizasyon, yenileme yatırımları ve tadilat taleplerine, komşu sahalardaki türbin koordinatlarının etkilenmediği yönünde EİE'den uygunluk belgesi alınması halinde, ilgili mevzuat kapsamında işlem tesis edilir. Proje kontrol raporu ve uygunluk yazıları Bakanlığa gönderilir

Proje Kontrolleri Projesindeki toplam kurulu gücün lisansındaki kurulu güç ile aynı olması veya ilgili mevzuata göre belirlenecek tolerans sınırları içinde olması, Türbinlerinin, diğer başvuruların veya lisans almış tüzel kişilerin türbinlerinin rüzgarını engelleyebilecek koordinatlara yerleştirilmemiş olması, Elektrik Tesisleri Proje Yönetmeliğindeki kriterleri karşılaması.

İnşaat Dönemi Denetimleri Projelerine; proje uygunluk yazısı alan tüzel kişiler, inşaata başlama tarihini projelerinde belirttikleri başlama tarihinden en az otuz gün önce EİE'ye bildirir. RES projelerinin inşaat dönemi denetimleri, EİE tarafından yapılır. Bu denetimler sonucunda onaylı projesinden farklı işlem tesis eden tüzel kişiler EPDK'ya bildirilir.

Destek Hizmetleri EİE, RES yatırımı yapmak isteyen kamu tüzel kişilerine talebe bağlı olarak rüzgar ölçümü, zemin etüdü ve fizibilite desteği sağlar.

Yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji üreten tesisler (<500 kW) Mikro kojenerasyon tesisleri hariç hidroelektrik tesisler için DSİ’den, diğer yenilenebilir enerji kaynakları için de EİE’den gerekli görüş alınarak proje onayı ve kabul işlemleri Bakanlık veya Bakanlığın yetki verdiği kuruluş ve/veya tüzel kişilikler tarafından yapılır.

Sonuçlar ve Öneriler RES yatırımlarına çok büyük bir ilgi mevcuttur. Bu ilgi yatırıma dönüştürülmelidir. EİE, RES’ler konusunda kanun ve yönetmeliklerin vermiş olduğu tüm görevleri çok hızlı bir şekilde yerine getirmiştir ve getirmeye devam etmektedir.