ÇEVRE DENETİMİ VE ÇEVRE HUKUKUNDA YAPTIRIM T.C. Antalya Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ÇEVRE DENETİMİ VE ÇEVRE HUKUKUNDA YAPTIRIM M.Tamer ÇAVDAR Çevre Denetimi Şube Md.V.

Toplumsal Düzen Kuralları Sosyal hayatın bir düzen içinde devam edebilmesi için, kişilerin uymak zorunda oldukları bir takım kurallara ihtiyaç vardır. Bu kurallara “Toplumsal Düzen Kuralları ” denir. Kişilerin bu kurallara uymamaları neticesinde karşılaşacakları tepkiye “yaptırım” adı verilir.

Toplumsal Düzen Kuralları . Din Kuralları . Hukuk Kuralları . Ahlak Kuralları . Görgü Kuralları

Düzenleyen Kurallar Değer Hükmü Yaptırım Sosyal Hayatı Düzenleyen Kurallar Değer Hükmü Yaptırım 1. Din Kuralları Günah-Sevap Manevi 2. Ahlak Kuralları İyi-Kötü-Ayıp Manevi 3. Görgü Kuralları Nazik-Kaba-Saygısız Manevi 4. Hukuk Kuralları Suç-Hukuka Aykırılık Maddi

Hukuk Kuralları Özellikleri; Kaynağı akıl ve bilimdir. Toplumsal yaşamı düzenleyen ve uyulması devlet zoru ile desteklenmiş kurallar bütünüdür. Özellikleri; Kaynağı akıl ve bilimdir. Zamana ve mekana göre değişiklik gösterirler. Yaptırımı Maddi niteliktedir (Ceza, cebri İcra, hükümsüzlük, tazminat vb.)

Hukuk Kurallarının Amaç ve İşlevleri . Toplumda güveni sağlamak . Bireye özgürlük sağlamak . Toplumsal düzeni sağlamak . Eşitliği sağlamak . Sosyal yaşamda barışı sağlamak . Adaleti sağlamak

HUKUKUN KAYNAKLARI ADSIZ DÜZENLEYİCİ İŞLEMLER HUKUKUN KAYNAKLARI YAZILI KAYNAKLAR ANAYASA MİLLETLER ARASI ANTLAŞMA KANUN / KHK TÜZÜK YÖNETMELİK ADSIZ DÜZENLEYİCİ İŞLEMLER YAZISIZ KAYHAKLAR ÖRF-ADET HUKUKU YARDIMCI KAYNAKLAR İÇTİHAT ÖĞRETİ

Kanunlar, KHK, Uluslararası Anlaşmalar Adsız Düzenleyici İşlemler Normlar Hiyerarşisi Anayasa Kanunlar, KHK, Uluslararası Anlaşmalar Tüzükler Yönetmelikler Adsız Düzenleyici İşlemler

ANAYASA (MADDE 56) “Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek Devletin ve vatandaşların ödevidir.” 9

İLGİLİ MEVZUAT 2872 sayılı Çevre Kanunu 5326 sayılı Kabahatler Kanunu 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Çevre Kanununa Göre Verilecek İdarî Para Cezalarında İhlalin Tespiti Ve Ceza Verilmesi İle Tahsili Hakkında Yönetmelik Yönetmelikler… Tebliğler … Genelgeler…

Amaç Kapsam İlkeler Yükümlülükler - Yasaklar Sorumluluk Yaptırımlar ÇEVRE KANUNU Amaç Kapsam İlkeler Yükümlülükler - Yasaklar Sorumluluk Yaptırımlar

ÇEVRE GENEL MENFAAT – KAMUSAL VARLIK ÇEVRE KANUNU Amaç: “Bütün canlıların ortak varlığı olan çevrenin, sürdürülebilir çevre ve sürdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda korunmasını sağlamak” ÇEVRE GENEL MENFAAT – KAMUSAL VARLIK

ÇEVRE KANUNU Kapsam - temel düzenleme alanları: - Toprak - Hava - Su - Atık - ÇED - Gürültü - Tehlikeli kimyasallar ve atıklar - Koku - Biyolojik çeşitlilik

