ENERJİ ETÜTLERİ Namık ÜNLÜ TÜBİTAK MARMARA ARAŞTIRMA MERKEZİ ENERJİ ENSTİTÜSÜ PO 21, 41470 Gebze, Kocaeli Tel. 0262 677 27 14, Fax: 0262 641 23 09 namik.unlu@mam.gov.tr
“Amish” Sendromu bir saatte gidilebiliyor! Bu yeni buluşla New York’a Evladım, at arabası tecrübe edilmiş güvenli bir araçtır. Hem İki gün yolculuk benim için çok uzun değil!
İçerik Enerji Tasarrufu Enerji Etüdü Nedir? Enerji Etüdünün Safhaları Enerji Etüdünden Neler Beklenmeli? Enerji Etüdünü Kim Yapmalı? Uygulama Nasıl Yapılacak? Fizibilite Çalışmaları
Hedef = Enerjinin Dönüşümü KAYIPLAR ENERJİ GİRDİLERİ HEDEFLENEN ÇIKTILAR FABRİKA /TEÇHİZAT ENERJİ GİRDİSİ Hedef = HEDEFLENEN ÇIKTILAR
TASARRUF İSRAF ETMEMEKTİR
İşler çıkmaza girmeden tedbir almalı. Enerji Yönetimi
Bir Fabrikada Enerjinin İsraf Edildiğini İfade Eden Bazı Göstergeler: Enerji Etüdü Bir Fabrikada Enerjinin İsraf Edildiğini İfade Eden Bazı Göstergeler: Kalifiye Eleman Eksikliği Yetersiz Ölçüm Aletleri Yüzeysel Bakım Programları Yetersiz Kestirimci Bakım Ölçümleri
Başarı Kriterimiz Nedir? Enerji Etüdü Gerekli Enerji Girdisi Başarı Kriteri = Hedeflenen Ürünler ( kWh / Adet, kCal / ton, v.b.)
Enerji Tasarrufu : Gelirin artması, Aynı işin daha az enerji ile yapılması, Enerjinin daha verimli kullanılması demektir.
Enerji Tasarrufu: Bakış açısının değiştirilmesi, Yönetimin güçlendirilmesi, Yeni teknolojilerin kullanılması ile mümkündür.
Enerji Tasarrufu için Enerji verimliliğinin değerlendirilmesi Enerji tasarruf imkanlarının belirlenmesi Planlama yapılması gereklidir.
Yanlışları düzeltmeye değil yanlış yapmamaya çalışalım.
Enerji Etüdü (Audit) Audit : Denetim, Tarama, Murakabe, Kontrol
Enerji Etüdü Giriş Enerji tasarrufu yapabilmek için enerjinin nerelere ve nasıl harcandığını bilmek gereklidir. Enerji etüdü tek başına enerji tasarrufu sağlamaz. Fakat Enerji Tasarrufu için en önemli başlangıç noktasıdır.
