SINAV KAYGISI VE ÇOCUK RUH SAĞLIĞI
KAYGI Kaygı, kişinin bir uyaranla karşı karşıya kaldığında yaşadığı, bedensel, duygusal ve zihinsel değişimlerle kendini gösteren bir uyarılmışlık durumudur.
Öğrenmede Kaygı Dünyaya geldiğimiz anda bir öğrenme süreci içine gireriz ve bu süreç yaşamımızın sonuna kadar devam eder. Öğrenme, kişinin yaşamını sürdürebilmesi ve süregelen yaşamdan doyum alması için gerekli tüm bilgi, eylem ve becerilerin kazanılması sürecidir. Öğrenilenler, kişinin birikimini (potansiyelini) oluştururken, öğrenilenlerin belli bir amaca yönelik kullanılması da performansı ortaya koyar.
İnsanın performansının en iyi olduğu durum, onun o alanda var olan potansiyelinin tümünü eyleme dönüştürebildiği durumdur. Ancak çeşitli iç ve dış etkenler nedeniyle gerçek potansiyelin performansa dönüşmesi zaman zaman güçleşir. Bu etkenlerden biri yüksek kaygıdır.
Her duygu gibi kaygı da kişinin, yaşamını sürdürebilmesi ve yaşamdan doyum alabilmesi için gereklidir. Amaç, kaygıyı tümüyle ortadan kaldırmak değil, kaygıya yenik düşmemek ve yaşanılan kaygıyı belli bir düzeyde tutarak onu kendi yararımız için kullanmaktır. Normal düzeyde bir kaygı kişiye, istek duyma, karar alma, alınan kararlar doğrultusunda enerji üretme ve bu enerjiyi kullanarak performansını yükseltme açısından yardımcı olur. Örneğin, bir konferans ya da bir konuşma için yaşadığımız orta düzeydeki bir kaygı, bu konuşmaya daha iyi hazırlanmamıza ve daha iyi bir performans göstermemize yardımcıdır.
Hiç kaygı yaşamadığımız durumlarda ise, yapılacak olan işi elden geldiğince iyi yapmak için içimizde bir istek oluşmadığından sonuç genellikle olumsuz olur.
Sınav Kaygısı Sınav öncesinde öğrenilen bilginin, sınav sırasında etkili bir biçimde kullanılmasına engel olan ve başarının düşmesine yol açan yoğun kaygıya sınav kaygısı denir. Bir sınava girmeden günlerce önce sınavı başarıp başaramayacağınız kaygısı beyninizi aşırı meşgul ediyorsa ve yoğun bir kaygı hissediyorsanız üstelik bu kaygı sizi gündelik işinizi bozuyorsa, uykularınızı, açlık güdünüzü etkiliyorsa, neredeyse başka bir şey düşünmüyorsanız sınav kaygısına adaysınız demektir.
Sınav yaklaşırken, uyku düzeniniz olumsuz olarak etkilenmişse, sınav saati ecel gibi yaklaşıyorsa, sınava girerken eliniz ayağınız titreyip soğuk terlemeye başladıysanız, sınav kağıdını açmaya cesaret edemiyor, soruları heyecandan okuyamıyorsanız, yoğun bir sınav kaygınız var demektir.
Belirtiler Kalp atışlarında hızlanma ve artış, çarpıntı, Hızlı nefes alıp-verme, Gerginlik ve/veya sinirlilik hali, Terleme ve/veya titreme, Dilin damağın kuruması, Mide şikayetleri, Bağırsak hareketlerinde değişme, Telaş, şaşkınlık, organize olamama, Baş ağrısı, huzursuz uyku, kabus görme, Konsantrasyon bozuklukları, Kaygı ve korku ifadeleri içeren düşünceler, Ortamdan uzaklaşmak isteme, Yorgunluk belirtileri, Yeme alışkanlıklarında değişme vs.
Sınav Kaygısının Nedenleri Zamanı iyi kullanamama, Kötü çalışma alışkanlıkları, Beklenti düzeyi, Mükemmeliyetçi yaklaşım, Görev ve sorumlulukları erteleme, Başarısız olma ve değerlendirilme korkusu.
Sınav Kaygısının Etkileri Öğrenilen bilgiler transfer edilemez, Okuduğunu anlama ve düşünceleri organize etmede zorluk yaşanır, Dikkatte bir daralma ve azalma olur, Zihinsel beceriler zayıflar, Enerji gereksiz yere tükenir, Fiziksel rahatsızlıklar ortaya çıkar.
Sınav Kaygısını Arttıran Düşünceler Sınava hazır değilim, Bu bilgiler çok gereksiz ve saçma. Sınavlar niye yapılıyor, ne gerek var? Bu bilgiler gelecekte benim işime yaramaz. Sınava hazırlanmak için gerekli zamanım yok ki. Bu konuları anlayamıyorum, aptal olmalıyım. Biliyorum bu sınavda başarılı olamam. Sınav kötü geçecek. Çok fazla konu var, hangi birine hazırlanabilirim ki?
Sınav Kaygısını Azaltan Faktörler sınavlara bir plan ve program dahilinde hazırlanmak, çalışmaları “asla” ertelememek, zamanı verimli kullanmak, beklentiyi gerçekçi tutmak, olumsuz duygu, düşünce ve davranışlardan kurtulmak.
Çocuk Ruh sağlığı için, Öğrenci sınav için olumlu düşünmeli Çocuk Ruh sağlığı için, Öğrenci sınav için olumlu düşünmeli. Yapamayacağım, başaramayacağım şeklindeki düşüncelerden kurtulmalıdır. Sınavdan önce zihinde geçmişteki başarısızlıkları değil başarılarını düşünmeli, aynı sebeplerin yeni bir başarısızlığa yol açmasına izin vermemelidir. Kendine güvenmelidir.