ÇEVRE KANUNU Çevre Hukukunun Temel İlkeleri Kirleten Öder İlkesi (md. 3/g) Entegrasyon (Bütünleyicilik) İlkesi (md. 3/c,d) Önleme İlkesi (md.8/2) İşbirliği İlkesi (md. 3/b) Katılım İlkesi (md. 3/e) İhtiyat İlkesi (Ek Madde 8) Bu ilkelerin yansımaları Çevre Kanunu’nda mevcuttur. Entegrasyon İlkesi: Çevre korumasının bütün politikalarda dikkate alınması Bu ilkenin diğerleri gibi doğrudan bir yansıması yok gibi görünse de bu ilkenin sürdürülebilir kalkınma ile yakın ilişkisi nedeniyle sürdürülebilir kalkınmaya vurgu yapılan maddelerden görülmesi mümkündür. (SK: Şimdiki kuşağın ihtiyaçlarının, gelecek kuşakların ihtiyaçlarını sağlama imkanını tehlikeye düşürmeden karşılanması) Önleme ilkesi; “önlemek tedavi etmekten daha iyidir” İşbirliği İlkesi: Çevreyle ilgili plan, politika ve kararların oluşturulmasında, bunların uygulanmasında dayanışma ve ortak çaba gösterilmesi Katılım İlkesi == ÇED’de de uygulamasını görüyoruz. İhtiyat İlkesi ise bu ilkeler arasında en ilerici olanıdır. “bilimsel belirsizlik” halinde dahi çevreye potansiyel zarar riski olduğu öngörülerek hareket edilmesidir. * baz istasyonları, iyonlaştırıcı olmayan radyasyon konuları 14

ÇEVRE KANUNU Kirlilikle mücadele masrafları Kirlenme ve bozulmanın önlenmesi, sınırlandırılması, giderilmesi ve çevrenin iyileştirilmesi için yapılan harcamalar kirleten veya bozulmaya neden olan tarafından karşılanır.= KİRLETEN ÖDER

Faaliyetleri sırasında veya sonrasında, KİRLETEN: Faaliyetleri sırasında veya sonrasında, doğrudan veya dolaylı olarak çevre kirliliğine, ekolojik dengenin ve çevrenin bozulmasına sebep olan gerçek ve tüzel kişi 16

ÇEVRE KANUNU (MADDE 8) KİRLETME YASAĞI “Her türlü atık ve artığı, çevreye zarar verecek şekilde, ilgili yönetmeliklerde belirlenen standartlara ve yöntemlere aykırı olarak doğrudan ve dolaylı biçimde alıcı ortama vermek, depolamak, taşımak, uzaklaştırmak ve benzeri faaliyetlerde bulunmak yasaktır. Kirlenme ihtimalinin bulunduğu durumlarda ilgililer kirlenmeyi önlemekle; kirlenmenin meydana geldiği hallerde kirleten, kirlenmeyi durdurmak, kirlenmenin etkilerini gidermek veya azaltmak için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler”

Kirliliğe sebep olunursa karşılaşılacak durumlar Kirliliğe sebep olunursa karşılaşılacak durumlar? Masraf ve harcamalardan sorumluluk İdari para cezası İzin ve lisans iptali Faaliyetin durdurulması Zararların tazmini- zararlardan sorumluluk Adli cezalar – Hapis cezası 18

ÇEVRE KANUNU Kusursuz sorumluluk ! Sorumluluk: (md. 28) “Çevreyi kirletenler ve çevreye zarar verenler sebep oldukları kirlenme ve bozulmadan doğan zararlardan dolayı kusur şartı aranmaksızın sorumludurlar. Kirletenin, meydana gelen zararlardan ötürü genel hükümlere göre de tazminat sorumluluğu saklıdır...” Kusursuz sorumluluk !

MÜLKİYETİN KAMUYA GEÇİRİLMESİ İDARİ YAPTIRIMLAR İDARİ YAPTIRIM İDARİ PARA CEZALARI MÜLKİYETİN KAMUYA GEÇİRİLMESİ DİĞER FAALİYET DURDURMA KAPATMA MEN ETME

ÇEVRE KANUNUNDA İDARİ YAPTIRIMLAR A- İdari Yaptırımlar I- İdari para cezaları II- Faaliyetin durdurulması III- Seyrüseferden men B- Adli Nitelikteki Cezalar

USUL – YAPTIRIM UYGULAMA Çevre Kanunu uyarınca, Kanun ve Yönetmelik hükümlerine aykırılığın düzeltilmesi için süre verilmesi, bu ihlal sebebiyle idari para cezası uygulanmasına engel teşkil etmez. Süre verilmesi bir yaptırım değildir. Tespit edilen ihlal için sadece süre verilmesi, tespit edilen kabahatin/suçun yaptırımsız bırakılması anlamına gelir. Bu ise Kanuna aykırıdır…

