Sağlık Raporları ve Mesleki Sorumluluğumuz Dr. Rıdvan YILMAZ 16. Pratisyen Hekimlik Kongresi Ekim 2011

RAPORLAR Akli meleke Yivsiz av tüfeği Askerlik yapabilir

AKLİ MELEKE RAPORU NEDEN İSTENİYOR/KİM İSTİYOR; Çok açık hukuki hüküm yok Alım, satım, devir işlemlerinde Tapu sicil Tüzüğü 14. md. «Tapu müdürü kanaati yeterli, gerekli görülürse rapor ister» Noterlik Kanunu Yönetmeliği 91. md. «Şüphe durumunda temyiz kudretinin varlığı doktor raporu ile saptanır»

AKLİ MEKLEKE RAPORU BEN VERMELİMİYİM? EVET

AKLİ MELEKE raporu NELERE DİKKAT EDELİM; Genel ilkeler. Ne için geldiğini biliyor mu? Yer zaman, mekan oryantasyonu, Para, mal, mülk, eder konusunda muhakeme, Yakın ve uzak zaman ayrımı, İlaç kullanma öyküsü,

AKLİ MELEKE raporu NELERE DİKKAT EDELİM; Demans, alzheimer, bipolar bozukluk, depresyon, mental retardasyon vb. Mini Mental Test

AKLİ MELEKE raporu NELERE DİKKAT EDELİM; Belirgin şüphe/yeterli kanaat oluşmaması durumunda sevk/konsültasyon.

AKLİ MELEKE raporu NASIL YAZALIM. Ayrıntılı yazılmalı Günlük rapordur NASIL YAZALIM. Ayrıntılı yazılmalı Ne için başvurduğu yazılmalı Örnek; Akli meleke raporu almak üzere başvuran……, yapılan muayenesi sonucu, bilinç açık, kooperedir. Yer, zaman, kişi mefhumu yerindedir. Para, kazanç, mal ve ederleri konusunda bilgi ve muhakemesi yerindedir. Bu hali ile akli melekelerinin yerinde olduğunu bildirir tıbbi kanaat raporudur.

YİVSİZ AV TÜFEĞİ SAĞLIK RAPORU YİVSİZ TÜFEK NEDİR?; Piyade tüfeğinden farklı olarak; Namlu içinde yiv yoktur. Mermi çekirdeği yerine av fişeği tabir edilen kovanlı mermiler(saçma, dokuzluk, dom dom kurşunu) kullanılır. Etkili menzil 20 – 90 metredir. Kolay temin edilir, kolay ruhsat alınır.

YİVSİZ AV TÜFEĞİ SAĞLIK RAPORU NEDEN İSTENİYOR/KİM İSTİYOR; 1982; 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler hk. kanun yönetmeliğin «j» bendinde; «akıl hastası veya psikolojik ve nörolojik rahatsızlıkları olanlara silah ruhsatı verilmez» 1997; İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müd. 1159-109 sy. Genelgesi silah ruhsatı alacak kişilerde sağlık raporlarında uyulması gereken kriterler.

YİVSİZ AV TÜFEĞİ SAĞLIK RAPORU NEDEN İSTENİYOR/KİM İSTİYOR; EGM 2004/1272-47935 genelge; silah ruhsatı alacak kişilere Psikiyatri, Göz, KBB, Dahiliye dallarını kapsayacak şekilde sağlık kurulu raporu olarak düzenlenecektir. 2004 de Özel Güvenlik Görevlileri için de sağlık kurul raporu zorunluluğu. Yivsiz tüfekler için silah ruhsatı alacaklardan sağlık kurulu şartı aranmaz, tek hekim raporu yeterlidir. Genel tutum birinci basamakta verilmiyor, verilsin diye SM yazıları tebliğ ediliyor.

YİVSİZ AV TÜFEĞİ SAĞLIK RAPORU BEN VERMELİMİYİM? HAYIR Tek hekim raporu değil, sağlık kurulu raporu istenmelidir.

