AÇIK İLKÖĞRETİM OKULUNUN GELECEĞİ Ali DÖNGEL Prof. Dr. Zeki KAYA

“Okuma yazma öğrenmek bir insanlık hakkıdır.” Kofi ANNAN BM’nin tahminlerine göre dünyada okuma yazma bilmeyenlerin Sayısı 860 milyonu geçiyor. BM 2003 ile 2012 arasında geçecek 10 yıllık süreyi ‘Dünya Okuma Yazma Dönemi’ ilan etti.

Okuma yazma bilmeyen genç ve yetişkinlerin büyük bölümü, Güney ve Doğu Asya, Arap dünyası ve Afrika’da Sahra Çölü’nün güneyinde kalan bölgelerde rastlanıyor. BM Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO’nun Pedagoji Enstitüsü Başkanı Dr. Adama Ouane, söz konusu ülkelerde insanlara sunulan eğitim olanaklarının çok kısıtlı olduğunu belirtiyor.

UNESCO’nun tahminlerine göre, ciddi bir şekilde çaba gösterilmezse 2015 yılında okuma yazma bilmeyenlerin sayısı yaklaşık 800 milyon olacak. UNESCO, 10 yıl sürecek Dünya Okuma Yazma Seferberliği kapsamında Dakar’da konulan hedeflere ulaşılabilmesi için etkin bir şekilde çaba gösterilmesini ve böylece eğitim hakkının birçok insan için gerçekleştirilemez bir hayal olmaktan çıkmasını istiyor. (Deutsche Welle)

TOPLAM NUFUSA ORANI (%) EĞİTİM DURUMU NUFUS TOPLAM NUFUSA ORANI (%) Toplam (Bin) Erkek Kadın 58.859 30.245 29.613 O-Y Bilmeyen 7.589 1.857 5.732 12,68 3,10 9,58 Bilen 52.259 28.384 23.857 87,30 47,42 39,86 Okul Bitirmeyen 12.886 6.512 6.374 21,53 10,88 10,65 Bilinme-yen 10.205 4.047 6.158 0,02 0,01

Uzaktan Eğitim Uzaktan Eğitim Yaşam Boyu Eğitim Kişisel bilgisayarların, Video araçlarının, CD-ROM'ların ve internet üzerinden gerçekleştirilen online hizmetlerinin kullanımının yaygınlaşmasıyla uzaktan eğitim etkileşimli, dinamik ve oldukça canlı bir boyut kazanmıştır.

Türkiye’de Durum OKUR-YAZAR OLMAYANLARA SON FIRSAT Milli Eğitim Bakanlığı, açık üniversite ve açık lisenin ardından şimdi de açık ilköğretim uygulaması başlatıyor. Uluğbay, Açık ilköğretim okulunun, 9,5 milyon okur-yazar olmayan kişi ile yaklaşık 8 milyon ilk ya da ortaokulu terk etmiş kişi için büyük fırsat olduğunu dile getirdi. (BYEGM 1 Mayıs 1998)

Kuruluş Açık İlköğretim Okulu, Bakanlık Makamının 12.09.1997 tarih ve 1651 sayılı onayı ile Film Radyo Televizyonla Eğitim Başkanlığına bağlı olarak kuruldu. 1998-1999 Öğretim Yılında Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü bünyesinde öğretime başladı ve halen hizmet vermektedir.

Yöntem Bu araştırmanın verilerinin elde edilmesinde nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Dokümanlar diğer araştırma yöntemleriyle kullanılabileceği gibi “sadece tek başlarına bir araştırmanın tüm veri setini oluşturabilirler”. (Yıldırım ve Şimşek, 1999:150)

TOPLAM NUFUSA ORANI (%) EĞİTİM DURUMU NUFUS TOPLAM NUFUSA ORANI (%) Toplam Erkek Kadın 58.859.243 30.245.445 29.6137.98 Okuma-yazma Bilmeyen 7.589.657 1.857.132 5.732.525 12,68 3,10 9,58 Okuma-yazma bilen 52.259.381 28.384.266 23.857.115 87,30 47,42 39,86 Bir okul bitirmeyen 12.886.331 6.512.324 6.374.007 21,53 10,88 10,65 Okuma-Yazma Durumu bilinmeyen 10.205 4.047 6.158 0,02 0,01

Bulgular Bu sonuçlara göre 2000 yılında bir okul bitirmeyenlerin sayısı 12.886.331 kişidir. 18.08. 1997 tarih ve 23084 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 4306 sayılı Kanunla Kesintisiz 8 yıllık zorunlu eğitim dönemi

