Sporun Çeşitli Hukuk Dallarıyla İlişkileri Doç. Dr. Yusuf Solmaz BALO ysbalo@gmail.com

Spor Hukukunun Özellikleri Kendi Kendini Düzenleyen Bir Sistem Bu nedenle, Uluslar arası ve ulusal spor federasyonları kendi sporlarını ayrıntıları ile düzenleme, uygulama ve gerektiğinde icra etme yetkisine sahiptirler Çift yapılı, iki izli olması Spor organizasyonlarının özerkliğinden dolayı ulusal federasyonlarının koydukları kuralları içeren federasyon hukuku ile genel geçerli olan hukuk normlarını kapsayan devlet hukuku ve devletlararası hukuk yan yana bulunmaktadır. Federasyonlara kabul edilme, Bir dernekten ihraç edilme, TV yayın hakkı, Oyuncuların transferi Vs.

Spor Hukukunun Özellikleri Spor hukuku, uluslararası nitelik taşır. Profesyonel düzenlenen spor çeşitlerinin çok azı bir ülke ile sınırlı icra edilmektedir. Bu durum gerek dernekler (futbolda Şampiyonlar Ligi ve UEFA Kupası) ve gerekse bireysel sporcular için söz konusudur (olimpiyat oyunları ). Spor hukuku, ekonomik açıdan önem arz eden ve spordan kaynaklanan bir çok kişi ve organizasyonu ilgilendiren kurallar içermektedir (Örn. Sponsorluk).

Çeşitli Hukuk Dalları ve Spor Anayasa Hukuku ve Spor Any. m. 17’ye göre, herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir. Kişileri spor yapmaya zorlayan veya bu hakkını yerine getirmesini yasaklayan kurallar Any.ya aykırıdır. Devlet, her yaştaki vatandaşının beden ve ruh sağlığını geliştirecek tedbirleri alır, sporun kitlelere yayılmasını teşvik eder (m.59). Kimse yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan alanlarda çalıştırılamaz, dinlenme ve bayram tatilleri çalışanların hakkıdır (m.50), sendika kurma (m.51), toplu iş sözleşmesi, grev ve lokavt (m.53,54) gibi düzenlemeler spor çalışanlarını da kapsar. Herkes dilediği alanda çalışma hakkına sahiptir (m.48) Spor, çalışma hakkı kapsamındadır. Ve gelir elde edilebilir.

Çeşitli Hukuk Dalları ve Spor İdare hukuku ve spor Her türlü toplantı, icrasından en az 48 saat önce toplantının yapılacağı yerin valiliğine bildirilmek zorunluluğu (2911 sy. Kanun) İstisna : Spor faaliyetleri Her türlü spor alanında icra edilen her türlü spor faaliyeti bakımından bu geçerlidir.

Çeşitli Hukuk Dalları ve Spor Ceza hukuku ve Spor Haksızlık varsa : Suç Her haksızlık suç mudur? Spor faaliyetlerinde ceza hukuku en son çare olarak kabul edilir. Ceza sorumluluğunu kaldırın nedenler Kanunun hükmünü icra Meşru savunma Hakkın kullanılması İlgilinin RIZASI Ceza sorumluluğunu azaltan nedenler Tahrik, …

Çeşitli Hukuk Dalları ve Spor Spor faaliyetlerine katılmaktan yasaklanma Cezaevlerinde hükümlülere yönelik bir tretman şekli olarak spor faaliyetleri Ceza infaz kurumlarında bulunan tutuklu ve hükümlüler için sportif faaliyetlere katılma ve spor yapma iyileştirme programının bir parçası olarak kabul edilmiştir (CGTİK m.87) TCK m.50 Yetişkinlerde : 1 seneden az hapis cezası Seçenek yaptırımlara çevrilebilir: “Belirli yerlere gitmekten veya belirli etkinlikleri yerine getirmekten yasaklanma” (m.50/1-d). Bu hüküm sportif faaliyetlere katılımın yasaklanması (Maçlara gitmeme, izleme yasağı gibi) Bu hüküm spor yapma yasağı olarak uygulanabilir mi? Uygulama : TCK m.50/1-d hükmü: kişilerin belirli sportif faaliyetlere katılması şeklinde olumlu seçenek yaptırım olarak da uygulanmaktadır (Yargıtay Kararı).

Çeşitli Hukuk Dalları ve Spor Medeni Hukuk ve Spor Doğumlu kazanılan haklar Spor hakkı? Kimse, hak ve ehliyetinden kısmen de olsa vazgeçemez. Sporcunun uzun süreli veya süresiz olarak sözleşme ile bir kulüp ile bağıtlanması (Profesyonel Futbol Statüleri ve Transferleri Talimatı m.17) En az 1 sene ve en fazla 5 sene 18 yaşından küçükler en fazla 3 sene

Çeşitli Hukuk Dalları ve Spor Borçlar hukuku ve spor Sporcu ile kulüp arasındaki sözleşme, Hizmet sözleşmesi Sözleşme gereğince, sporcunun sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmesine engel olacak, hayatın olağan akışına uygun şekilde, özel hayatını da denetleyebilir. Tek tip profesyonellik sözleşmesi Profesyonel sporcular ile futbol kulüpleri arasında yapılır. Yargıtay, diğer federasyonlarda da bu sözleşmelerin uygulanabileceğini kabul etmekte.

Çeşitli Hukuk Dalları ve Spor Borçlar hukuku ve spor Spor federasyonları, organizatörler sporcular ve taraftarlar arasındaki ilişki özel hukuk ilişkisidir. Bu nedenle sözleşmeden veya haksız fiilden dolayı sorumluluk esasları geçerlidir. Spor kulüplerinin, antreman veya müsabakalar bakımından kulübün faaliyetlerinden yararlanan kişilere karşı ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ vardır.

Çeşitli Hukuk Dalları ve Spor Borçlar hukuku ve spor Spor organizatörlerinin, spor faaliyetleri dolayısıyla hukuku sorumluluğu vardır. Sözleşme Haksız fiil Seyircilerin, spor faaliyetleri dolayısıyla oluşan haksız fiilleri nedeniyle hukuki sorumluluk Mala zarar verme suçlarının spor alanlarına ve bu alandaki eşyaya karşı gerçekleştirilmesi halinde, Zararı veren seyirci ve Kişinin taraftarı olan kulübü zarardan MÜTESELSİLEN sorumludur (6222 sy. M.17).

Çeşitli Hukuk Dalları ve Spor Borçlar hukuku ve spor Sporcuların, spor faaliyetleri dolayısıyla oluşan haksız fiilleri nedeniyle hukuki sorumluluk Kurallar çerçevesinde gerçekleştirilen eylemler dolayısıyla hukuki sorumluluk yoktur. Aşırılığa kaçan eylemler, Adil olmayan eylemler dolayısıyla hukuku sorumluluk vardır. Bu durumlar yapılan spor ve eyleme göre ayrı ayrı değerlendirilecektir.

Çeşitli Hukuk Dalları ve Spor İş ve Sosyal Güvenlik hukuku-Spor İş Kanununa göre; Sporcu işçi, Spor kulübü ise işveren midir? Ancak, 4857 sayılı İş Kanunu sporcuları bu Kanunun kapsamı dışında tutmuştur. Bu nedenle, sporcu ile kulüp arasındaki ilişkide Borçlar Kanunu gereğince hizmet sözleşmesine ilişkin hükümler uygulanacaktır. Sporcular, Kanuna göre sigortalıdır (506 sy. Kanun m.3).

Teşekkür ediyorum.