YİVSİZ AV TÜFEĞİ SAĞLIK RAPORU NEDEN VERMEMELİYİM? Emniyet genel md. 2000 yılı verileri; 965 bin tüfek, 461 bin tabanca ruhsatlı.(T:1.426.000) Her 50 kişiden birinde ruhsatlı silah. Ruhsatsız silah sayısı? Son 5 yılda 5.909 yivli, 72.941 yeni yivsiz av tezkeresi Son 8 yılda 18.814 taşıma ruhsatlı silahla 68.024 ruhsatsız silahla işlenmiş suç. Son 10 yılda ateşli silahla 4.773 kişi öldürüldü, 14.986 kişi yaralandı.

NEDEN VERMEMELİYİM? 7000 kişi üzerinde yapılan bir araştırmada*; Silah taşıyıcılarının 1/3 ü kuşkucu, paranoid kişilik yapısında, Yarısı silahı statü olarak görüyor, 1/3 ünde sürekli öfke hali mevcut, Yarısından çoğu kendini üstün görüyor, %62 si abartılı hak iddia etme özelliğine sahip ¼ ü mazoşist Sonuç: %10 u gerektiğinde hiç düşünmeden silahı çekip adam öldürebilir, hatta nedensiz intihar edebilir. * Prof.Dr. İ.Balcıoğlu, Doç.Dr. A.Samancı, Dr.A.Akcan, F.Engin Akcan.

NEDEN VERMEMELİYİM YURT DIŞINDA SİLAH RUHSATI; Kriminal Psikiyatri Muayene ve Araştırma Merkezlerinde 2 günlük testler ve muayeneler sonucunda

NEDEN VERMEMELİYİM Türkiye Psikiyatri Derneği görüşü(24.12.2010) Türkiye’de ortalama her 65 kişiden biri silah taşımakta ya da bulundurmaktadır. Ülkelere göre, silaha sahip olma sıralamasında Türkiye tüm dünya ülkeleri sıralamasında 20. sıradadır Ruhsatlı ve ruhsatsız silah sayısı son 10 yılda yaklaşık 10 kat artmıştır. 2,5 milyonun üzerinde ruhsatlı silah. Cinayet olgularının yarısının ateşli silahla gerçekleşmiş, 2009 verilerine göre her yıl yaklaşık 4 bin kişi silahla ölmekte, 10 binlercesi yaralanmaktadır. Silahlanma, aile içi şiddet olaylarının yaralanma ve ölümlerle sonuçlanmasına yola açmakta, intiharları kolaylaştırmakta, kaza sonucu ölüm ve yaralanmalara neden olmaktadır. http://www.psikiyatri.org.tr/presses.aspx?press=312&type=24

NEDEN VERMEMELİYİM Türkiye Psikiyatri Derneği öneriler(24.12.2010) Ateşli silah bulunması ölüm riskini en az 12 kat artırmaktadır. Temel amaç ve strateji, bireysel sivil silahlanmanın kontrol altına alınması değil bireysel silahlanmanın önlenmesi, eşdeyişle bireysel silahsızlanma olmalıdır. İlgili meslek örgütlerinin ve demokratik kitle örgütlerinin konu hakkındaki görüşleri ve hazırladıkları raporlar değerlendirmelidir http://www.psikiyatri.org.tr/presses.aspx?press=312&type=24

NEDEN VERMEMELİYİM Türkiye Psikiyatri Derneği öneriler(24.12.2010) Dünyanın gelişmiş hiçbir ülkesinde olmayan “silah ruhsatlandırmasında hekimlerin sorumluluk alması” uygulaması kaldırılmalı, silah ruhsatı almak isteyen kişilerin muayeneleri ve silah edinme kararları tek hekim sorumluluğuna bırakılmamalı, temel sorumluluğun emniyet birimlerinde olduğu, hekimlerin sadece tıbbi muayene ve bilirkişilik uygulamalarını yürüttüğü ayrı bir kurumsallaşma yapısı tesis edilmelidir. http://www.psikiyatri.org.tr/presses.aspx?press=312&type=24