15 yaşından gün almış; İlkokul mezunları, Ortaokulun 1, 2 veya 3.sınıfından ayrılanlar, İlköğretim okullarının 5. sınıfını bitirenler ile 6, 7 veya 8. sınıfından ayrılanlar, Ortaokul dışardan bitirme sınavından ayrılanlar, Yetişkinler II. Kademe Eğitimini bitirenler, Yurtdışında öğrenim görüp İlköğretim Okullarının 6, 7 veya 8. sınıfına denklik yaptıranlar,

Bedensel engelliler, tutuklu veya hükümlüler, askerliğini yapmakta olanlar, çalışanlar ve ev hanımları da yukarıdaki koşullardan birini taşıyorlarsa başvuru yapabilirler

Halk Eğitim Merkezleri I. Kademe Kurs (90 saat) II. Kademe Kurs (180 saat)

Eğitim Hizmetleri Merkez Müdürlükleri Açık ilköğretim okulunun 81 il merkezi ve İstanbul’un Kadıköy, Üsküdar, Bahçelievler, Beyoğlu, Fatih ilçelerinde öğrenci büroları ve sınav merkezleri bulunmaktadır. Yurt dışında; Almanya, Cidde, Medine, Riyad ve Trablus

Öğrencilerin Değerlendirilmesi Açık İlköğretim Okulu Yönetmeliğinin “Sınıf Geçme” bölümü (Madde 38) karşılaştırıldığında örgün ilköğretim öğrencilerinin daha avantajlı olduğu görülmektedir. Örgün eğitimde öğrencinin sınıf geçmesinde branş öğretmenleri veya şube öğretmenler kurulu tarafından verilecek karar yeterli olabilmektedir. Bazen bir dönem not almış öğrencilerin de sınıf geçmesi mümkün olabilmektedir (MEB,2003).

Karayolları ve Trafik Kanununda yapılan (12. 03 Karayolları ve Trafik Kanununda yapılan (12.03.2000 tarih ve 23991 sayılı resmi gazetede yayımlanan) değişiklikle 31.12.2004 tarihine kadar ilkokul mezunlarının A1, A2, B, C, D, E sınıfı sürücü belgesi alabilecekleri, 31.12.2004 tarihinden sonra sürücü belgesi almak isteyenlerin 8 yıllık ilköğretim okulu mezunu olmaları gerektiği hükmü getirilmiştir.

Hizmet Alanlar Şubat 2004 tarihi itibarıyla AİO’nun 108.000 aktif öğrencisi bulunmaktadır. 6 yaş üstünde bulunup bir okul bitirmeyen toplam 12.886.331 bulunmaktadır. Bu sayılar karşılaştırıldığında AİO’nun binde sekiz (0,008 ) oranında bir gereksinimi karşıladığı görülmektedir.

Sayısal Veriler Bir okul bitirmeyenlerin genel nüfusa oranına bakıldığında % 22 gibi çok yüksek bir yüzde görülmektedir. Her yıl 250.000 öğrencinin örgün eğitim kurumlarında devamsız duruma düşmektedir.

Öneriler HEM’lerin sistem içine alınması, Köy İlköğretim okullarında başvuruların alınması, Yıl içinde başvuru sayısının artırılması,

Öğrenci Başarısının Değerlendirilmesi 2 dersten başarısız olup derslerin başarı ortalaması 2 olan öğrencilere bir üst sınıfa geçme hakkı tanınmalı, AİO’nu bitirmek için zorunlu 3 yıllık süre 2 yıla indirilmeli, AİO’nda kullanılmakta olan ölçme araçları temel konuları kapsayan başarıyı artırıcı nitelikte olmalı Kodlama konusunda sorunlar

KAYNAKÇA http://www.byegm.gov.tr/ http://egitek.meb.gov.tr/aok/aio/tanitim.html Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) verileri 2000 yılı nüfus sayımı sonuçları KAYA , Zeki. (2002). Uzaktan Eğitim. Ankara :Pegem A Yayıncılık . YILDIRIM, Ali ve H. Şimşek.(1999). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara :Seçkin Yayıncılık. DİE (Devlet İstatistik Enstitüsü) 2000 yılı nüfus sayımı sonuçları. MEB Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü Açık İlköğretim Okulu Yönetmeliği Ankara 2001. MEB Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğünün 2000/39 sayılı genelgesi. MEB Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü Açık İlköğretim Okulu Başvuru Kılavuzu 2003. MEB İlköğretim Kurumları Yönetmeliği, Ankara Ağustos 2003. http://egitek.meb.gov.tr