SINIFTA ZAMAN YÖNETİMİ

Zaman yönetimi yakın geçmişe kadar araştırmacıların ilgi alanının dışında kalmıştır.Ancak insanın yaşam amacını ve kişinin verimliliğini doğrudan etkilediğinin fark edilmesiyle,zamana verilen önem artmış ve zamanın etkili olarak kullanabilmesi için zaman yönetimi ortaya çıkmıştır. Zaman yönetimi,sabit bir akış seyri olan gerçek zamanın yönetilmesi değildir;kendimizi zaman içinde yönetebilmektir.Zaman yönetimi,kıt olan ve her iş ve etkinliğin yapılmasının zorunlu unsuru olan zaman olabildiğince fazla iş ve etkinlik sığdırmaktır.Kısaca zaman yönetimi,belli bir zaman diliminde iş ve etkinliğin yönetimidir.

Zaman Yönetimi Öğeleri Kişinin kendini yönetmesi Zaman cetveli hazırlama Planlamaya önem verme Kendini organize etme Yapılacaklar listesi hazırlama Kesintilerin ortadan kaldırılması , yetki devri, etkili iletişim, etkili okuma ve yazma, başlıca zaman yönetimi öğeleridir.

ZAMAN YÖNETİMİNDE FARKLI YAKLAŞIMLAR Düzenli yaşama yaklaşımı(Düzen Yaklaşımı) Bu yaklaşım,zaman yönetiminde ortaya çıkan sorunların büyük kısmının hayatımızdaki düzensizlikten kaynaklandığını savunur.Çoğunlukla,istediğimiz şeyi,aradığımız anda bulamayız.Sürekli olarak bir şeyler arada kaynayıp gider.Çoğu kez,yanıt sistemde yatar:Dosyalama.gelen-giden evraklar,hatırlatma ve veri tabanı sistemleri gibi.

Nesneleri düzenlemek:Anahtarlardan bilgisayar ekranlarına,dosya istemlerinden evrak depolarına,büro alanından mutfak alanına kadar her şeye çeki düzen vermek. Görevleri düzenlemek:Basit listelerden planlama tablolarına ve proje yönetimi yazılımlarına kadar çeşitli araçlar kullanarak yapılacak işleri”bir düzene ve sıraya sokmak. İnsanları düzenlemek:Gerek kendinizin gerekse başkalarının yapabileceği işleri tanımlamak,yetki devretmek,olup bitenlere hakim olmak için izleme sistemleri yaratmak.

Savaşçı yaklaşım(Zamana Sahip Çıkma Yaklaşımı) Bu yaklaşım Savaşçı yaklaşım(Zamana Sahip Çıkma Yaklaşımı) Bu yaklaşım. İş ortamının yoğun temposu ve baskısı içinde bulunan insanın kendini korumak,yeterince verimli ve bağımsız çalışabilmek amacıyla zamanına sahip çıkması üzerine odaklanmıştır.Gerek çalışmaya başlamakta güçlük çekmenin,gerek zamandan yeterince yararlanmamanın en önemli sebebi, “önce ufak tefek,önemsiz konuları elemek ve daha sonra çalışmaya başlamak” isteğidir.

Hedef belirleme yaklaşımı Bu yaklaşım temelde, “Ne istediğini bil ve başarmak için çaba harca.”der.Uzun,orta ve kısa vadeli planlama.hedef saptama,gözünde canlandırma.kendini motive etme ve olumlu bir düşünce tarzı yaratma gibi teknikler içerir.Belirli hedefleyen koyan kişi veya kurumların daha başarılı oldukları bir gerçektir.Hedef yaklaşımı ile hedeflere ulaşabilmek için önceliklerin sıralandığı bir plan ortaya konulur.Ancak,zaman ve enerjiyi aşırı odaklanarak hayatımızda bir dengesizlik yaratmamasına dikkat etmeliyiz.

ABC Yaklaşımı ABC yaklaşımına göre yapılacak işler önemine göre öncelik sırasına konulur.Önceliklere yer verilirken kriz,panik gibi kimi tuzaklar zamanın etkili kullanımını engeller.Zaman tuzaklarına dikkat edilerek hareket edilmesi gerekir.

Sihirli Araç Yaklaşımı Sihirli araç yaklaşımı,doğru aracın yani,doğru takvimin,doğru planlamanın,doğru bilgisayar programının bize yaşam kalitesi yaratma gücünü vereceği varsayımına dayalıdır.Bu işler gerçekten de öncelikleri izlemenize ,işleri planlamamıza ve ana bilgiye rahatça ulaşmamıza yardımcı olur.Teknolojik araçlardaki gelişmeler,işlerin daha kısa sürede ve daha etkin bir şekilde yapılmasını sağlamaktadır.

İyileştirme(Rehabilitasyon)Yöntemi Zaman yönetiminde iyileştirme yaklaşımı,zaman yönetimi konusundaki sorunların;çevresel,sosyal,kültürel veya psikolojik nedenlere dayalı olarak ortaya çıkabileceğini varsayar.Bu yaklaşıma göre,kendi amacına aykırı ya da işlevsiz zaman yönetimi sorunlarını oluşturan kültürel ve psikolojik etmenleri iyileştirmektir.