DENETİM VE BİLGİ VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ ÇEVRE KANUNU (MADDE 12) DENETİM VE BİLGİ VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ “Bu Kanun hükümlerine uyulup uyulmadığını denetleme yetkisi Bakanlığa aittir. …Denetimler, Bakanlığın belirlediği denetim usul ve esasları çerçevesinde yapılır.…”

Denetime muhatap olan ilgililer: Denetçilerin talep edecekleri bilgi ve belgeleri vermekle, Yapılacak olan analiz ve ölçümlerin giderlerini karşılamakla, Denetim esnasında her türlü kolaylığı göstermekle yükümlüdür.

USUL - YETKİ Bakanlık adına idari yaptırım/ idari para cezası uygulanması yetkisi (Çevre Kanununa Göre Verilecek İdarî Para Cezalarında İhlalin Tespiti Ve Ceza Verilmesi İle Tahsili Hakkında Yönetmelik madde 5): Bakanlık merkezde; Çevre Yönetimi Genel Müdürü ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürü Bakanlık taşra birimlerinde; İl Çevre ve Şehircilik Müdürü YETKİLİDİR.

Denetim Ekibi Kanunda belirtilen yükümlülüklerin ilgililerce yerine getirilip getirilmediğinin tespiti için Bakanlık merkez veya taşra teşkilatı ile Bakanlıkça yetki verilmiş kurum veya kuruluşların yetkili makamı tarafından usulüne uygun olarak iki veya daha fazla kişiden meydana gelen çevre denetim ekibi görevlendirilir. (Çevre Kanununa Göre Verilecek İdarî Para Cezalarında İhlalin Tespiti Ve Ceza Verilmesi İle Tahsili Hakkında Yönetmelik madde 7):

USUL – DENETİM/TESPİT Görevli/yetkili denetim personeli; Denetim mahalline en seri şekilde ulaşmak Çevre mevzuatını ihlal varsa tespit etmek, kirliliğin nedenini belirlemek İhlali, ölçüm yaparak, fotoğraf, film ya da video çekimi yaparak, hava fotoğrafı ve uydu görüntüsünden yararlanarak tespit etmeye çalışmak Mevzuata uygun biçimde numune almak Alınan numuneleri en kısa sürede yetkilendirilmiş laboratuvara teslim etmek

USUL – DENETİM/TESPİT Durum tespitine ve/veya ihlale ilişkin olarak yapılan işlemleri DENETİM/ TESPİT TUTANAĞI ile belirlemek Hazırlanan tutanak ve tüm diğer ilgili belgeleri idari para cezası vermeye yetkili makama teslim etmek. İle yükümlüdür. (Çevre Kanununa Göre Verilecek İdarî Para Cezalarında İhlalin Tespiti Ve Ceza Verilmesi İle Tahsili Hakkında Yönetmelik madde 8): İdari yaptırım kararının iptali halinde, İdari yaptırım kararına/idari para cezasına esas denetimi yapan sorumlu değildir. İstisna> kötü niyet… yetkinin keyfi kullanılması….

USUL – DENETİM/TESPİT İhlalin Tespiti: Fotoğraf, hava fotoğrafı, kamera, uydu görüntüleri ve diğer teknik cihazlardan yararlanılabilir. İhlalin tespiti için numune alınması gerekiyorsa, bu numuneler usulüne uygun olarak yeterli miktarda alınır, etiketlenir ve mühürlenerek, mevzuatta belirtilen zaman içinde yetkili laboratuvara teslim edilir veya gönderilir. Analiz sonuç raporları delil olarak değerlendirilir. Alınan numuneler denetim tutanaklarında belirtilir.

USUL – DENETİM/TESPİT İhlalin Belirlenmesinde KURAL : Fotoğraf, kamera, ve diğer teknik cihazlardan yararlanılarak ihlalin tespiti İSTİSNA :Çevre Denetim Tutanağı ve Tespit Tutanağı yeterlidir. ŞARTLARI İlgililerin olay mahallinden ayrılması, olayın kendine özgü mahiyeti gibi fiili imkansızlıklar nedeniyle fotoğraf çekme yahut kamera ile tespitin mümkün olmaması 18 groston ve daha küçük gemilerin sebep olduğu kirlenmeler için numune almaya, fotoğraf-film ve video çekimine gerek yoktur.

