SAĞLIK Sağlık Okuryazarlığı - Dolaşım Sistemi -
Dolaşım Sistemi Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Dolaşım sistemi kalp, kan ve kan damarlarından meydana gelmiştir. Sistemin ana organı kalp ve kalbe kan getirip kalp- ten kan götüren büyük damarlardır.
Dolaşım Sistemi Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Bu sistem oksijen ve besin maddelerini vücut hücrelerine taşır. Atık maddeleri de vücuttan uzaklaştırılmak üzere karaciğer, böbrek ve akciğerlere taşır.
Toplardamar Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Kalbe kan getiren damarlar.
Atardamar Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Kalpten dokulara kan götüren damarlar.
Kılcal Damar Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Atardamarların son dallarıyla toplardamarların ilk dallarını birleştiren, dokularda besin ve oksijen alışverişini gerçekleştiren ince damarlar.
Kanın Vücuttaki Yolculuğu Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Kalp kanı atardamara pompalar. Kan atardamar içinde vücuda dağılır. Dallara ayrılan damarlar içinde akışını sürdürür. En ince kan damarcıkları olan kılcal damarlara kadar gelir.
Kanın Vücuttaki Yolculuğu Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Kılcal damarlar aracılığı ile en uçtaki doku ve hücrelere kadar ulaşır. Burada kanın içindeki besinler, oksijen ve su dokular arasına geçer. Bu esnada hücrelerdeki birtakım artık maddeler, hücrelerde üretilen vücut için gerekli bazı maddeler vb. de ters yönden kana geçerler.
Kanın Vücuttaki Yolculuğu Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Toplardamarlar aracılığıyla kan yeniden kalbe gelir. Kirli kan akciğer atardamarı aracılığıyla akciğere gönderilir.
Kanın Vücuttaki Yolculuğu Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Akciğerde hava keseciklerinde karbondioksit oksijen değişimi yapılarak kan temizlenir. Temiz kan akciğerlerden tekrar kalbe gönderilir. …ve yolculuk yeniden başlar.
Kalp Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Kalp; insanın göğüs kemiğinin hemen arkasında, iki akciğerin arasında, göğüs boşluğunda yer alır.
Kalp Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Kişinin kendi yumruğu büyüklüğündedir. İnsanın yaşı ilerledikçe kalbin ağırlığı ve büyüklüğü de artar. Dört odacıklı olan kalpte üstteki iki odacığa kulakçık, alttaki iki odacığa karıncık adı verilir.
Kalp Nasıl Çalışır? Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Kalbin çalışması, kalp kasının kasılıp gevşemesi ile olur. Kasılma sırasında kalbin her odacığı içindeki kanı pompalar. Gevşeme sırasında ise kanla dolar.
Büyük Dolaşım Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Kalbin sol karıncığından çıkan, büyük atardamar ile başlar. Vücudun her tarafına dağıldıktan sonra toplardamarlar aracılığıyla tekrar geriye dönen kan, sağ kulakçıkta dolaşımını tamamlamış olur.
Küçük Dolaşım Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Sağ karıncıktan akciğer atardamarı ile başlar. Kan akciğerlerdeki küçük hava keseciklerine kadar gider. Akciğerlerde temizlenmiş olan kan, sol kulakçığa taşınır.
Tansiyon Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Kanı damarlarda dolaştıran basınç, toplardamarlarda ve kılcal damarlarda düşük, atar- damarlarda yüksektir. Kan ba- sıncı veya tansiyon denilince genellikle koldaki atardamar- larda ölçülen basınç anlaşılır.
Tansiyon Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi İlk okunan basınç sistolik basıncı yani büyük tansiyonu, ikincisi ise diastolik basıncı yani küçük tansiyonu gösterir.
Hipertansiyon: Yüksek Tansiyon Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Büyük tansiyonun 140 mmHg, küçük tansiyonun ise 90 mmHg’nin üstünde olması durumuna yüksek tansiyon (hipertansiyon) denir. Tansiyonu sürekli yüksek olan bireylerde beyin, böbrek, kalp ve damar hastalıklarına daha çok rastlanır.
Hipotansiyon: Düşük Tansiyon Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Büyük tansiyonun 95 mm/Hg., küçük tansiyonun ise 55 mm/Hg.’nin altına düşmesine düşük tansiyon (hipotansiyon) denir. Bazı kimselerin kan basıncı düşük düzeye ayarlanmıştır ve bu sebeple pek şikâyetleri olmaz. Bazı insanlarda ise tansiyonun düşmesi hâlsizlik, göz kararması, baş dönmesi gibi belirtilere yol açar.
Tansiyon Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi İdeal tansiyon kişinin günlük işlerini rahatsızlık duymadan yaptığı en düşük tansiyondur. Zira tansiyon yüksek seyret- tikçe damar çeperleri zede- lenmekte ve kalp-damar has- talıkları ortaya çıkmaktadır.
Lenfatik Sistem Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Lenfatik damarlarda dolaşan sıvıya lenf adı verilir. Bu sıvı kan damarlarından süzülerek çıkıp vücut dokularını çevreleyen, daha sonra lenfatik sistemi oluşturan damarlar tarafından emilen sıvıdır.
Lenfatik Sistem Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Lenf sıvısının içerisinde su, protein molekülleri, tuzlar, glikoz, üre ve akyuvarlar bulunur. Bu sıvıya kırmızı kan hücreleri geçemediği için beyaz renklidir. Bu nedenle beyaz kan olarak da bilinmektedir.
Lenfatik Sistem Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Lenfatik sistem bağışıklık sisteminin önemli bir unsurudur. Doku sıvısının lenfatik sistemden geçmesi vücuda zararlı mikroorganizmaların bulunup yok edilmesini sağlar. Bu filtreleme- den sonra lenf damarlarındaki sıvılar toplar- damarlara aktarılır ve devr-i daim sağlanmış olur.
Lenfatik Sistem Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Lenfatik sistemin iki temel görevi vardır: doku sıvısını ve dolayısıyla vücudu enfeksiyonlara karşı korumak ve dokular arasında yer alan sıvının bir bölümünün kan dolaşımına geri dönüşünü sağlamak.
Lenfatik Sistem Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Dokular arasındaki sıvılar bir nedenle lenf dolaşımına aktarılamazsa sıvılar birikerek dokuyu şişirir ve “lenfödem” denilen hastalık ortaya çıkar.
Fotoğraflar ve Grafik Çalışmaları © Dusan Kostic, © 7activestudio, © turhanerbas, © Adam Radosavljevic, © hakan çorbacı - Fotolia.com