Enerji Etüdü ne için yapılır? Amaç Nedir? 1. Enerjinin nerelerde ve nasıl kullanıldığının tesbiti. 2. Bölümlerin veya bütün fabrikanın verimliliğinin belirlenmesi. 3. Standartlar ile bu değerlerin karşılaştırılması 1/2
Enerji Etüdü ne için yapılır? Amaç Nedir? 4. Enerji kullanımını azaltmak için imkanların belirlenmesi. 5. Bu imkanların teknik ve ekonomik fizibilitesi. 6. Uygulama önceliklerinin tesbiti. 2/2
Enerji Etüdlerinin aşamaları: 0. Hazırlık 1. Planlama 2. Ön Enerji Etüdü 3. Detaylı Enerji Etüdü 4. Rapor
Enerji Etüdüne Hazırlık
Gerekli Verilerin Temini Enerji Etüdü Son birkaç yıla ait bütün satın alınan enerjinin (miktar ve maliyet olarak) aylık dökümü Üretim bilgileri
Toplanması Gerekli Bilgiler Enerji Etüdü Toplanması Gerekli Bilgiler Tesis Bilgileri Faaliyet Alanı Enerji Kullanımı Üretim Bilgileri Hava Durumunun Değişimi Enerji Yönetimi Kazanlar Elektrik Enerjisi Kullanımı Sabit Ölçü Aletleri Portatif Ölçü Aletleri Kompresörler ve Basınçlı Hava Sistemleri Ana Ünitelerin Çalışma Süreleri Binalar İle İlgili Bilgiler
Veri Toplama Kaynakları Enerji Etüdü Veri Toplama Kaynakları Teçhizat/Ekipman Etiketleri Yakıt Elektrik Su Faturaları Fabrikadaki Ölçümler Üretim Bilgileri
Analiz Edilecek Parametreler Enerji Etüdü Analiz Edilecek Parametreler Enerji Kullanım Miktarları Toplam Maliyet Nerede Ne kadar Enerji kullanıldığı Pik Enerji İhtiyaçları Gidişat Hava Durumunun Etkisi
Enerji Etüdü Planlama
Planlama en önemli aşamadır. Ne kadar detaylı olursa o kadar anlamlı ve kolay bir enerji etüdü yapılabilir.
Hazırlık aşamasında oluşturulan dosya incelenir, Planlama Enerji Etüdü Hazırlık aşamasında oluşturulan dosya incelenir, Gerekliyse bir günlük fabrika ziyareti düzenlenir.
Bir günlük fabrika ziyareti ile Planlama Enerji Etüdü Bir günlük fabrika ziyareti ile Verilen bilgiler değerlendirilir Fabrika büyüklüğü görülür, Bölümleri hakkında fikir edinilir, Taşınabilir ölçüm cihazları ve bağlanacağı yerlerin tespit edilir, Bağlantı için gerekli ön hazırlıklar istenir.
Fabrika yetkilileri ile birlikte Planlama Sonuçları Enerji Etüdü Fabrika yetkilileri ile birlikte Enerji Tasarrufu Çalışması için en uygun tarih belirlenir. Çalışma yapılacak bölümler, etüd süresi ve cihaz ihtiyaçları tespit edilir.
Ön Enerji Etüdü (Preaudit)
Fabrikanın tüm bölümleri detaylı olarak dolaşılarak Ön Enerji Etüdü Enerji Etüdü Fabrikanın tüm bölümleri detaylı olarak dolaşılarak Enerjinin boşa harcandığı kaynaklar Kötü yalıtım Buhar, su, yakıt sızıntıları Çalışmayan ekipmanlar tespit edilir
Ön Enerji Etüdü Sonuçları Fabrikanın enerji tasarrufu imkanları ortaya çıkarılır Enerji yönetim sistemi Enerji dönüşüm sistemleri İzolasyon Basınçlı hava Elektrik sistemi
Ön Enerji Etüdü Sonuçları Detaylı enerji etüdüne ihtiyaç olup olmadığı ve yapılacaksa hangi konuları kapsayacağı ortaya çıkarılır. Fizibilite teknikleri ile büyük yatırım gerektiren konular tekrar incelenmelidir.
Detaylı Enerji Etüdü
Ölçümler ön enerji etüdüne göre daha uzun ve detaylıdır. Detaylı Enerji Etüdü Enerji Etüdü Ölçümler ön enerji etüdüne göre daha uzun ve detaylıdır. Belirlenen alanlara ölçüm cihazlarının bağlanmasını ve uzun süreli ölçümler alınmasını içerir. İyileştirme çalışması yapılabilecek daha az önemli bölümlerde de inceleme yapmak mümkündür.
Bütün fabrikada ölçüm alınacağından veriler daha anlamlıdır. Detaylı Enerji Etüdü Enerji Etüdü Böylece gerçek fabrika koşullarında sistemlerin enerji tüketimlerini ölçmek ve tasarruf potansiyelini belirlemek mümkün olur. Bütün fabrikada ölçüm alınacağından veriler daha anlamlıdır.
