Yrd. Doç. Dr. Ömer Kutlu BAŞARI TESTLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ Gerçek Yaşama Dayalı Durum Belirleme Yrd. Doç. Dr. Ömer Kutlu BAŞARI TESTLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Gerçek Yaşama Yönelik Durum Belirleme “Authentic ( gerçekçi)” testler ilk olarak 1988 yılında Archbald ve Newman tarafından kullanılmıştır. Wiggins’e (1989) göre “Authentic Assessment” öğrencilere verilen görevlerin bir bağlam içinde gerçekçi bir şekilde oluşturulmasıdır. 90’lı yılların başından itibaren, birçok araştırmacı gerçek yaşama yönelik durum belirlemenin daha geçerli ve üretken bir yaklaşım olduğunu düşünmüşlerdir. Ayrıca Wiggins (1989) gerçek yaşama dayalı durum belirlemenin üst düzey zihinsel süreçlere dönük olarak öğrenciyi harekete geçirdiğini savunmaktadır.

Performansa dayalı durum belirleme ve gerçek yaşama yönelik durum belirleme arasındaki ilişki birçok araştırmacı tarafından dile getirimli ve aşağıda bu farklılıklar kısaca özetlenmeye çalışılmıştır. Gerçek yaşama dayalı durum belirlemeler performansa dayalıdır (Oosterhof, 2003).

Gerçek Yaşama Dayalı Durum Belirlemenin Özellikleri Gerçekçi bir aktivite ya da bağlam içinde ele alındığında; Okuldaki başarının ötesinde bir değere sahip bir ürünle ya da o konu hakkında yapılan bir sunumla sonuçlanan aktivitelerdir. Durum belirleme, okulda öğrenilen ve gerçek hayatta karşılaşılan konuların birbirleriyle olan ilişkisine vurgu yapar. Öğrencilerin sergiledikleri performans, gerçek yaşamda karşılaşabilecekleri bir bağlam içerisinde ele alınmıştır.

Sürece dayalı durum belirleme olarak ele alındığında; Öğrencinin öz değerlendirme yapması gerektiğine vurgu yapar. Öğrencinin, öz değerlendirmeyi sağlıklı bir şekilde yapabilmesine olanak sağlar. Bu tür durum belirleme, öğrenciye yaptığı işin kontrolünü kendisinin sağlamasına imkan verir.

Wiggins (1989), gerçek yaşama yönelik durum belirlemenin sınıf içi uygulamalarındaki dört temel özelliğinden bahsetmiştir. 1- Verilen görevler bir alandaki performansın göstergesi niteliğinde olmalıdır. 2- Durum belirlemede dikkatin, öğretme ve öğrenme ölçütlerinde yoğunlaştırılması gerekmektedir. 3- Bu süreçte, öz değerlendirmenin önemi göz önünde bulundurulmalıdır. 4- Mümkün olduğu durumlarda öğrenciler, yaptıkları çalışmaları başkalarına sunmalı ve onları savunabilmelidir

Burada vurgulanması gereken en önemli nokta olan gerçek yaşama dayalı durum belirlemede kullanılacak görevlerin niteliğidir. Bu bağlamda öğrenciye verilen görevler gerçek yaşama uygun olmalı, bilişsel olarak öğrencinin düzeyini yakalamalı ve değerlendirme süreci öğrenciye önceden ayrıntılı olarak anlatılmış olmalıdır.

Gerçek yaşama dayalı durum belirlemenin bir çok olumlu yönünden bahsedilebilir. Wiggins (1989) bunları aşağıdaki gibi özetlemiştir; Üst düzey bilgi ve becerilerin gelişip gelişmediğini ya da ne derecede geliştiğini ölçmede kullanılır. Yaratıcı düşünceyi ortaya çıkarır. Öğrenciye kendi güçlü ve zayıf yönlerini görmesi için fırsat tanır.

Kaynakça Oosterhof, A. (2003). Developing and using classroom assessment. USA: Merrill/Prentice Hall. Wiggins, G. (1989). A true test: Toward more authentic and equitable assessment. Phi Delta Kappan, 79(7), 703-713.