T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SAKLI NÜFUS Kişilerin nüfus kütüklerine yazılmamaları ve doğum olaylarının kanunda ön görülen süreler içerisinde nüfusa bildirilmemesi, saklı nüfus diye tanımlanan kişilerin varlığına neden olmaktadır. Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 35. maddesine göre herhangi bir nedenle 18 yaşını tamamlayıncaya kadar aile kütüklerine kaydedilmemiş olan ve yabancı bir devletle vatandaşlık bağı bulunmayan kişilere “Saklı Nüfus” olarak tanımlanmıştır. Saklı nüfus olanların tescili için başvuru makamı illerde Valilikler, ilçelerde Kaymakamlıklardır. Saklı nüfus oldukları iddiasında bulunan kişiler hakkında yapılan vatandaşlık incelemesinde amaç, Türk vatandaşı olan ile Türk vatandaşı olmayanların birbirinden ayırt edilmesidir. Başvuru makamlarınca yapılan başvuru üzerine aşağıda belirtilen belgelerden oluşan bir dosya düzenlenir.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 1. Saklı nüfus dosyasında bulunması gereken belgeler : "Saklı nüfus ilmuhaberi-dilekçe-beyan formu"nun ilmuhaber bölümü saklı nüfusun ikamet ettiği köy veya mahalle muhtarlığınca doldurulup ilgilinin son altı ay içinde çekilmiş fotoğrafı yapıştırıldıktan sonra muhtar ve üyeler tarafından imzalanarak onaylanır. Daha sonra aynı formun "Dilekçe" bölümü ilgili tarafından adı, soyadı ve dilekçe tarihi yazılarak imzalanır ve nüfus müdürlüğüne havale edilmek üzere yerleşim yerinin mülkî idare amirliğine başvuruda bulunulur. "Beyan" bölümünde açıklanması istenilen hususlar ilgilinin beyanına dayanılarak ve vatandaşlık durumunu açıklığa kavuşturacak şekilde eksiksiz doldurulur. İlgiliye beyanında yanlışlık olması halinde hakkında yasal işlem yapılacağı hususu bildirildikten sonra form, beyanı alan memur ile beyanı veren ilgili tarafından imzalanır. Daha sonra saklı nüfus adına doğum tutanağı düzenlenerek 31 inci maddede belirtilen esaslar çerçevesinde yaşı tespit edilir ve doğum tutanağı bildirim yapan kişi olarak ilgili kişi tarafından imzalanır.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İlgili ve varsa birlikte işlem görenler vatandaşlık durumları tespit edilinceye kadar, ilçedeki "Vatandaşlık durumu düzgün olmayan kişiler kütüğü"ne kaydedilir. "Bu örneğe dayanılarak Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı iddia edilemez ve kişi ya da kişiler hakkında Türk vatandaşı olarak işlem yapılamaz." açıklaması konularak çıkartılacak aile kayıt örneği kendilerine verilir. ç) "Saklı nüfus ilmuhaberi-dilekçe-beyan formu"ndaki bilgilere dayanılarak ana, baba ve kardeşlerinin aile kütüklerinde kayıtlı olup olmadıklarının tespiti yapılır. Ana veya babanın nüfus kütüklerinde kaydı yoksa veya tespit edilemiyorsa beyan formunun ilgili bölümüne bu yönde açıklama yapılır.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ d) Saklının ana ve babası ile varsa kardeşlerinden en az ikisinin ilgilinin kendi öz çocukları/kardeşleri olup olmadığı yolunda, saklıyı tanıyan en az kendi yaşıtı iki kişinin ve ayrıca, ikamet ettiği yer köy/mahalle muhtarı ile iki üyenin; "saklının ana ve babasının kimler olduğu, bugüne kadar nerelerde ikamet ettiği, yabancı bir ülke ile ilişkisinin bulunup bulunmadığı" hususlarında resmî makamlarca ifadeleri alınır. İfadesi alınan kişilere beyanlarında yanlışlık olması halinde haklarında yasal işlem yapılacağı bildirildikten sonra form veya tutanak, beyanı alan memur ile beyanı veren ilgililer tarafından imzalanır. e) Öğrenim gördüğünü beyan etmesi ya da bu durumun tespit edilmesi halinde ilgili okul müdürlüğünden temin edilecek okul ve kimlik bilgilerine ilişkin belge veya varsa diplomanın tasdikli bir örneği istenir. f) Tamamlanmış bulunan "Saklı nüfus ilmuhaberi-dilekçe-beyan formu"na iki örnek boş "Saklı nüfus soruşturma formu" eklenerek mülkî idare amirinin aracılığı ile kolluk kuvvetlerine gönderilir.