Çölleşme İle Mücadele Ulusal Eylem Programı (ÇMUEP) Yapılan Çalışmalar Dr. Ahmet ŞENYAZ Bakanlık Müşaviri 13.02.2014 Ankara
çölleşme ya da arazi bozulumu……….. NEDEN?....... arazinin yetenek sınıflarına uygun olarak kullanılmaması arazide yanlış uygulamaların yapılması NEREDE?...... kurak alan/ kurak bölge su kıtlığı/yokluğu az gelişmiş ülkeler fakirlik/açlık KÜRESEL SÖZLEŞME KÜRESEL SORUN
GELİŞMELER………. 2- Türkiye ilk ÇMUEP hazırladı (2005-) 1- Çölleşmeyle Mücadele Sözleşmesi onayı (1998) 2- Türkiye ilk ÇMUEP hazırladı (2005-) Çevre ve Orman Bakanlığı 3- UNCCD 10 yıl stratejisi (2008-2018) 4- ÇEM kuruldu(2011) Orman ve Su İşleri Bakanlığı 5- Çölleşme ile Mücadele Ulusal Strateji Belgesi hazırlandı(2013) 6- Çölleşme ile Mücadele Ulusal Eylem Programının yenilenmesi
Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi (UNCCD) 10 Yıllık Strateji Belgesi (2008-2018) NEDEN YENİ BİR STRATEJİ Finansman yetersiz Bilimsel temel zayıf Bilinçlenme yetersiz Savunuculuk oluşmamış Taraflar arasında uzlaşı sorunu var Kurumsal yetersizlikler YENİ FİNANSMAN ARAÇLARI GEF ODA YOKSULLUK AZALTMA STRATEJİLERİ BİN YIL EKOSİSTEM DEĞERLENDİRMESİ(MA) Çölleşme sentez raporu
Sözleşmenin uygulanmasını sağlamak için aktörler arasında etkili STRATEJİK HEDEFLER UNCCD TÜRKİYE 1 Etkilenmiş nüfusun yaşam koşullarının iyileştirilmesi 1 Çölleşmeden etkilenen ve etkilenmesi muhtemel ekosistemlerin çölleşmeye neden olan faktörlerden korunması ve mevcut durumunun iyileştirilmesi 2 Etkilenmiş ekosistemlerin koşullarının iyileştirilmesi 2 Çölleşmeden doğrudan etkilenen muhtemel nüfusun hayat şartlarının iyileştirilmesi 3 Sözleşmeyi etkin bir şekilde uygulayarak küresel fayda sağlamak 3 İlgili uluslararası sözleşme, ulusal plan ve programlar arasında sinerji oluşturulması Sözleşmenin uygulanmasını sağlamak için aktörler arasında etkili bir ortaklık oluşturarak, kaynakları harekete geçirmek 4 İkili, bölgesel ve küresel mücadele çalışmalarına öncülük edilmesi ve destek olunması 5 ÇM ve kuraklık tesirlerinin azaltılması konusunda aktörler arasında etkili ortaklık oluşturularak verimli ve etkin mücadele için ihtiyaç duyulan ortamın ve kapasitenin geliştirilmesi
OPERASYONEL HEDEFLER UNCCD TÜRKİYE 1 Savunuculuk, bilinçlendirme, eğitim 1 SÜRDÜRÜLEBİLİR ARAZİ YÖNETİMİ 2 Politika çerçevesi 2 KIRSAL KALKINMA 3 Bilim ve teknoloji 3 ULUSAL EŞGÜDÜM VE İŞBİRLİĞİ 4 Kapasite geliştirme 4 POLİTİKA ÇERÇEVESİ 5 Finansman ve teknoloji 5 ULUSLARARASI EŞGÜDÜM VE İŞBİRLİĞİ 6 KAMUOYU OLUŞTURMA BİLİNÇLENDİRME VE EĞİTİM 7 BİLİM VE TEKNOLOJİ, İZLEME VE DEĞERLENDİRME 8 YÖNETSEL YAPILANMA VE KURUMSAL KAPASİTE GELİŞTİRME 9 FINANSMAN
Çölleşme ile Mücadele Ulusal Eylem Programının Hazırlanması
ÇMUEP Hazırlıkları Temmuz 2013’te başladı ÇMUEP Hazırlama Ekibi kuruldu İş planı yapıldı Paydaş analizi yapıldı Paydaşlarla istişare toplantıları Literatür incelemesi yapıldı UKB Toplantısı 18.11.20132 Başlangıç çalıştayı yapıldı (25-27 Kasım Antalya) Çalıştay raporu hazırlandı Taslak ÇMUEP raporu hazırlandı
ÇMUEP EKİBİ
Paydaş Analizi ve İstişare Toplantıları… ÇMUEP tanıtılıyor ÇMUEP’e katılımi isteniyor Tematik grup toplantıları ve eylem önerileri için görüşleri alınıyor
GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI Kurum adı Görüşülen kişi Görevi Tarih TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Gürsel KÜSEK GENEL MÜDÜR 24.10.2013 Faruk FIRATOĞLU GEN. MD. YRD. 13.09.2013 Yüksel ŞAHİN Ümit BİNGÖL Daire Başkanı 15.11.2013 BUGEM Mevlüt GÜMÜŞ Mesut AKDAMAR 09.10.2013 GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Dr. Nevzat BİRİŞİK Murat ŞAHİN Şube Md. Meltem BÜYÜKYAVUZ Ziraat Müh. TAGEM Doç. Dr. Masum BURAK 12.09.2013 Ahmet YÜCER GEN. MUD. YRD. İnci TEKELİ Uzman
