Globalleşme • Kendi içine dönük, karşılıklı ticarete ve yatırıma konan engellerle birbirinden izole edilmiş; mesafe, zaman ve dil engellerinin olduğu; hükümet düzenlemesi, kültür ve çalışma sistemlerinin ulusal farklılıklar gösterdiği dünya düzeninden gittikçe uzaklaşmaktayız.

Küreselleşme • Karşılıklı ticaret ve yatırıma konan engeller azalmakta; ulaşım ve telekomünikasyon teknolojisiyle, algılanan mesafeler azalmakta;materyalist kültür tüm dünyada benzer hale gelmekte ve ulusal ekonomiler birbirine bağlı global ekonomik bir sistem haline gelmektedir. • Bu süreç globalleşme olarak tanımlanmaktadır.

Küreselleşme • Elli yıldan fazla bir süredir ulusal sınırları aşan ürünler, hizmetler ve yatırım, toplam dünya üretim hacminden daha hızlı büyümüştür. • Küreselleşme, firmalara dış ülkelerde satış yoluyla gelirlerini artırma ve temel girdilerin ucuz olduğu dış ülkelerde üretmek yoluyla maliyetleri düşürme fırsatı sunmaktadır.

Küreselleşme • Dış ülkelerde iş yapmaya konan düzenleyici ve idari engeller azalmıştır. • Ülkeler ekonomilerini özelleştirme, serbestleştirme, rekabet ve dış yatırımlara sıcak bakarak dönüştürmüşlerdir. • Neticede, gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerdeki büyük ya da küçük işletmeler uluslararası faaliyetlerini artırmıştır.

Küreselleşme • Daha bütünleşik ve birbirine bağlı dünya ekonomisine gidişi ifade eder. • Birkaç boyutu vardır. Pazarların küreselleşmesi ve üretimin küreselleşmesi dikkat çeker.

Pazarların Küreselleşmesi • Tarihten bu yana birbirinden ayrı ve farklı ulusal pazarların tek ve büyük bir küresel Pazar haline gelmesini ifade eder. • Dış ticarete konan engellerin kalkması, bu süreçte kolaylaştırıcı olmuştur.

Pazarların Küreselleşmesi • Zaman içinde tüketici tercihleri ve tatları, global tarza bürünmüş, tek global pazar meydana getirmiştir. • Pazarların globalleşmesinden faydalanmak için McDonald’s ve CocaCola gibi global devler olmak zorunlu değildir. • Küçük şirketler de global pazarlarda yer almaktadır.

Pazarların Küreselleşmesi • Tatlarda ve tercihlerde ulusal farklılıkların globalleşmede fren etkisi yapabildiği tüketici pazarlarının yanında, endüstri ürünlerinde de küreselleşme sürmektedir. Alüminyum, petrol, tahıl gibi ürün pazarlarında ve mikro işlemci, bilgisayar hafıza çipleri(DRAMs), bilgisayar yazılımları, yolcu taşıma uçakları gibi.

Pazarların Küreselleşmesi • Dış pazarlarda rakip firmalar hep yan yana, birbirinin karşısında yer alır. Coca Cola-Pepsi Co, Ford-Toyota, Boeing-Airbus örneklerindeki gibi. • Bir firma dış pazara girdiğinde rakip firma, pazarda üstünlük yakalamasına mani olmak için, onu izleyecektir. • Böylece, daha fazla tek düzelik çeşitliliğin yerine geçecektir.

Üretimin Küreselleşmesi • Dünya üzerinde farklı yerleşim yerlerinde, üretim faktörlerinde(iş gücü, sermaye, enerji gibi) kalite ve maliyet farklılıklarını değerlendirerek avantaj elde etmek. • İşletmeler dış ülkelerde üretim yaparken maliyeti düşürmek, kaliteyi geliştirmek, fonksiyonelliği artırmak suretiyle daha etkili rekabet etmeyi hedeflemektedir.

Üretimin Küreselleşmesi • Sadece imalatta dış kaynaklardan yararlanılmamakta, modern iletişim teknolojileri ve internet kullanımıyla hizmetlerde de dış kaynaklar kullanılmaktadır. • Farklı tedarikçilerin kullanılması sonucunda ürünler “global ürünler” olmaktadır.

Küreselleşme Nedenleri • Ticaret ve yatırımda engellerin azaltılması 1920’ler ve 30’larda ulus devletler U/a ticaret ve dış yatırıma kısıtlayıcı engel koydular. • Bu engeller üretilen malların ithalatına getirilen yüksek tarifeler şeklinde olmuştur. Amaç, yerli üreticileri rekabetten korumaktır. • Batının gelişmiş endüstrileri, II. Dünya savaşından sonra ürünlerin, hizmetlerin ve sermayenin serbest dolaşımına engelleri kaldırmıştır.

Küreselleşme nedenleri • Böylece işletmeler, tek ülke yerine bütün dünyayı pazarları olarak görmüşlerdir. • Üretim fabrikalarını optimal yerleşim yerlerinde kurmuşlardır. • Parçalar farklı ülkelerde düşük maliyet ve istenen kalitede üretilmektedir. • Ülkelerin ekonomileri birbirine bağımlı hale gelmiştir. • 1950’lerden itibaren dünya zenginleşmiştir.