Detaylı Enerji Etüdü Enerji Etüdü Detaylı enerji etüdü yapabilmek için yeterli miktarda taşınabilir ölçü aletine sahip olmak gereklidir. TAŞINABİLİR CİHAZLAR
TAŞINABİLİR CİHAZLAR Elektronik Bacagazı Analizörü Sülfürdioksit Monitörü
TAŞINABİLİR CİHAZLAR Pens Ampermetre Enerji Analizörü
TAŞINABİLİR CİHAZLAR Infrared Pyrometre Elektronik Termometre
TAŞINABİLİR CİHAZLAR Pitot Tüpü Vane Tipi Hava Hızı Ölçer
TAŞINABİLİR CİHAZLAR Nem Ölçer İletkenlik Ölçer Lüksmetre Takometre Detaylı Enerji Etüdünün Safhaları
Toz Analiz Cihazı
Detaylı Enerji Etüdünün Safhaları
Detaylı Enerji Etüdünün safhaları Enerji taraması çalışmalarının zamanlaması ve fabrikada detaylı tarama yapılacak birimlerin belirlenmesi Temel enerji tüketim ve üretim verilerinin toplanması, spesifik enerji tüketim verilerinin tespiti Fabrikada test çalışmaları ve ölçümlerin yapılması
Detaylı Enerji Etüdünün safhaları Fabrikadaki ekipman ve prosesler için enerji dengesi ve verimliliklerinin hesaplanması Enerji tasarrufu sağlayacak; basit işletme tedbirlerinin, periyodik bakımların belirlenmesi, Enerji tasarrufu miktarının, maliyeti takip ve tespit etmek için yöntemlerin belirlenmesi.
Detaylı Enerji Etüdünün safhaları Yatırım gerektiren, değiştirilecek, kalitesi yükseltilecek, ilave edilecek ekipmanların belirlenmesi Tasarruf edilecek enerjinin parasal karşılığının ve yatırım masraflarının hesaplanması
Detaylı Enerji Etüdünün safhaları Uygulama Planının hazırlanması: Önemlilik dereceleri Yöntemleri Maliyetleri Çalışma programları Yönetime Raporun Sunulması Bulgular Tavsiyeler Uygulama planı Enerji Etüdünden Neler Beklenmeli?
Raporlama
YÖNETİME ANLATILAMAYAN TASARRUF TEDBİRLERİNİN ÖNEMİ YOKTUR. Rapor YÖNETİME ANLATILAMAYAN TASARRUF TEDBİRLERİNİN ÖNEMİ YOKTUR. İKNA EDİNİZ!
Enerji Etüdü Üç Önemli Kategoride Bilgi Sağlamalı: Rapor Enerji Etüdü Üç Önemli Kategoride Bilgi Sağlamalı: 1. Enerji ve Üretim Verilerinin Birleştirilmesi 2. Enerji Tasarrufu Olanakları ve Tedbirlerin Analizi 3. Uygulama Faaliyet Planı 1.Enerji ve Üretim Verilerinin Birleştirilmesi
1.Enerji ve Üretim Verilerinin Birleştirilmesi Kolay bir referans için enerji tüketimi ve üretimine ait veriler sistematik biçimde derlenmelidir
2.Enerji Tasarrufu Olanakları ve Tedbirlerin Analizi Tüm enerji tasarrufu fırsatları, Bu fırsatlardan elde edilebilecek tasarruf miktarları, Bu fırsatların yatırım maliyetlerininin dökümü verilmelidir.
2.Enerji Tasarrufu Olanakları ve Tedbirlerin Analizi Şirket yönetimine uygulama ve karar verme konusunda yardımcı olacak her tedbirin analizlerini ve ayrıntılı tanımını içerir. Meydana gelebilecek risklerin dökümünün yapılması, Ekipman masraflarının iyi tahmin edilmesi gereklidir.