Kendini Akıntıya Bırakma Yaklaşımı Bu yaklaşıma göre akıntıya kapılmayı öğrenip yaşamın doğal uyumuna dönmek,yaşantımızı,doğamızda bulunan doğallığa ve beklenmedik fırsatlara açmaktır.Bu yaklaşımda,iç benliğin tutarlılığı ile doğanın akışına uyumun bir arada düşünülmesi gerektiği üzerinde durulur.

SINIFTA ZAMAN YÖNETİMİ Sınıfta zaman yönetimi ifadesiyle,eğitim-öğretim için belirlenmiş olan zamanın amaçlar doğrultusunda kullanılması vurgulanmaktadır.Etkili bir öğretim gerçekleştirmek için,zamanın verimli kullanılması gerekir.Zamanın verimli kullanılması,öğrencilerin dikkatini öğretim yaşantıları üzerine yoğunlaştırmaları ve öğrenme amaçlarına ulaşmak için yeterli düzeyde güdülenmelerini ifade etmektedir.

Sınıfta zaman yönetimi kritik bir süreçtir Sınıfta zaman yönetimi kritik bir süreçtir.Bu durum,zamanın ve sınıfın kendine özgü özelliklerinden kaynaklanmaktadır.Zaman yönetiminin sınıf yönetimi açısından önemi şu şekilde özetlenebilir.Etkili bir zaman yönetimi ile öğrenciler,düzenli,dengeli çalışmaya yöneltilir.Öğretmenler zaman yönetimi açısından öğrencilere örnek oluştururlar.Böylece zamanın etkili yönetimi hem öğrenci ve öğretmenlere,hem de okul yönetimine ekonomiklik sağlar.

Sınıfta Zaman Tuzakları Zamanın amaçsızca kullanılmasına neden olan etmenler zaman tuzakları olarak ifade edilmektedir. Genel olarak öğretim zamanının, istenilen düzeyde kullanımını olumsuz etkileyen zaman tuzaklarının bazıları şunlardır. Sınıfa ve derse geç gelen öğrenciler Sınıf dışı ortamda ki gürültüler Ders başladıktan sonra sınıftan dışarıya çağırılan öğrenciler veya çıkmak isteyen öğrenciler Öğretmenden kaynaklanan bazı durumlar Amaçların belirsiz olması Okulun fiziki koşullarının yetersizliği

Ders Öncesinde Zaman Yönetimi Ders öncesinde zaman yönetimiyle, öğretmenin anlatacağı konuyla ilgili hazırlıklara harcayabileceği süreyi ne şekilde kullanabildiği vurgulanmaktadır. Bu aşamada etkili zaman yönetiminde önemli olan pek çok etmen vardır. Bunlar arasında , öğretmenin mesleki deneyimi, anlatılacak konunun özellikleri, öğrenci grubunun özellikleri, okulun sağladığı koşullar sayılabilir. Ders öncesi zamanın etkili bir şekilde değerlendirilmesi ve derse etkili bir şekilde başlanabilmesi için şu öneriler getirilebilir;

Ders öncesi zamanın dersi yapılandırmak ve öğrencileri karşılamak için kullanılması O günkü dersle ilgili önemli bilgileri tahtaya yazınız Her türlü ders aracını ders zili çaldığında kullanılabilecek şekilde sıralayınız Öğretim hedeflerini ve dersin amacını tahtaya yazınız. Sınıf içi yerleşim ve yönetim konuları ile dersin hemen başında ilgilenilmesi Yoklamayı okulun kullandığı sisteme göre alın Okul veya sınıf ile ilgili tüm duyuruları yapınız. Öğrenciye nereye oturacaklarını ve o günkü çalışmalarını nasıl hazırlanacaklarını söyleyiniz.

Derse başlamadan önce esnek rutin oluşturulması Öğrencilerin son gördüğü dersten yeni derse geçiş ve bağlantı olabilecek 5-10 dk bir etkinlik ile başlayınız. Bir önce ki derste neler yapıldığını hatırlamak üzere, her gün farklı bir öğrenciye görev veriniz Belirli günlere etkinlikler planlayın; böylece öğrenciler ne ile karşılaşacağını bildiği için hazırlıklı gelirler.

Derste Zaman Yönetimi Ders öncesinde yapılan hazırlıklar ve ders sonunda yapılan çalışmalar, ne kadar etkili bir şekilde gerçekleştirilirse de asıl olan ders zamanının akılcı ve en verimli öğrenmeyi sağlayabilecek şekilde kullanılmasıdır.Bu nokta da , öğrencilerin akademik öğrenme zamanlarını arttıracak stratejiler iki başlık altında incelenebilir.