USUL – TESPİT TUTANAĞI Denetimi bütün yönleriyle yansıtacak, yer, zaman… En az 3 nüsha, karbon kağıdı yahut kendiliğinden karbonlu Sabit mürekkepli yahut tükenmez kalemle Tutanağı düzenleyenlerin her biri ve ihlale neden olan, sorumlu kişi tarafından imzalanır. Denetlenen yahut temsilcisi imzadan imtina ederse, durum tutanakta açık olarak gösterilir. Çevre mevzuatında istenen ve sunulması zorunlu olan bilgi/belgenin sunulmaması ya da eksik sunulması halinde durum mutlaka Denetim Tutanağına açık olarak yazılır. Numune alınması gerekiyorsa, usulüne uygun yürütülen numune alma işlemi Denetim Tutanağında belirtilir.

USUL – YAPTIRIM KARAR TUTANAĞI İdari yaptırım kararında bulunması zorunlu hususlar şunlardır: Hakkında idari yaptırım kararı verilen kişinin kimlik ve adresi İdari yaptırım kararını gerektiren kabahate konu eylem Kabahati oluşturan fiil, işlendiği yer, zaman Kabahatin işlendiğini ispata yaracak tüm deliller Karar tarihi ve kararı veren kamu görevlisinin kimliği Alt sınır- üst sınırlı cezalarda, alt sınırdan farklı ceza verildi ise gerekçesi Tutanakta ve kararda bu hususlar yer almak zorundadır. İdari yaptırım kararında bunlardan herhangi birinin bulunmaması iptale yol açabilir.

KABAHATLER HUKUKU – ESASLAR Kabahat; 5326 sayılı Kabahatler Kanununda düzenlenmiştir. Kabahat, icraî veya ihmali davranışla işlenebilir. Kabahat, kasten veya taksirle işlenebilir. Kabahate teşebbüs cezalandırılmaz.

KABAHATLER HUKUKU – ESASLAR Sorumluluğu Kaldıran Haller: Yaş Küçüklüğü Akıl Hastalığı 15 yaşından küçük olanlara ve akıl hastalarına idari para cezası verilemez.

KABAHATLER KANUNU – ESASLAR Kabahatler Kanununun Genel Kanun Niteliği (Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrası) “Bu Kanunun; a) İdari yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümleri, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde, b) Diğer genel hükümleri, idari para cezası veya mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımını gerektiren bütün fiiller hakkında, uygulanır.” Fiil hem TCK kapsamında düzenlenen suç hem de Çevre Kanunu kapsamında düzenlenen kabahat ise ÇK uyarınca idari para cezası uygulanarak suç nedeniyle Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulması gerekmektedir.

KABAHATLER KANUNU – ESASLAR İçtima kuralları kabahatler hukuku açısından kabahat sayılan bir eylemin birden fazla tekrarlanması veya kabahate konu birden fazla eylemin gerçekleştirilmesi halinde nasıl ceza uygulanacağını belirler. Kabahatler Kanununun 15 inci maddesi İçtima konusu düzenler. (1) Bir fiil ile birden fazla kabahatin işlenmesi halinde bu kabahatlere ilişkin tanımlarda sadece idari para cezası öngörülmüşse, en ağır idari para cezası verilir. Bu kabahatlerle ilgili olarak kanunda idari para cezasından başka idari yaptırımlar da öngörülmüş ise, bu yaptırımların her birinin uygulanmasına karar verilir. (2) Aynı kabahatin birden fazla işlenmesi halinde her bir kabahatle ilgili olarak ayrı ayrı idari para cezası verilir. Kesintisiz fiille işlenebilen kabahatlerde, bu nedenle idari yaptırım kararı verilinceye kadar fiil tek sayılır. Fiil ile işlenen kabahatler için; > her biri için idari para cezası var ise > en ağır olanı > idari para cezasından başka yaptırım ise > her biri

KABAHATLER KANUNU - ZAMANAŞIMI İdari para cezası uygulanmasında zamanaşımı; Kabahate konu fiilin işlenmesiyle veya Neticenin gerçekleşmesiyle işlemeye başlar. İdari para cezası ≥ 100.000.00 ise 5 yıl İdari para cezası ≥ 50.000.00 ise 4 yıl İdari para cezası < 50.000.00 ise 3 yıl Nisbi nitelikli idari para cezası ise 8 yıl Kabahate konu fiilin aynı zamanda suç teşkil etmesi halinde ise, suça ilişkin zamanaşımı süresi esas alınır.