3. Uygulama Faaliyet Planı Sadece enerji tasarrufu ile ilgili tavsiyeler yeterli değildir. Uygulama sırası, Uygulamanın nasıl yapılacağı, Kimin sorumlu olacağı, Süresi belirtilmelidir. Enerji Etüdlerini kimler yapmalı?
Sonuç Raporu Aşağıdaki Konuları İçermelidir. Enerji Kullanımı Gidişat Enerji Balansı Birim Üretim başına Spesifik Enerji Enerji Tasarruf İmkanları Ekonomik Analiz ve Öncelik Listesi Kim?
Enerji Etüdlerini kimler yapmalı?
Enerji Etüdlerini kimler yapmalı? Uzmanlaşmış kuruluşlar Dış danışmanlar Kuruluşun kendi personeli
Enerji Etüdlerini kimler yapmalı? Fabrika personeli oldukça yoğun bir çalışma temposu içindedir. İlave boş zamanı olan birini bulmak oldukça zordur. Uygulama
Enerji Etüdlerini kimler yapmalı? Enerji Etüdünde çalışan danışmanlar ilginç ve pratik tasarruf olanaklarını belirlemede uzmandırlar. Uygulama
Enerji Etüdlerini kimler yapmalı? Enerji tasarruf imkanlarının belirlenmesinde bağımsız ve objektif bir görüşe ihtiyaç vardır. Uygulama
Uygulama
Enerji etüdünün uygulamasından Enerji Yöneticisi sorumludur. Önce düşük maliyetli, bakım ve basit işletme tedbirleri uygulanmalıdır. Yüksek yatırım gerektiren önlemler için fizibilite çalışması yapılmalıdır.
Danışmanlarla beraber çalışarak projeleri değerlendirmeli, Enerji Yöneticisi: Danışmanlarla beraber çalışarak projeleri değerlendirmeli, Üst yönetimin sürekli desteğini sağlamaya çalışarak önerilen projeleri koordine etmelidir. Fizibilite
Fizibilite
Enerji tasarrufu potansiyeli belirlenmeli Maliyet analizi yapılmalı Fizibilite Enerji tasarrufu potansiyeli belirlenmeli Maliyet analizi yapılmalı Cazip tercihler arasında duyarlılık analizi yapılmalı Açık ve öz bir rapor hazırlanmalıdır. Enerji Tasarrufu İmkanları
Proje değerlendirme raporu Özet Problemin tanımı Amaç ve Hedefler Mevcut problem Önerilen çözüm Enerji Tasarrufu İmkanları
Proje değerlendirme raporu Teknik Fizibilite Tesis ve/veya Ekipman Geliştirme Operasyon Enerji Tasarrufu İmkanları
Proje değerlendirme raporu Fizibilite Proje değerlendirme raporu Alternatif Çözümler Analiz ve Ölçüm sonuçları Akış şemaları Proses enerji kütle denklikleri Öngörümler Geliştirme planı Enerji Tasarrufu İmkanları
Proje değerlendirme raporu Fizibilite Proje değerlendirme raporu Yatırım ve Tasarruf İlk yatırım maliyeti İşletme maliyeti Tasarruf miktarları Tasarruf projeleri Enerji Tasarrufu İmkanları
Proje değerlendirme raporu Fizibilite Proje değerlendirme raporu Geri Ödeme Ekonomik fizibilite Öngörülemeyenler Enerji Tasarrufu İmkanları
Enerji Yönetiminin Devamlılığı Fizibilite Enerji Yönetiminin Devamlılığı Bitirilen projeler ve etkinlikler duyurulmalıdır. Proje çalışanları ve öneriler ödüllendirilmelidir. Proje kapanışları seramoni ile yapılmalıdır. Enerji Tasarrufu İmkanları
Bakım ve Enerji tasarrufu Yapılan çalışmalar en büyük enerji kaybının Arıza limitlerinde çalışan ekipmanlar, Arızalı yada kalibrasyonsuz ölçüm cihazları, Duruşlara sebep olan cihazlar, Nedeniyle ortaya çıktığı gözlenmiştir.
