DOLAŞIM SİSTEMİ a)KALP b)KAN c)DAMARLARDAN OLUŞUR. ALİ DAĞDEVİREN

... konulu sunumlar: "DOLAŞIM SİSTEMİ a)KALP b)KAN c)DAMARLARDAN OLUŞUR. ALİ DAĞDEVİREN"— Sunum transkripti:

1 DOLAŞIM SİSTEMİ a)KALP b)KAN c)DAMARLARDAN OLUŞUR. ALİ DAĞDEVİREN

2 KALP Kalp insanın göğüs boşluğunda iki akciğer arasında ve göğüs kemiğinin arkasında yer alır . Ergin kadında ortalama 230 – 280 gr, erkekte gr ağırlığındadır. İnsan kalbi herkesin kendi yumruğu büyüklüğündedir

3 Kalbin Görevi Kanın damarlar içinde ilerlemesi için gerekli kuvvetin oluşmasını sağlayan bir pompa gibidir. Çizgili kaslardan oluşmasına rağmen istemsiz çalışır.

4 Kalbin Yapısı Kalp dört odacıktan oluşur.
Üstteki odacıklar kulakçık, alttakiler ise karıncıktır. Kalbe kan getiren damarlar kulakçıklara; kalpten kanı uzaklaştıran damarlar karıncıklara açılır.

5 Kalp kırmızı kas dokusundan yapılmıştır.
Kalbin sol tarafında temiz kan, sağ tarafında kirli kan bulunur. Üstte sol kulakçık, sağ kulakçık; altta sol karıncık, sağ karıncık yer alır. Kulakçıklarla karıncılar arasında tek yönlü geçişe izin veren kapakçılar vardır Kalbe kan getiren damarlar kulakçıklara açılırlar. Kulakçıklar, kalbe gelen kanın toplandığı odacıklardır. Kulakçıklara kan getiren damarlar toplardamarlardır . Kalpten vücuda kan götüren damarlar karıncıklardan çıkarlar. Vücuda kan götüren bu damarlar atardamarlardır. Temiz kan: Besin ve oksijen bakımından zengin olan kana denir. Kirli kan: Besin ve oksijen bakımından fakir olan kana kirli kan denir.

6 Kalbimiz yaşadığımız sürece sürekli kasılıp gevşeyerek çalışır .
KALBİN ÇALIŞMASI Kalbimiz yaşadığımız sürece sürekli kasılıp gevşeyerek çalışır . Kulakçık ve karıncıkların kasılıp gevşemesi birbirine zıt-tır. Kulakçıkların her ikisi aynı anda kasılırken karıncıklar gevşeme durumuna geçer. Kalbin her odacığı kasılma sırasında içindeki kanı pompalar. Gevşeme sırasında ise kanla dolar. Kirli  kan akciğerlere, temiz kan ise vücuda pompalanır.(Karıncıklardan)

7 KALBİN GENEL YAPISI

8 1- Perikard: İki katlı kalp zarı ile çevrilmiştir.
Kalp dört gözlüdür(iki kulakçık, iki karıncık). Kulakçıklar kanın kalbe girdiği, karıncıklar ise kanın kalpten uzaklaştığı bölgelerdir. Kalbin sağ tarafı kirli, sol tarafı temiz kan taşır. Sağ kulakçık ve sağ karıncık arasında üç parçalı (triküspit) kapak bulunur. Sol kulakçık ile sol karıncık arasında ise iki parçalı(biküspit) kapak bulunur. Bu kapaklar tek yönlü çalışır ve kanın karıncıklardan kulakçıklara geçmesini engeller. Kalp dıştan içe doğru üç tabakadan oluşur. 1- Perikard: İki katlı kalp zarı ile çevrilmiştir. 2- Miyokard: Kalp kasının bulunduğu tabakadır. Miyokardtaki kas hücreleri aorttan ayrılan koroner damar ile beslenir. 3- Endokard: Tek sıralı epitel hücrelerinden oluşur

9 KANIN YAPISI KAN HÜCRELERİ a)Alyuvar b)Akyuvar c)Kan pulcukları
KAN PLAZMASI

10 KANIN GÖREVLERİ SİNDİRİLMİŞ BESİNLERİ VE OKSİJENİ VÜCUT HÜCRELERİNE TAŞIR. BESİNLERİN YANMASI SONUCU OLUŞAN CO2 Yİ AKCİĞERE, AZOTLU ATIKLARI KARACİĞER VE BÖBREKLERE TAŞIR. DOKULARIN SU DENGESİNİ KORUR VE VÜCUT ISISINI DÜZENLER. VÜCUDU MİKROPLARA KARŞI KORUR. VÜCUT SIVILARININ ASİT-BAZ DENGESİNİ DÜZENLER. HORMONLARI ÜRETİLDİKLLERİ YERLERDEN GÖREV YERLERİNE TAŞIRLAR.