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ g) Kolluk kuvvetlerince; mahallinde ilgilinin "Saklı nüfus ilmuhaberi-dilekçe-beyan formu"nun arka yüzünde bulunan "Açıklanması istenen hususlar" bölümünde ileri sürdüğü iddialarının doğru olup olmadığı, o tarihe kadar aile kütüklerine neden kayıt edilmediği, nerelerde ikamet ettiği, hangi devlet vatandaşı olarak işlem gördüğü, yabancı devletlerle vatandaşlık yönünden bir ilişkisinin bulunup bulunmadığı, ana ve babasının halen nerede bulunduğu, yabancı bir ülkede iseler adresleri ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup olmadıklarının tespit edilmesinden sonra, "Saklı nüfus soruşturma formu" soruşturmayı yapan görevli ile birim amiri tarafından imzalanıp onaylandıktan sonra "Saklı nüfus ilmuhaberi-dilekçe-beyan formu" ile birlikte ilgili nüfus müdürlüğüne geri gönderilir. ğ) İlgilinin talebi halinde, bir adet doğum tutanağı ile iki adet fotoğraf geçici kimlik kartı düzenlenmesi için Bakanlığa veya yetki devrinde bulunulması halinde o yerin valiliğine gönderilir. Süresi biten geçici kimlik kartı düzenleyen makamca geri alınarak imha edilir.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2. Hazırlanan dosyaların incelenmesinde; doğum yoluyla Türk vatandaşlığını kazanma hakkına sahip olmadıkları halde, kendilerini nüfus kütüklerine kaydettirmek isteyen yabancıların veya nüfus kütüklerimizde kayıtlı olup da bu yolla kimlik değiştirmek isteyen kişilerin olabileceği göz önünde bulundurulur. Nüfus müdürlüğünce; "Saklı nüfus ilmuhaberi-dilekçe-beyan formu"nun ilmuhaber bölümünde yer alan imzaların ve mührün yetkili kişiler ve makama ait olup olmadığı, ??? Dosyada bulunan mevcut bilgi ve belgelerin ilgilinin vatandaşlık durumunun tayinine esas olacak şekilde eksiksiz olarak düzenlenip düzenlenmediği, kontrol edilir. Varsa eksiklik ve çelişkiler giderilir. İlgili hakkında oluşan görüş bir rapor halinde düzenlenir.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 3. İlgilinin; ana ve babasının evli ve nüfusa kayıtlı oldukları ve başka bir devlet vatandaşı olmadıklarının anlaşılması halinde, mülkî idare amirinin onayı alınarak aile kütüklerine tescil edilir. "Vatandaşlık durumu düzgün olmayan kişiler kütüğü"ndeki kaydı;..... ilçe,.....köy/mahalle,....cilt,....hane,....birey sıra numarasına tescil edildiği yolunda açıklama yapılmak suretiyle kapatılır. Dayanak belgesi olarak düzenlenmiş olan doğum tutanağına "Kanun yoluyla Türk vatandaşlığını kazanma bildirim formu" iliştirilip, bir örneği doğum özel kütüğüne, bir örneği arşivlenmek üzere yıl sonu itibariyle Genel Müdürlüğe gönderilecek olan doğum özel kütüğüne, bir örneği de ilgilinin saklı nüfus işlemi için oluşturulan dosyasına takılır.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 4. İlgilinin; Ana ve babasının evli olmamaları veya nüfusta kayıtlarının bulunmaması, b) Gösterilen ana ve babanın çocuğu olduğunu ispata yarayacak yeterli bilgi ve belgenin bulunmaması veya bu ailenin mensubu olduğu konusunda tereddüde düşülmesi, c) Ana ve baba arasında evlilik olmasına rağmen kayıtlı oldukları hanenin uzun süreden beri işlem görmemiş olması, ç) Kendisinden önce doğup ölen kardeşinin kimliğini kullandığının iddia edilmesi, d) Kendisinin ya da ana veya babasının yabancı bir devlet vatandaşı olduğunun tespit edilmesi,

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ e) Yurt dışında bulunduğunun veya yakın zamanda ülkemize geldiğinin tespit edilmesi, hallerinden birinin varlığında, valilik görüşü de eklenmek suretiyle dosya Bakanlığa gönderilerek vatandaşlık durumunun tespiti istenir ve Bakanlığın kararına göre işlem yapılır. 5. Saklı nüfus dosyaları, başvurunun yapıldığı ilçenin bağlı bulunduğu valilik kanalıyla Bakanlığa gönderilir. Bakanlıkça tescil kararı verilmesi halinde, düzenlenecek tescil formları başvurunun yapıldığı valiliğe gönderilerek işlemin tamamlanması sağlanır.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Dosya düzenlenmesinde dikkat edilecek husular Saklı nüfus başvurusunda bulunan kişinin Vatandaşlık durumu düzgün olmayanlar kütüğüne kaydının yapılıp yapılmadığının kontrol edilecektir. 