NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ Kent kültürü ve sanat Kent mekanlarını "cinsiyetin semiyotiği" bağlamında değerlendirmek (Eril/Dişil) NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Sanat Tasarım Fakültesi stf.nisantasi.edu.tr
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Mekan ve cinsiyet Kente "toplumsal cinsiyet" kavramı üzerinden bakmak, öğrenciler için çok öğretici bir deneyim olacaktır. Eril, dişil ya da nötr mekanları farkına varmak önemlidir. Bireyler kültürün içinde hareket ettiklerinin ayrımına genelde varamazlar. Kültür tıpkı içinde nefes aldığımız hava gibi görünmez ama geçirgendir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Mekan ve cinsiyet Kimi davranışlarımız içinde bulunduğumuz mekanlara göre kendiliğinden biçim alır. Örneğin, her birimiz bir köy kahvesine nasıl gireceğimizi biliriz. Ya da kütüphanede zaman geçirme koşulları bizi kapıdan içeri girer girmez sarar. Bir semt pazarında nasıl alış veriş edeceğimizle ilgili de bir kaygı yaşamayız. Mekanlar, konuşma biçimleriyle, jargonuyla, kurallarıyla bize kendiliğinden gelir ve biz de uyum sağlarız. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Mekan ve cinsiyet Elbette yabancı bir kültür söz konusu olduğunda; bu göstergeleri okumak zorlaşır. Özellikle cinsiyetin semiyotiği faklı kültürlerde farklı okumaları gerekli kılar. Erkeklere ya da kadınlara kapalı mekanlar vardır. Yalnızca çocuklara açık yerler vardır. Bu göstergeleri doğru okumak hem kendimizi doğru ifade edebilmeyi hem de başkaları hakkında isabetli yorumlarda bulunabilmeyi mümkün kılar. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Mekan ve cinsiyet Ayrıca kültürümüz içindeki ötekileştirme potansiyelini de görmek mümkün olur. Kuaförler dişil; stadyumlar eril mekanlardır. Ancak kültürel kodlar değiştikçe, alışkanlıklar da değişir. Örneğin, stadyumlara kadınların ve çocukların gelişiyle birlikte; eril dil değişime açılmıştır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar Winterson, J., (2018). Sanat Başkaldırır, Çev. Zeynep Baransel, İstanbul, Sel Yayınları. Eren, Işık, (2006). Sanat ve Bilgi İlişkisi, Bursa, Asa Yayınları. May, Rollo, (2005). Yaratma Cesareti, Çev. Alper Oysal, İstanbul, Metis Yayınları. Özkaya, Serkan, (2000). Sanatta Deha ve Yaratıcılık, İstanbul, Pan Yayınları. Bauman, Zygmunt, (2016). Postmodern Etik, Çev. Alev Türker, İstanbul, Ayrıntı Yayınları. Gombrich, E.H., (1992). Sanatın Öyküsü, Çev. Bedrettin Cömert, İstanbul, Remzi Yayınları. Lynton, Norbert, (1991). Modern Sanatın Öyküsü, Çev. Cevat Çapan & Sadi Öziş, İstanbul, Remzi Yayınları. Harvey, David, (2016). Kent Deneyimi, Çev. Esin Soğancılar, İstanbul, Sel Yayınları. Lefebvre, Henri, (2015). Mekanın Üretimi, Çev. Işık Ergüden, İstanbul, Sel Yayınları. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©