11 KAN PULCUKLARI AKYUVAR ALYUVAR PLAZMA (SERUM) KAN HÜCRELERİ KAN
İNORGANİK MADDE ORGANİK MADDE PROTEİN SU

12 KAN İKİ BÖLÜMDEN OLUŞUR A)PLAZMA B)KAN HÜCRELERİ
PLAZMA KANIN SIVI BÖLÜMÜDÜR KAN HÜCRELERİ PLAZMA İÇİNDE BULUNUR. KANIN %55’İ PLAZMA, %45’ İ KAN HÜCRELERİDİR. DİĞER BÖLÜMÜNÜ PROTEİNLER, YAĞLAR, VİTAMİNLER,KARBONHİDRATLAR, MİNERALLER, ANTİKORLAR,OKSİJEN VE KARBONDİOKSİT OLUŞTURUR.

13 KAN HÜCRELERİ ALYUVARLAR(ERİTROSİTLER):
KIRMIZI KEMİK İLİĞİNDE ÜRETİLİR. YAPISNDAKİ HEMOGLOBİN KANIN KIRMIZI RENGİNİ VERİR. OKSİJENİ HÜCRELERE, HÜCRELERDE OLULUŞAN KARBONDİOKSİDİ AKCİĞERETAŞIR. 1 MİLİMETRE KÜP KANDA YAKLAŞIK 4-5 MİLYON TANEDİR. ÇEKİRDEKSİZDİR. YAKLAŞIK 120 GÜN YAŞAR. DALAK VE KARACİĞERDE PARÇALANIR.

14 AKYUVAR(LÖKOSİT) BEYAZ RENKLİ,ÇEKİRDEKLİ HÜCRELERDİR
SARI KEMİK İLİĞİ, KARACİĞER, DALAK VE LENF DÜĞÜMLERİNDE ÜRETİLİR. VÜCUDU MİKROPLARA KARŞI KORUR. YAKLAŞIK 1 MM KANDA 8-10 BİN TANE OLUR. MİRKOP VÜCUDA GİRİNCE SAYILARI ARTAR.

15 KAN PULCUKLARI (TROMBOSİTLER)
ALYUVAR VE AKYUVAR HÜCRELERİNDEN DAHA KÜÇÜKTÜR KANIN PIHTILAŞMASINI SAĞLAR. 1MM KANDA BİN KADAR BULUNUR. KIRMIZI KEMİK İLİĞİNDE BÜYÜK HÜCRELERİN PARÇALANMASI İLE OLUŞUR.

16 KAN DOLAŞIMI Kanın damarlar yardımı ile kalpten çıkıp tüm vücuda dolanması ve tekrar kalbe dönmesine kan dolaşımı denir. BÜYÜK DOLAŞIM: Oksijence zenginlesen kanın SOL karıncıktan çıkıp vücutta kirlenerek SAĞ kulakçığa dökülmesine  BÜYÜK KAN DOLAŞIMI denir. KÜÇÜK  DOLAŞIM: Kanın sağ karıncıktan  akciğerlere pompalanıp akciğerlerde oksijence zenginleşip sol kulakçığa dökülmesine KÜÇÜK DOLAŞIM denir. NABIZ:Kalbin her kasılışında, kanın atardamar çeperine vuruşudur.(kalp atış sayısı) TANSİYON:Kanın atardamar çeperine yaptığı itme kuvvetine denir.

17 KAN DOLAŞIMI

18 DOLAŞIM ÇEŞİTLERİ BÜYÜK KAN DOLAŞIMI : Akciğerde temizlenen kanın vücuda dağıtılıp, vücutta kirlenen kanın kalbe getirildiği dolaşım çeşididir. KÜÇÜK KAN DOLAŞIMI : Vücutta kirlenen kanın temizlendiği dolaşım çeşididir. Kan temizlenmek üzere akciğerlere gönderilir.