2.DOĞUM TUTANAĞI: Doğum tutanağında bulunan tüm alanlar doldurulacaktır. Doğum tutanağına anne ve baba adı nüfus kayıtlarına göre yazılacaktır. Bildirimde bulunan olarak saklının kendi imzası alınacaktır. Yapılan yaş tespiti doğum tutanağının ilgili bölümüne yazılacaktır. 3.VAT 24 NOLU BEYAN FORMU: İlgiliye yalan beyan verdiği takdirde hakkında yasal işlem yapılacağı tebliğ edildikten sonra vatandaşlık durumunu açıklığa kavuşturacak şekilde beyanı eksiksiz olarak alınacak ve beyanı alan ve verenin adı soyadı yazıp, imzaları alınacaktır.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 4.VAT-25 NOLUSORUŞTURMA FORMU: İlgilinin iddialarının doğru olup olmadığına ilişkin yapılacak soruşturmaya esas formun tüm bölümlerinin doldurulup doldurulmadığı kontrol edilecektir. Soruşturmayı yapan yetkilinin adı,soyadı ve imzasının bulunup bulunmadığına bakılacaktır. 5.Varsa anne ve baba ile kardeşlerinin nüfus kayıt örnekleri, anne ve babası sağ ise imzalı ifadeleri, anne veya babadan birisi ölü ise en az iki kardeşinin ifadelerini yoksa ikinci derece yakınlarının ifadeleri alınmalıdır. 6.Saklının gösterdiği ailenin mensubu olup olmadığı konusunda ikamet ettiği mahalle veya köy Muhtarı - aza ve en az iki tanık ifadeleri alınmalıdır. 7.Saklı öğrenim görmüş ise öğrenim gördüğü okul müdürlüğünden kaydına dayanak olan bilgi ve belgeler temin edilmelidir.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SAKLI NÜFUS DOSYASI İNCELENİRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Saklı nüfuslar hakkında yapılan tahkikatların çoğu kez kişilerin vatandaşlık durumunu açıklığa kavuşturacak şekilde yapılmadığı, kişilerin beyanlarına dayanılarak yapıldığı tespit edilmektedir.Saklı nüfus tahkikatları bu kişilerin vatandaşlık durumlarının tespitinde esas teşkil ettiğinden konu üzerinde hassasiyetle durulması gerekmektedir.Ayrıca saklı nüfus dosyalarının Bakanlığımıza gönderilmeden önce ilgili nüfus idaresince incelenmesini varsa eksik bilgi ve belgelerin tamamlanarak gereksiz yazışmaların önüne geçilmelidir.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Saklı nüfusların beyanlarının doğru olup olmadığı konusunda ifadesine başvurulan kişilere gerçek dışı ifade verdikleri takdirde haklarında yasal işlem yapılacağı hususunda yazılı tebliğde bulunulması ve mümkün olduğu kadar ilgili hakkında doğru bilgilere ulaşılmaya çalışılmalıdır. 3. Yakın zamanda yurdumuza gelen ve saklı nüfus olduğu iddiasında bulunan kişilerin geldikleri ülke ile vatandaşlık bağının bulunup bulunmadığı mutlaka araştırılmalı ve bu ülkede bulundukları süre içerisinde resmi ve hukuki işlemlerini ne şekilde yürüttüklerine ilişkin resmi belge temin edilmeye çalışılmalıdır.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 4. Bakanlığımıza incelenmek üzere gönderilen saklı nüfus dosyalarının Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 35. inci Maddesinde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde düzenlenmesi ve eksik bilgi ve belge konulmamasına gayret gösterilerek yazışma yapılmasına yol açılmamalıdır. 5. Köy Muhtarları ve Köy öğretmenleri ile işbirliğine gidilerek, kayıtsız kişilerin tespiti ve nüfus kütüklerimize tescillerinin sağlanarak, “Saklı Nüfus” sorununun ortadan kaldırılmasına gayret edilmelidir.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 6. Saklı ile kayıtlı kardeşlerinin doğum tarihleri arasında en az 180 günlük yaş farkının bulunup bulunmadığı hususuna dikkat edilmelidir. 7. Saklı hakkında yapılacak tahkikat işlemlerinin tam ve sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için saklının açık adresi ile anne, baba ve kardeşlerine ait ikamet adreslerinin eksiksiz olarak belirtilmesini adres değişikliği halinde en son ikamet adreslerinin tespiti ve Bakanlığımıza bildirilmesi gerekmektedir.