Küreselleşmenin sebepleri • 1980’lerden itibaren hizmetlerde u/a ticaretin payı artmıştır. Toplam ticaretin % 20’si hizmet sektöründedir. • Fakat, engellerin kaldırılması garanti edilemez. • Dış rakiplerden “korunma” talepleri bütün dünya ülkelerinden gelebilmektedir.

Teknolojik değişimin rolü • II.Dünya Savaşını takiben komünikasyon, bilgi işleme ve ulaştırma teknolojisinde büyük gelişmeler oldu. İnternet ve www dahil.

Mikro işlemciler • Bu teknolojiler elektronik yollardan geçen çok miktarda bilginin kodlanması, iletimi ve kodun çözülmesini sağlayan mikro işlemcilere dayanır. • Maliyetleri düşerken güçleri artmaktadır.

İnternet ve www • İnternetin ve web’in kullanılması büyük gelişmedir. • Elektronik ticaret (business-to-consumers, e- commerce) işlemleri ve business-to- business(e-business) işlemleri yaygınlaştı. • Yerleşim yerleri, büyüklükleri ne olursa olsun alıcılar ve satıcılar birbirlerini kolaylıkla bulmaktadır.

Ulaştırma Teknolojisi • Konteynır kullanımı uzun mesafeli gemi taşımacılığını geliştirdi. Taşıma maliyetleri düştü. • Konteynır kullanımından önce taşımacılık maliyetli, insan emeğine dayanan, uzun zaman alan, maliyetli bir işti.

Üretime Etkileri • Taşıma maliyetleri düşünce üretim coğrafi olarak farklı bölgelere yayılmış ve daha ekonomik hale gelmiştir. • İletişim teknolojisi ve maliyetlerin düşmesi üretimin dış ülkelere yayılmasına neden olmuştur.

Pazarlara etkisi • www ve düşük maliyetli taşımacılık pazarların küreselleşmesini sağlamıştır. • Ülkeler arasındaki kültürel mesafe azalmış, tüketici ihtiyaç ve tercihlerinde belli ölçüde dönüşüm olmuştur. • Bu eğilimlere rağmen kültürdeki ulusal farklılıklar, tüketici tercihleri ve iş uygulamalarında bariz farklılıklar olabilmektedir.

Dünya üretimi ve ticareti • 1960’larda ABD dünyanın dominant endüstriyel gücüydü. Bu durum sonraları kısmen değişti. • Bunun nedeni diğer bazı ülkelerin daha yüksek ekonomik büyüme göstermesiydi(Asya ekonomileri gibi)

Üretimde değişim • Dünya üretim rakamlarına baktığımızda Çin, Hindistan, Endonezya, Tayland, G. Kore Meksika, Brezilya gibi ülkelerin üretim hacimlerinin arttığı ve İngiltere, Almanya, Japonya, ABD payının nispeten azaldığı görülür.

Doğrudan dış yatırım • Diğer ülkeler üretimlerini artırdığı için sınır ötesi yatırımlar yapmaya başlamışlardır. • Optimal yerleşim yerlerine üretimlerini kaydırmışlar ve belli başlı dış pazarlarda varlıklarını göstermek istemişlerdir.

ÇU Şirketlerde durum • 1960’lardan sonra iki nokta dikkati çekmektedir. • ABD-dışı ÇU işletmelerin yükselişi • Küçük ölçekli ÇU işletmelerin artışı. Gelişmekte olan ekonomilerden ÇU işletmeler dünya pazarlarında boy göstermekte ve rekabet etmektedir.

Değişen dünya düzeni • arasında demokratik devrimlerle Sovyetler Birliği ve Doğu Avrupa ülkelerinde rejimler çöktü. • Avrupa ve Asya’da eski komünist ülkeler demokratik politikalara ve serbest piyasa ekonomisine geçiş yaptılar.

21. Yy da dünya ekonomisi • Ürün, hizmet ve sermayenin serbest dolaşımına engellerin kalkması • Dış ticaret ve yatırımın hızla artması sonucunda ulusal ekonomilerin bütünleşik hale gelmesi • Tek, birbirine bağlı, global ekonomik sistem

Küresel ekonomi • Ekonomileri geliştikçe, daha fazla sayıda ülke gelişmiş ülke kategorisine geçmektedir.(G.Kore, Tayvan…) • Daha fazla küreselleşme riskleri getirmektedir ve 1998’de Tayland’daki finansal kriz, önce Doğu Asya ülkelerine Rusya ve Brezilya’ya yayılmıştır.

İstihdam ve gelire etkisi • Karşıt görüşte olanlar u/a ticarete getirilen engellerin gelişmiş ülkelerde imalat işlerine zarar vereceğini ileri sürmektedir. Üretimler düşük ücretli ülkelere kaydıkça, ana ülkede işsizlik artmaktadır görüşü yaygındır.

• Destekçiler ise serbest ticaretin en verimli şekilde ürün ve hizmet üretimine uygun olarak ülkelerin uzmanlaşmasına yol açacağını, üretimlerinde verimli olamadıkları ürün ve hizmetleri ise ithal edeceklerini savunmaktadır. • Böylece bütün ülkeler kazançlı çıkmaktadır.

yönetme • U/a işletme yönetimi, bütünüyle yerel çalışan işletme yönetiminden farklıdır. • Ülkeler başka başkadır • Problemler daha fazla ve karmaşıktır. • Hükümet müdahaleleri sınırlama getirir. • İşlemler farklı döviz kurlarıyla çalışmayı gerektirir.