19 KAN BAĞIŞI KANA İHTİYACI OLAN İNSANLARA KAN VERİLMESİNE KAN NAKLİ DENİR. KAN NAKLİ KAN GRUPLARININ UYGUNLUĞUNA GÖRE YAPILIR. KAN VERMEK HEM VEREN İÇİN YARARLI VÜCUTUMUZDAKİ KAN HÜÇRELERİNİ YENİLERİZ. HEMDE BİR CAN KURTARMIŞ OLURUZ. O BAKIMDAN KAN GRUPLARIMIZI BİLMEMİZ KENDİ CANIMIZ İÇİN ÇOK YARARLIDIR. ŞİMDİ KAN GRUBLARINI ÖĞRENMEYE NE DERSİNİZ

20 KAN GRUPLARI SIFIR(0) GRUBU A GRUBU B GRUBU AB GRUBU OLMAK ÜZERE
DÖRT KAN GRUBU VARDIR BU GRUBLAR NEYE GÖRE YAPILIYOR BİLİYORMUŞUNUZ? KAN ALIŞ-VERİŞİ

21 KAN GRUPLARI İnsanda kan gruplarını alyuvar üzerindeki bazı proteinler belirler
KAN GRUBU A Grubu B Grubu AB Grubu 0 Grubu ALYUVARDAKİ PROTEİN A Proteini B Proteini A ve B Proteini Protein yok HAYDİ BİRKERE DAHA BAKALIM GRUPLARA

22 Kan Nakil Şeması O A AB B

23 KAN HASTALIKLARI LÖSEMİ(KAN KANSERİ) HEMOFİLİ:KANIN PIHTILAŞMAMASI
ANEMİ(KANSIZLIK): ALYUVAR AZLIĞI KANYOLU İLE BULAŞAN HASTALIKLAR AIDS-TETANOS-SITMA-KUDUZ -TİFÜS -VEBA-HEPATİT B VE C

24 Damar Çeşitleri Atardamarlar : Toplar damarlar : Kılcal damarlar :
Kanı kalpten uzaklaştıran damarlardır. Akciğer atardamarı hariç temiz kan taşırlar. Atardamarlar : Kanı dokulardan kalbe getiren damarlardır. Akciğer toplar damarı hariç kirli kan taşırlar. Toplar damarlar : Hücreler arasında bulunan ve madde değişiminin gerçekleştiği damarlardır. Kılcal damarlar :

25

26 LENF DOLAŞIMI Lenf (Akkan): Lenf damarları ile taşınan ve içinde akyuvar bulunan doku sıvısıdır. Doku Sıvısı: Kan plazmasının doku hücreleri arasındaki boşluklara sızması ile oluşan, kan ile vücut hücreleri arasındaki madde alışverişini sağlayan sıvıdır. Lenf sistemi; lenf sıvısı, lenf damarları ve lenf düğümlerinden oluşur. Atardamar taşımaz.

27

28

29

30 DOLAŞIM SİSTEMİNİN SAĞLIĞI
ALKOL, SİGARA VE YAĞLI YİYECEKLERDEN UZAK DURULMALI. DENGELİ BESLENİLMELİ VE TEMİZ HAVA ALINMALIDIR. DÜŞME ÇARPMA SONUCUNDA OLUŞABİLECEK KANAMALARDA DİKKATLİ DAVRANILMALIDIR. DÜZENLİ SPOR YAPILMALIDIR.

31 Dolaşım Sisteminin Sağlığı Etkileyen Etmenler ve Zararları
Dolaşım sisteminin sağlığını olumsuz etkileyen en önemli etkenler sigara, alkol ve kirli havadır. Sigaradaki nikotin, kanın mikroplara karşı direncini azaltır. Alkol, damarların esnekliğini bozarak genişletir. Çocuklukta geçirilen enfeksiyonlar ve bademcik hastalıkları kalbi olumsuz etkiler. Uzun süre ayakta kalmak veya hareketsiz kalmak, toplardamar kapakçıklarını bozarak varise sebep olur.

32 Dolaşım Sisteminin Sağlığının Korunması İçin
Dengeli beslenilmeli, Düzenli spor yapılmalı, Sigara ve alkol gibi zararlı maddelerden uzak durulmalı, Kalbi yoracak, yaşa ve bedene uygun olmayan işlerde çalışılmamalıdır.

33 DEĞERLENDİR