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 8. Saklı nüfus dosyalarında yönetmelikte belirtilen belgelerin tam olması halinde Genel Müdürlüğümüze intikalinden itibaren 1,5-2 ay içerisinde tescil işlemleri tamamlanmaktadır. Ancak saklı nüfusun anne ve babasının kayıtsız ölü olmaları, yakın zamanda ülkemize gelmiş olmaları veya gösterdiği ailenin mensubu olup olmadığı konusunda tereddüte düşülmesi halinde Emniyet Genel Müdürlüğünden tahkikat yapılması istenmektedir. Bu durumda tescil işlemlerinin sonuçlandırılmasından Emniyet Genel Müdürlüğünün cevabi yazı beklenildiğinden zaman zaman işlemler uzaya bilmektedir.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 9. Mernis veri tabanı üzerinden yapılan araştırma soncunda çok sayıda saklı nüfusun saklılar kütüğüne mükerrer giriş yapıldığı tespit edilmiştir. Saklılar kütüğü veri girişinde mükerrer kaydın önlenmesi sehven yapılan kayıtların usulüne uygun şekilde silinmesi sağlanmalıdır.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GENELGE 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte herhangi bir nedenle on sekiz yaşını tamamlayıncaya kadar aile kütüklerine kayıt edilmemiş olan ve yabancı devletle vatandaşlık bağı bulunmayan kişiler saklı nüfus olarak tanımlanmıştır. Aynı Yönetmeliğin 35 inci maddesinin 3 üncü fıkrası ile saklının ana ve babasının evli ve nüfusa kayıtlı olmaları ve yabancı bir devletle vatandaşlık yönünden ilişkilerinin bulunmadıklarının anlaşılması halinde tescil yetkisi mülki idare amirliklerine verilmiştir.

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Ancak, bazı ilçe nüfus müdürlüklerince saklı nüfus işlemlerinin yönetmelikte belirtilen esaslara uyulmadan yapıldığı tespit edilmiştir. Saklı nüfus olduğu iddiasıyla nüfus kütüklerine tescilinin yapılması için nüfus müdürlüklerine başvuruda bulunan kişiler hakkında Yönetmeliğin 35 nci maddesinde belirtilen esaslara göre dosya düzenlenecek ve düzenlenen dosya karar alınmak üzere Valiliğe gönderilecektir. İl Nüfus Vatandaşlık Müdürlükleri; doğum yoluyla Türk vatandaşlığını kazanma hakkına sahip olmadıkları halde nüfus kütüklerine tescilini yaptırmak isteyen yabancıların veya nüfus kütüklerimize kayıtlı olup da bu yolla kimlik değiştirmek isteyen kişilerin olabileceğini göz önünde bulundurmak suretiyle;

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ a) Saklı Nüfus İlmühaberi-Dilekçe-Beyan Formu"nun ilmühaber bölümünde yer alan imzaların ve mührün yetkili kişilere ve makama ait olup olmadığı, b) Dosyada bulunan mevcut bilgi ve belgelerin ilgilinin vatandaşlık durumunun tayinine esas olacak şekilde eksiksiz olarak düzenlenip düzenlenmediği kontrol edecektir. Kontrol sonucunda varsa eksik olan belgeler tamamlanacak, çelişkiler giderilecektir. Yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda; 1) İlgilinin; ana ve babasının evli ve nüfusa kayıtlı oldukları ve başka bir devlet vatandaşı olmadıklarının anlaşılması halinde, Valilik Makamından onay alınacak ve onayın bir örneği dosyaya eklenerek tescil edilmek üzere ilgili nüfus müdürlüğüne iade edilecektir,

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2) İlgilinin; a) Ana ve babasının evli olmamaları veya nüfusta kayıtlarının bulunmaması, b) Gösterilen ana ve babanın çocuğu olduğunu ispata yarayacak yeterli bilgi ve belgenin bulunmaması veya bu ailenin mensubu olduğu konusunda tereddüde düşülmesi, c) Ana ve baba arasında evlilik olmasına rağmen kayıtlı oldukları hanenin uzun süreden beri işlem görmemiş olması, ç) Kendisinden önce doğup ölen kardeşinin kimliğini kullandığının iddia edilmesi,

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ d) Kendisinin ya da ana veya babasının yabancı bir devlet vatandaşı olduğunun tespit edilmesi, e)Yurt dışında bulunduğunun veya yakın zamanda ülkemize geldiğinin tespit edilmesi, Hallerinden birinin varlığında, Valilik görüşü de eklenmek suretiyle dosya Bakanlığa gönderilecek ve Bakanlıkça verilecek talimata göre işlem yapılacaktır. Bilgilerinizi ve gereğinin yukarıda belirtilen esaslara göre titizlikle yürütülmesi hususunda İlçe Nüfus Müdürlüklerine gerekli duyurunun yapılmasını önemle rica ederim.