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Kurum adı Görüşülen kişi Görevi Tarih MEKANSAL PLANLAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Haluk BİLGİN Erkan KÖKSOY Gn. Md.. Yrd. Dai. Bşk. 24.09.2013 ÇED GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Çağatay DİKMEN Kadir DEMİRPOLAT GENEL MÜDÜR GEN. MUD. YRD. 10.09.2013 ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Gürcan SEÇKE İklim değ.Şub. Md. İKLİM VE HAVA DAİRESİ Kemal KURUSAKIZ Uzman Gülsevin ŞENEL TABİATI KORUMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Osman ÖZTÜRK GEN. MD. YRD. 11.09.2013 Güner ERGÜN Şube Müdürü TAPU KADASTRO GN. MD. Gökhan KANAL Ahmet ALTUN Gen. Md. Yrd. 03.10.2013
LiTERATÜR ÇALIŞMALARI Ulusal Planlar Onuncu Kalkınma Planı(2014-2018) Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi(2014-2023) Taslak Kırsal Kalkınma Stratejisi(2005) Kırsal Kalkınma Planı (2010-2013) Ulusal Havza Yönetim Stratejisi ve Eylem Planı (2012-2023) Türkiye’nin İklim Değişikliği Uyum Stratejisi ve Eylem Planı Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı (2013-2017) Nehir Havzası Yönetim Planları Mekansal Planlar Sektör planları(tarım, orman, mera, ulaşım, sanayi, turizm. enerji v.s.) Uluslararası Sorumluluklarımız 1- Çölleşmeyle Mücadele Sözleşmesi 2- Sözleşme 10 Yıllık Stratejisi 3- COP kararları 4- Kılavuz ve el kitapları 4- Diğer Rio sözleşmeleri dokümanları Mevzuat Çevre Kanunu Tarım Kanunu Orman Kanunu Mera Kanunu Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu Köy Kanunu İmar Kanunu Belediye Kanunu Özel İdareler Kanunu Kalkınma Ajansları Büyükşehir Belediyeleri Tarımsal Destekleme Milli Parklar Kanunu Turizmi Teşvik Kanunu Maden Kanunu Tarım Bakanlığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Kalkınma Bakanlığı Orman ve Su İşleri Bakanlığı Toplulaştırma Yasası TUİK mevzuatı ve yoksulluk çalışması DURUM ANALİZİ TÜRKİYE’NİN FOTOĞRAFI
Başlangıç Çalıştayı, Antalya
Ulusal Stratejileri hatırlatma Başlangıç Çalıştayı, 25-27 Kasım Antalya ÇMUEP tanıtma Ulusal Stratejileri hatırlatma Eylem önerilerini alma(70 eylem önerisi)
Eylem kesin ve net olarak tanımlanmalıdır. EYLEMLERİ BELİRLERKEN………………….. Harf Anlam Betimleme S özel / belirli Eylem kesin ve net olarak tanımlanmalıdır. M ölçülebilir Eylem ölçülebilir olmalıdır. A kabul edilen Eylem uygulayıcılar tarafından kabul edilir olmalıdır. R makul / gerçekci Eylem gerçekçi olmalıdır. T Zamana bağlı Eylem net bir zaman takviminde yapılabilir olmalıdır İzleme ve raporlama yapacağımızı dikkate aldık….
Çölleşme ile Mücadele Eğitimi 3-6 Aralık 2013 Afyon
Gelinen Noktadaki Son DURUM…….. Çalıştay raporu 1. Taslak ÇMUEP Öneriler Listesi Eylemler Önceki program eylemleri(2005) Yeni öneriler(Çalıştaylar) Matris çalışması Kurumlarca eylemlerin onaylanması Katılım (yerel halk, diğer paydaşlar) İzleme Sisteminin Kurulması UNCCD zorunlu göstergeleri ve raporlama(PRAIS) arazi örtüsü ve fakirlik sınırının altındaki nüfusun oranı UNCCD diğer göstergeleri Ülkemize özgü göstergelerin belirlenmesi
Kurumlarla etkin iletişim ÖNERİLER…………. Kurumlarla etkin iletişim Programda; Yerel halkın düşünceleri ARGE bölümü Etkin koordinasyon mekanizmaları Kapasite geliştirme(ÇEM) Kurum + Personel
önce işbirliği Teşekkürler………….