ANKARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ – KIYMETLİ EVRAK HUKUKU DERS NOTLARI Bu notlar her hafta işlenecek ders planını detaylı olarak göstermesi için hazırlanmış kısa bilgiler içermektedir.
Çekte keşideci ile muhatap arasındaki ilişkiler Karşılık ve Çek Anlaşması Çekin zorunlu unsurlarından olmamakla birlikte, varlığı önem taşı- yan iki unsur: karşılık ve çek anlaşmasıdır. Bir çekin keşide edilebilmesi için muhatap banka nezdinde, keşidecinin emrine tahsis edilmiş bir karşılık bulunması gerekmektedir. Çek düzenlemek isteyen kişi (keşideci), muhatap bankaya başvurmakta; muhatap ile keşideci arasında çek anlaşması akdedilmektedir.
Çekte keşideci ile muhatap arasındaki ilişkiler Çek anlaşması, keşidecinin söz konusu karşılık üzerinde çek keşide etmek suretiyle tasarruf hakkını haiz bulunacağını konu etmektedir. Muhatap banka, çek hesabı açılması talebiyle kendisine başvuran kişinin (keşidecinin) çek düzenleme ve çek hesabı açtırma konusunda yasaklı olup olmadığını araştırmak; ilgili kişinin ekonomik ve sosyal durumunun belirlenmesinde gerekli basiret ve özeni göstermek zorundadırlar Çek anlaşmasının ardından muhatap banka, boş çek yapraklarını (çek karnesini) bastırmakta ve hesap sahibine (keşideciye) vermektedir. Ancak karşılık ve çek anlaşmasına ilişkin kurallara uyulmamış olması, çekin geçerliliğine etki etmemektedir.
Çekte keşideci ile muhatap arasındaki ilişkiler, kabul yasağı Kabul Yasağı Çekte de tıpkı poliçede olduğu gibi, muhatap bulunmakla birlikte, çekte kabule izin verilmemiş; muhatabın çeki kabulü yasaklanmıştır. Hatta bu yasağa rağmen çek üzerine kabul kaydı konmuş olsa bile bu kayıt kabul sonucunu doğurmamaktadır. Muhatabın sadece çeki kabul etmesi değil, çeki kabul etmesi gibi sonuç doğuracak ve muhatap bankayı diğer yollarla (örneğin ciranta sıfatıyla) çek ilişkisine dahil edecek her tür yol da kapanmıştır. Bu itibarla çeklerde muhatabın ciranta olmasına da izin verilmemiştir