NEDEN VERMEMELİYİM? Silah her türlü öldürücüdür, yaralayıcıdır. İster YİVLİ olsun ister YİVSİZ olsun; Silah her türlü öldürücüdür, yaralayıcıdır. İnsan sağlığını tehdit eder. Diğer sağlam raporlarından farklıdır. Birinci Basamak sağlık hizmeti felsefesiyle bağdaşmaz. Hekimlikle bağdaşmaz.

Vermemek ya da sağlık kurulu versin demek yeter mi? YETMEZ Hekim sorumluluğu bilinciyle hep birlikte meslek örgütümüz, bilimsel derneğimiz ve diğer uzmanlık dernekleri ve sivil toplum örgütleriyle beraber gerekli mücadele sürecini sürdürmeliyiz.

NEDEN VERMEMELİYİM? Yine de verelim diyenlere; 5-10 dk. Kısa görüşme ve kabaca bir gözlemle «silah taşıyabilir» kanaatine varabilmek mümkün değildir. 5 yıl için geçerli bir rapor vereceğinizi bilin. Çok ayrıntılı psikiyatrik testlerden geçirilmeli, kişilik testleri, öfke testleri vb. uygulanmalıdır. Kanaatinizi açık vermek zorunda olduğunuzu ve ilgili kişiyle bir odada tek başınıza ve karşı karşıya olduğunuzu unutmayın.

ASKERLİĞE ELVERİŞLİDİR SAĞLIK RAPORU KİM / NEREDE VERİYOR; Asker Muayene Kurulu, Askerlik Şubelerinde Pratisyen Hekimler, Toplum Sağlığı Merkezlerinde

ASKERLİĞE ELVERİŞLİDİR SAĞLIK RAPORU NEDEN İSTENİYOR/KİM İSTİYOR; Milli Savunma Bakanlığı / Askerlik Şubeleri 1111 Sayılı Askerlik  Kanunu İlk Yoklama (Nisan ayı) Son Yoklama (1 Temmuz-31 Ekim)

ASKERLİĞE ELVERİŞLİDİR SAĞLIK RAPORU NEDEN İSTENİYOR/KİM İSTİYOR; TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği(1986) sağlık yönünden, askerlik hizmetini ifa etmesine mâni bir hastalık veya arızası bulunmamak. Madde 5 - Yükümlülerin ilk sağlık muayeneleri son yoklama sırasında askerlik şubelerinde toplanan askerlik meclisindeki iki tabip (birisi sivil olabilir) tarafından aşağıdaki şekilde yapılır.

TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği(1986)  Ruh ve beden durumları ile iç organları dikkatle gözden geçirilir, nabız sayılır, kan basıncı ….. Yükümlü tarafından beyan edilmeyen ya da fizik muayene sırasında belirti ve bulgusuna rastlanamayan çeşitli hastalık ve arızaların ortaya konması veya taranması için laboratuar veya görüntüleme tetkiki gibi ileri tetkikler yapılması gerekmez. Yükümlülerin bu şekilde gerçekleştirilen sağlık muayenelerinde askerliğe elverişli bulunmaları, kendilerinin muayene tarihinde tam sağlıklı olduklarını göstermez ve silâh altına alındıktan sonra saptanan hastalık ve arızalarının askerlik sırasında ortaya çıktığının kanıtı veya karinesini tek başına oluşturmaz.

TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği(1986)  SON YOKLAMA DIŞINDA YAPILAN SAĞLIK MUAYENELERİ Madde 7 -(Değişik md.: 16/06/2008 - 2008/13831 S.Yön/4.mad)      Son yoklamada arıza ve hastalıkları gözden kaçanlarla, son yoklama ile sevk tarihi arasında geçen sürede hastalananlar ve askerlik meclisi son yoklaması dışında yoklaması yapılacakların (yoklama kaçakları dahil) muayeneleri asker hastanelerinde, asker hastanesi veya askeri tabibin bulunmaması halinde resmi sivil sağlık kuruluşlarında bulunan tek tabip tarafından yapılır. Sağlık kuruluşlarına sevkten önce, Yükümlülere Yoklamalarda Uygulanacak Sağlık Durumu Hakkında Bilgi Formunun doldurulması sağlanır.

TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği(1986) ASKERLİĞE ELVERİŞLİ OLANLARIN SINIFLANDIRILMASI(Madde13) Piyade: -Sağlamlar ile arızaları A dilimine girenler bu sınıfa verilir. Topçu: - Kulak zarları delik olanlar tercih edilir. Mızıka (Bando): -Dişleri muntazam, dudakları ince olanlar Şoför; Ruhsal Durum: (I) Psikotik ve Bipolar bozukluklar bulunmamalıdır.        (II) Mental Retardasyon bulunmamalıdır.        (III) Madde kötüye kullanımı ve bağımlılığı bulunmamalıdır.        (IV) Organik ruhsal bozukluklar bulunmamalıdır.        (V) Antisosyal kişilik bulunmamalıdır. ……………..

A BENDİNDE TANIMLANAN HASTALIK VE ARAZLAR: ASKERLİĞE ELVERİŞLİ B BENDİNDE TANIMLANAN HASTALIK VE ARAZLAR: BARIŞTA ASKERLİĞE ELVERİŞLİ DEĞİL (SAVAŞTA GEREKLİ İSE ASKERE ALINIR) D BENDİNDE TANIMLANAN HASTALIK VE ARAZLAR: BARIŞTA VE SAVAŞTA ASKERLİĞE ELVERİŞLİ DEĞİL ……….. Md. 22: hastalık ve arazların birleştirilmesi şeklinde bir madde Md. 23: sınır vakalarda karar yetkisinden bahsediliyor Md.25, 26, 27'de sıkça ameliyatla düzeltilebilir ifadesi var. (??) MADDE 46-47-48-49-50 ve 51’ de A bendinde tanımlanan hastalıklar için özel tetkik yöntemlerine ihtiyaç var!!! …………..

ASKERLİĞE ELVERİŞLİDİR SAĞLIK RAPORU BEN VERMELİMİYİM? HAYIR Sağlık muayenesi esas olarak askeri hekimce yapılır/yapılmalıdır. Askeri Hastanelerce yapılır/yapılmalıdır. Yönetmelik mevzuatı çok ayrıntılıdır ve tecrübeli askeri hekimlerce yapılmalıdır. Askere alan ve kuralları koyan kurum uygun muayene ortamı ve istihdamı kendi içinde sağlamalıdır.

ASKERLİĞE ELVERİŞLİDİR SAĞLIK RAPORU BEN VERMELİMİYİM? EVET / MECBUREN Tek hekim muayenesi yeterli, TSM’lerde uygun muayene ortamı oluşturulmalı, Ek iş yükü oluşturmamalı, yeterli hekim ve zaman ayrılmalı, Uygun olmayan ortamda muayene reddedilmeli, Ayrıntılı muayene, Sevk kriterleri iyi bilinmeli, Aile hekimleri vermeli

Kurallara uygun olarak muayene etmeden GENEL OLARAK Kurallara uygun olarak muayene etmeden tetkiklerini görmeden onay vermezseniz. O zaman, en fazla kızarlar ! Amma sorun çıkarttın be hocam ! Altı üstü bir kaşe, bir imza yani! ..........

Tamam getir onaylayayım da yeter ki git başımdan derseniz ?

Bazen insanların işlerini kısa yoldan halletmeyerek de onlara yardımcı olabiliriz...

www.phd.org.tr 0212 528 89 88