Enerji Tasarrufu İmkanları
Enerji Tasarrufu İmkanları (ETİ) Uygulama Yerine Göre Enerji Kullanımına Göre Endüstri Binalar Nakil Vasıtaları Tarım Proses ısısı Ortam Isıtma/Soğutma Mekanik Tahrikler Elektriksel Prosesler
Enerji Tasarrufu Yapılabilecek Potansiyel Alanlar Basit Yönetim Tedbirleri Az veya hiç maliyet artışı getirmez Kısa zamanda sonuç alınır Rutin işlerde yapılır Örnek: Cihaz ayarlarının yapılması
Enerji Tasarrufu Yapılabilecek Potansiyel Alanlar Atık Isıların Geri Kazanımı ve Tekrar kullanımı Doğru sıcaklık, Miktar, Doğru zamanlama seçilmişmi?
Enerji Tasarrufu Yapılabilecek Potansiyel Alanlar Yanma ve Buhar Sistemleri İyi yanmanın ve geri kazanmanın sağlanması Örnek: Hava ayarının yapılması
Enerji Tasarrufu Yapılabilecek Potansiyel Alanlar Elektrik Sistemleri Işıklar, Motor verimleri Pik güçler, Reaktif güçler Örnek: Verimi yüksek motorların kullanılması, Bakımlarının muntazam yapılması
Enerji Tasarrufu Yapılabilecek Potansiyel Alanlar Proseslerin Geliştirilmesi
Enerji Tasarrufu Yapılabilecek Potansiyel Alanlar Birleşik Isı-Güç Üniteleri Kojenerasyon (Isıl enerjinin elektrik ile beraber üretimi)
Check List Yakıt, Gaz, Yağ Kaçakları Buhar Kaçakları Enerji Etüdü Check List Yakıt, Gaz, Yağ Kaçakları Buhar Kaçakları Basınçlı Hava Kaçakları Kondens Kaçakları Su Kaçakları
Check List Yetersiz veya Yapılmamış İzolasyon Enerji Etüdü Check List Yetersiz veya Yapılmamış İzolasyon Gereksiz ve Aşırı Isıtma / Soğutma Isıtma, Havalandırma ve Klima sistemlerindeki kaçaklar Ayarsız Brülörler
Check List Kirli Isıtma Yüzeyleri, (soğutucular, eşanjörler v.b.) Enerji Etüdü Check List Kirli Isıtma Yüzeyleri, (soğutucular, eşanjörler v.b.) Kirli ve Bakımsız Motorlar Aşınmış Kayış Kasnak Sistemleri Uygun Olmayan Yağ Kullanımı Kirli Lambalar
Yanma Kontrolü
Isı Geri Kazanımı
KAZAN İZOLASYONLARI $ 65000 yıllık
Boru İzolasyonları
Basınçlı Hava Kaçakları Kompresör yükü 120 kW Kayıp % 50
Elektrik Kullanımı Azami Kullanım Esnekliği Birim Fiyat Reaktif aşımı Talep Aşımı
Pompalar Pompalar gereğinden büyük (250 kW) Düşük güç faktörü Motor verimi %80 % 40 Enerji Tasarrufu Potansiyeli Düşük Güç Faktörü ve Hız kontrolü
Ölçüm Ekibi
Hız Ölçümü
Bacada Hız Ölçümü
Basınç Ölçümü
Hız Ölçümü için Hazırlık
Gaz Analizi
Gaz Analizi
Gaz Analizi
Trafoda Harmonik Ölçümü
Termal Kamera Ölçümü
Fırın Termal Fotoğrafı
Ekibin Termal Fotoğrafı
Örnek
Örnek
Örnekler
İlginiz için teşekkürler