Etkinlik Akışını Sağlama Öğrencilerin hiç bir şey yapmadan beklemek zorunda kaldıklarında dört şeyin ortaya çıkabileceğini gözlemlenmiştir bunlardan üç tanesi olumsuz sonuçlardır. Öğrenciler ilgili ve uyarılmış olarak kalabilirler. Öğrenciler yoğunlaşma yeteneklerini ve ilgilerini kaybederek sıkılabilirler. Konudan uzaklaşıp hayallere dalabilirler. Etkin bir şekilde uygunsuz davranışlar gösterebilirler. Sınıf içerisinde ders devam ederken etkinliklerin sağlıklı akışını sağlamak için gerekli beceriler aşağıda gösterilmektedir.

Olumsuz Davranışları Önleme Amaç Beceri Tanım Olumsuz Davranışları Önleme Farkındalık Olumsuz davranışların şiddetlenmeden önlenmesi Örtüştürme (üst üste getirme Öğretmenin aynı anda iki veya daha fazla etkinliği eş zamanlı yapması Hareketleri Kontrol Etme ve Yönetme Canlılık Dersin canlı bir şekilde akmasını sağlamak Akıcılık Dersin planını ve akıcılığını takip etme,karışıklığa neden olacak oyalanmalardan kaçınma Grup Dinamiğini Canlı Tutma Grup Dinamiği Öğrenciler bireysel olarak derse katılırken tüm sınıfın dikkatini çekmek için önlem alma Sorumluluk almayı teşvik etme Öğrencilere derse katılımlarının izleneceğini ve değerlendirileceğini bildirme

Etkinlik Geçişlerini Yönetme Dersler ve etkinlikler arası geçişleri sağlamak biraz problemli olabilir. Öğretmenler meydana gelmesi olası kargaşaları, öğrencileri sırada ki geçişler için hazırlayarak, etkili geçiş rutinleri kurarak ve dersin yükümlülüklerini açıkça tanımlayarak azaltabilirler.

Ders Sonunda Zaman Yönetimi „ Bu aşama, dersin sonuçlandırıldığı ve değerlendirmenin yapıldığı aşamadır. Dersin sonunda mümkün olduğu kadar özetlenmeli ve kısa tekrarların yapılmasına yönelik sorular sorulmalıdır. Bu sürede yeni konuya başlamak, soru çözmek vb. uygulamalar,yarım kalacağı için hiç yapılmamasında yarar vardır. „ Zamanı etkin kullanmayı ve kontrol etmeyi başarabilen öğretmen “zil çaldığı anda son cümleyi söyleyen öğretmen”dir. Çünkü eğitimin korunarak sonlandırıldığı ve değerlendirildiği anlamına gelir. Diğer dersin sorunsuz başlayabilmesi için temel faktörlerden biri de budur. Dersin etkili ve zaman kaybı olmaksızın bitirilebilmesi ve bir sonraki dersin de aynı şekilde sorunsuz başlayabilmesi için şu etkenlere dikkat edilmesi gerekmektedir.

Ders sonunda sınıfın özgün düzeninde terk edilmesi: Tüm sıra ve masaları özgün pozisyonlarına getirin. Ders araç gereçlerini yerlerine koyun. Ders bitirmede esnek ve önceden tahmin edebilecek bir rutin oluşturulması Ders zili çaldığında bitirin. Ders sonunda yapmanız gereken tüm şeyleri bitirebilecek yeterli zaman kalacak biçimde dersi planlayın. Konuların zil çalmadan önce biteceği günler için bir acil durum planı hazırlama Ev ödevinin verilmesi ve açıklanması Ev ödevini tahtaya yazın, açık ve net bir şekilde açıklanması için maddeler halinde tanımlayın. Öğrencilerin ödev defterlerini açmalarını ve ödevi yazmalarını sağlayın. Ödevin kalitesi, ayrıntıları ve tarihi konusundaki hususları açıklayın.

Sınıf İçi Rutinler Sınıfta zaman yönetimi açısından önemli olan bir etken de sınıf içi rutinlerin belirlenmesidir. Bu rutinlerin okulun ilk haftasında bir eğitim dahilinde öğrencilere verilmesi daha sonra öğrencinin yönlendirilme ihtiyacı hissetmemesi ve zaman kayıplarının önüne geçilmesini sağlayacaktır. Birçok günlük sınıf etkinliği, en az yönlendirme ile başarılabilmeli ve mümkün olan en az zaman harcanarak akıcı bir şekilde geçmelidir. Bunun içinde öğrencilerin kendilerinden ne istendiğini net olarak bilmeleri ve okulun ilk haftasında bu konuda eğitilmeleri gerekmektedir. Bu tür görevler ve rutinler, ilk kez oluştuğunda, bu görevlerin nasıl yapılacağını dikkatlice ve tam olarak açıklayınız. Prosedürleri iyice açığa kavuşturmak için öğrencilerin sorularını alınız. Bazı görevler için yapılacak şeyleri tahtaya yazmak yararlı olacaktır.

Bir öğretmenin belirli rutinler oluşturmak isteyebileceği bazı görevler Şunlardır; Güne başlama Yoklama alma Ödev kontrolü Sınıfı terk ederken yapılacaklar Sınıfa dışarıdan biri geldiğinde ne yapılacağı Yerleşim düzeni Sınıf içi materyallerin kullanımı Temizlik Gün sonunda sınıfı terk etme Bir etkinlikten diğerine geçiş