CEZANIN ALT VE ÜST SINIRININ BELİRLENDİĞİ DURUMLAR 2872 sayılı Çevre Kanununun 5491 sayılı Kanun ile değişik 20 nci maddesinin (v) ve (y) bentlerinde alt ve üst sınır gösterilmek sureti ile belirlenen idari para cezalarının uygulanmasında ceza miktarı: 1) İşlenen kabahatin haksızlık içeriği, (kirliliğin boyutu, türü, sonuçlarının ağırlığı gibi) 2) Failin kusuru, (Fiilin kasten ya da kaza sonucu işlenmesi) 3) Failin ekonomik durumu bir arada değerlendirilerek belirlenir. Bu değerlendirme sonucunda alt limitin üstünde bir idari para cezası uygulanmasına karar verilmiş ise, gerekçeye idari para cezası kararında yer verilmesi gerekmektedir

İDARİ YAPTIRIM KARARININ TEBLİĞİ İdari yaptırım kararının tebliği 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre açıklamalı (meşruhatlı) tebligat zarfı ile ve mutlaka karşı tarafa tebliğ tarihini gösterecek tebliğ alındısı geri dönecek biçimde yapılmalıdır. Tebligat metninde bu karara karşı başvurulabilecek kanun yolu, mercii ve süresi açık bir şekilde belirtilir. Tebliğ süresinin önemi… Dava açma süresi tebliğden itibaren > 30 gün Husumetin Bakanlığa yöneltilmesi gerekmektedir; aksi halde hasım düzeltme talebinde bulunulması ve fakat yeni bir karar verilinceye kadar davanın takibi (belgeler, savunma…) İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğünce yapılır.

İDARİ YAPTIRIM KARARININ TEBLİĞİ İdari yaptırım kararının ilgili gerçek kişinin huzurunda verilmesi halinde tutanakta bu husus açıkça belirtilir. Bu karara karşı başvurabileceği kanun yolu, mercii ve süresine ilişkin olarak bilgilendirildikten sonra kişinin karar tutanağını imzalaması istenir. İmzadan kaçınılması halinde bu durum tutanakta açıkça belirtilir. Karar tutanağının bir örneği kişiye verilir. Tüzel kişi hakkında verilen idari yaptırım kararları her halde ilgili tüzel kişiye tebliğ edilir.

İDARİ YAPTIRIM KARARININ TEBLİĞİ Çevre Kanununda cezanın ödenmesi için ayrı bir süre öngörülmediğinden, ödeme süresi 6183 sayılı Kanuna göre tebliğden itibaren 1 ay olup, tebligat metninde ödeme süresinin tebliğden itibaren 1 ay olduğunun da belirtilmesi gerekmektedir. 2872 sayılı Çevre Kanununun 5491 sayılı Kanunla değişik 25 inci maddesinde, verilen idari yaptırım kararına karşı tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde idare mahkemesinde dava açılabileceği belirtilmekte olup, tebligat metninde bu hususa yer verilmesi gerekmektedir. Ödeme süresi tebliğden itibaren 1 ay İdari para cezasının kanun yoluna başvurudan önce dava açma süresi (30 gün – 442 sayılı Tahsilat Genel Tebliği) içinde ödenmesi halinde ¾

FAALİYETİN DURDURULMASI Çevre Kanununun 15 inci maddesi uyarınca; Kanun ve Yönetmeliklere aykırı davrananlara, söz konusu aykırı faaliyeti düzeltmek için bir defaya mahsus ve bir yılı aşmamak üzere SÜRE VERİLEBİLİR. - Süre verilmezse derhal, süre verilirse sürenin sonunda aykırılık düzeltilmez ise faaliyet kısmen veya tamamen, süreli veya süresiz DURDURULUR. Çevre ve insan sağlığı yönünden tehlike yaratan faaliyetler süre verilmeksizin durdurulur. SÜRE VERİLMESİ VE FAALİYETİN DURDURULMASI, BU KANUNDA ÖNGÖRÜLEN CEZALARIN UYGULANMASINA ENGEL TEŞKİL ETMEZ. Çevresel Etki Değerlendirmesi incelemesi yapılmaksızın başlanan faaliyetler, Bakanlıkça; Proje tanıtım dosyası hazırlanmaksızın başlanan faaliyetler mahallin en büyük mülki amiri tarafından süre verilmeksizin durdurulur.

ADLİ NİTELİKTEKİ CEZALAR Çevre Kanunu 26 ncı maddesi uyarınca: Bu Kanunun 12 nci maddesinde öngörülen bildirim ve bilgi verme yükümlülüğüne aykırı olarak yanlış ve yanıltıcı bilgi verenler, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu Kanunun uygulanmasında yanlış ve yanıltıcı belge düzenleyenler ve kullananlar hakkında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümleri uygulanır. Bu maddeye göre yargıya intikal eden çevresel etki değerlendirmesine ilişkin ihtilaflarda çevresel etki değerlendirmesi süreci yargılama sonuna kadar durur.

ADLİ NİTELİKTEKİ CEZALAR Çevre Kanunu 26 ncı maddesi uyarınca: Maddede öngörülen adli nitelikteki cezayı gerektiren suçların işlenmesi halinde, konuya ilişkin tüm bilgi ve belgelerle birlikte, yetkili Cumhuriyet Savcılıklarına ivedilikle suç duyurusunda bulunulması ve kamu davasının takibi için ilgili Hazine Avukatlıklarına konunun intikali gerekir. Savcılık/ Mahkeme/Muhakemat Müdürlüğü/Hazine Avukatlığı vb yerlerle yapılan yazışmalarda, olayın hikayesi tam anlatılmalı…Dosya, ekleriyle tam olmalı…ilgili tüm belgeler eklenmeli

TÜRK CEZA KANUNUNDA ÇEVREYE KARŞI SUÇLAR Çevrenin atık ve artıklarla kasten kirletilmesi MADDE 181- (1) İlgili Kanunlarla belirlenen teknik usullere aykırı olarak ve çevreye zarar verecek şekilde, atık veya artıkları toprağa, suya veya havaya kasten veren kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Atık veya artıkları izinsiz olarak ülkeye sokan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (özel hüküm) (3) Atık veya artıkların toprakta, suda veya havada kalıcı özellik göstermesi halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza iki katı kadar artırılır. (ağırlaştırıcı sebep) (4) Bir ve ikinci fıkralarda tanımlanan fiillerin, insan veya hayvanlar açısından tedavisi zor hastalıkların ortaya çıkmasına, üreme yeteneğinin körelmesine, hayvanların veya bitkilerin doğal özelliklerini değiştirmeye neden olabilecek niteliklere sahip olan atık veya artıklarla ilgili olarak işlenmesi halinde, beş yıldan az olmamak üzere hapis cezasına ve bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur. (ağırlaştırıcı sebep) (5) Bu maddenin iki, üç ve dördüncü fıkrasındaki fiillerden dolayı tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur. (güvenlik tedbiri)

TÜRK CEZA KANUNUNDA ÇEVREYE KARŞI SUÇLAR Çevrenin taksirle kirletilmesi MADDE 182- (1) Çevreye zarar verecek şekilde, atık veya artıkların toprağa, suya veya havaya verilmesine taksirle neden olan kişi, adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu atık veya artıkların, toprakta, suda veya havada kalıcı etki bırakması halinde, iki aydan bir yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. (ağırlaştırıcı sebep) (2) İnsan veya hayvanlar açısından tedavisi zor hastalıkların ortaya çıkmasına, üreme yeteneğinin körelmesine, hayvanların veya bitkilerin doğal özelliklerini değiştirmeye neden olabilecek niteliklere sahip olan atık veya artıkların toprağa, suya veya havaya taksirle verilmesine neden olan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (ağırlaştırıcı sebep) Gürültüye neden olma suçu MADDE 183- (1) İlgili Kanunlarla belirlenen yükümlülüklere aykırı olarak, başka bir kimsenin sağlığının zarar görmesine elverişli bir şekilde gürültüye neden olan kişi, iki aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.

ADLİ NİTELİKTEKİ CEZALAR Türk Ceza Kanununda düzenlenen suçlarla ilgili olarak: Cumhuriyet Savcılıklarınca “kamu davası açılmasına yer olmadığına” karar verilmesi veya “görevsizlik kararı” verilmesi halinde süresinde itirazı sağlamak üzere; Kamu davası açılması ve duruşma için çağrı kağıdı gönderilmesi halinde ise davaya katılımı sağlamak üzere, konuya ilişkin belgelerin, mahalli mal müdürlükleri veya muhakemat müdürlüklerine intikal ettirilmesi, hazine avukatı bulunmayan yerlerde ise davaların takibinin 4353 sayılı Kanun uyarınca Bakanlığımız Daire Amirlerince yerine getirilmesi gerekmektedir.

Arz ederim. www.csb.gov.tr/iller/antalya